Emsal Mahkeme Kararı Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2022/1717 E. 2023/637 K. 19.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2022/1717
KARAR NO : 2023/637
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 27/12/2021
NUMARASI : 2021/760 Esas, 2021/1249 Karar
DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU : Zayi Belgesi Verilmesi
KARAR TARİHİ : 19/04/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 25/04/2023
Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 27/12/2021 tarih, 2021/760 Esas, 2021/1249 sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde;
TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacıya ait 2016/2020 yılları arasındaki yazılı fatura koçanlarının aracından çalındığını, bu durumu Çekirge Polis merkezine bildirdiğini polisin tutanak tuttuğunu, bu nedenle çalınan fatura koçanları hakkında zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece; Davacının saklama yükümlülüğüne uygun davranması gerektiği ve bu hususta basiretli tacir gibi hareket etmesi gerektiği,Bu yükümlülüğe aykırı davranılması durumunda zayi belgesi verilmesi istemini kabul etmenin mümkün olmadığını, (Yargıtay 11.Hukuk Dairesi 2008/3544 E,2009/7573 K) Yargıtayın bu husustaki yerleşik kararlarına göre zayi belgesi verilmesi için tacirin kendisine kusur izafe edilemeyecek olan ve irade dışında meydana gelen olayların gerektiği, tacirin belgelerini muhafazada gerekli dikkat ve özeni göstermesi, ayrıca defter ve belgelerini şirket merkezinde bulundurması ve koruması için gerekli tedbirleri alması gerektiği, bu sağlanamadığı takdirde en azından ticari belgelerin araç içerisinde özensiz biçimde taşınmaması gerektiği tüm bu davranışların basiretli bir tacir davranışı olmadığı, işyeri önüne bırakılan araçta fatura saklanmasının özenli bir davranış olmaması nedeniyle zayi iddiasının samimi ve inandırıcı olmadığının kabul edildiği, Davacının araçtan çalınmaya ilişkin iddiasının da çelişkili ve inandırıcı bulunmadığı, Camı kırık bir halde seyehat eden bir sürücünün bunu uzunca bir süre fark etmemesinin inandırıcı olmadığı, Hareket halindeki araçta hıza bağlı oluşacak rüzgar ve aracın içerisinde ve çevresinde oluşacak cam kırıkları, camı kırarken kullanılan ve araç içinde bulunan taşın fark edilmeyecek olgulardan olmadığını, Yine araçtan çalınan fatura koçanlarının maddi varlığı bulunmayan hırsız için çalınmaya değer ekonomik kıymeti olmayan belgelerden olduğu, Bu açıdan da fatura koçanlarının çalınış biçiminin mahkemece inandırıcı bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile; müvekkilinin aracını park ettiğinde aracının sol arka camının kırık olduğunu ve 2016 – 2020 yılları arasındaki yazılı fatura koçanlarının olmadığını fark ettiğini, polise bilgi verdiğini, Yerel Mahkemenin soyut bir takım çıkarımları ile davanını reddedildiğini, kararın somut hiçbir belge veya delile dayanmadığını, hatta dosyada delil dahi toplanmadığını, Mahkemenin yasal olmayan bir takım gerekçelerle iş bu davayı reddettiğini belirterek kararı istinaf etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE:
Dava; TTK 82/7 maddesi uyarınca zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Ticari belge ve defterlerin zayi olması nedeni ile belge verilmesi 6102 sayılı TTK’nun 82/7 maddesinde düzenlenmiştir.
6102 sayılı TTK’nun 82/7 maddesi uyarınca “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir ziyai öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinde kendisine bir belge verilmesini isteyebilir…” hükmü uyarınca davanın zayi olduğunun öğrenilmesinden itibaren 15 günlük hak düşürücü sürede açılması gerekir.
Davacı 15 günlük yasal süre içinde açmış olduğu davasını işyeri önüne park ettiği aracının sol arka camının kırılarak araba içerisinde bulunan şirkete ait 2016-2020 yılları arasındaki yazılı fatura koçanlarının fatura koçanlarının çalındığını iddia etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda; davacının, özen yükümlülüğüne aykırı davranarak TTK 82 maddesi uyarınca şirkete ait belgelerin saklanmasında dikkat ve özeni göstermediği, şirket merkezinde bulunması gereken evrakların araba içerisinde bulunmasının basiretli bir tacir davranışı olmadığını, araçta fatura saklanmasının özenli bir davranış olmaması nedeniyle zayi iddiasının samimi ve inandırıcı olmadığını , fatura koçanlarının ekonomik kıymeti olmadığı, bu açıdan da fatura koçanlarının çalınış biçiminin mahkemece inandırıcı bulunmadığın gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Tacir, ticari defterlerini ve dayanak belgelerini korunaklı olarak iş merkezinde saklamakla yükümlüdür. Araçta taşınması olağan değildir. Ancak taşınması gerektiğini davacının ispat etmesi gerekir. Araçta hangi mecburi gereklilik ile tuttuğunu açıklamadığından, zayi belgesi verilmesi yönündeki talebi yerinde değildir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2014/17516 esas- 2015/2166 karar ve 2016-13593 esas-2018/4525 Kararları da bu yöndedir )
Bu sebeple,Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, kararın usul ve yasaya uygun olduğu anlaşıldığından, davacının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Davacı vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gerekli 179,90 TL istinaf karar harcından peşin alınan 80,70 TL’nin mahsubu ile bakiye 99,20 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-İstinaf incelemesi sırasında yargılama gideri yapılmadığından, bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
4-Kararın tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu oy birliği ile kesin olarak karar verildi. 19/04/2023


Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır