Emsal Mahkeme Kararı Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2022/2305 E. 2022/2085 K. 29.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. … BAM … . HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: …
T.C.

BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
… . HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : …
NUMARASI : …

DAVACI : …
VEKİLİ : …
DAVALI : …
VEKİLİ :…
DAVA :Adi Ortaklığın Tasfiyesi
TALEP : İhtiyati Tedbir
KARAR TARİHİ : …
KARAR YAZIM TARİHİ : …

… Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas, … Ara Kararının (Tensip Zaptı) istinaf incelemesi neticesinde;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARIN ÖZETİ
DAVA: Davacı (ihtiyati tedbir isteyen) vekili, taraflar arasında … tarihli “İş Birliği Sözleşmesi” imzalandığını, bu sözleşme gereğince; … köyü … … Mevkiinde yaklaşık … ton rezerve sahip … (… ) ruhsat nolu sahanın rödevans karşılığında işletilmesi amacıyla davalı ile 3. şahıs … İşletmeleri AŞ. arasında düzenlenen rödevans sözleşmesi gereğince işletmecisi sıfatını haiz olan davalı tarafından yürütülmesi gereken kömür sahası maden işletmeciliğinin … & … iş birlikteliği tarafından taraflarca birlikte ifa edilmesi amacıyla aralarında adi ortaklık ilişkisi tesis edildiğini, bu kapsamda müvekkilinin edimlerini eksiksiz olarak ifa ettiğini ve toplamda 6.888.370,00 TL maddi kaynak sağladığını, nitekim bu hususun taraflar arasındaki protokol başlıklı belgede davalı tarafça da kabul ve beyan edildiğini ancak davalının adi ortaklık sözleşmesi gereğince İş Birlikteliği’ne tahsis edeceği bedellerin tamamı ve ayrıca bu bedellerin temini için yapılan kredi başvurularından / alımlarından kaynaklı tüm faiz vs. giderlerin İş Birlikteliği’nin yapacağı kömür maden sahası işletmeciliğinden elde edilecek kârdan müvekkili firmaya eksiksiz olarak ödenmesi gerekmesine rağmen bunu yerine getirmediğini, dava tarihi itibariyle müvekkil şirkete iş bu alacak kapsamında ödenmesi gereken bedelin 1.341.074,51 TL olduğunu, adi ortaklığın haklı nedenle fesih ve tasfiyesinin talep edildiğini ileri sürerek adi ortaklık ilişkisinin başlangıç tarihi olan … tarihinden itibaren “… köyü … … Mevkii adresindeki yaklaşık … Ton Rezerve Sahip … ) Ruhsat nolu sahadan çıkartılan ve davalı tarafından 3. Şahıslara satılan … ( Ürün ) miktarının tespiti ile iş bu … çıkartılması ve satılması ticari faaliyetinden kaynaklı olarak davacının alacağının tespitine, alacağın ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline; davalının … ruhsat numaralı sahadan çıkartılan ve satış, pazarlanması vs. tüm işletmecilik hakkı adi ortaklığa ait olan kömürü rayiç fiyatların altında satmış olması halinde, rayiç kömür fiyatları üzerinden müvekkilimizin net kar alacağının tespiti ile belirsiz alacaktan şimdilik 100.000 TL’nin tahsiline; adi ortaklığın haklı nedenle feshi ile adi ortaklık yararına müvekkil şirket tarafından verilen ve tahsis edilen krediler ana para + işlemiş faizleri toplamı 1.341.074,51 TL’nin davalıdan ticari avans faizi ile birlikte tahsiline; adi ortaklığın davalının kusurlu davranışları nedeniyle ileriye etkili olarak fesih edilmesini, … ruhsat numaralı kömür sahasının rezerv alanı ve işletmecilik sözleşme süresi gözetilerek müvekkilinin mahrum kaldığı kar kaybının tespiti ile HMK mad. 107 uyarınca şimdilik 100.000 TL belirsiz alacağın tahsiline; adi ortaklık sözleşmesinin tasfiyesi nedeniyle müvekkil davacıya ödenmesine gereken tasfiye payının tespiti ile HMK Mad. 107 uyarınca 100.000 TL belirsiz alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline ve davalının adi ortaklığa konu işletmeyi 3.şahıslara devir etmesi, 3. şahıslar lehine hak tesis etmesi veya başkaca hukuka aykırı işlemler ile dava neticesinde verilecek olası hükümlerin ifasını imkansız hale getireceğinden bu ilişkiden kaynaklanan işletmecilik hakkının 3.şahıslara devir ve temlikinin önlenmesi için ihtiyati tedbir ve tedbiren denetim kayyımı atanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, tarafları arasındaki hukuki ilişki tipik bir “adi ortaklık” olarak nitelendirilemeyeceğini, atipik bir sözleşme ilişkisinin olduğunu, davacının taleplerinin ne sözleşmesel ne de kanuni bir dayanağının bulunmadığını, davacının sözleşme uyarınca pazarlama ve satış borcunu gereği gibi yerine getirmemesi nedeniyle müvekkilinin zarara uğradığını, sözleşmede öngörülen “tasfiye” usulüne öncelik verilmesi gerektiğini, davacının dayandığı protokolün geçerli olmadığını, taraflar arasında bir adi ortaklık sözkonusu ise, davanın sadece müvekkiline değil (sözde) adi ortaklıktaki diğer iki tüzel kişiye de yöneltilmesi gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN ARA KARAR ÖZETİ
İlk derece mahkemesince, ihtiyati tedbir kararı verilmesi için gerekli yaklaşık ispat koşullarının bu aşamada oluşmadığı, davacının davasında haklı olduğu yönünde yaklaşık ispat kuralı uyarınca; iddialarını destekleyici nitelikte delil sunmadığından, işletme hakkının devrinin önlenmesi ve kayyum atanması taleplerinin reddi gerekmiştir.
Bu ara kararına karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekilinin istinaf dilekçesinde özetle;dava dilekçesindeki iddialarını tekrarla taraflar arasında adi ortaklık ilişkisi olduğunun, müvekkilinin adi ortaklık gereğince ifa etmesi gereken tüm edimleri ifa ettiğinin yaklaşık olarak değil aksine tam olarak ispat ettiğini belirterek ilk derece mahkemesinin ara kararının kaldırılarak rödavans sözleşmesinden kaynaklanan işletmecilik hakkının 3.şahıslara devir ve temlikinin önlenmesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, ayrıca adi ortaklığın fesih ve tasfiyesi için ileride tasfiye memuru olarak değiştirilmek üzere tedbiren denetim kayyımı atanmasını istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE
Talep, adi ortaklığın haklı nedenle feshi ve tasfiyesi istemli davada, davalı şirketin rödevans sözleşmesinden kaynaklı işletmecilik hakkının tedbiren 3. kişilere devir ve temlikinin önlenmesi ve adi ortaklığa tedbiren kayyım atanması istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince, yaklaşık ispat koşulu gerçekleşmediğinden tedbir talebinin reddine karar verilmiş, bu ara kararına karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
HMK’nın 389. Maddesi uyarınca, “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme sebebiyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkansız hale geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hallerinde uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyat tedbir kararı verilebilir. “
Aynı yasanın 390/3 maddesi,” Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkca belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır” düzenlemesini içermektedir.
Kanun hükmü, tedbir talep edenin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorunda olduğunu düzenlemiştir.
Bu açıklamalar ışığında, eldeki davada davalının rödevans sözleşmesine dayalı olarak ruhsat sahibi olduğu maden işletme sahasının taraflar arasında akdedilen sözleşme kapsamında adi ortaklık olarak işletilmesinin kararlaştırıldığı, davacının edimlerini yerine getirmesine karşın davalının edimlerini ifadan kaçındığı iddia edilerek adi ortaklığın fesih ve tasfiyesi ile alacağın ve uğranılan zararın tazmini istemli davada, iddia-savunma ve dosyanın bulunduğu aşama itibariyle yaklaşık ispat koşulu gerçekleşmediğinden ilk derece mahkemesince yazılı şekilde ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır.
Açıklanan bu nedenlerle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Davacı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun 6100 sayılı HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken harç peşin alındığından, başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından istinaf yargılama gideri yapılmadığından, bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
4-Karar tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu oy birliği ile kesin olarak karar verildi. …


Başkan

e-imzalı

Üye*

e-imzalı

Üye

e-imzalı

Katip

e-imzalı