Emsal Mahkeme Kararı Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2020/117 E. 2022/1409 K. 27.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2020/117 – 2022/1409
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2020/117
KARAR NO : 2022/1409

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

MAHKEMESİ : BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/06/2019
NUMARASI : 2014/507E-2019/976 K.

KARAR TARİHİ : 27/10/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 27/10/2022
Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinin tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükme karşı süresi içinde davacılar vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili, müvekkilinin 15/07/1996 tarihinde 1996- 2 sayılı karar ile davalılardan S.S. Üstünkent Konut Yapı kooperatifi’ne üye olduğunu, bu üyeliği ile ” arabayolu cad. Üstünkent sitesi Güzelyalı / Bursa ” adresindeki Y Blok 5 no’ lu dairenin müvekkiline tahsis edildiğini, ödemelerini düzenli olarak yerine getirdiğini, davalı kooperatife 26.970,87.-TL tutarında ödeme yaptığını, bunun dışında da ödemelerin olduğunu, müvekkilinin kooperatif nezdindeki üyelikten istifa etmediği halde, müvekkili adına tahsil edilen Y Blok 5 no’lu dairenin önce dava dışı Suat İşler isimli üyeye sonrasında ise davalılardan Nagehan Arslan adlı üyeye tahsis edildiğinin öğrenildiğini, müvekkilinin davalı kooperatif nezdindeki üyeliğine son verilmesine dayanak 15.03.2008 tarihli istifa dilekçesindeki imzanın sahte olduğunu, bu süreçte davalı kooperatife yapmış olduğu ödemeleri iade almayan müvekkilinin davalı kooperatife keşide ettiği 28/03/2012 tarihli noter ihtarında, bugüne dek davalı kooperatife yapmış olduğu ödemelerin hesaplanarak bildirilmesi ile ödenmesi gereken bakiye borcun da bildirilmesi ve Y Blok 5 no’lu dairenin tekrar müvekkiline tahsis edilmesi gerektiğini ihtar ettiğini, ihtarnamenin semeresiz kaldığını ileri sürerek ” Arabayolu cad üstünkent sitesi Güzelyalı / Bursa ” adresindeki Y Blok 5 no ‘ lu dairenin davalı kooperatif tarafından diğer davalı Nagehan Arslan’a yapılan ortaklık payı tesis işleminin iptaline, davacının davalı kooperatife ortak olduğunun ve Y Blok 5 no 7 lu dairenin mülkiyetinin davacıya ait olduğunun tespitine, bu taleplerin kabul edilmediği takdirde; fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla ortaklık payının dava tarihi itibariyle değeri karşılığı olmak üzere şimdilik 26.900,00.-TL’nin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre işleyecek faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı Kooperatif vekili, istifa dilekçesindeki imzanın sahteliği iddiasının ispatı gerektiğini, istifa tarihinde, kooperatif yöneticisi olan yönetim kurulu üyeleri aleyhine hem sorumluluk hem de ceza davaları açıldığını, üyeliğinin iptali istenilen Nagehan Arslan’ın ise 06.08.2010 tarihinde kooperatiften ihraç edilerek üyeliği sona erdirildiğini, ancak bu davalının müvekkili kooperatif aleyhine ödediğini iddia ettiği aidatların iadesi için açmış olduğu davanın halen derdest olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
CEVAP: Davalı Nagehan Aslan vekili, müvekkilinin davalı kooperatif üyeliğinden 06.08.2010 tarihinde 47 nolu ihraç kararı üzerine ayrılmış olduğunu, dava tarihi itibariyle üye olmayan müvekkiline dava açılmasında hukuki yararın bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
CEVAP: Dahili davalı Nilüfer Özkan, taşınmazı Nadire Sezen’den bedeli karşılığı satın aldığını, taşınmazı satan Nadire’ninde davalı kooperatife borcunun olmadığı gibi tapu kaydının da bu kişi adına olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama ve toplanan deliller doğrultusunda, davacının davalı kooperatife 15/07/1996 tarihinde ortak olduğu, Y Blok 5 Nolu dairenin davacıya tahsisine dair karar yada yazılı belgenin olmadığı, davalı kooperatifçe davacıya başka bir daireninde tahsis edilmediği, davacının davalı kooperatife toplam 22.792,00-TL ödediğinin anlaşıldığı, davalı kooperatifin bu tutarı davacıya ödemesinin gerektiği, bu ödemenin dava tarihi itibariyle güncellenmiş halinin 74.099,78-TL olduğu kooperatif dışındaki davalıların bu tutar yönünden herhangi bir sorumluluklarının olmadığı gerekçesiyle davanın kabulü ile, 74.099,78-TL’nin dava tarihi olan 23/01/2013 tarihinden itibaren işleyecek yıllık %18 temerrüt faizi ile birlikte davalı S.S. Asya Kent Konut Yapı Kooperatifi’nden alınarak davacıya verilmesine, davalılar Nagehan Arslan ve Nilüfer Özkan yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Bu karara karşı davacılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.

İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacılar vekilinin istinaf dilekçesinde özetle; muris davacı Muhammet Ömerci’nin mirasçılarının kooperatif üyesi olduklarının tespitine karar verilmediğini, her ne kadar dava devam ederken davacı vefat etmiş olsa da mirasçıların kooperatif üyesi olduklarının tespitine karar verilmesi gerektiğini, müvekkilin kooperatif üyesi olduğu ve Y Blok 5 No’lu dairenin tahsis edildiğinin sabit olduğu halde yazılı şekilde karar verilmesinin doğru olmadığını, müvekkillere kooperatif nezdinde tahsis edilecek konut bulunmaması ya da inşa edilmemiş olması tüm kooperatif üyelerinin sorumluluğunu doğurduğunu, diğer davalılar Nagehan Arslan ve Nilüfer Özkan aleyhine olan davanın reddine karar verilmesi de doğru olmadığını Nazire Sezen’in davalı kooperatife konut yapılmak üzere arsa tahsis eden kişi olduğunu, bu nedenle davalı Nifüler’in bu konutun diğer davalı kooperatife ait olduğunu bilmemesinin mümkün olmadığını, iyiniyetli olmadığının dinlenecek tanıklarla ispatının mümkün olduğunu belirterek ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasını istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE
Davacı, davalı kooperatifin üyesi olduğunu, Mudanya Güzelyalı’da Y Blok 5 no.lu dairenin kooperatifçe kendisine tahsis edildiğini, gerekli aidatları ödediğini fakat aynı dairenin bu kez istifası gerekçe gösterilerek davalı Nagehan Arslan’a tahsis edildiğini, oysa ki kendisinin istifa etmediğini, istifa dilekçesindeki imzanın kendisine ait olmadığını belirterek Mudanya Güzelyalı’da Y Blok 5 no’lu dairenin davalı kooperatif tarafından diğer davalı Nagehan Arslan’a yapılan ortaklık payı tesis işleminin iptaline, davacının davalı kooperatife ortak olduğunun ve Y Blok 5 no 7 lu dairenin mülkiyetinin davacıya ait olduğunun tespitine, bu taleplerin kabul edilmediği takdirde; fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla ortaklık payının dava tarihi itibariyle değeri karşılığı olmak üzere şimdilik 26.900,00.-TL’nin faiziyle birlikte tahsilini istemiştir.
İlk derece mahkemesince, yukarıda açıklanan gerekçe doğrultusunda, terditli taleplerden davacının davalı kooperatife ödediği aidat tutarının güncel bedeline hükmedilmesine karar verilmiş, bu karara davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.
Somut olayda, davacı müteveffa Muhammet Ömerci’nin davalı kooperatife 15.07.1996 tarihinde ortak olduğu, davalı kooperatife ödemelerde bulunduğu, 15.03.2008 tarihli istifa dilekçesi doğrultusunda davalı kooperatiften istifa etmiş ise de, bu istifa dilekçesi üzerindeki imzanın davacının eli ürünü olmadığı belirlenmiş olmasına göre, davacının davalı kooperatife halen üye olduğu ve üyeliğinin devam ettiğinin kabulü gerekir.
Bir konutun ortağa tahsis edildiğinden söz edilebilmesi için ya kur’a sonucu konutun tahsis edilmiş olması veya konutların genel kurulca belirlenecek esaslar dahilinde ortaklara dağıtılmış olması ve genel kurulun bu dağıtımı açık veya zımni olarak onaylaması gerekir. Anlatılan ilkeler dışında, yönetim kurulu genel kurulun kararı veya onayı olmaksızın bir konutun belli bir ortağa tahsisine karar veremez.
Davacı tarafça, Y Blok 5 no.lu dairenin kendisine tahsis edildiği ileri sürülmüşse de, tahsis işlemine ilişkin olarak dosyaya herhangi bir delil sunulmamış olduğundan bu yöndeki talebi yerinde değil ise de, davacının davalı kooperatife halen üye olduğu ve üyeliğinin devam ettiğinden öncelikli bu talebinin değerlendirilmesi gerekir.
Davalı kooperetif üyesi olan davacıların murisi Muhammet Ömerci’nin yargılama sırasında 13.11.2016 tarihinde vefat ettiği ve geriye mirasçıları dahili davacılar Saadet Ömerci, Mehmet Ömerci ve Merve Tiryaki’nin kaldığı anlaşılmaktadır.

1163 Sayılı Kooperatifler Kanunun “Ortağın ölümü ve ortaklığın devri” başlıklı 14.maddesinde; ”Ortağın ölümü ile ortaklık sıfatı sona erer. Anasözleşmede gösterilecek şartlarla ölen ortağın mirasçılarının kooperatifte ortak olarak kalmaları sağlanabilir. (Değişik: 6/10/1988 – 3476/3 md.) Ortaklık devredilebilir. Yönetim kurulu, ortaklığı devralan kişinin ortaklık niteliklerini taşıması halinde, bu kişiyi ortaklığa kabul eder.” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.
Buna göre, gerçek kişi bir ortağın ölümü halinde ortaklığı da sona erer. Ölen ortağın mirasçılarının ortaklığa devamının sağlanabilmesi, ana sözleşmeye bu yönde bir hüküm konulmasına bağlıdır. Ancak, ortaklığın mirasçılara hangi şartlarla geçeceğinin de yine ana sözleşmede gösterilmesi gereklidir. Ana sözleşmede, ortaklığın mirasçılara geçebileceğine dair bir hüküm yoksa, mirasçıların ortak kalmaları mümkün değildir.
O halde, mahkemece davalı kooperatifin ana sözleşmesi dosyaya getirtilip yukarıda belirtilen hususlar doğrultusunda yapılacak inceleme sonucunda, davacıların öncelikli bu talebi hakkında bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
Öte yandan, usul hukukunda dahili dava diye bir usul müessesesi bulunmadığı, yalnızca davanın tarafları hakkında hüküm kurulacağı gözetilmeden zorunlu dava arkadaşlığı da bulunmayan bu nedenle davada taraf olmayan dahili dava yoluyla davaya dahil edilen Nilüfer Özkan hakkında hüküm tesisi de doğru olmamıştır.
Açıklanan bu nedenlerle, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK’nın 353/1.a.6.maddesi uyarınca, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
Davacılar vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile;
1-Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 18/06/2019 tarih, 2014/507 Esas, 2019/976 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
2-6100 sayılı HMK. 353/1-a-6 maddesi gereğince davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE,
3-Davacılar tarafından peşin olarak yatırılan istinaf karar harcının, istek halinde iadesine,
4-Yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesi tarafından verilecek olan esas kararda dikkate alınmasına,
5-Karar tebliğ ve harç işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu oy birliği ile kesin olarak karar verildi. 27/10/2022