Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/1263
KARAR NO : 2023/947

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 31/01/2020
NUMARASI : 2018/1348 E. 2020/56 K.
DAVACI: Av. … – [16473-74560-54699] UETS
DAVANIN KONUSU : İstirdat (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ : 09/06/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 13/06/2023
Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 31/01/2020 tarih, 2018/1348 Esas, 2020/56 sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davalı … tarafından ihtiyati haciz kararı ile takibe konu edilen çekin keşidecisi olduğunu, çekin satım ilişkisi sebebiyle verildiği lehtar elinden rızası hilafına çıktığını ve çekteki cironun lehtara ait olmadığını, lehtar tarafından zayi nedenli açılan iptal davası sonrası ödemenin lehtara yapıldığını çekin davalı eline gerçek ciro silsilesi ile sarih olarak geçmediğini, davalının çekte ibraz cirosu dahil herhangi bir cirosunun bulunmadığı ve lehtar cirosu sahte olan çekin ödeme yasağı bulunmasına rağmen takibe konu edilerek icra tehdidi altında müvekkilinden mükerrer ödeme alındığını belirterek davalıya borçlu olmadığının tespiti ile karşı tarafa icra dosyası aracılığı ile yapılan 18.500,00 TL ödemenin ödemenin yapıldığı günden başlamak kaydıyla en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; müvekkilinin çeki düzgün ciro silsilesi ile teslim alan iyi niyetli meşru hamil olduğunu, davacının keşideci imzasına itirazının olmadığını, lehtar firmanın imzasına yönelik itirazın davacı sorumluluğunu kaldırmayacağını, takibe konu çek hakkında açılan zayi nedenli iptal davasında iptal kararı verilmediği halde açılan davadan hemen sonra davacının lehtara ödeme yapmasının kötüniyetli ve hamil olarak haklarının suistimal etme amaçlı olduğunu, lehtara yapılan ödemenin iyiniyetli olan müvekkili yönünden sonuç doğurmayacağını ve müvekkiline karşı ileri sürülemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece, dosya kapsamı deliller uyarınca; Bursa 13. İcra Müdürlüğünün 2018/11820 Esas sayılı icra dosyası üzerinden takibe konu edilen çekte davalının cirosunun bulunmadığını, çek bedelinin davacı tarafından 05/10/2018 tarihinde lehtara ödenerek bitirildiği ve yapılan bu ödemenin alacağı temlik alan faktoring şirketine karşıda ileri sürülebileceği belirlemesi ile icra tehdidi altında ödenen bedelin istirdatına karar verilmiştir.
Karara karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı vekili istinaf dilekçesi ile; davacının lehtar tarafından açılan çek iptali davası neticelenmeden lehtara yaptığı ödemenin hamil olan müvekkilinin haklarını halel getirdiğini, davacı keşidecinin çeki ibraz edene ödeme yapması gerektiğini, müvekkilinin iyiniyetli meşru hamil olduğunu, ciro silsilesinde kopuklu bulunmadığını, iktisapta kötüniyet ve ağır kusurlu olmadığını, lehtarın imzasının sahteliğine davacının dayanamayacağını, davalının faktoring işleminin tarafı olmaması sebebiyle şahsi def’ilerini faktoring şirketine karşı ileri sürümeyeceğini belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
Davacı vekili istinafa karşı cevap dilekçesi ile; davalının faktoring şirketi olması sebebiyle son hamil ile faktoring sözleşmesi yapmış olması ve borcun dayandığı belgeleri ibrazı gerektiğini, davalı tarafından takip ve dava dosyasına bu belgelerin sunulmadığını, davalının 6361 Sayılı Yasanın 9/3 maddesine göre iktisapta bilerek müvekkilinin zararına hareket ettiğini, davalının çek üzerinde cirosunun bulunmadığını, müvekkilinin lehtar elinden rıza dışı çıkan çeke yönelik bedeli iyiniyetle lehtara ödediğini belirterek usul ve yasaya uygun mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE:
Dava, İİK’nın 72/7 maddesine dayalı cebri icra baskısı altında ödenen bedelin istirdatı istemine yöneliktir.
İlk derece mahkemesince, davanın kabulüne karar verilmiş, karara karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Somut olayda; Bursa 13. İcra Müdürlüğünün 2018/11820 Esas sayılı dosyası üzerinden icra takibine konu edilen davacının keşideci olduğu çekin, şeklen lehtar cirosu, Ozan İlkgaz… A.Ş cirosu, MTB İnşaat Taahhüt-Muzaffer UYSAL cirosunu içerdiği, son ciro sonrası davalı tarafından çekin Alternatif Bank A.Ş’ye ciro edildiği, Alternatif Bank A.Ş tarafından takastan ibraz edilen çeke ilişkin tedbir sebebiyle işlem yapılamadığı, çek hamili davalı tarafından ihtiyati haciz kararı ile icra takibe konu edilen çek sebebiyle davacının 17/10/2018 tarihinde ödeme yaptığı, ayrıca çek miktarı kadar dava dışı lehtara ödeme yapıldığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık, davaya konu çek sebebiyle davalının yetkili hamil olup olmadığı, dolayısıyla mükerrer yapıldığı ileri sürülen bedelin istirdatına karar verilip verilemeyeceği üzerine olduğu anlaşılmaktadır.
6361 Sayılı Yasa’nın 9/2 maddesinde; “Faktoring şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez. Aynı faturaya dayalı birden çok faktoring şirketine yapılan kısmi temliklerin toplam tutarı fatura tutarını aşamaz” hükmü yer almaktadır.
Bu kapsamda, davalı … olup, kambiyo senetlerine dayalı olsa da alacağı bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilen faktoring sözleşmesine dayalı olması gerekmektedir. Bir başka anlatımla, kambiyo senedinin faktoring işlemine dayalı olarak devralınması yetkili hamil durumu için zorunlu koşuldur.
Eldeki davada; davalı tarafından faktoring işlemine dayalı olarak çekin devralındığı, alacağın bu ilişkiden kaynaklandığı vakıa olarak ileri sürülmemiş, bu yönde bir delil gösterilmemiştir. Öte yandan, icra takip dosyası içerisinde de faktoring ilişkisine dayalı delil bulunmamaktadır. Bu halde, davalı … şirketinin dava konusu çeki ilgili Yasa’nın 9/2 maddesi ile Yönetmelik ve Genelge hükümlerine göre iktisap ettiğini çeki faktoring ilişkisi içerisinde aldığını ve bu nedenle yetkili hamil olduğunu usulüne uygun olarak iddia ve ispat etmemesi sebebiyle mahkemece yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesinde isabetsizlik görülmemiştir.
Dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında; mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmamasına, HMK.’nun 355. maddesi uyarınca; kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmaması nazara alınarak; davalı vekilinin istinaf başvurusunun açıklanan nedenlerle esastan reddine karar verilmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK 353/1-b/1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 1.263,73 TL istinaf karar harcından peşin alınan 315,93 TL’nin mahsubu ile bakiye 947,80 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına (harç tahsil işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine),
3-Davalı tarafından yapılan istinaf giderlerinin üzerinde bırakılmasına, artan gider avansının talebi halinde davalıya iadesine,
4-Harç ve karar tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu HMK’nın 362. maddesi uyarınca oy birliği ile kesin olarak karar verildi.

…
Başkan
…
e-imza
…
Üye
…
e-imza
…
Üye
…
e-imza
…
Katip
…
e-imza