Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/1719
KARAR NO : 2023/622

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 26/05/2022
NUMARASI : 2021/913 E. 2022/631 K.
DAVACI :Av. … – [16269-62278-69527] UETS
DAVANIN KONUSU : Muarazanın Giderilmesi
KARAR TARİHİ : 18/04/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 27/04/2023
Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 26/05/2022 tarih, 2021/913 Esas, 2022/631 sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkilinin 08/10/2019 tarihinde genel kurul toplantı ve müzakere defterini ve pay defterini kaybettiği gerekçesi ile zayi belgesi verilmesini istediğini, ilk derece mahkemesinin hak düşürücü sürenin geçirilmiş olduğundan bahisle davanın reddine karar verdiği, yapılan istinaf başvurusunun esastan reddedildiği ve kararın kesinleştiği, noterliklerin müvekkil şirketin yeni pay defterine onay verilmesi için zayi belgesi ve eski defterin getirilmesi gerektiği şeklinde vermiş olduğu şifahi ret beyanları nedeni ile ortaya çıkan muarazanın giderilmesi, bu anlamda müvekkil şirketinin zayi belgesi almak için yapmış olduğu mahkeme ilamının burada zayi belgesi niteliğinde olduğunun kabul ve tespitine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; 6102 sayılı TTK’nın 64/3 maddesi uyarınca; “Fiziki ortamda tutulan yevmiye defteri, defteri kebir ve envanter defteri ile dördüncü fıkrada sayılan defterlerin açılış onayları, kuruluş sırasında ve kullanılmaya başlanmadan önce noter tarafından yapıldığı” Her tacir, tutmakla yükümlü olduğu ticari defter ve kayıtlarını 10 yıl saklamakla yükümlü olduğu, Pay ve Yönetim Kurulu Karar Defterinin yenilenmesinin gerektiği durumlarda açılış onayı yapılacak yeni defterin, kullanımına son verilecek defterle veya zayi edilmişse Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ’in ilgili maddesi gereğince alacağı zayi belgesi ile birlikte notere ibraz etmesi gerektiği, tebliğde noterin bu başvuru üzerine eski deftere veya zayi belgesine yapılan onayın tarih ve yazısını şerh edeceği de açıkça belirttiği, belirtilen nedenlerle davacı şirketin yeni pay defteri müvekkil karşı taraf noter tarafından tasdik edilmediği, uyuşmazlık konusunun müvekkil noterlikçe re’sen yapılabilecek bir işlem olmadığından, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece, 6102 sayılı TTK ‘nun 82/7 maddesi uyarınca “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir…” hükmü uyarınca bu davayı açmak için yasal 15 günlük hak düşürücü süre belirlenmiştir. Dava dilekçesinde belirtilen 10/07/2019 tarihinde davanın açıldığı 08/10/2019 tarihine kadar TTK 82/7 maddesindeki 15 günlük hak düşürücü süre içerisinde işbu dava açılmadığı anlaşıldığı, bu anlamda davanın ziyaının öğrenildiği tarihten itibaren 15 günlük hak düşürücü sürede açılmadığı anlaşıldığından, davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile; müvekkilinin 08/10/2019 tarihinde genel kurul, toplantı ve müzakere defter ile pay defterini kaybettiği gerekçesi ile zayi belgesi verilmesini talep ederek dava açtığını ve davanın hak düşürücü süre sebebiyle reddedildiğini, kararın istinaf incelemesi ile kesinleştiğini, müvekkili tarafından notere yapılan başvurulardan netice alınamadığını, bu sebeple ilgili noter ile ortaya çıkan muarazanın giderilmesi için eldeki davayı açtığını, mahkemece yapılan araştırma ile kurumlara vadesi geçen borcunun bulunmadığının tespit edildiğini, Noterler Birliğine cevabi yazısında kanun boşluğunun bulunduğunun belirtildiği, bu hususta Eskişehir Asliye Ticaret Mahkemesinin emsal kararı uyarınca davanın kabulünün gerektiğini, söz konusu durumun şirket işleyişini sekteye uğrattığını, ayrıca davalının vekalet ücreti talebinin bulunmamasına rağmen lehine ücret takdirinin hatalı olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE:
Dava; zayi olduğu ileri sürülen ticari defterlere yönelik muarazanın giderilmesi istemine yöneliktir.
İlk derece mahkemesince, yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın reddine karar verilmiş, karara karşı davacı vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Somut olayda; davacı şirket 08/10/2019 tarihinde genel kurul, toplantı ve müzakere defter ile pay defterini kaybettiği gerekçesi ile açtığı davanın hak düşürücü süre aşımı sebebiyle reddedildiğini ve kararın istinaf incelemesi neticesinde kesinleştiğini, ancak müvekkilinin zayi olan ticari defterlerinin yenisinin açılış onaylarının noterlikçe gerçekleştirilmediğini belirterek ortaya çıkan muarazanın giderilmesini talep ettiği, yargılama sırasında ilgili noter davaya dahil edilerek yapılan değerlendirme ile davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 64/4 maddesinde; “Pay defteri, yönetim kurulu karar defteri ve genel kurul toplantı ve müzakere defteri gibi işletmenin muhasebesiyle ilgili olmayan defterler de ticari defterlerdir.” hükmüne, 82/7 maddesinde ise; “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren otuz gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir. (1)” hükmüne yer verilmiştir.

Bu kapsamda; isteme konu ticari defterlere yönelik zayi belgesi verilmesi hali belirtilen yasal koşulların gerçekleşmesi halinde mümkündür. Davacı tarafından bu yönde yapılan başvuru hak düşürücü süre sebebiyle reddedilmiş ve karar kesinleşmiştir.
Öte yandan, ticari defterlerin zayi olması halinde yenisinin açılışı onayının Noterlikçe zayi belgesinin ibrazı koşuluna bağlanması ve davacı tarafından bu belgenin ibraz edilmemesi halinde muarazanın varlığından bahsedilemeyeceği gibi ticari defterlerin zayi edilmesi halinde başvurulacak yasal yol TTK’nın 82/7 maddesindeki düzenlemedir. Söz konusu düzenleme gözetilmeksizin muarazanın giderilmesi davası ile talep edilen menfaatin sağlanması mümkün değildir. Mahkemece davanın bu nedenlerle esastan reddine ve istemi bulunmadığından davalı lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına karar verilmesi gerekirken gerekçeli hata ile süre aşımı sebebiyle davanın reddi doğru görülmemiştir.
Açıklanan bu nedenlerle; mahkemece belirtilen gerekçeler doğrultusunda davanın reddine karar verilmesi gerekirken gerekçede hata yapılarak karar verilmesi ve vekalet ücreti talebi bulunmayan davalı lehine vekalet ücreti takdiri doğru görülmediğinden davacı vekilinin istinaf başvurusunun açıklanan bu nedenlerle kabulüne, sair istinaf sebeplerinin reddine, yerel mahkeme kararın kaldırılmasına, mevcut durumun yeniden yargılama yapılmasını da gerektirmemesi nedeniyle, dairemizce dava hakkında HMK’nın 353/1-b/2 maddesi gereğince hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun yukarıda açıklanan nedenlerle KABULÜNE,
2-Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 26/05/2022 tarih, 2021/913 Esas, 2022/631 sayılı kararının HMK’nın 355 ve 353/1-b/2 maddesi gereği KALDIRILMASINA, dava hakkında yeniden hüküm kurulmasına;
a-Davanın REDDİNE,
b-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL’nin mahsubu ile bakiye 120,60 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
c-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacının üzerinde bırakılmasına,
d-Davalı tarafından yargılama gideri yapılmadığından ve vekalet ücreti talebi bulunmadığından bu hususlarda karar verilmesine yer olmadığına,
e-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
3-İstinaf incelemesi yönünden harç ve yargılama masrafları
a-Davacı tarafından yatırılan istinaf yoluna başvurma harcının hazineye irat kaydına, istinaf karar harcının talebi halinde davacıya iadesine,
b-Davacı tarafından yapılan 6,50 TL istinaf yargılama (tebligat ücreti) giderlerinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
c-HMK’nın 333. maddesi uyarınca hükmün kesinleşmesinden sonra yatırılan avanstan kullanılmayan kısmının, yatıran tarafa iadesine,
d-6100 sayılı HMK’nın 359-(4) maddesi uyarınca temyizi kabil kararın Dairemizce taraflara tebliğine,
Dair dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu, karar tebliğinden itibaren 2 hafta içinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.

…
Başkan
…
e-imza
…
Üye
…
e-imza
…
Üye
…
e-imza
…
Katip
…
e-imza