Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/834 Esas – 2023/154
T.C.
BURSA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/834 Esas
KARAR NO : 2023/154

HAKİM :
KATİP :

DAVACI : … (TC. …)
VEKİLİ : Av. ……….UETS
DAVALI : … SİGORTA ANONİM ŞİRKETİ – ……. UETS
VEKİLİ : Av. ……..UETS

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 15/08/2022
KARAR TARİHİ : 16/02/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 06/03/2023
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
Dosya incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA; davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … adına Bursa 1.İcra Dairesi tarafından 2016/… sayılı icra dosyasından icra takibi başlatıldığını, takibin konusunun ise, … plakalı vasıta ile 16/10/2015 tarihinde vuku bulan kazada zarar gören … Plakalı araç sahibi 3.kişi’ye ödenen sigorta tazminatının Zorunlu Mali Sorumlulk (Trafik) Sigorta Poliçesi Genel Şartlarının 4. maddesine göre müvekkili tarafa rücu edilmesi olduğunun öğrenildiğini, icra takibinin usulüne uygun olarak müvekkile tebliğ edilmediğini, ödeme emrinin ilgili takibe yönelik ne için yapıldığı bilgisinin bulunmadığını ve gerekli eklerin ödeme emrine eklenmediğini, davalı tarafın rücu etmek istediği kazaya sebebiyet veren … plakalı KYMCO 2005 model CK125-2F Tipi motosikleti 07/09/2015 tarihinde yani icra takibine konu olan kazadan 45 gün evvelinde Mustafakemalpaşa 2.Noterliği vasıtasıyla … isimli kişiye plakası ile birlikte satıldığı ve teslimi orada gerçekleştiğini, iş bu motosikletle müvekkili …’ün hiçbir bağlantısı kalmadığını, müvekkile gönderilen icra takibine konu motosikletini satmış ve kazayla bağlantısı bulunmaması sebebiyle anlam verilemediğini, ZMMMS C.4. Sigortalının Değişmesi maddesince, satış sonrası Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası kendiliğinden son bulduğunu, bu havide motosikletin yeni sahibi …’ın yapmış olduğu kaza sebebiyle olayla alakası olmayan 3. kişi konumundaki müvekkil de sorumlu tutulduğunu, burada tek sorumlu ve rücu edilmesi gereken tek borçlunun motosikletin yeni sahibi … olduğunu, icra takibinin … adına başlatılması gerekirken hatalı olarak müvekkili …’de 2. Borçlu olarak gösterilmesine itiraz ettiklerini, başlatılan icra takibinin usulüne uygun olarak gönderilmemesi nedeniyle müvekkili itiraz etmekte geçmiş bu sebeple müvekkili araçlarına ve diğer mal varlığına haciz işlemiş uygulandığını, anılan bu nedenlerle; talebin kabulü ile; davalı … Sigorta ile müvekkili arasında Bursa 1. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… sayılı icra dosyasına konu borç ilişkisinin bulunmadığının tespitine, müvekkili dava konusu kaza nedeniyle … sigorta şirketine karşı bulunmadığının tespitine, mahkemece teminatsız olarak icra dosyasından 3. Kişi konumundaki müvekkile ait araç/araçların satışının önlenmesi amacıyla Bursa 1. İcra Dairesi 2016/… sayılı icra dosyası hakkında tedbir kararı verilmesine, takibin müvekkili bakımından durdurulmasına, vekaleti ücreti ve sair yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP; davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Trafik sigorta poliçesi ile ilgili düzenlemeler Türk Ticaret Kanunu’nda yapılmış olmakla huzurdaki dava müvekkil şirket yönünden ticari dava niteliğinde olup, 7155 sayılı yasa ile değişik 6102 Türk Ticaret Kanunu 5/a maddesi gereğince, davacı yanca arabulucuya başvurulmadığını, bu nedenle davanın dava şartı yokluğundan reddi gerektiğini, öncelikle huzurdaki dava zamanaşımına uğramış olup zamanaşımı defi/itirazında bulunduklarını, davacı yanın sigorta ettireni, sigortalısı bulunduğu … plaka sayılı araç müvekkil şirket nezdinde 04.12.2014-2015 vadeli 265691006815-9 nolu Karayolu Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi ile sigortalı olduğunu, işbu aracın 16.10.2015 tarihinde sebebiyet verdiği trafik kazası neticesi müvekkili şirket tarafından ilgili trafik sigorta poliçesi kapsamında mezkur kazada hasarlanan … plaka sayılı aracın hasarı kapsamında … plaka sayılı aracın kasko sigortacısı Türkiye (…) Sigorta AŞ. tarafından müvekkili şirkete yapılan başvuru neticesi 16.02.2016 tarihinde 13.030,00-TL ödeme yapıldığını, müvekkil şirket tarafından yapılan işbu ödemeler kapsamında müvekkil şirketin Trafik Sigortası Genel Şartları gereği sigortalısından rücuen talep hakkı mevcut olduğunu, bu kapsamda ödenen bedellerin rücusu kapsamında Bursa 1. İcra Dairesinde 2016/… Esas numaralı icra takibi başlatıldığını, mezkur kaza sonucunda sigortalı araç sürücüsü …’ın kaza esnasında ehliyetsiz olduğu gibi aynı zamanda 0,74 promil alkollü olduğu mezkur kaza akabinde resmi görevlilerce tanzim edilen Kaza Tespit Tutanağı ile sabit olduğunu, davacı yanın dava dilekçesinde ileri sürdüğü sigortalı aracın 07.09.2015 tarihinde satıldığı ve satış sebebiyle müvekkilinin sorumluluğu bulunmadığı iddiası da usul ve yasaya aykırı olduğunu, Karayolları Trafik Kanunu’nun 94. maddesinde ; “sigortalı aracı işletenlerin değişmesi halinde, devreden kişi 15 gün içinde sigortacıya durumu bildirmek zorundadır. sigortacı sigorta sözleşmesini durumun kendisine tebliği tarihinden itibaren onbeş gün içinde feshedebilir. sigorta fesih tarihinden onbeş gün sonrasına kadar geçerlidir.” hükmüne yer verildiğini, somut olay değerlendirildiğinde müvekkil sigorta şirketi tarafından 04.12.2014 tarihinden başlamak üzere zorunlu mali mesuliyet sigortası ile sigortalanmış … plakalı aracın 07.09.2015 tarihinde, Mustafakemalpaşa 2.Noterliği kanalı ile …’a satılmış olup satıştan sonra 16.10.2015 tarihinde dava dışı ehliyetsiz ve alkollü sürücü …’ın sevk ve idaresinde iken kazaya karıştığı, davacı tarafça araç satışının kazadan önce, davalı müvekkil sigorta şirketine bildirilmediği, poliçenin kaza tarihinde geçerli ve davacı yanın sigorta poliçesinin tarafı olduğu, poliçeden kaynaklanan sorumluluğunun kaza tarihinde devam ettigi (Yargıtay 17 HD. 2016/2030 E. – 2016/6411 K. sayılı ilam) sabit olduğunu, hal böyle olunca davacı yanın kaza tarihinde malik-işleten olup olmamasının bir öneminin olmadığı, sigorta poliçesinin tarafı olarak davacının poliçeden kaynaklanan sorumluluğunun kaza tarihinde devam ettiği açık olup davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, anılan bu nedenlerle; davanın zamanaşımı sebebiyle reddine, rücu sebeplerinin mevcut olması sebebiyle davanın esastan dahi reddine, müvekkil davanın açılmasına sebebiyet vermediğinden dava masrafları ve vekalet ücretinin dahi davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER; Bursa 1. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… Esas sayılı dosyası, … Sigorta A.Ş poliçe ve hasar dosyası, MustafaKemalpaşa 2. Noterliği 07/09/2015 tarih, 07535 yevmiye numaralı Araç Satış Sözleşmesi, trafik tescil kayıtları, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi kayıtları, kaza tespit tutanağı ve tüm dosya kapsamı,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava; davacı aleyhine Bursa 1. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… esas sayılı dosyasında; davalı nezdinde zorunlu mali mesuliyet sigorta poliçesi ile sigortalı bulunan … plaka sayılı aracın 16.10.2015 tarihinde sebebiyet verdiği trafik kazası neticesinde sigorta poliçesi kapsamında hasara uğrayan aracın kasko sigortacısına yapılan ödemenin sigortalı araç sürücüsünün ehliyetsiz ve alkollü olduğundan bahisle rücuen tahsiline yönelik takip nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkin menfi tespit davasıdır.
Mahkememizce Bursa 1. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… Esas sayılı takip dosyasının celp ve incelenmesinde; davalı sigorta şirketi vekili tarafından 22/04/2016 tarihinde, davacı … ve dava dışı … aleyhine, 16/10/2015 tarihinde zarar gören … Plaka araç sahibine ödenen sigorta tazminatının rücu edilmesi amacıyla, 13.030,00-TL asıl alacak, 211,74-TL yasal faiz olmak üzere toplam 13.241,74-TL miktar üzerinden takip başlatıldığı görülmüştür.
Dosya kapsamındaki celp edilen belgelere göre; … plakalı kaza konusu aracın … Sigorta A.Ş nezdinde 04/12/2014-04/12/2015 dönemini kapsayan zorunlu trafik sigorta poliçesinin mevcut olduğu, davacı tarafça sigortalı aracın 07/09/2015 tarihinde MustafaKemalpaşa 2. Noterliği 07/09/2015 tarih, 075.. yevmiye numaralı Araç Satış Sözleşmesi ile …’a satışını yapılarak, aynı tarihte devrin trafik tescil kayıtlarına işlendiği, aracın satışından sonra 16/10/2015 tarihinde meydana gelen trafik kazası nedeniyle, hasara uğrayan dava dışı 3. Kişiye ait aracın kasko sigortacı Türkiye (…) Sigorta AŞ. tarafından davalı sigorta şirketine yapılan başvuru neticesi 16/02/2016 tarihinde 13.030,00-TL ödeme yapıldığı anlaşılmıştır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 94. maddesinde, sigortalı aracı işletenlerin değişmesi halinde, devreden kişinin 15 gün içinde sigortacıya durumu bildirmek zorunda olduğu, sigortacının sigorta sözleşmesini durumun kendisine tebliği tarihi itibariyle 15 gün içinde feshedebileceği, sigortanın fesih tarihinden 15 gün sonrasına kadar geçerli olacağı, bu madde hükmüne uymayanların para cezası ile cezalandırılacağı düzenlemesine yer verilmiştir.
Aynı Kanun’un 95. maddesinde ise, sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran hallerin zarar görene karşı ileri sürülemeyeceği, ödemede bulunan sigortacının, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene başvurulabileceği hükümlerine yer verilmiştir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın C.4. maddesinin ikinci fıkrasında “Sigortalının değiştiği her durumda mevcut sözleşme değişim tarihi itibarıyla kendiliğinden sona erer ve ilgiliye gün esasına göre prim iadesi yapılır. Ancak, mevcut sözleşme sigortalının değiştiği tarihten itibaren onbeş gün süresince herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ve prim ödenmeksizin yeni işleten için sözleşme yapılana kadar geçerlidir.” düzenlemesi yer almaktadır.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 3. Maddesinde ” İşleten : Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” şeklinde tanımlama yapılmış olup bu madde de işleten sıfatının belirlenmesinde şekli ve maddi ölçüt olmak üzere iki ayrı ölçüden yararlanılmıştır. Maddi ölçüte göre trafik sicilinde adı geçen kişi işletendir.
Dosyada mevcut deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacının kaza tarihinde aracın işleteni sıfatını taşımadığı, dava konusu araç devrinin gerçekleştiği 07/09/2015 tarihinden sonra, yani sözleşmenin münfesih olduğu tarihten sonra 16/10/2015 tarihinde kaza meydana geldiği, Somut olayda, taraflar arasında akdedilen poliçenin poliçe özel şartları bölümünde “sözleşme süresi içinde işletenin değişmesi halinde sigorta sözleşmesinin işletenin değiştiği tarihten itibaren on gün süresince herhangi bir işleme kalmaksızın ve prim ödenmeksizin yeni işleten içinde geçerli olduğu düzenlemesi mevcut olup , araç işletenine ihbar yükümlülüğü de poliçede getirilmediği, davalı sigorta şirketinin işleten değişikliğinden bu kazayla haberdar olduğu, davacı sigorta şirketinin tazminat ödemekle 2918 sayılı KTK. 94 ve ZMSS Genel Şartlar c-4 maddesi gereği yeni işleten ile sigorta akdinin devamı konusunda takdir hakkını kullandığı, yeni araç işletenin hukuki sorumluluğunu temin ettiği, davacının işleten sıfatı bulunmadığından, davalı şirketin davacıdan rücu hakkı mevcut olmadığı anlaşılmakla; Mahkememizce davanın kabulü ile, davacının Bursa 1. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… Esas sayılı dosyasından kaynaklı takip nedeniyle borçlu olmadığının tespitine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM; Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile, davacının Bursa 1. İcra Müdürlüğünün 2016/… esas sayılı dosyasından kaynaklı takip nedeniyle borçlu olmadığının TESPİTİNE,
2-Harçlar yasası gereğince alınması gereken 904,55-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 80,70-TL harcın mahsubu ile bakiye 823,85-TL harcın davalıdan alınarak hazineye İRAT KAYDINA,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 13/1-2 uyarınca belirlenen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan 172,90-TL harç ve 391,61 -TL tebligat giderinden oluşan toplam 564,51-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Kesinleşme süreci tamamlanana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf Kanun Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/02/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır