Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. … BAM …. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No:..
T.C.
…
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
…. HUKUK DAİRESİ K A R A R
DOSYA NO :..
KARAR NO : ..
BAŞKAN : ..
ÜYE : ..
ÜYE : ..
KATİP : ..
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : …
KARAR NO : ..
KARAR TARİHİ :..
İSTİNAF BAŞVURU TARİHİ : …
DAVACI : ..
VEKİLİ : Av. ..
DAVALI : ..
VEKİLİ : Av. …
DAVANIN KONUSU : Tazminat (Rücuen Tazminat)
B.A.M. KARAR TARİHİ : ..
KARAR YAZIM TARİHİ : ..
Davacı tarafından, davalı aleyhine açılan davanın yapılan yargılaması sonunda mahalli mahkemesince davanın reddine dair verilen karara süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan ön inceleme sonunda, incelemenin duruşma açılmadan karar verilmesi mümkün hallerden olduğu anlaşılmakla dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkil şirkete ait … plakalı aracın … tarihlerini kapsayacak şekilde davalı sigorta şirketi tarafından zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ile sigortalandığını, aracın balans ayan yaptırmak üzere işyerine park edilirken … marka, .. tipi balans makinesine çarptığını ve maddi hasar meydana geldiğini, balans makinesi … adına…. tarafından sigortalı olduğunu, .. A.Ş, tarafından poliçe teminatı kapsamında sigortalısına 05/11/2015 tarihinde, 5.000,00 TL ödendiğinden bahisle müvekkil şirkete ….. İcra Müdürlüğü’nün.. E. Sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, itiraz üzerine açılan davada müvekkilinin sürücüsü kusurlu bulunduğundan icra dosyasına 12.541 TL ödemek zorunda kaldıklarını beyanla Karayolları Trafik Kanunu 85. maddesi gereği müvekkiline ait aracın zorunlu trafik sigortacısı olan davalıdan kaza sebebiyle müvekkil şirket tarafından ödenen 12.541,31.TL bedelin ihbar tarihi olan 14/09/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, dava konusu kazanın .. tarihinde meydana geldiğini, 2 yıllık zaman aşımı süresi geçtikten sonra … tarihinde dava açıldığını, kara yolu dışında iş yerinde meydana gelen kazalar bakımından müvekkili şirketin herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını, sigorta şirketinin sorumluluğunun araç sürücüsünün kusuru oranında ve poliçe limitleri ile sınırlı olduğunu, kaza sırasında sigortalı araç sürücüsünün alkollü olmadığının ve sürücü belgesi bulunduğunun tespit edilmesi gerektiğini beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, rücuen tazminat istemine konu kazanın ..’e ait oto tamirhane işyerinde meydana geldiği, zararın meydana geldiği yerin karayolu ya da KTK.nun 2. maddesinde sayılan yerlerden olmadığı, bu nedenle ödenen tutarın KTK ZMMS poliçesi kapsamında davalı sigorta şirketinden rücuen tahsili istemine konu edilemeyeceği anlaşılmakla davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı vekili istinaf kanun yolu başvuru dilekçesi ile; ZMSS, sigorta ettirenin üçüncü kişilere verdiği zararları da kapsam içine aldığı için, davalının limit dâhilinde zararı karşılamakla yükümlü olduğunu, kazanın meydana geldiği servis istasyonunun sigortanın sorumluluk alanında olduğunu, teminat kapsamında olan zararın ödenmesi gerektiğini beyanla kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
Dava, dava dışı tamirhanede oluşan ve davacı tarafından giderilen …. kişi zararının zorunlu trafik sorumluluk sigortası kapsamında davalıdan tahsili talebine ilişkindir.
Davacıya ait aracın balans ayarı yaptırılması için bulunduğu işletmeye ait makineye çarparak zarar verdiği ve zararın davacı tarafından giderildiği sabittir.
Mahkemece kazanın meydana geldiği yer karayolu sayılmadığı için zarar talep edilemeyeceği gerekçesi ile dava reddedilmiştir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu (KTK)’nun 2. maddesinde bu Kanunun, karayollarında uygulanacağı belirtildikten sonra, bu kural biraz daha genişletilerek aynı maddenin (a) ve (b) fıkralarındaki durumlarda da uygulanabileceği öngörülmüş; karayolu tanımına girmediği halde genel trafiğin kullanımına açık olan yerler “karayolu gibi” kabul edilmiştir.
Bu bağlamda, karayolu dışındaki alanlardan kamuya açık olanlar ile park, bahçe, park yeri, garaj, yolcu ve eşya terminali, servis ve akaryakıt istasyonlarında karayolu taşıt trafiği için faydalanılan yerler ile, erişme kontrollü karayolunda ve para ödenerek yararlanılan karayollarının kamuya açık kesimlerinde ve belirli bir karayolunun bağlantısını sağlayan deniz, göl ve akarsular üzerinde kamu hizmeti gören araçların, karayolu araçlarına ayrılan kısımlarında da, bu Kanun hükümlerinin uygulanacağı; bu haliyle, toplu trafiğin bulunduğu yerler ile karayoluyla bağlantısı olan yerlerin de bu kapsama alındığı belirtilmiştir. 2918 sayılı KTK’nın 104. maddesi uyarınca, motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunan kişiler, gözetim, onarım, bakım, veya buna benzer amaçlarla kendilerine bırakılan araçların neden olduğu zararlardan dolayı, işleten gibi sorumlu tutulmuşlardır. Bu şekilde oluşan zararlardan, aracın asıl işleteni veya o araç için trafik sigorta sözleşmesini yapan sigortacının sorumlu olmayacağı da açıkça belirtilmiştir. Aynı madde hükmünde ayrıca, bu gibi mesleki faaliyette bulunanların, kendilerine teslim edilen araçların yönetmelikte gösterilen biçimde defterini tutmakla, maddenin ikinci fıkrasında da bu meslek sahiplerinin kendilerine teslim edilen motorlu araçların tümünü kapsayacak şekilde trafik sigortası yaptırmakla yükümlü tutuldukları açıkça belirtilmiştir.
Kanunda mesleki faaliyetin kapsamına göre bir ayrıma gidilip gidilemeyeceği konusunda açıklık yoksa da, mesleki faaliyette bulunan teşebbüsün az veya çok organize olması aranmalıdır. Zira kanun, bu çeşit teşebbüs sahiplerinin işleten gibi sorumlu olacağını kabul ederken, zarar görenlerin en az araç maliki gerçek işletenler (ya da sigortacıları) karşısında olduğu kadar güvence altında olacaklarını varsaymıştır. Bu nedenle teşebbüsün, aracın zarara neden olacak biçimde usulsüz kullanımlarını önleyecek şekilde düzenlenmiş olup olmadığı, benzer işyerlerinin normal çalışma düzenleri, teşebbüsün mali gücü, bırakılan araçları özel deftere kaydedip kaydetmediği ve trafik sigortası yaptırıp yaptırmadığı gibi hususlar üzerinde durularak bir değerlendirme yapılmalıdır. Ekonomik gücü zayıf, düzensiz, basit yerlerin ne araç ne de zarar görenler için bir güvence olamayacağı gözardı edilemez.
Ayrıca, motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunan teşebbüs sahiplerinin işleten gibi sorumlu tutulabilmeleri için, araç üzerindeki hakimiyetin eylemli olarak teşebbüs sahibine geçmesi gerekir. Bu durum, her somut olayın özelliğine göre ayrı değerlendirilmelidir. Kısa süreli basit onarımlar gibi kesinlikten uzak, duraksamalı durumlarda, hakimiyetin geçtiği kabul edilmemelidir. Zira, motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunan kişilerin işleten gibi sorumlu tutulmalarının nedeni, bunların motorlu araç üzerindeki fiili hakimiyetin kesin olarak sahibi bulunmalarından kaynaklanmaktadır. (Yargıtay .. HD …Karar)
Somut uyuşmazlıkta ise; davalının zorunlu trafik sigortacısı olduğu davacıya ait aracın dava dışı üçüncü kişilere ait bir tamirhaneye balans ayarının yapılması için bırakıldığı sırada ve bu işletmenin hakimiyetinde bulunduğu zamanda kazanın gerçekleştiği sabit olmakla birlikte kazaya karışan aracın fiili hakimiyetinin kesin olarak tamirhaneye geçmediği, aracın sürücüsünün davacının çalışanı olduğu, yapılacak işlemin süresi gözetildiğinde kısa süreli tamiratların terk iradesini göstermeyeceği kabul edilmiştir.
Davacının araç sürücüsü % 100 kusurlu olsa bile teminat rücu koşulları varsa talep edilebilir ancak itirazın iptali dosyasında davalının taraf olmadığı ve davanın ihbar edilmediği anlaşılmakla davacı yalnızca gerçek zararını sigortacıdan talep edebileceğinden bu hususta dava dışı …. kişinin makinesine verilen zararın miktarının makine mühendisi ve sigortacı bilirkişiden alınacak rapora göre tespiti ile sonucuna göre karar vermek gerektiğinden davacının istinaf istemi kabul edilmiştir.
Mahkemece yapılacak iş, dava konusu zarara neden olan aracın bırakıldığı tamirhanenin, yukarıda belirtilen niteliklere sahip olup olmadığı ve aracın hangi tamirat için ve ne kadar süreyle bu yere bırakıldığı tespit edildikten sonra, tamirhane sahibi dava dışı üçüncü kişinin işleten gibi sorumlu olup olmayacağının, diğer bir deyişle, davalı sigortacının sorumluluğunun devam edip etmediğinin, yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda yeniden değerlendirilip sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir.
6100 sayılı HMK 355 maddesi gereğince istinaf yoluna başvuranın sıfatına, kamu düzenine ve istinaf konusu yapılan nedenlerle sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda, hükmün esasını etkileyecek tüm deliller toplanmadan karar verilmesi nedeniyle karar usul ve yasaya aykırı olup davacı vekilinin istinaf başvurusunun bu sebeplerle kabulü ile mahkeme kararının HMK 353/1-a-6 maddesi gereğince kaldırılmasına, Dairemiz kararı gereğince davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı vekillerinin istinaf talebinin KABULÜ ile … …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ….tarih ve … esas… sayılı kararının KALDIRILMASINA,
Gerekçede yapılan açıklamalar göz önünde bulundurularak yargılama yapılmak üzere dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
2- İstinaf kanun yoluna başvuran davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde ilk derece mahkemesince iadesine,
…- İstinaf kanun yoluna başvuran davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının talep halinde ilk derece mahkemesince yatırana iadesine,
4- Karar tebliğ ve harç iade işlemlerinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
5- İstinaf kanun yoluna başvuran davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,
6- İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda 6100 sayılı HMK 353/1-a hükmü uyarınca kesin olmak üzere 02/03/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
..
Başkan
..
..
Üye
..
..
Üye-165971
..
Katip
..