Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
BURSA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/638
KARAR NO : 2023/694

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …
DAVACI : … -TC Kimlik no- …
VEKİLİ : Av. … – [16152-51662-….] UETS
DAVALI : … – … Yenikaraman Mah. 4.Kantar Sk. Asya İş Merkezi Sitesi Asya Ishanı Blok No: 2 İç Kapı No: 203 Osmangazi / Bursa
VEKİLİ : Av. … – [16977-79872-….] UETS
DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/06/2022
KARAR TARİHİ : 12/07/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 17/07/2023
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …’nın, davalı şirket ile Bursa ili Nilüfer İlçesi Alaadinbey Mah. 2775 Ada 9 Parseldeki Cengizhan Projesi için üç sözleşme imzaladığını, fakat sözleşmede sıkıntılar yaşandığını, 03.03.2022 tarihinde imzalanan sözleşme ile; A Blok 15-16-24-48-52-53 ve B Blok 41 numaralı taşınmazların satışı konusundan anlaşıldığını, bu taşınmazlar için toplam 8.000.000,00 TL’ye anlaşıldığını ve bu dairelere ait 2.460.000,00 TL’lik kredi kapama miktarının müvekkilince ödendiğini, müvekkilinin geriye kalan 5.540.000,00 TL’lik borcu için teminat senedi alındığını, bu borcun da 30.06.2022 tarihine kadar ödeneceği belirtildiğini, bu süreçten sonra, müvekkiline A Blok 15-16-24-42-48-53 nolu taşınmazların satışı yapıldığını, fakat A Blok 52 nolu dairenin satışının yapılmadığını, bunun yanından B Blok 41 numaralı taşınmazın başkasına satışı için de müvekkilininden muvafakat alındığını, fakat o satış sonrasında müvekkiline herhangi bir tutar ödenmediğini, müvekkilinin toplam 8.000.000,00 TLye anlaşmış olduğu 7 taşınmazın ikisini alamadığını, fakat hem karşı tarafta müvekkilinin teminat senedi bulunmaktadır hem de borcu olduğu sözleşmede belirtilmekte olduğunu, müvekkilinin iki taşınmazın satışını veya tutarını alamadığı için, müvekkilinin borcunun 5.540.000,00.- TL olamayacağının açık olup; bu durumun tespiti yapılması gerektiğini, müvekkilinin anlaşmış olduğu iki dairenin satışını alamadığını, bu nedenle, müvekkilinin borcu olan, 5.540.000,00 TL’den, bu iki dairenin tutarının düşülmesi ve müvekkilinin 5.540.000,00 TL borcu olmadığına ilişkin tespiti gerekmekte olduğunu, müvekkiline verilmeyen iki dairenin, değerlerinin belirlenerek, müvekkilinin gerçek borcunun ortaya çıkartılması gerekmekte olduğunu, bu hususla ilgili olarak, karşı tarafa gönderdikleri iki ihtarnamenin de iade geldiğini, şirketin güvenirliği konusunda şüpheye de düşüldüğünü, bu nedenle, uzman bilirkişi tarafından, dava konusu taşınmazların değerinin belirlenerek müvekkilinin 5.540.000,00 TL borçlu olmadığına ilişkin karar verilmesi gerekmekte olduğunu, müvekkilinin birden fazla ofis alması sebebiyle, huzurdaki davada yaptığı işin ticari iş olarak nitelendirilmekte olduğunu, karşı tarafın ise zaten şirket olup; taşınmaz satımını meslek haline getirmiş bir firma olduğunu, işlemin ticari iş olması, taşınmazların, müvekkilinin ve davalı şirketin adreslerinin Bursa’da olması sebebiyle de görevli ve yetkili mahkemenin Bursa Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, davalı tarafın, dava konusu taşınmazları kendilerine vermediğinin açık olduğunu, davalı tarafta bulunan senet, her ne kadar teminat senedi olup; kambiyo senedi sıfatı taşımasa da, hem sözleşme hem de teminat senedi açısından herhangi bir icra takibi başlatılması halinde, müvekkilin uğrayabileceği zarar ortada olduğunu, müvekkilinin haklı olduğunun ortada olduğunu, tüm bu sebeplerle, açılabilecek olan icra takiplerine ilişkin teminatsız olarak tedbir konulmasını talep ettiklerini, dava konusu sözleşme veya senet ile ilgili başlatılabilecek icra takipleri ile ilgili teminatsız olarak tedbir kararı verilmesine, davanın kabulü ile; müvekkilimizin davalı firmaya 5.540.000,00 TL borcu olmadığının tespitine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ederim. Arabuluculuk başvuru yaptık, süreç olumsuz sonuçlanmıştır. Davalı taraf ile sulh olma ihtimalimiz yoktur, Delillerimi dosya içerisine sundum, bizce bütün deliller tamamlanmıştır, netice itibariyle davamızın kabulüne karar verilmesini isterim, her ne kadar biz bu davayı açtığımız tarihten sonra davalı taraf ile yapmış olduğumuz dosya içerisine ibraz ettiğim protokol kapsamında davalı taraf ile yapılan anlaşma gereğince davadan feragat dilekçesini dosyaya ibraz etti isek de davalı tarafça sonradan protokol hükümlerine uyulmayıp bu davaya konu edilen 5.400.000,00 TL tutarlı senedi müvekkile iade edecekleri yerde icra takibine konu ederek müvekkili kandırmaları neticesinde davandan feragatin iptali beyanında bulunduk. Bu nedenle yeniden başlangıçtaki gibi müvekkilin bu senet için borçlu bulunmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı tarafa usulüne uygun tebliğe rağmen davaya cevap vermediği anlaşıldı.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLER VE GEREKÇE;
Davacı vekilinin 06/07/2022 tarihli davadan feragat dilekçesinde davadan feragatin iptali ve davacının davalıya 5.540.000,00 TL tutarında borçlu bulunmadığının tespitine karar verilmesi istemli 27/07/2022 tarihli dilekçesini dosya içerisine ibraz ettiği görüldü.
Dava; Davadan feragat beyanının geçerli olup olmadığı, feragat beyanının irade sakatlığı nedeni ile geçersizliği halinde davacının davalıya borçlu bulunup bulunmadığına ilişkin menfi tespit davasıdır.
Davacı vekilinin duruşmada alınan beyanında; dava konusu ettikleri Bursa ili Nilüfer İlçesi Alaaddinbey Mah. 2775 ada 9 Parsel sayılı taşınmaz üzerindeki A Blok 52 nolu dairenin satış ve devri sonrasında müvekkiline yapıldığını, yenilenen protokol kapsamında müvekkili tarafından bu dairenin satışı için protokol kapsamında davalı tarafa verilen 3.500.000,00 TL’lik teminat senedi iade edilmeyip kendilerinde kalmış ancak bu senet ile ilgili bu güne değin herhangi bir işlem yapılmadığını, bu taşınmazın devri karşılığında müvekkili tarafından başlangıçta 1.200.000,00 TL kredi borcu kapatma şeklinde ödeme yapıldığını, bildiği kadarı ile bu taşınmaza ilişkin müvekkilinin bakiye bir ödeme borcu da kalmadığını, çünkü bunun karşılığında müvekkiline bir ibraname de verildiğini, burada tek ihtilaf konusu olan hususun başlangıçta karşı tarafa verilen 5.400.000,00 TL’lik senedin müvekkili ile görüşmede yırtılıyor ve iptal ediliyor diye gösterilmesine rağmen sonrasında icraya konuluyor olmasından kaynaklı bir ihtilaf olduğunu, ancak bu taşınmaz devri müvekkiline verilmiş olsa da Bursa 12. ASHM’nin 2022/225 Esas sayılı dosyasında tapu iptali tescil davası açıp taşınmazın kaydı üzerine ihtiyati tedbir koydurduklarını, bu davanın da derdest olduğunu beyan ettiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce Bursa 1. İcra müdürlüğünün 2022/… Esas sayılı icra dosyasının ve içerisindeki senet aslının incelenmek üzere celbine, senet aslı gönderildiği taktirde mahkeme yazı işleri kasasına alınarak dosya içerisine şerh verilmesine, Bursa CBS’nın 2022/85407 Soruşturma sayılı dosyasının incelenmek üzere celbine, Bursa 12. ASHM’nin 2022/225 Esas sayılı dosyasının incelenmek üzere celbine karar verilmiştir.
Celse arasında davalı adına çıkartılan tahkikat ihtaratlı davetiyenin usulünce tebliğ edildiği, Bursa CBS’nin 2022/85407 Soruşturma sayılı evrakının dosya içerisine geldiği, Bursa 12. ASHM’nin 2022/225 Esas sayılı dosyasının dosyamız içerisine geldiği, Bursa 1.İcra Müdürlüğüne yazılan yazıya cevap verilmediği, celp edilen senet aslının gelmediği, davacı vekiline 03/03/2022 tarihli protokol aslı, 05/07/2022 tarihli protokol ve ibraname aslı, satış sözleşmesi aslını ibraz etmesi, devam eden işbu dava ile Bursa 12. ASMH’nin 2022/225 Esas sayılı dava dosyasına ilişkin açıklayıcı beyanlarını yazılı olarak bildirmesi konusunda 2 haftalık süre verilmesine, dava dilekçelerinde sözü edilen satış sözleşmelerine ve protokollere konu taşınmazlara ilişkin tüm tapu kayıtlarının ilk tesis ve tüm tedavülleri ile birlikte resmi satış sözleşmeleri ile beraber takyidatları da içerir şekilde celbi için yazılar yazılmasına, senet aslının celbi konusunda yazılan yazının tekidine karar verildiği, davacı vekilinin geçen celse 1 nolu ara kararında belirtilen belge asıllarını dosya içerisine sunduğu, Bursa 1. İcra Müdürlüğünün 2022/… Esas sayılı dosyası içerisinde bulunan senet aslının gönderildiği, senet aslı ve evrak asıllarının mahkeme yazı işleri kasasına alındığı, davacı vekilinin duruşmada alınan beyanında; dosya içerisince celp edilen Bursa 1. İcra müdürlüğünün 2022/… Esas sayılı icra dosyası ve takibe konu edilen 5.025.000,00 TL tutarlı senet yönünden ve bu icra takibine konu senet ile bu davaya konu 5.400.000,00 TL tutarlı talep konumuz yönünden müvekkil ile davalı … LTD ŞTİ arasında yapılan ilk protokol, 2. Protokol arasında bağlantı kurmak sureti ile talep ve beyanlarımızı netleştirir şekilde beyanda bulunmak üzere süre verilmesini talep ettiği, davacı vekiline gerekli açıklamalarını yapmak üzere süre verilmesine, kasa evrakının yeniden mahkeme yazı işleri kasasına alınmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce davalı şirket adına ihtaratlı davetiye tebliğ edilerek taraflar arasında düzenlenen 05/07/2022 tarihli protokol gereği davacı ile davalı arasında yapılan 3 adet gayrimenkul satış sözleşmeleri ile davacı adına sözleşmelerde yazılı bağımsız bölümlerin sözleşmelerde belirtilen bedellerle satışı konusunda anlaşmaya varıldığı, bilahare düzenlenen işbu protokol ile davacı adına tescili yapılmayan diğer tüm taşınmazların tescilinden vazgeçilerek davacı adına A blok 52 Nolu taşınmazın tescili karşılığında davacının 3.500.000,00 TL ödemesine karar verildiği, davacının bu kısma ilişkin sözleşmeden kaynaklı ödeme yükümlülüğünü yerinde getirdiği halde taşınmazın tescilinin yapılmadığı gibi protokol hükümlerine aykırılık nedeni ile davacı yanın bu kez 03/03/2022 tarihli sözleşme gereği A Blok 52 Nolu taşınmazın tescili yanında B Blok 41 Nolu taşınmazın başkasına satışı muvafakati sonrası satış bedelinin kendilerine ödenmediği, bu sözleşme hükümlerinin de bu şekilde yerine getirilmediği gibi 5.540.000,00 TL’lik teminat senedinin kendilerine iade edilmediği nedeni ile davalı şirkete bu tutar kadar borçlu bulunmadıkları iddia edilmiş olmakla tebliğden itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde bu iddialara ilişkin var ise beyanları ve delilleri ibraz etmesi, aksi halde davalı şirkete ait ticari ilişki dönemini kapsayan tüm ticari defterlerini aynı süre içerisinde mahkememize ibraz ve teslim etmesi, ibraz ve teslim etmediği taktirde TTK 80, HMK 220-222 Maddeleri uyarınca ibraz yükümlülüğünden kaçınmış sayılacağı ve davacı iddialarının geçerli kabul edilerek mevcut delillere göre karar verileceği hususunun ihtarına, davalı şirket tarafından ticari defterlerin ibraz edilmesi halinde bilirkişi incelemesi yaptırılıp yaptırılmayacağı konusunda daha sonra karar oluşturulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında davalı vekilinin beyan dilekçesi ile eklerini dosya içerisine ibraz ettiği görülmüş, davacı vekilinin duruşmada alınan beyanında; davalı tarafın beyanlarını kabul etmediklerini, A52 Nolu taşınmaz 3.kişiye devredilip müvekkiline ödeme yapılmadığını, bu hususun davalı tarafça da kabul edildiğini, B41 Nolu taşınmaza ilişkin ibranamenin taşınmazın devrinden önce yapıldığından ödemeye ilişkin delil niteliği taşımamakta olduğunu, bu nedenle iki taşınmaz hakkında keşif yapılarak dava konusu uyuşmazlığa ilişkin dosyanın bilirkişiye tevdi edilmesini talep ettiklerini beyan ettiği anlaşılmış, davalı vekili duruşmada alınan beyanında; beyan dilekçelerini tekrar ettiklerini, dava konusu edilen senedin 5.400.000,00 TL’lik senet olup iptal edildiğini, müvekkil şirket ile davacı taraf arasında yapılan sözleşme ve sonrasında yapılan protokol hükümlerinin de açık olduğunu, protokol hükümleri uygulanmış icra edildiğini, davacı taraf hakkında yürütülen Bursa 1. İcra Müdürlüğü’nün 2022/… esas sayılı icra takibine konu edilen senedin ise 5.025.000,00 TL’lik senet olup onunda alacaklısının Hüseyin Arslan olduğunu, Hüseyin Arslan’ın da müvekkili şirket ile ilgisi olmadığını, davacı ile aralarında olan ilişkinin de kendilerinin sözleşme ve protokol ilişkisi dışında olduğunu, bu nedenle yapmış oldukları açıklamalar kapsamında haksız ve yerinde olmayan davanın reddine karar verilmesini talep ettiklerini, hali hazırda protokol sonrasında kararlaştırıldığı gibi bu davadan feragat edildiğini, sonrasında Hüseyin Arslan tarafından icra takibi açılınca bu davaya devam edildiğini, davalı vekilince delil listesinde yer alan delillerini 2 haftalık süre içerisinde dosyaya tamamlamasına, diğer hususların bilahare değerlendirilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan değerlendirme sonucunda; Davacı vekilince her ne kadar taraflar arasında düzenlenen 05.07.2022 tarihli protokol kapsamında davalı yanın protokolden kaynaklı A blok 52 no.lu bağımsız bölüm taşınmazın devrinin müvekkiline yapılmadığından bahisle protokol hükümlerinin davalı tarafça yerine getirilmediği, protokol kapsamında müvekkili tarafından iş bu davadan feragat edilir hükmü uyarınca feragat edildi ise de müvekkilinin iradesinin sakatlanmak suretiyle feragat beyanında bulunmasının sağlandığı, irade sakatlığı ve davalı yanın protokolden kaynaklı kendi yükümlülüklerini yerine getirmemesi sebebiyle feragat beyanının sakatlandığı gerekçesiyle bu kez mahkememiz dosyasına vermiş olduğu yazılı beyanı ile feragat beyanından döndükleri ve davaya dava dilekçesindeki talepleri ile devam ettiklerinden bahisle beyanda bulunmuşlar mahkememizce irade beyanının sakatlığa uğrayıp uğramadığı hususu da mahkememizce iş bu davanın içinde ve ön sorun olarak görülmek üzere feragat beyanının sakatlanması hususu davanın esası hakkında yargılama ile birlikte görülmeye devam olunmuştur.
Bu kez dosya kapsamına göre davalı yana protokol hükümleri kapsamında diyeceklerini ve tüm delilleri ile ticari defter ve dayanağı belgelerini inceleme için sunması aksi halde protokol gereği gerekli tescil işleminin yerine getirilmemek suretiyle yükümlülüklerin yerine getirilmediği bu nedenle feragat beyanının geçersizliğine dair ve diğer tüm hususlarda davacı iddialarının geçerli sayılacağının kabul edileceği yönünden ihtaratlı davetiye tebliğ olunmuş davalı vekili aracılığı ile sunduğu delilleri ve beyanları kapsamında bu kez taraflar arasında düzenlenen 05.07.2022 tarihli protokolün doğru olup taraflarca kabul edildiği ancak protokol sonrasında müvekkilinin A Blok 52 no.lu bağımsız bölüm taşınmazın ferağını vermemek suretiyle protokolden kaynaklı yükümlülüğünü yerine getirmemesinin söz konusu olmayıp aksine müvekkili tarafından Bursa 10. Noterliği’nin 17.08.2022 tarih ve 030997 yevmiye no.lu ihtarnamesi keşide edilip davacı yan tescile davet edilmesine rağmen kendisi tescil talebinde bulunmadığı gibi, tescil davetine de icabet etmediği ve bu ihtarnamelere de bir cevap vermediği, zira müvekkilinin protokolden kaynaklı yükümlülüklerini yerine getirmeye hazır olup bizzat davacının protokolden kaynaklı ödeme yükümlülüklerini yerine getirmekten kaçındığı, bu konuda protokol öncesinde de kendisine Bursa 10. Noterliği’nin 27.06.2022 tarih ve 023757 yevmiye no.lu ihtarnamesinin keşide edildiği halde davacının sözleşmelerden kaynaklı ödeme yükümlüğünü ve sonrasında da yukarıda bahsedildiği gibi protokolden kaynaklı ödeme yükümlüğünü yerine getirmediği, protokol kapsamında tescil ile beraber 1.100.000,00 TL ve 2.400.000,00 TL nin tescil sonrası ödemesinin kararlaştırıldığı, davacı yana çekilen ihtarnamelerin de davalı yanın beyanlarını doğruladığı, bu kapsamda protokol kapsamında gereğini yerine getirmeyen bir başka deyişle temerrüde düşen tarafın davalı değil davacı olduğu, protokol hükümlerinin bu nedenle taraflar arasında uygulanamadığı anlaşılmış ise de bunun davalının değil davacının yükümlülüklerine uymaması sebebiyle olduğu davacı yanın feragat beyanın protokole bağlı hükümlerin gerçekleşmemesi sebebiyle geçersizliğinden söz edilebilecek ise de davaya dönüldüğünde de davalı yana verdiği 5.400.000,00 TL bedelli senet nedeniyle davalıya borçlu bulunmadığının tespiti isteminde bulunan davacı yanın yine taraflar arasında geçerli bir sözleşme hükmü içeren ve ilk 3 sözleşmeden dönülmesi sonucunu doğuran protokol hükümlerine önce kendisinin uyması gerekeceği iş bu nedenle taraflar arasında geçerli olduğu kabul edilen protokol hükümlerine davalı yanın uymadığından bahisle protokol öncesine dönerek taraflar arasında düzenlenen 3 adet satış sözleşmelerine dayalı tescil işlemlerinin yerine getirilmediğinden bahisle 5.540.000,00 TL bedelli bonodan dolayı borçlu bulunmadığının tespitini istemiş ise de bu noktada sözleşmeler dayalı tescil isteminde bulunabileceği ya da tescil isteminden ve her üç sözleşmenin de icrasından tamamiyle vazgeçerek vermiş olduklarını ve ödemelerini geri isteyebileceği ancak davacı yanın sözleşmelerden böyle bir caymasınında söz konusu olmayıp tescil isteminde de bulunmadığı sözleşmeler gereği taraflar arasında bir kısım devirler yapılmış olup bir kısım bağımsız bölümler için ise tapu iptali ve tescili davaları açıldığı, bu kapsamda sözleşmelerin icrasına taraflar arasında geçildiği bu aşamada sözleşmenin ifasından kısmen veya tamamen dönmeyen davacının teminat senedi olarak verildiği taraflar arasında kabul edilen 1 adet 5.400.000,00 TL bedelli senetten dolayı borçlu bulunmadığının tespitini talep etmesinin özellikle eda davası açılabilecek halde tespit davası açılamayacağı sonucuna varılmakla yerinde görülmeyen davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar yasası gereği alınması gereken 269,85.-TL karar ve ilam harcının, peşin yatırılan 170,78.-TL harç ile 92.047,72.-TL tamamlama harcından mahsubu ile bakiye 91.948,65.-TL harcın talep talinde ve karar kesinleştiğinde davacı tarafa İADESİNE,
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca belirlenen 292.000,00.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın hükmün kesinleşmesinden sonra 6100 Sayılı HMK’nun 333.maddesi uyarınca yatıran tarafa İADESİNE,

Dair, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzünde, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf Yargı yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.12/07/2023

Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza