Emsal Mahkeme Kararı Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2020/556 E. 2023/312 K. 16.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/556
KARAR NO : 2023/312

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 25/12/2019
NUMARASI : 2017/242 Esas, 2019/1722 Karar

: Menfi Tespit
KARAR TARİHİ : 16/03/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 16/03/2023

Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 25/12/2019 tarih, 2017/242 Esas, 2019/1722 Karar sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA:Davacılar vekili, müvekkili Acarer..Ltd Şti tarafından diğer müvekkili Pekce…Ltd Şti şirketi adına düzenlenen toplam 960.000,00 TL tutarında 12 adet çekin müvekkili şirketler ile davalı şirket arasında borç ilişkisi doğuracak herhangi bir hukuki veya ticari bağlantı bulunmamasına rağmen bu çeklerin davalı şirkete yetkisiz kişiler tarafından verildiğini, çeklerin arkasındaki müvekkili Pekce şirketi adına atılan imzanın şirket yetkilisine ait olmadığını ileri sürerek dava konusu çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespitine, ödenen çek bedellerinin ise davalıdan istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili, müvekkili şirketin ekonomik sıkıntıya düşmesi üzerine nakit sorunun çözülebilmesi adına davacı şirketlerin hem ortağı hem de yetkili müdürü olan … ile görüştüğünü, bu görüşmede 2.000.000-TL tutarında çek verilmesi karşılığında 1.5000.000-TL nakit para verilmesi konusunda anlaşıldığını, buna göre bir kısmı müvekkilinin keşide ettiği bir kısmı da müşteri çeki olan 2.000.000,00 TL tutarında çekin teslim edildiğini, ancak sonradan müvekkiline nakit 300.000 TL, kalana karşılık ise çekler verileceğinin alınmış olan 2.000.000-TL’lik çekin iade edilemeyeceğinin söylendiğini, bu sırada bu çeklerden 40.000-TL.’lik kısmının iade edildiğini, bakiye 1.960.000.00 TL.’lik çekin …’da kaldığını, sonuç olarak müvekkiline 100.000-TL.’lik nakit para, 960.000,00 TL.’lik tutarında Acarer Tekstil ve Pekce Tekstil’e ait çekler verildiğini, bu arada müvekkilinin 358.885,00 TL tutarında Acarer Tekstil’e verdiği çeki Mahmut Ergül’den geri aldığını, olayla ilgili Antalya C.Başsavcılığında soruşturma olduğunu, keşideci imzasının inkar edilmediğini, lehtar ciranta Pekçe Tekstil Ltd Şti adına imza atan …’ın şirket müdürü olarak görev yaptığı gibi bu kişinin şirket adına devamlı imzalar attığını, davacı şirketin de bu çekleri ödediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARAR ÖZETİ
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, davacılardan Acerer Tekstil Ltd.Şti tarafından dava konusu çeklerdeki imza inkar edilmediği için dava açmakta hukuki yararı olmadığı, dava konusu 8962596 çek nolu 25/01/2017 keşide tarihli 85.000,00 TL bedelli, 8962599 çek nolu 15/02/2017 keşide tarihli 65.000,00 TL bedelli, 8962601 çek nolu 25/02/2017 keşide tarihli 90.000,00 TL bedelli, 8962602 çek nolu 28/02/2017 keşide tarihli 80.000,00 TL bedelli çekler yönünden çeklerdeki ciranta imzasının Pekçe Tekstil..Ltd.Şti. yetkilisine ait olmadığı, dava konusu 8962591 çek nolu 10/12/2016 keşide tarihli 90.000,00 TL bedelli, 8962592 çek nolu 20/12/2016 keşide tarihli 65.000,00 TL bedelli ve 8962593 çek nolu 10/01/2017 keşide tarihli 70.000,00 TL bedelli çeklerdeki imzaların Pekçe ..Ltd Şti yetkilisine ait olmadığı anlaşılmış ise de, bu çeklerin davacılar tarafından ödendiği ispat edilemediği, dava konusu edilen diğer 5 çek ise ibraz edilemediğinden ve yerleri bildirilemediğinden bu çekler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılamadığı gerekçesiyle davacı Acerer Tekstil Ltd.Şti.’nin açtığı davanın reddine, dava konusu 8962591 çek nolu 10/12/2016 keşide tarihli 90.000,00 TL bedelli – 8962592 çek nolu 20/12/2016 keşide tarihli 65.000,00 TL bedelli – 8962593 çek nolu 10/01/2017 keşide tarihli 70.000,00 TL bedelli çeklerin davacılar tarafından ödendiği ispat edilemediğinden bu çekler yönüden açılan istirdat davasının reddine; dava konusu 8962596 çek nolu 25/01/2017 keşide tarihli 85.000,00 TL bedelli – 8962599 çek nolu 15/02/2017 keşide tarihli 65.000,00 TL bedelli – 8962601 çek nolu 25/02/2017 keşide tarihli 90.000,00 TL bedelli – 8962602 çek nolu 28/02/2017 keşide tarihli 80.000,00 TL bedelli çekler yönünden çeklerdeki imzanın Pekçe Tekstil..Ltd.Şti. yetkilisine ait olmadığı anlaşıldığından bu çekler yönünden davacı ……Ltd.Şti.’nin davalı şirkete borçlu olmadığının tespitine, dava konusu diğer çekler ibraz edilemediğinden bu çekler hakkında açılan davanın reddine karar verilmiştir.
Bu karara karşı davacılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ:Davacılar vekilinin istinaf dilekçesinde özetle; ödenmeyen çek bedelleri yönünden borçlu olmadığımızın tespiti ile ödenen çek bedellerinin ise davalıdan istirdadına karar verilmesi gerektiğini belirterek ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE
Dava, çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespiti ve ödenen çek bedellerinin istirdatı istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince yukarıda açıklanan gerekçe doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, bu karara karşı davacılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
Somut olayda, davacı Acarer Tekstil Ltd Şti’nin keşidecisi diğer davacı … Ltd Şti’nin lehtarı olduğu toplam 960.000 TL bedelli 12 adet çekteki davalı lehtar ciranta Pekçe Tekstil Ltd Şti’nin imzasının yetkilisine ait olmadığı gibi davalı şirket ile aralarında herhangi bir akdi ilişkinin bulunmadığını, bedelsiz olduğunu iddia ederek dava konusu çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespiti ile ödenen çek bedellerinin davalıdan istirdatına karar verilmesini istemiş, davalı ise, dava konusu çeklerin davacı şirket yetkilisi ile aralarında varılan anlaşma gereğince davacılara verilen şahsi ve müşteri çekleri karşılığı alındığını, bedelsiz olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Dava konusu davacı Acarer Tekstil Ltd Şti’nin keşideci, davacı … Ltd Şti’nin lehtarı olduğu 10.12.2016 tarihli 90.000 TL ; 20.12.2016 tarihli 65.000 TL; 10.01.2017 tarihli 70.000 TL; 15.01.2017 tarihli 75.000 TL ;20.01.2017 tarihli 95.000 TL; 25.01.2017 tarihli 85.000 TL;30.01.2017 tarihli 80.000 TL; 10.02.107 tarihli 80.000 TL; 15.02.2017 tarihli 65.000 TL; 20.02.2017 tarihli 85.000 TL; 25.02.2017 tarihli 90.000 TL ve 28.02.2017 tarihli 80.000 TL olmak üzere toplam 960.000 TL tutarlı 12 adet çekten; 25.01.2017 tarihli 85.000 TL bedelli çekin Bursa 16. İcra Müdürlüğünün 2017/1035 E. sayılı dosyasından; 28.02.2017 tarihli 80.000 TL bedelli çekin de Bursa 17.İcra Müdürlüğünün 2017/2953 E. sayılı dosyasından; 25.02.2017 tarihli 90.000 TL bedelli çekin Bursa 17.İcra Müdürlüğünün 2017/2952 E. sayılı dosyasından; 15.02.2017 tarihli 65.000 TL bedelli çekin de Bursa 17.İcra Müdürlüğünün 2017/2954 E. sayılı dosyasından alacaklı Seraş Mimarlık Ltd Şti tarafından icra takibine konu edildiği, takip borçlularının Acarer Tekstil Ltd Şti, Pekçe Tekstil Ltd Şti, Asacarlar İnş.Ltd Şti olduğu, icra tehdidi altında davacı Acaer Tekstil Ltd Şti tarafından 15.03.2017 tarihli tutanakla borcu kabul ve ödeme taahhüdünde bulunulduğu, 07.11.2019 tarihinde borç tahsil edilmekle söz konusu icra takibine konu edilen çeklerin davacı borçluya iade edildiği görülmüştür.
Davacı tarafça yargılama sırasında dava konusu çeklerden 10.12.2016 tarihli 90.000,00 TL; 20.12.2016 tarihli 65.000,00 TL ve 10.01.2017 tarihli 70.000,00 TL bedelli 3 adet çekin sunulduğu, bu çeklerden 10.12.2016 tarihli 90.000 TL ile 20.12.2016 tarihli 65.000 TL bedelli çek ön yüzünde iptal kaydının bulunduğu görülmüştür.
Dosyada alınan grafoloji raporlarından; dava konusu edilen çeklerden asılları sunulan az yukarıda belirtilen 25.01.2017 tarihli 85.000 TL; 28.02.2017 tarihli 80.000 TL; 25.02.2017 tarihli 90.000 TL; 15.02.2017 tarihli 65.000 TL; 10.12.2016 tarihli 90.000,00 TL; 20.12.2016 tarihli 65.000,00 TL ve 10.01.2017 tarihli 70.000,00 TL bedelli toplam 7 adet çekteki keşideci imzasının davacı Acarer Tekstil Ltd Şti yetkilisine ait olduğu, lehtar ciranta Pekçe Tekstil Ltd Şti’ne atfen çekin arka yüzlerinde atılan imzanın şirket yetkilisine ait olmadığı belirtilmiştir.
Bu açıklamalar ışığında, dava konusu çeklerin keşidecisi olan davacı Acarer Tekstil Ltd Şti tarafından çekte imzaların inkar edilmediği, imzaların istiklali prensibi gereğince davalı lehtar cirantanın imzasının sahteliğine dayanılamayacağı, dava konusu çeklerden 7 adedinin aslının dosyaya sunulduğu, bu çeklerin lehtarı davacı … Ltd Şti’nin imzasının sahte olduğu, icra takibine konu edilen 4 adet çekten dolayı ödemenin dava dışı çeklerin hamili takip alacaklısı Seraş Mimarlık Ltd Şti’ne yapıldığı, dosyaya sonradan asılları sunulan 3 adet çekin ise davalıya ödendiği sabit olmadığı, kaldı ki 7 adet çekten dolayı ödemenin davacı keşideci şirket tarafından yapıldığı, dolayısıyla davacı lehtar şirketin istirdat hakkını haiz olmadığı, bedelsizlik iddiasının ispat edilemediği, yargılama sırasında dava konusu edilen çeklerden 7 adedi ödenmek suretiyle davacı keşideci eline geçmiş olduğundan bu çeklerin lehtarı davacı … Ltd Şti’nin menfi tespit istemi yönünden davanın konusuz kaldığı gözetildiğinde, davacı Acarer Tekstil Ltd Şti tarafından açılan davanın reddine, davacı … Lts Şti tarafından açılan davanın kısmen kabulüne, dava konusu edilen çeklerden 25.01.2017 tarihli 85.000 TL; 28.02.2017 tarihli 80.000 TL; 25.02.2017 tarihli 90.000 TL; 15.02.2017 tarihli 65.000 TL; 10.12.2016 tarihli 90.000,00 TL; 20.12.2016 tarihli 65.000,00 TL ve 10.01.2017 tarihli 70.000,00 TL bedelli toplam 7 adet çekten dolayı menfi tespit istemi konusuz kaldığından bu çeklerden dolayı karar verilmesine yer olmadığına, istirdat yönünden ve kalan 5 adet çek yönünden ise dava açmakta hukuki yararı bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Konusuz kalan dava hakkında dava tarihindeki haklılık durumuna göre, çeklerdeki davacı lehtar Pekçe Tekstil Ltd Şti’nin imzasının sahteliği sabit olduğundan dava tarihi itibariyle dava açmakta hukuki yararının bulunduğu ve haklı olduğu anlaşıldığından bu yönden lehine yargılama giderlerine ve vekalet ücretine hükmedilmesi gerekmiştir.
Açıklanan bu nedenlerle davacılar vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1.b.2 maddesi uyarınca kısmen kabulüne, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak davacı Acarer Tekstil Ltd Şti tarafından açılan davanın reddine, davacı … Lts Şti tarafından açılan davanın kısmen kabulüne, dava konusu edilen çeklerden 25.01.2017 tarihli 85.000 TL; 28.02.2017 tarihli 80.000 TL; 25.02.2017 tarihli 90.000 TL; 15.02.2017 tarihli 65.000 TL; 10.12.2016 tarihli 90.000,00 TL; 20.12.2016 tarihli 65.000,00 TL ve 10.01.2017 tarihli 70.000,00 TL bedelli toplam 7 adet çekten dolayı menfi tespit istemi konusuz kaldığından bu çeklerden dolayı karar verilmesine yer olmadığına, istirdat ve kalan 5 adet çek yönünden ise davanın usulden reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
A-Davacılar vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun kısmen kabulüne,
B- Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 25/12/2019 tarih, 2017/242 Esas, 2019/1722 Karar sayılı kararının HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince kaldırılmasına, dava hakkında yeniden hüküm kurulmasına;
1-Davacı Acarer Tekstil Ltd Şti tarafından açılan davanın reddine,
2-Davacı … Lts Şti tarafından açılan davanın kısmen kabulüne, dava konusu edilen çeklerden 25.01.2017 tarihli 85.000 TL; 28.02.2017 tarihli 80.000 TL; 25.02.2017 tarihli 90.000 TL; 15.02.2017 tarihli 65.000 TL; 10.12.2016 tarihli 90.000,00 TL; 20.12.2016 tarihli 65.000,00 TL ve 10.01.2017 tarihli 70.000,00 TL bedelli toplam 7 adet çekten dolayı menfi tespit istemi konusuz kaldığından bu çeklerden dolayı karar verilmesine yer olmadığına, istirdat ve kalan 5 adet çek yönünden ise istemin hukuki yarar yokluğundan reddine,
4-Harçlar yasası gereği alınması gereken 179,90-TL harçtan peşin alınan 16.394,40TL harcın mahsubu ile bakiye 16.214,50 TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacılara iadesine,
5-Davacı ……Ltd.Şti tarafından yapılan 1.224,00-TL yargılama gideri üzerinden kabul red oranına göre hesaplanan 685,44-TL ile maktu alınan 179,90 -TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderlerin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı …..Ltd Şti kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre belirlenen 77.950,00 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Reddedilen kısım yönünden ,davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
8-Karar kesinleştiğinde taraflarca yatıralan avansın kullanılmayan kısmının HMK 333.md.uyarınca yatıranlarına iadesine,
İstinaf Yargılaması ve Harç Yönünden;
1-Davacılar tarafından peşin olarak yatırılan istinaf karar harcının davacıya iadesine,
2-Davacılar tarafından istinaf yargılama gideri yapılmadığından, bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
3-Kararın tebliğ işlemlerinin Dairemiz tarafından yerine getirilmesine,
Dair dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu, karar tebliğinden itibaren 2 hafta içinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 16/03/2023


Başkan

e-imzalı

Üye*

e-imzalı

Üye

e-imzalı

Katip

e-imzalı