Emsal Mahkeme Kararı Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2019/178 E. 2021/1824 K. 21.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No:… – ….
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : …
KARAR NO : …

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : ….
KATİP :….

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : …ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : …
NUMARASI : … Esas,… Karar

DAVACI : …
VEKİLİ : Av….

DAVALI : ….
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 21/12/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 21/12/2021

… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … tarih, … Esas, … Karar
sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde;
TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının otobüslerle şehirlerarası yolcu taşımacılığı yaptığını, davalı taraf ile aralarındaki anlaşmalar gereğince davacıya ait otobüslerin son altı yıldan bu yana davalı şirket bünyesinde çalıştığını, dilekçede plakaları belirtilen otobüslerden bir kısmının davacı adına kayıtlı olduğunu, bazı araçların ise kiralık olarak temin edilip çalıştırıldığını, bir kısım araçların ise davalı şirket adına kayıtlı olmakla beraber peşinat ve taksitlerinin davacı tarafından ödenerek şirkette çalıştırıldığını, bu otobüslerin çalışmasından elde edilen gelirlerin davalı şirket bünyesinde toplandıktan sonra otobüs sahiplerine ödendiğini, geniş bir aileye sahip olan davacının, ticari gelirleri biriksin diye şirkette toplanan alacağının az bir kısmını aldığını, bakiyesinin davalı şirket uhdesinde kaldığını, para ihtiyacı hasıl olunca şirketteki alacaklarının ödenmesini istediğini, fakat davalı şirketin bir takım belgeler ileri sürerek kendisini borçlu çıkardığını, üstelik sözleşme gereğince şirket bünyesinde çalışan beş otobüsü usulsüz biçimde alıp götürdüğünü ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 50.000.TL alacağın doğduğu tarihlerden işleyecek ticari faiziyle davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddini savunmuş, dava dilekçesinde plakaları bildirilen otobüslerin şirket bünyesinde çalıştırıldığı iddiasının doğru olduğunu ancak, davacının davalı şirketten alacağı olmadığı gibi cari hesap ve kıymetli evraktan doğan borçları bulunduğunu, altı yıl boyunca onbeş otobüsün gelirinin alınmamasının olağan hayat akışına uymadığını, aradaki cari hesap gereğince alacak ve borçların birlikte takip edildiğini, kimi gelirlerin borca mahsup edildiğini, kimi zaman da davacıya ödeme yapıldığını, davacının cari hesaptan dolayı 1.000.000.TL civarında borçlu bulunduğunu, ancak borç miktarının yıl sonu kesinleşeceğini, davalı şirkete iade edilen otobüslerden doğan zararın da hesaba katılacağını, otobüslere haksız el koyma iddiasının haksız olduğunu, otobüslerin mülkiyetinin davalı şirkete ait olduğunu, davacının maddi yükümlülüklerini karşılayamaması üzerine dört otobüsü de şirkete iade ettiğini, diğerlerinin de iadesi gerekmesine rağmen bu güne dek iade edilmediğini ileri sürmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ;
Mahkemece, taraflar arasında bir uyuşmazlık olması halinde sözleşmelere göre delil olarak davalı … ‘nin ticari defterlerinin ve kayıtlarının delil olacağına dair aralarında yapılmış olan delil sözleşmesine göre; davalının ticari defter ve kayıtları delil olarak kabul edilerek bilirkişi heyetince incelendiği, bilirkişi heyetinin hazırladığı 20/10/2017 tarihli raporla davacının davalıya …TL borcunun olduğunun tespit edildiği, Taraflar arasındaki alacaklılık borçluluk durumunun cari hesap kayıtları ile belirlenmesi gerektiği ve cari hesap incelenmesi neticesinde de davalının alacaklı göründüğü gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile; dosya kapsamında birden fazla bilirkişi raporu aldırıldığı, aldırılan raporların tamamının birbirinden farklı ve ciddi çelişkiler içerdiği, bu çelişkiler giderilmeden karar verildiği, taleplerinin hiç bir raporda karşılanmadığı gibi itirazlarının da değerlendirilmediğini, bilirkişilerin hükme dayanak yapılan raporlarında… Asliye Ticaret Mahkemesinde açılan dava ile eldeki davanın birleştirilerek rapor tanzim edildiğini, oysa dosyalar arasında birleştirme kararı bulunmadığını, bilirkişilerin her iki dosyaya aynı raporu sunduklarını, kararın sonuç kısmında hata yapılarak müvekkilinin borçlu çıkarıldığını, bilirkişilerden talep edilen hususlarda inceleme yapılmadığını, tediye makbuzuyla ödeme almadıklarını, imzaları olmayan hiçbir ödemeyi, belgeyi, faturayı, tediye makbuzunu, virmanı kabul etmediklerini belirtmelerine rağmen bu konuda inceleme yapılmadığını, bilirkişilerden özellikle tediye makbuzları ve tek taraflı belgesiz ödemeler ile yapılan virmanların tespitini talep ettiklerini, ancak bilirkişi incelemesiyle hiçbir taleplerinin karşılanmadığını, incelenmesini talep ettikleri belgelerin davalı şirketin resmi internet sitesinde bulunan müvekkiline ait araçlar ile ilgili sayfaların incelenmesi halinde iddialarının doğruluğunun kanıtlanacağını belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Dava; davacıya ait otobüslerle davalı şirket bünyesinde yolcu taşımacılığı yapıldığı, otobüslerin çalışmasından elde edilen gelirlerin tahsili talebine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
Davacı dava dilekçesinde plakalarını bildirdiği otobüslerden bir kısmının kiralama sözleşmesi ile, bir kısmının davalı şirket adına kayıtlı olup, peşinat ve taksitlerinin kendisi tarafından ödendiği iddiası ile çalıştırdığını, bir kısmının ise kendi adına kayıtlı araçlar olduğunu belirterek son 6 yıldır çalıştırdığı otobüslerin ticari gelirlerinin davalı şirket uhdesinde kaldığını, bu alacakların ödenmesini istediğinde davalı şirketin kendisini borçlu çıkardığını ve 5 otobüsü usülsüz biçimde alıp götürdüğü ileri sürerek alacak talebinde bulunmuştur.
Davalı taraf ise plakası belirtilen otobüslerinin şirket bünyesinde çalıştırıldığı iddiasının doğru olduğunu, ancak cari hesap ve kıymetli evraktan doğan borçların davacı tarafından ödenmediğini, davalının davacıya borcu olmadığını savunmuştur. Yargılama aşamasında mahkemece rapor ve ek raporlar alındığı, en son hükme dayanak yapılan 20/10/2017 tarihli bilirkişi heyet raporunda sonuç olarak davacının davalıya 490.825,86-TL borcunun olduğunun belirtildiği mahkemece bu miktar üzerinden hüküm kurulduğu anlaşılmıştır. Ancak hükme esas alınan bilirkişi raporunda bilirkişi heyetinin incelemelerini iş bu dosya ile birleştirme kararı bulunmayan … Asliye Ticaret Mahkemesinin…Esas sayılı dosyasında incelenmek suretiyle raporun düzenlendiği, raporda davacının davaya konu otobüsler için davalı tarafa ….-TL ödeme yaptığı, kira tutarları ve ….-TL’lik ödeme de dikkate alınarak davalının ticari defterleri ve kayıtları heyetçe incelenmek suretiyle davalının davacıdan alacağının tutarının …-TL olduğu, bu hesabın detayının araç plakaları altında yazıldığı, davacı ….’nın …-TL’lik alacağından mahsup edilerek sonuçta davacının davalıya…-TL borcunun olduğunun belirtildiği anlaşılmış ise de, daha sonra dosyaya sunulan … Esas sayılı dosyada raporun sonuç kısmındaki ibarenin düzeltildiği, davacının davalı şirketten ….-TL alacaklı olduğu belirtilmiştir.
Dosya kapsamında daha önce alınan … tarihli bilirkişi raporunda davacının 2011 yılına ait defterinin kapanış tasdikinin yaptırılmadığı, 2012 yılına ait defterin kapanış tasdikinin yapıldığı, davacı defterlerine göre 2011 yılı sonu itibariyle davacının davalıdan alacağının görülmediği, 2012 yıl sonu itibariyle yevmiye defteri kapanış kaydında davacının davalıya …-TL borçlu olduğunun tespit edildiği, 2013 yılına ait ticari defterler ibraz edilmediğinden dava tarihi itibariyle davacının davalıdan alacaklı olup olmadığının tespit edilmediği bildirilmiş, bilirkişinin 03/12/2014 tarihli ek raporunda bu tespitlerin yanında davalı …’nin kayıtlarına ve cari hesap ekstrelerine göre dava tarihi itibariyle davacı …’nın davalı….’ye …-TL borçlu olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Dosya kapsamında toplanan delillere göre alınan bilirkişi raporları birbiriyle çelişmekte ve hükme esas alınan raporun bu dosya ile birleştirme kararı bulunmayan … Esas sayılı dosya üzerinden inceleme yapılmak suretiyle düzenlendiği, sonuç itibariyle tespit edilen ve mahkeme kararına gerekçe yapılan “davalının davacıdan ….-TL alacaklı olduğu” yönündeki tespitin, raporun açıklamalar kısmıyla uyuşmadığı ve çeliştiği, nitekim … Esas sayılı dosyada raporun sonuç kısmında yapılan hatanın düzeltildiğine dair ek raporun sunulduğu, ancak eldeki dosyada tarafların rapora karşı itirazları değerlendirilmediği anlaşılmıştır. Sunulan rapor hüküm kurmaya elverişli değildir. Bu nedenle dosyaya sunulan deliller ve ticari defterler ayrıntılı olarak incelenerek tarafların itirazlarını da değerlendirir şekilde ve dosyada mevcut diğer raporlar ile aradaki çelişkiyi giderir mahiyette rapor veya ek rapor alınması suretiyle karar verilmesi gerekirken mahkemece rapor esas alınarak karar verilmesi yerinde değildir.
Ayrıca … Esas sayılı dosyanında incelenerek mevcut dosya ile aralarında fiili ve hukuki irtibat bulunup bulunmadığı değerlendirilerek, birleştirilmesinin gerekip gerekmediği yönünde inceleme yapılması gerekir.
Açıklanan gerekçelerle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK 353/1-a-6 maddesi gereğince dosyanın mahkemesine iadesi karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile; ….Esas, … Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,
2-HMK 353/1-a-6 maddesi gereğince davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan istinaf karar harcının, istek halinde yatırana iadesine,
4-Yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesi tarafından verilecek olan esas kararda dikkate alınmasına,
5-Karar tebliğ ve harç işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yerine getirilmesine,
Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu oy birliği ile kesin olarak karar verildi. 21/12/2021


Başkan
….
(e-imza)

Üye

(e-imza)
….
Üye

(e-imza)
….
Katip
….
(e-imza)