Emsal Mahkeme Kararı Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2022/748 E. 2023/643 K. 19.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2022/748 – 2023/643
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2022/748
KARAR NO : 2023/643
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
IN KONUSU : Zayi Belgesi Verilmesi
KARAR TARİHİ : 19/04/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 25/04/2023
Balıkesir Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 21/01/2022 tarih, 2021/798 Esas, 2022/73 sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde;
TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin muhasebecisi Sinan Korkmaz’ın 2021 yılı Mayıs ayında vefat ettiğini, Sinan Korkmaz’ın vefatı üzerine çalışma ofisinin mirasçıları tarafından boşaltıldığını, vefat sonrası uzun süre mirasçılara ulaşılamadığını, müvekkili şirket yetkililerin yapmış olduğu incelemede 07/02/2019 tarihli 476 numaralı Bandırma Ticaret Sicili Müdürlüğü onaylı Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri’nin kendilerine iade edilmediğinin tespit ettiklerini beyanla bu defterin zayi olduğuna ilişkin zayi belgesi verilmesini vekaleten talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda, “6102 sayılı TTK’nın 82/7. maddesi uyarınca bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Dava dilekçesinde muhasebecinin vefatı ve muhasebe bürosunun kapatılması sebebiyle defterin zayi olduğu belirtilmiştir. Ön inceleme duruşmasında HMK md. 31 uyarınca davacı vekilinden zayi sebebi sorulmuş , davacı vekili zayi sebebinin kaybolma olduğunu beyan etmiştir. Zayi belgesi TTK’nın 82/7. maddesinde tahdidi olarak sayılan sebeplerle verilebilir. Kaybolma, bulunamama bunlar arasında değildir. TTK’nın 82/7. maddesinde tahdidi olarak sayılan sebeplerle dava konusu ticari defter ve kayıtların zayi olmadığı ve tacir olan davacının TTK’nın 82/5. maddesine göre ticari defter ve kayıtları dikkat ve özen içerisinde muhafaza etmekle yükümlü olmasına rağmen bu hususta ihmal gösterdiği anlaşıldığından davanın esastan reddine” şeklinde karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; SMMM Sinan Korkmaz 2021 yılının Mayıs ayında vefat etmesi nedeniyle ,çalışma ofisinin Sinan Korkmaz’ın mirasçıları tarafından boşaltıldığı, Eylül/2021 tarihi itibariyle mirasçılara ulaşılabildiği, Mirasçılardan şirkete ait 2019, 2020 ve 2021 yıllarına ilişkin tüm defter ve belgelerin istenildiği, mirasçılar tarafından taşıdıkları evraklar arasından müvekkili şirkete ait, 2019, 2020 ve 2021 yıllarına ilişkin yevmiye defteri, envanter defteri, defter-i kebir ve alış ve gider belgeleri ile faturaların 20.09.2021 tarihinde müvekkili şirkete iade edildiğini ancak 07.02.2019 tarihli 476 numaralı Bandırma Ticaret Sicil Müdürlüğü onaylı Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defterinin kendilerine iade edilmediğini tespit ettiklerini, mirasçıların kendilrinde başkaca evrak kalmadığını bildirdiklerini, Söz konusu defterin SMMM Sinan Korkmaz’ın vefatı ve vefatı sonrasında büronun kapatılması sonrasında zayi olduğunu, Her ne kadar dava dilekçesindi ve duruşmada, defterin hırsızlık sebebi ile zayi olduğu belirtilmemişse de olay değerlendirildiği zaman defterin çalındığının anlaşıldığını, bu sebeplerle müvekkili şirkete ait genel kurul ve karar defterinin çalınarak yok olması sebebi ile zayiine karar verilmesi gerekmekte iken yerel mahkemenin ret kararı vermesinin hukuka aykırı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasına, müvekkiline ait dava konusu defterin zayi olduğuna karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Dava, Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri hakkında zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Ticari belge ve defterlerin zayi olması nedeni ile belge verilmesi 6102 sayılı TTK’nun 82/7 maddesinde düzenlenmiştir.
6102 sayılı TTK’nun 82/7 maddesi uyarınca “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir ziyai öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinde kendisine bir belge verilmesini isteyebilir…” hükmü uyarınca davanın zayi olduğunun öğrenilmesinden itibaren 15 günlük hak düşürücü sürede açılması gerekir. Bu husus dava şartıdır.
6102 sayılı TTK 82/7. maddesinde zayi sebepleri tahdidi olarak sayılmamıştır. Diğer bir deyişle; maddede geçen “yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi” denilmek suretiyle bu gibi olayların benzerlerinin de bu kapsama girebileceği anlatılmaktadır. Bu meyanda, tacirin elinde olmayan benzer olaylarda maddenin kapsamı içindedir. Ancak, hangi olaya dayandırılsa dayandırılsın zayi iddiasının samimi ve inandırıcı olması, hayatın mutad cereyanına açıkça aykırı düşmemesi ve kaybolma halinin tacirin özenle saklama yükümlülüğüne karşı iradesi dışında olması gerekir.
Somut olayda, davacı taraf, şirkete ait tüm defter ve kayıtların muhasebe işlemlerini yapan mali müşavir Sinan Korkmaz’ın muhasebe bürosunda bulunduğunu, SMMM Sinan Korkmaz ın 2021 yılı Mayıs ayında vefat ettiğini, uzun süre mirasçılara ulaşılamadığını, ulaşıldığında ise şirkete ait kayıt ve defterlerin iade edildiğini ancak davaya konu edilen 07.02.2019 tarihli 476 numaralı Bandırma Ticaret Sicil Müdürlüğü onaylı Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defterinin kendilerine iade edilmediğini tespit ettiklerini belirterek SMMM nin bürosunun kapatılması nedeniyle defterin zayii olduğundan zayii belgesi verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, Zayi belgesinin TTK’nın 82/7. maddesinde tahdidi olarak sayılan sebeplerle verilebileceği, ” Kaybolma, bulunamamanın ” bunlar arasında olmadığı, TTK’nın 82/7. maddesinde tahdidi olarak sayılan sebeplerle dava konusu ticari defter ve kayıtların zayi olmadığı ve tacir olan davacının ,TTK’nın 82/5. maddesine göre ticari defter ve kayıtları dikkat ve özen içerisinde muhafaza etmekle yükümlü olmasına rağmen, bu hususta ihmal gösterdiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında; mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmamasına, davaya konu Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri’nin muhasebe bürosunda saklanacak defterlerden olmadığı, davacının ticari defter ve kayıtların muhafazasında özen yükümlülüğüne uymadığı , bu suretle HMK.’nun 355. maddesi uyarınca; kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmaması nazara alınarak; davacının istinaf başvurusunun açıklanan nedenlerle esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Davacı vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gerekli 179,90 TL istinaf karar harcından peşin alınan 80,70 TL’nin mahsubu ile bakiye 99,20 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan istinaf giderlerinin davacının üzerinde bırakılmasına, artan gider avansının talebi halinde iadesine,
4-Kararın tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu oy birliği ile kesin olarak karar verildi. 19/04/2023