Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2020/2069 – 2023/1303
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/2069
KARAR NO : 2023/1303

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

: Tazminat (Bankacılık İşleminden Kaynaklı)
KARAR TARİHİ : 15/09/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 15/09/2023

Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 15/09/2020 tarih, 2018/1792 Esas, 2020/383 Karar sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Dava dışı … Dokuma Boya San. Ve Tic. A.Ş. tarafından müvekkili şirket lehine keşide edilen … Bankası Bursa Yıldırım şubesinin 15/09/2017 keşide tarihli, 14.635,74 TL bedelli, 2882272 hesap nolu ve 4507319 seri nolu çeki, müvekkili şirket tarafından ciro edilmek suretiyle İstanbul ilinde bulunan alacaklı … Dış Tic. Ltd. Şti.’ye gönderilmek üzere kargoya verildiği sırada kargo aracında çalınmak suretiyle zayi olduğunu, söz konusu bedelin müvekkili şirket tarafından … Dış Tic. Ltd. Şti.’ye ödendiğini, söz konusu çekin iptali amacıyla Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/905 E. sayılı dosyası ile açılan davada verilen ihtiyati tedbir kararının 31/07/2017 tarihinde muhatap banka … Katılım Bankası A.Ş.’ye bildirildiği, bankaca verilen cevabi yazıda çekin ibraz olunmadığı hususunda bilgi verildiğini, muhatap bankanın daha sonra mahkemeye gönderdiği 18/09/2017 tarihli yazı ile söz konusu çekin 15/09/2017 tarihinde davalı QNB Finansbank Merkez şubesine ibraz edildiğini ve 14.635,74 TL bedelle ödendiğini, çekin ibraz anı görüntüsü ve çek hamili kimlik bilgilerinin ilgili bankadan temin edilebileceğinin bildirildiğini, talepleri üzerine Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 27/10/2017 tarihli müzekkeresi ile gerekli bilgiler davalı bankadan talep edilmiş ise de, talep edilen bilgilerin mahkemeye sunulmadığını, Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 13/02/2018 tarihli kararı ile çekin iptaline karar verildiğini, gerek anılan mahkeme ilamı, gerek 1036 Sayılı Kanunun 2/3 mad. gereğince çeki tahsil eden üçüncü kişinin bilgileri davalı bankadan talep edildiği halde söz konusu talep yerine getirilmediğinden kötü niyetli haraket ederek çeki tahsil eden 3. Kişiye karşı takip yapma ya da dava açma imkanını ortadan kaldıran davalı banka tarafından 3. Kişiye yapılan 14.635,74 TL haksız ödeme nedeniyle zarara uğrayan müvekkili şirket lehine ödeme gününden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiziyle birlikte alacağın tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … Katılım Bankası tarafından davalı müvekkil bankaya tedbire ilişkin bir bildirim yapılmadığını, çek ile ilgili olarak ödeme yasağı bulunduğundan haberi olmayan davalı müvekkili bankaya çekin 15/09/2017 tarihinde ibraz edildiğini, ibraz tarihinde keşidecinin düzenlediği çek üzerinde numarası gösterilen hesapta çekin karşılığı bulunduğu taktirde çek bedelini ibraz edene kanunen ödemek zorunda olan müvekkili bankanın ödeme yaptığını, müvekkili bankanın cirolardaki imzaların gerçekliğini araştırmak gibi yasal yükümlülüğü bulunmadığı gibi, çekin çek vasıflarını taşıması ve ibraz anında hesapta çek karşılığının bulunması halinde çek bedelini ibraz edene ödemesinin kanun gereği olduğunu, davacı taraf adına vekili tarafından yapılan başvuruya cevap verilememesinin Bankacılık Kanunu 73. Maddenin gereği olduğunu, 5411 Sayılı Bankacılık Kanunun 73. Maddesinde belirtilen sır saklama yükümlülüğüne aykırı haraket edenlerin aynı kanunun 159. Maddesinde suç olarak tanımlanarak ceza-i yaptırıma tabi kılındığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde; Davacı tarafından Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/905 E. sayılı dosyasında ihtiyati tedbir kararının 31/07/2017 tarihinde … Katılım Bankasına bildirdiğini, ancak çekin 15/09/2017 tarihinde davalı QNB Finansbank Şubesine ibraz edilerek ödendiği belirtilerek talepte bulunduğu, Çekin muhatap bankasının … Katılım Bankası olduğu, davalı QNB Finansbank’ın ise çekin tahsil amacıyla sunulduğu banka olduğu, davacı tarafın ihtiyati tedbir kararının dava dışı muhatap banka … Katılım Bankasına gönderildiğini iddia ettiği, davalı QNB Finansbank’a ihtiyati tedbir kararının iletildiği ile ilgili ne davacı tarafından ne de dava dışı … Katılım Bankası’nın bir iddiasının bulunmadığı, davalı QNB Finansbank’ın kendisine bildirilmeyen ihtiyati tedbir kararından sorumlu olmayacağından davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle: Çeki tahsil eden 3. kişinin kimlik bilgilerinin hem Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/905 E. sayılı dosyasında hem de daha sonra Avukatlık Kanunu 2/3. Maddesi uyarınca taraflarınca davalı QNB Finansbank A.Ş’ den talep edilmiş ise de, söz konusu taleplerin hatalı ödemeyi yapan QNB Finansbank A.Ş. tarafından reddedildiğini, çeki ibraz ederek sebepsiz zenginleşen 3. kişiyi ve hatalı işlemi gerçekleştiren bankayı tespit ederek dava açma imkanı kalmadığını, davanın hatalı ödemeyi gerçekleştiren QNB Finansbank A.Ş.’ye karşı ikame olunduğunu, bankalar arasındaki iletişimin müvekkili tarafından bilinmesinin mümkün olmadığını, haksız ödemeyi yapan bankanın sorumlu olması gerektiğini, şayet haksız ödemeyi yapan bankanın kusurlu olmaması halinde tedbir kararının tebliğ edildiği muhatap bankaya karşı rücu yoluna gidebileceğini, 3. Kişiye ödeme yaparak müvekkili davacıya zarar verenin davalı banka olduğunu, Çek Takas Faaliyetleri Hakkındaki yönetmeliğin 10/1f-g, 12/9 maddelerine göre, muhatap bankanın çekin takas yolu ile ibraz edildiği bankaya yazılı olarak bilgi verdiğinin kabulünün gerektiğini, bu nedenle davalı aleyhine dava ikamesinin doğru olduğunu, İstanbul Takas ve Saklama Bankası Anonim Şirketi Merkezi Takas Yönetmeliğinin 12. Maddesi, Takasbank ile katılımcı bankalar arasında imzalanan sözleşmenin ilgili maddeleri gereğince davanın QNB Finansbank’a yöneltilmesinin gerektiğini, Borsa İstanbul Para Piyayası Merkezi Karşı Taraf ve Takas İşlemleri Katılımcı sözleşmesi madde 5/10 maddesinde Üyenin hak ve Yükümlülüklerinin düzenlendiğini, mahkeme tarafından verilen bir kararın uygulanması esas olup, mahkeme kararının uygulanmamış olabileceği varsayımı ile davanın … Katılım Bank A.Ş.ye karşı ikame edilmesinin mümkün olmadığını, ilk derece mahkemesince delillerin toplanmadığını, Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/905 Esas sayılı dosyasının celp edilmediğini, davanın terditli olarak “mahkemenin aksi kanaatte olması halinde söz konusu çeki tahsil eden 3. Kişinin kimlik bilgilerinin celbi ile gelecek cevaba göre 3. Kişi hakkında takip yapıp sonuçlandırmak üzere bu hususun bekletici mesele yapılması” talep edilmiş ise de, söz konusu talepleri hakkında mahkemece değerlendirme yapılmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE:
HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde;
Dava; Mahkemece verilen tedbir kararına rağmen çek bedelini ödeyen bankanın sorumluluğuna dayalı tazminat istemine ilişkindir.
Somut uyuşmazlıkta; davacı tarafça, dava dışı … Dokuma şirketi tarafından lehine keşide edilen … Bankası Bursa Yıldırım Şubesi’ne ait çekin, ciro edilerek İstanbul ilinde bulunan … şirketine gönderilmek üzere kargoya verildiğini, ancak kargo aracında çalındığını, çekin iptali için Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne açılan davada verilen tedbir kararına rağmen davalı bankaca çek bedelinin çeki ibraz eden üçüncü kişilere ödendiğini, çekin gönderildiği … Şirketine mail order ile ödeme yapıldığını belirterek zararın tazmini talep edilmiştir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere göre, Mahkemece usuli işlemlerin kanuna uygun şekilde yapılarak, hükme esas alınan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, … Katılım Bankası A.Ş.’nin 07/02/2020 tarihli cevabi yazısı içeriğinde, dava konusu çek ile ilgili ödeme yasağının işlenmesi talebini içerir Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/905 Esas sayılı tedbir yazısının bankalarınca 18/09/2017 tarihinde tebliğ alındığı, ilgili çekin 15/09/2017 tarihinde ödenmiş olması nedeni ile çek üzerine mahkemece verilen ödeme yasağı şerhinin işlenmediğinin belirtildiği, ilgili çekin takas aracılığıyla davalı QNB Finansbank tarafından ödendiği, ödeme tarihinde çekin muhatap bankasının cevabi yazısından açıkça anlaşılacağı üzere çek üzerine konulan ödeme yasağı şerhinin bulunmadığı, davalı bankanın somut olayda sorumluluğunun bulunmadığı, davacı tarafça dava dilekçesinin netice-i talep kısmında “davalı banka tarafından 3. Kişiye yapılan 14.635,74-TL haksız ödeme nedeni ile zarara uğrayan müvekkil şirket lehine ödeme gününden itibaren işleyecek ticari temerrüt faili ile birlikte alacağın tahsiline karar ” verilmesinin talep edildiği, her nekadar dava dilekçesi içeriğinde, davacı tarafça mahkemenin aksi kanaatte olması halinde söz konusu çeki tahsil eden 3. Kişinin kimlik bilgilerinin celbini ve gelecek cevaba göre 3. Kişi hakkında takip yapıp sonuçlandırmak üzere söz konusu hususun bekletici mesele yapılması talep edilmiş ise de, davanın davalı banka aleyhine ödeme yasağı olan çekin kusuru ile ödediği iddiasıyla açılan tazminat davası olması, zayi nedeniyle kambiyo senedinin iptali davalarında, hamilin ortaya çıkması halinde mahkemece 6102 sayılı TTK’nın 818/s bendinin atfıyla aynı Yasa’nın 758. maddesi gereği iptali istenen çeki elinde bulunduran bilindiği/tespit edildiği takdirde davacıya istirdat davası açmak üzere süre verilebileceği, somut uyuşmazlıkta davanın konusunun farklı olması, davalının davalı aleyhine davalının kusurlu olduğu iddiasına yönelik açılması nedeni ile, mahkemece çeki ibraz edenin araştırılmasının dosyaya katkı sağlamayacağı, Mahkemece taraf delilleri toplanarak hüküm tesis edildiği anlaşıldığından, davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığından davacı vekilinin istinaf itirazları yerinde görülmemiş ve istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b,1. maddesine göre esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Davacı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun 6100 sayılı HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 269,85 TL istinaf karar harcından peşin alınan 54,40 TL’nin mahsubu ile bakiye 215,45 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan istinaf giderlerinin davacının üzerinde bırakılmasına, artan gider avansının davacı tarafa iadesine,
4-Kararın tebliği ve harç işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK’nın 362/1-a maddesi uyarınca miktar itibariyle kesin olarak oybirliği ile karar verildi. 15/09/2023

M