Emsal Mahkeme Kararı Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2020/1966 E. 2023/1322 K. 21.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2020/1966 – 2023/1322
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/1966
KARAR NO : 2023/1322

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

RİHİ : 21/09/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 21/09/2023

Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 01/10/2020 tarih, 2018/1454 Esas, 2020/489 Karar
sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili, müvekkili şirketin alacağına karşılık müşterisinden aldığı ve hamili bulunduğu dava konusu 31/08/2018 keşide tarihli 90.000 Tl bedelli çekinde bulunduğu toplamda 28 adet çekin 20/01/2018 tarihinde müvekkilinin cirosu ve imzası olmadan işyerinden çalındığını, failler hakkında savcılıkça soruşturma yürütüldüğünü ve şüphelilerin bazıları hakkında ceza davası açıldığını, davalı tarafından dava konusu çeke dayalı olarak icra takibine girişildiğini, dava konusu çek hakkında hırsızlık olayının hemen akabinde çek iptali davası açıldığını, dava konusu çekin müvekkili şirket yetkilisinin imzası olmadan çalınarak sahte imza ile tedavüle çıkarıldığını, müvekkili şirket ile davalı arasında hiçbir ticari ilişkinin bulunmadığını, davalının yetkili meşru hamil olmadığını ileri sürerek dava konusu çekin davalıdan istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, müvekkilinin çeki ciro yoluyla edindiğini, ciro silsilesinde bir kopukluk bulunmadığını, müvekkilinin iyi niyetli olup, çekin yetkili ve meşru hamili olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda, dava konusu 31/08/2018 keşide tarihli, 90.000 Tl bedelli çekte, keşidecisinin …Tekstil Sn. Ve Tic Ltd Şti, lehtarın davacı, ciranta Ahmet Öz, ciranta CR Gıda İnş ve Mak. San, Tic. Ltd Şti ve hamilin davacı olduğu çekte davacı tarafından çek iradesi dışında elinden çıktığı ve hamilin ağır kusur veya kötü niyetli olduğunu ispatla yükümlü olduğu, ticari defterler üzerinde yapılan incelemede, davalı ile dava dışı ciranta CR Gıda İnş ve Mak. San, Tic. Ltd Şti arasında 2018 yılında ticari ilişkinin başladığı avans olarak dava konusu çekin davalıya verildiği, davalı tarafından 83.812 TL bedelli faturanın düzenlendiği, sonrasında 01/06/2018 tarihinde davalı tarafından 52.788 TL bedelli faturanın düzenlendiği karşılığında çek verildiği, bu ticari ilişkiye dair çek giriş kaydı, fatura ve sevk irsaliyelerinin olduğu, davalı tarafından 2018 yılı ticari defterlerin usulune uygun tutulduğu ve davacı ile davalı arasında doğrudan bir ticari ilişkinin olmayıp dava dışı başka kişilerin cirolarının çekte olduğu anlaşılmakla davalının ağır kusur ve kötü niyetli olduğuna dair somut bir vaka ve delilin olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bu karara karşı davacı vekili tarafından süresi içerisinde istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; taraflar arasında ticari ilişkinin bulunmadığının dosyada alınan bilirkişi raporu ile belirlendiğini, davalı ile kendinden önceki CR Gıda İnş..Ltd Şti ile aralarında akdi ilişkinin gerçek olup olmadığının araştırılmadığını, dava konusu çek üzerinde imzaya ilişkin olarak bilirkişi incelemesi yaptırılmadığını, ceza davasının bekletici mesele yapılmadığını, maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirterek ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasını istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE
Dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi (6762 sayılı TTK m.704) uyarınca açılan çek istirdadı istemine ilişkindir.
Davacı, hamili olduğu dava konusu çekin hırsızlık sonucunda iradesi dışında elinden çıtığını, davalının yetkili ve meşru hamili olmadığını, kötü niyetli olduğunu iddia ederek dava konusu çekin istirdatını talep etmiş, davalı ise davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince, ispat edilemeyen davanın reddine karar verilmiştir.
İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi gereğince; çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.
Bu düzenlemelere göre; çek istirdatı davasında ispat yükü davacı tarafa aittir. İspat yükü üzerinde bulunan davacı, öncelikle çekte yetkili hamil olup çekin rızası dışında elinden çıktığını, sonrasında ise davalının çeki iktisapta kötüniyetli veya ağır kusurlu olduğunu kanıtlamak zorundadır.
Dava konusu 31/08/2018 tarihli 90.000 TL bedelli çekin keşidecisi dava dışı …Tekstil Sn. Ve Tic Ltd Şti, lehtarı davacı Akdem Tekstil San.Tic.Ltd Şti olup, çekin arkasında sırasıyla davacı şirket, dava dışı Ahmet Öz, CR Gıda İnş ve Mak. San, Tic. Ltd Şti ve davalı şirket cirolarının bulunduğu ve davalı tarafından bankaya çekin ibraz edildiği, davalı hamil ile kendinden önceki ciranta CR Gıda İnş ve Mak. San, Tic. Ltd Şti arasında alım satıma dayalı ticari ilişkinin bulunduğu, dava konusu çekin de bu kapsamda davalının eline geçtiği sabit olmakla; davacı tarafın davalı hamilin çeki iktisapta kötüniyetli veya ağır kusurlu olduğunu dosya kapsamı itibariyle ispatlayamadığı gözetildiğinde davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamakta olup düzgün ciro silsilesiyle iktisap edilen bir çekte ismi geçen lehtar ve cirantaların kaşe imzaların sahte olup olmadığının imzaların istiklali ilkesi karşısında çek istirdatı davasının neticesine etkisinin bulunmadığı gibi hırsızlık failleri hakkında açılan ceza davasında davalı şirket yetkililerinin yer almadığından ceza davasının sonucunun bekletici mesele yapılmamasında ve kendisini vekille temsil ettiren davalı yararına nisbi vekalet ücretine hükmedilmesinde isabetsizlik bulunmadığından davacının istinaf başvurusunun reddine karar vermek gerekmiştir.
Açıklanan bu nedenlerle davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1.b.1.maddesi uyarınca, esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Davacı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun 6100 sayılı HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 269,85 TL istinaf karar ve ilâm harcından davacı tarafından peşin olarak yatırılan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 215,45TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan istinaf giderlerinin davacının üzerinde bırakılmasına, artan gider avansının talebi halinde iadesine,
4-Kararın tebliğ ve harç işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu oy birliği ile kesin olarak karar verildi. 21/09/2023