Emsal Mahkeme Kararı Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2019/2112 E. 2022/491 K. 04.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2019/2112 – 2022/491
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2019/2112
KARAR NO : 2022/491
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

NIN KONUSU : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
KARAR TARİHİ : 04/04/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 07/04/2022
Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 05/04/2019 tarih, 2017/1127 Esas, 2019/582 sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde;
TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; 18/11/2016 tarihinde müvekkil Ray Sigorta A.ş’ne 35633352 numaralı “leasing” sigorta poliçesi ile 05/03/2014-05/03/2018 tarihleri arasında sigortalı bulunan dava dışı Teks. Art. Tekstil. San. Ve Tic. Ltd. Şti’nin BNP Paribas Finansal Kiralama A.ş’den 2014/101786 1.1 sayılı sözleşme ile kiralamış olduğu MutohVJ1638 w Makine tipi HG64001564 ve GR64001146 seri nolu makinelerde meydana gelen “elektrik kesintisi sebebiyle” hasar meydana gelmiş olup, yapılan ekspertiz incelemesi neticesinde toplam 37.825,00 TL hasar ika etmiş bulunduğunu, bu hasarın meydana gelmesinde davalı Uludağ Elektrik Dağıtım A.ş meydana gelen elektrik kesintileri sebebiyle %100 tam kusurlu olduğunu, müvekkil şirket 25/01/2017 tarihli ödeme belgesi ile 37.825,00 TL hasar bedelinin mün’akid sigorta poliçesinin özel ve genel şartları uyarınca sigortalısına ödemiş olduğunu, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla 37.825,00 TL tazminatın ödeme tarihi olan 25/01/2017 tarihinden itibaren işleyecek faizi ve avukatlık ücretiyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı Ray Sigorta A.ş tarafından müvekkil şirket Uludağ Elektrik Dağıtım A.ş aleyhine açılan davada davacının haksız ve hukuki mesnetten yoksun olduğunu, davacının iddialarının aksine, dava dışı Teks Art tarafından kiralanan cihazlarda meydana gelen hasar ile müvekkil şirket tarafından sağlanan elektrik hizmeti arasında illiyet bağı bulunmadığından, meydana gelen zarar bakımından müvekkil şirketin sorumluluğunun bulunmadığını, davacı tarafından ekspertiz raporu düzenlenmiş olup, bu raporda ilgili cihazlarda toplam 37.825,00 TL hasar meydana geldiğinin tespit edildiğini, ancak davacı tarafından tanzim edilen ekpertiz raporunda dahi meydana gelen hasarın müvekkil şirket tarafından sunulan elektrik hizmetinden kaynaklandığı kesin olarak tespit edilemediğini, hasarın yakın nedeni elektriksel hasar olarak belirlenmiş olup, gerçekleşen riziko poliçede teminat olduğunun görüldüğünü, dava dışı Teks Art’a ait cihazlarda meydana gelen hasarın “muhtemelen” elektrik hizmetinden kaynaklandığının belirtildiğini, iddia edilen kesintiden yaklakı bir ay sonra yapılan ekspertiz incelemesi sonucu hasarın yakın nedeninin elektrik kesintiği olabileceği yönünden kesin olmayan kanaatler içeren ekspertiz raporuna dayanılarak sorumluluğun müvekkil şirkete yöneltilmesinin hukuka aykırı olduğunu, dava konusu hasar ile müvekkil şirketin verdiği hizmet arasında illiyet bağının somut verilerle tespit edilemediğini, müvekkil şirket tarafından sağlanan elektrik dağıtımı hizmeti kapsamında davacı tarafından belirtilen tarihte herhangi bir elektrik kesintisi gerçekleşmediğinden müvekkil şirketin sorumluluğunun bulunmadığını, dava dışı Teks Art’a ait fabrika voltaj düzenleyicisi bulunduğundan 18/11/2016 tarihinde meydana geldiği iddia edilen elektrik kesintisinin dava dışı Teks Art Tarafından kiralanan cihazlarda hasara sebebiyet verdiğinin kabul edilemeyeceğini, müvekkil şirketin elektrik dağıtım hizmeti alanında faaliyet göstermekte olup, tüm yükümlülük ve sorumluluklarını gereği gibi ifa edemediğini, bu nedenle haksız ve hukuki mesnetten yoksun davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece, TTK. 1472 maddesi gereği Sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde, hukuken sigortalının yerine geçeceği, sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal edeceği, sorumlulara karşı bir dava veya takip başlatılmışsa, sigortacı, mahkemenin veya diğer tarafın onayı gerekmeksizin, halefiyet kuralı uyarınca, sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat ederek, dava veya takibi kaldığı yerden devam ettirebileceği, davacı sigorta şirketi tarafından sigortalısına işbu olay sebebi ile 25.01.2017 tarihinde 37.825 T.L ödeme yapıldığı anlaşıldığı, Kusur ve hasar durumunun incelenebilmesi için mahallinde makine, elektrik-elektronik mühendisi ve sigorta hukuku alanında uzman bilirkişi marifeti ile yapılan keşif sonucu hazırlanan ve mahkemece de yeterli bulunan bilimsel denetlenebilir ve gerekçeli bilirkişi raporuna göre; dava dışı Teks Art Tekstil San. Tic. Ltrd. Şti’ye ait fabrikada Teks Art Tekstil San. Tic. Ltd. Şti’ye ait fabrikada bulunan dava konusu makinelerdeki arızanın yerel elektrik enerjisinden kaynaklı besleme hattındaki elektrik kesintisi sonucu çıktığı arızanın meydana geliş sebebinin enerji gelip gelmeleri sırasında sınır değerlerinin üzerine çıkması sonucu olduğu davalı şirketin zararın oluşumunda %50 oranında kusurlu olduğu , genel amaçlı şalt malzemelerindeki eksikliklerden kaynaklı başta olmak üzere yeteri kadar tekniğine uygun alt yapısına özen göstermeyen sigortalının da %50 oranında kusurlu olduğu bildirilmiş olmakla kusur oranında meydana gelen zarardan haksız fiil sorumluluğu gereği davalı Kurumu sorumlu tutmak gerektiği, dava konusu makinenin elektrik tesisat yapım işleri ile ilgili toplam maliyetin de dava tarihi itibari ile 37.840 TL(KDV dahil) olabileceği kusur oranına göre de 18.920 T.L olduğu bildirildiği gerekçeleriyle bu şekilde davacı davasında kısmen haklı olduğu kanaati ile davanın kısmen kabulüne dair karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile; voltaj dalgalanması veya elektrik kesintisi gibi davalının sorumluluğunda olan nedenlerden ileri gelen bir zarar söz konusu olduğunda davalının bu zararın tamamına katlanması gerektiği, dava konusu sigortalı makinaların kurulu olduğu iş yerinde yapılan keşif incelemesinde elektriğin kullanılması için gerekli olan standart alt yapı ve ekipmanın olmadığına dair bir tespit yapılmamıştır. Yani dava dışı firmaya ait iş yerinde standart altyapı ve tesisat mevcuttur. Elektrik abonesinden standart altyapı ve tesisatı sağlamış olması dışında ekstra güvenlik önlemi alması beklenemeyeceğine göre bu durumun eksiklik ve %50 oranında kusur olarak kabul edilmesi mümkün değildir. Buna göre davalının tam kusurlu kabul edilerek davanın tümden kabulüne karar verilmesi gerekirken aksi yönde karar verilmiş olması nedeniyle de istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Davalı vekili istinaf dilekçesi ile; müvekkil şirket tarafından sağlanan elektrik dağıtım hizmeti kapsamında herhangi bir voltaj dalgalanması meydana gelmediğinden, var olduğu iddia edilen hasar bakımından müvekkil şirketin sorumluluğu söz konusu olmadığı, dosyada mübrez beyan ve belgeler gereği gibi değerlendirilmeksizin eksik inceleme ile tanzim edilen bilirkişi raporunun hükme esas alınarak müvekkil şirket aleyhine hüküm kurulması hatalı ve hukuka aykırı olduğu, dava dışı şirketin zarar görmemek için gerekli tedbirleri almadığını, alınan bilirkişi raporunda hasarın elektrik kesintisinden kaynaklı olduğuna dair bir tespitin bulunmadığını, dava dışı şirkete komşu abolerde benzer arızalar olduğuna dair ihbarın bulunmadığını, raporun kanaate dayalı verildiği için hüküm kurmaya yeterli olmadığını belirterek,bilirkişi raporunda belirlenen kusur oranı haksız ve hukuki mesnetten yoksun olup, meydana geldiği iddia edilen hasar ile müvekkil şirket tarafından sunulan elektrik hizmeti arasında illiyet bağı bulunmadığından raporun hükme esas alınmasının kabulü mümkün olmadığı, kararın bozulması ile davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, voltaj düzensizliği veya elektrik kesintisi sebebiyle makinada meydana gelen hasar bedelini ödeyen sigorta şirketinin halefiyet ilkesi gereğince elektrik tedarik eden davalı şirkete rücu’su davasıdır.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Ilk derece mahkemesi tarafından bilirkişi raporu esas alınarak asıl alacak yönünden %50 kusur düşülmek sureti ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Taraf vekilleri tarafından raporun karar vermeye yeterli olmadığı belirtilerek itiraz edilmiştir.
Bu davalarda ispat yükü zarar gördüğünü iddia edene ait olup dolayısıyla halefiyet ilkesi gereğince davacı sigorta şirketindedir. İddianın ispatı her türlü delil ile yapılabilinir. Ancak zarar görenin zararının elektrik kesintisi veya ani voltaj değişikliğinden olduğunun kesin olarak belirlenmesi gerekir. Zarar ile fiil arasında illiyet bağının bulunması gerekir.
Bunun için de öncelikle zarar görenin dijital baskı makinelerinin uzman bilirkişi vasıtasıyla incelenerek; zararın neyden kaynaklandığının tespiti gerekir. Makinenin zarar gördüğü iddia edildiğinden, adı geçen alanda uzman bilirkişi vasıtasıyla inceleme yapılıp, rapor alınması gerekir. İlk derece mahkemesi tarafından makine mühendisi ve elektrik mühendisi ve hukukçu bilirkişiden rapor alınmıştır.
6100 sayılı HMK. 266.maddesi hükmüne göre, çözümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren konularda bilirkişi oy ve görüşünün alınması zorunludur. Genel hayat tecrübesi ve kültürünün sonucu olarak herkes gibi hakimin de bildiği konularda bilirkişi dinlenmesine karar verilemeyeceği gibi, hakimlik mesleğinin gereği olarak hakimin hukuki bilgisi ile çözümleyebileceği konularda da bilirkişi dinlenemez. Her halde seçilecek bilirkişinin mesleği itibarıyla konunun uzmanı olması gerekir.
Bu nedenle, Mahkemece; hakimlik mesleğinin gereği olarak hakimin hukuki bilgisi ile çözümleyebileceği konularda aralarında hukukçu bilirkişinin de bulunduğu heyetten rapor alınması yasaya açıkça aykırıdır.
Bilirkişi raporuna göre; dava dışı Teks. Art Tekstil San. Tic. Ltd. Şti.’ye ait fabrikada bulunan dava konusu makinelerdeki arızanın yerel elektrik enerjisinden kaynaklı besleme hattındaki elektrik kesintisi sonucu çıktığı, arızanın meydana geliş sebebinin enerji gidip gelmeleri sırasında sınır değerlerinin üzerine çıkması sonucu olduğu, davalı şirketin zararın oluşumunda %50 oranında kusurlu olduğu, genel amaçlı şalt malzemelerindeki eksikliklerden kaynaklı başta olmak üzere yeteri kadar tekniğine uygun alt yapısına özen göstermeyen sigortalının da %50 oranında kusurlu olduğu bildirilmiş, mahkemece bu rapor esas alınarak hüküm tesisi ise yerinde değildir.
Davadaki en önemli ve toplanması gereken delil de keşif ve bilirkişi raporudur. Alınan rapor dosya içeriğine uygun olmadığından, bu delilin usulüne uygun toplanmış olduğu kabul edilemez. Bu sebeple öncelikle; zarar gören dijital baskı makineleri üzerinde uzman vasıtasıyla inceleme yaptırılması gerekmektedir. Yine elektrik kesintisinden veya ani voltaj değişikliğinden dolayı komşu abonelerden benzer şikayetlerin olup olmadığının da incelenmesi gerekmektedir.Yine raporda tamirinin mümkün olup olmadığı belirtilmemiş, bunların haricinde; zarar gören makinaların aynı nitelikteki ikinci el makinaların emsal değerinin dikkate alınarak zarar tespit edilmesi de yerinde değildir. Bilirkişi raporunda eksik olarak değerlendirildiği anlaşılan; dalgalanma sebebiyle arızalandığı söylenen makinenin yerinde tespiti, arıza gören kısımların belirlenmesi sağlandıktan sonra dosyadaki akım verileri de dikkate alınarak bilirkişiden arızanın elektrik voltaj dalgalanmasından kaynaklanıp kaynaklanmadığı, işyerinde voltaj düzenleyicisi bulunup bulunmadığı, dava dışı şirketin kendisine ait trafo kullanıp kullanmadığı, elektrik tedarikçisine atfı kabil kusur bulunup bulunmadığı, zararın meydana geliş sebebinin tam tespiti ile davalı şirketin kusurundan kaynaklanıp kaynaklanmadığı, yapılan hasar ödemesinin gerçek zarara uygun olup olmadığı ile tamirinin mümkün olup olmadığı hususlarında rapor hazırlanarak sonucuna göre bir karar vermek gerekirken, eksik inceleme sonucu hüküm tesisi yerin olmayıp, bu itibarla taraf vekillerinin istinaf başvurusunun ayrı ayrı kabulüne karar verilerek; ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, 6100 sayılı HMK. 353/1-a-6 maddesi gereğince dosyanın ilk derece mahkemesine iadesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
Davacı ve davalı vekillerinin istinaf başvurusunun ayrı ayrı KABULÜ ile;
1-Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 05/04/2019 tarih, 2017/1127 Esas, 2019/582 sayılı kararının KALDIRILMASINA,
2-6100 sayılı HMK. 353/1-a-6 maddesi gereğince davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE,
3-Davacı ve davalı tarafından peşin olarak yatırılan istinaf karar harçlarının, istek halinde yatırana iadesine,
4-Yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesi tarafından verilecek olan esas kararda dikkate alınmasına,
5-Karar tebliğ ve harç işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu oy birliği ile kesin olarak karar verildi.04/04/2022