Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : BALIKESİR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI : … Esas, … Karar
KARAR TARİHİ : 17/10/2022

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. … […

DAVANIN KONUSU : Kıymetli Evrak (Çek) İptali
KARAR TARİHİ : 26/01/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 30/01/2023

Davacı vekili tarafından yukarıda belirtilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 352. maddesi uyarınca yapılan ön inceleme sonucu eksiklik bulunmadığı anlaşılmış olmakla dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde gereği görüşülüp düşünüldü:

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili, müvekkilinin lehtarı olduğu …. Balıkesir Şubesine ait ve keşide yeri Balıkesir olan 27/01/2009 tarihli 8.550,00 TL bedelli ve … seri numaralı, ….Balıkesir Şubesine ait ve keşide yeri Balıkesir olan 10/01/2011 tarihli 8.140,00 TL bedelli ve .. seri numaralı, ….. Balıkesir Şubesine ait ve keşide yeri Balıkesir olan 27/10/2009 tarihli 5.000,00 TL bedelli ve … seri numaralı çeklerin kaybolduğunu, zayi olan çeklerin üçüncü şahısların eline geçmesi halinde müvekkili şirketin mağdur olacağını ileri sürerek söz konusu çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde, dava konusu edilen çeklerin ibraz tarihi üzerinden 10 yıl geçtiği, kambiyo vasfını yitirdiği, mahkemece yapılan tüm araştırmalara rağmen çekin ibraz ve yetkili hamil bilgilerine erişilemediği, davacının yetkili hamil olduğunu yaklaşık olarak ispat edemediği, kambiyo vasfı bulunmayan dava konusu edilen çekler yönünden davacının dava açmakta hukuki yararının bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
İstinaf talebinde bulunan davacı vekili, çeklerin meşru hamilinin müvekkili şirket olup söz konusu çeklerin kaybolduğunu, bu nedenle çeklerin iptal edilmesi gerektiğini, ödenmemiş çek kaydından dolayı müvekkiline çek karnesi teslimi yapmadığını ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE:
HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde;
Dava, 6102 sayılı TTK m. 818/1-s atfıyla aynı Kanun’un m. 757/1 hükmü gereğince iradesi dışında kambiyo senedi elinden çıkan kişi tarafından açılan zayi nedeniyle çek iptali talebine ilişkin olup mahkemece yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Dosya kapsamı uyarınca zayi nedeniyle iptali talep edilen 27/01/2009 tarihli, 8.550,00 TL miktarlı ve …..seri numaralı çekin ibraz tarihinin 27/01/2009 olduğunun ve “karşılıksız /ödeme yapılmadı” olarak muhatap banka kayıtlarında göründüğü ancak ibraz tarihi üzerinden 10 yıl geçmiş olması nedeniyle çek görüntüsüne ulaşılamadığı; 27/10/2009 tarihli, 5.000,00 TL bedelli ve…… seri numaralı çekin 27/10/2009 tarihinde ibraz edildiği, takas uygulamaları kapsamında karşılıksız işlemine tabi tutulduğu, 15/01/2010 tarihinde şubelerine teslim edilmek suretiyle düzeltme hakkının kullandırıldığı; 10/01/2011 tarihli, 8.140,00 TL bedelli ve …… seri numaralı çekin elektronik ortamda 10/01/2011 tarihinde ibraz edildiğini, takas uygulamaları kapsamında karşılıksız işlemine tabi tutulduğu ancak hamil bilgisi ve çek görüntüsüne ulaşılamadığı gelen müzekkere cevaplarından anlaşılmaktadır.
Hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu türden davalarda davacının mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gereklidir. Aksinin kabulü ile davacının daha fazlasını ispata zorlanması, zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali hükümlerinin uygulanmasını imkânsız hale getirecektir. Kaldı ki, dava sırasında yapılacak olan ilanlar sonucunda, hak sahipleri varsa ortaya çıkabilecek ve kendilerine karşı istirdat davası açılabilecek ya da hak sahipleri tarafından hasımlı olarak açılacak bir dava ile çek iptali kararının iptali talep edilebilecektir. Dolayısıyla mahkemeyi tereddüte sevk eden hususlar, esasen anılan davalarda tartışılacaktır (Yargıtay 11. HD’nin 14/05/2018, E. 2016/11761, K. 2018/3544; 16/11/2017, E. 2016/13113, K. 2017/6302 tarih ve sayılı kararları).
Öte yandan, TTK m. 818/1-s atfıyla m. 760/1 hükmü uyarıca, mahkemenin, dilekçe sahibinin, poliçe (çek) elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulması gereklidir. Dosya kapsamına göre, davacının çekleri kaybettiğine dair beyanının aksine bir delil bulunmadığı gibi, davacının çeklerin keşidecisi olmadığı, dosyada davacının çeklerin hamili olduğuna dair beyanının aksine herhangi bir delil bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Buna göre mahkemece, TTK 818. maddesinde yer alan atıf gereğince çekler hakkında da uygulanması gereken TTK 757-765. maddelerinde düzenlenen poliçenin iptaline ilişkin yasa hükümleri gereğince işlem yapılarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken hatalı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi yerinde görülmemiştir. Zira çek iptali davalarında zamanaşımı söz konusu değildir.
Açıklanan nedenlerle, mahkemece eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak deliller toplanmadan ve incelenmeden hüküm tesis edildiğinden, davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın yerel mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.

H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-) Davacı vekilinin istinaf isteminin KABULÜNE, ilk derece mahkemesinin yukarıda anılan kararının 6100 sayılı HMK’nın m. 353/1-a-6 hükmü uyarınca KALDIRILMASINA,
2-) Gerekçede belirtilen eksikliklerin giderilmesi amacıyla davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
3-) 492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince peşin alınan istinaf karar ve ilâm harcının istinaf eden tarafa talep halinde ilk derce mahkemesince iadesine,
4-) 6100 sayılı HMK’nın 7035 sayılı Kanun ile değişik 359/4 maddesi uyarınca Dairemiz kararının ilk derece mahkemesince tebliğine,
dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a hükmü gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 30/01/2023

…
Başkan
…
¸e-imzalıdır
…
Üye
…
¸e-imzalıdır
……
Üye
…
¸e-imzalıdır
…….
Katip
…
¸e-imzalıdır