Emsal Mahkeme Kararı Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2021/1245 E. 2022/1714 K. 01.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2021/1245
KARAR NO : 2022/1714
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 22/01/2021
NUMARASI : 2020/51 Esas, 2021/54 Karar
DAVACI : ….
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU : İtirazın İptali
KARAR TARİHİ : 01/12/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 02/12/2022
Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/01/2021 tarih, 2020/51 Esas, 2021/54 sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde;
TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davalı ile aralarındaki satış noktası sözleşmesinin feshedildiği belirtilerek, müvekkili tarafından davalıya yapılan toplam 22.500,00-TL katkı payı, 22.500,00 TL cezai şart bedeli, 1.162,00 TL tespit vekalet ücreti ve 961,00 TL tespit dava masrafının avans faizi ile tahsili amacı ile Bursa 8. İcra Müdürlüğünün 2019/11605 E. sayılı dosyası ile davalı hakkında takibe geçildiği, davalının ilgili icra dosyasından gönderilen ödeme emrine ilişkin olarak borcun tamamına itiraz ettiğini, davalının borcu ödediğine dair herhangi bir belge de ibraz etmediğini, bu sebeple davalının yapmış olduğu itirazın haksız ve kötü niyetli olduğunu beyanla itirazın iptali ile takibin devamına ve %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; öncelikle yetkili mahkemenin Küçükçekmece İcra dairesi ve Mahkemesi olduğu, itirazın iptali davasının icra dairesinin yetkisizliği nedeniyle dava şartı yokluğundan davanın reddini talep ettiğini, davacı … davalı arasında 01/06/2018 tarihli kapalı satış noktası sözleşmesi tanzim edildiğini, sözleşme gereği 22.500 TL. katkı sağladığını, fakat davacının sunduğu bu sözleşmenin geçerli bir sözleşme olmadığını, sözleşmenin tek nüsha hazırlandığını ve davalıya verilen bir nüsha olmadığı, davalının sözleşme içeriğinden bilgisi olmadığını, davacı tarafın Balıkesir Bayisi pazarlama elemanı davalıya geldiği, kendi ürünlerini satma teklifinde bulunduğu, kendi şirketinin tabela ve afişlerini kullanması gerektiğini, bu hizmeti karşılığında belli bir katkı payı sunacağını bu şekilde cari hesap açılarak mal göndereceklerini, bunu için ana firmaya başvuru yapabilmek için bir takım evrakların lazım olduğunu söyleyerek imza aldıklarını, yapılan düzenleme ile pazarlama ve satışa sunma hizmetlerini yerine getirdiklerini bu şekilde 10 ay boyunca davacıdan mal alımı yaptığı ve bedellerini ödediğini ve pazarlama işlemini gerçekleştirdiğini ancak davalının iş yeri tatil yöresinde bulunduğundan yaz mevsimi haricinde satış olmamasından kaynaklı kar edemeyeceğinden dükkanının devrettiği ve davacı ile olan hesaplarını sıfırladığını ve deviri davacıya haber verdiğini bu nedenle her türlü itiraz ve dava hakları saklı kalmak koşulu ile usulüne ilişkin itirazlarının kabulüne davanın reddini haksız icra nedeniyle davacının %20 tazminata mahkumiyetine, yargılama ücreti vekaletinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece, yetkiye ilişkin yapılan değerlendirmede; somut olayda Bursa ‘da yapılan bir icra takibi bulunmadığı, davalının ikametgah adresinin, Atakent Mah. Selçuklu Cad. No:113/16 Küçükçekmece /İstanbul olduğu, alacaklının ödeme emrindeki adresinin de İstanbul İli olduğu, yine taraflar arasındaki alım satımın yapıldığı yerin Erdek/ Balıkesir’ olduğu , davalı vekilince süresinde verilen cevap dilekçesinde yetki itirazında bulunulduğu, yetkili mahkeme olarak alım satım işleminin yapıldığı yer olan Balıkesir /Erdek Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) olduğundan bahisle yasal süresinde ve şekilde yapılan itiraz nedeni ile yetkisizlik kararı verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; huzurdaki davanın konusunun Bursa 8. İcra Müdürlüğü’nün 2019/11605 Es. sayılı dosyasına davalı borçlu tarafından yapılan itirazın iptali olup, yerel mahkeme’nin; Bursa’da yapılan bir icra takiri bulunmadığı yönündeki gerekçesinin açıkça hatalı olduğu, ayrıca, müvekkili şirket ile davalı arasında imzalanan sözleşmesi’nin 19. maddesinde de ”işbu sözleşmeden doğacak ihtilafların hal merci Bursa Mahkemeleri ve icra daireleri’dir.” denilerek de yetki anlaşması yapılmış olduğu, bu sebeplerle, dava konusu icra takibinin Bursa’da başlatılması ve taraflar arasındaki yetki anlaşması dikkate alındığında taraflar arasında doğacak ihtilaflarda Bursa Mahkemeleri ve İcra Dairelerinin yetkili olduğu gerekçeleri ile kararın kaldırılması talebi ile istinaf isteminde bulunmuştur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, itirazın iptali talebine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
İtirazın iptali davalarında borçlu/davalının icra müdürlüğünün ve mahkemenin yetkisine itirazı halinde öncelikle icra müdürlüğünün yetkisi incelenmesi gerekmekte olup, yetkili icra müdürlüğünde takip yapılmış olması bir dava şartı olduğundan icra müdürlüğü yetkili değilse, mahkemenin kendi yetkisini incelemeden davanın usulden reddine karar vermesi, icra müdürlüğünün yetkili olduğuna karar verilirse bu defa mahkemenin kendi yetkisini incelemesi gerekir.
Somut uyuşmazlıkta da davalının süresinde sunduğu cevap dilekçesinde icra takibindeki yetki itirazına ek olarak itirazın iptali davasında da mahkemenin yetkisine itiraz ettiği, yerel mahkemece de isabetli bir şekilde öncelikli olarak icra takibine yapılan yetki itirazının değerlendirildiği görülmüş ise de, mahkemece icra takibinin yapıldığı icra dairesinin yetkili olmadığına dair varılan sonuç doğru değildir.Zira;
Dava konusu olayda kesin yetki kuralları söz konusu değildir. 6100 sayılı HMK. 19. maddesi “yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz.” hükmünü içermektedir.
Davalı tarafça yetki itirazında bulunurken davalının ikametgah mahkemesi olan Küçükçekmece Mahkeme ve İcra Dairelerinin yetkili olduğu açıkça gösterilmiş olup, sözleşmenin yapıldığı yer olan Erdek Mahkemesi belirtilmemiştir. Mahkemece Erdek Mahkemesinin yetkili olduğundan bahisle verilen karar madde metnine açıkça aykırılık teşkil etmektedir.
Yine taraflar tacir olup aralarındaki 01/06/2018 tarihli satış noktası sözleşmenin 19. maddesinde doğacak ihtilaflarda Bursa Mahkeme ve İcra Dairelerinin yetkili olacağı açıkça kararlaştırılmıştır.
6100 sayılı HMK’nın “Yetki Sözleşmesi” başlıklı 17. maddesinde, “Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır.” hükmü düzenlenmiştir. Yetki sözleşmesi ile getirilen bu yetki kuralı, kesin değil, münhasır yetki niteliğindedir. Zira, HMK’nın 17. maddesinde yetki sözleşmesi ile düzenlenen yetki, ancak süresinde (ilk itiraz olarak) yetki itirazı olması halinde gözetilebilir. Mahkemece resen dikkate alınamaz.
Yine somut uyuşmazlık taraflarından davacı tacir olup davalının tacir olup olmadığı, suretle yetki sözleşmesinin geçerli olup olmadığı hususu araştırılmadan hüküm tesisi de yerinde değildir.

Açıklanan gerekçelerle yerel mahkemece yetki itirazının kabulüne karar verilmesinde hukuki yönden isabet bulunmayıp anılan nedenle davacı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile yerel mahkeme kararının 6100 sayılı HMK.353/1-a-6 maddesi gereğince kaldırılmasına karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
Davacı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile;
1-Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 22/01/2021 tarih, 2020/51 Esas, 2021/54 sayılı kararının KALDIRILMASINA,
2-6100 sayılı HMK. 353/1-a-6 maddesi gereğince davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan istinaf karar harcının, istek halinde yatırana iadesine,
4-Yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesi tarafından verilecek olan esas kararda dikkate alınmasına,
5-Karar tebliğ ve harç işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu oy birliği ile kesin olarak karar verildi. 01/12/2022


Başkan

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Üye

¸e-imzalıdır

Katip

¸e-imzalıdır