Emsal Mahkeme Kararı Bursa 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/652 E. 2022/5 K. 04.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
BURSA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/652 Esas
KARAR NO : 2022/5
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … -… UETS
DAVALI : Hasımsız
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 10/09/2021
KARAR TARİHİ : 04/01/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 05/01/2022
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda, dosya incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA; davacı vekilinin 08/09/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin … İnş. Hay. San ve Tic. Ltd. Şti. Bursa ilinde toptan satış sektöründe faaliyet gösterdiğini, müvekkilinin 2021 yılı Ağustos ayı sonunda siber saldırıya uğramış olduğunu, bunun sonucu olarak 2021 yılı Nisan ayı e-defter ve berat dosyaları ve kayıtları tümü ile silindiğini, müvekkilinin muhasebe kayıtlarının tutulduğu Samsung marka ve S5GANE0N200971Z seri numaralı SSD aygıtında bulunan veriler 27.08.2021 tarihinde trojen olarak bilinen virüs saldırısı sonucu silindiğini, müvekkilinin bunun üzerine veri kurtarma konusunda uzman ISO 9001 belge sahibi olan … ve Bilişim Tic. Ltd. Şti.’ye başvuru yaptığını ancak ilgili şirket tarafından verilerin kurtarılamayacağının beyan edildiğini, … ve Bilişim Ticaret Ltd. Şti.’nin 08.09.2021 tarihli dilekçesinin örneğini ve ilgili ISO belgelerini dilekçelerinde sunduklarını, müvekkilinin 2021 yılı Nisan ayı e- defter ve berat dosyaları için zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
GEREKÇE;
Dava; 6102 Sayılı TTK’nun 82/7. maddesine dayalı ticari defter ve belgelerin zayi sebebiyle iptaline ilişkin olarak açılmış bir dava olup, davacı ticari defterlerinin tutulduğu bilgisayarın hardiskinde virüs bulunması sebebiyle ticari defterlerinin zayi olduğu iddiasında bulunmuş olup, iddiası doğrultusunda veri kurtarma şirketine müzekkere yazılmış, müzekkere cevabında harddisk içerisindeki verilerin crypto virüsü olduğu, verilerin kurtarılamayacağının bildirildiği görülmüştür.
” TTK’nun 82/7 maddesi “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.” düzenlemesini içermektedir. Anılan yasa maddesinde zayi belgesi verilmesini gerektiren afet halleri sınırlı şekilde sayılmamış ise de zayi belgesi verilebilmesi için maddede belirtilenler gibi hallerden birinin olayda mevcut olması ve defterlerin zayi olmasında kusur ve sorumluluğunun bulunmaması, tedbirli bir tacir gibi davranmasına rağmen zayi olayına engel olamamış durumda olması gerekir. Ticari defterlerin elektronik ortamda tutulması halinde de aynı düzenleme geçerlidir.
Elektronik Defter Genel Tebliği’nin 4.4.1.e) maddesine göre e-defter dosyaları ile bunlara ilişkin berat dosyalarının ikincil kopyalarının, gizliliği ve güvenliği sağlanacak şekilde e-defter saklama hizmeti yönünden teknik yeterliliğe sahip ve Başkanlıktan bu hususta izin alan özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerinde ya da Başkanlığın bilgi işlem sistemlerinde 1/1/2020 tarihinden itibaren asgari 10 yıl süre ile muhafaza edilmesi zorunludur. Tebliğin 7.1. Maddesine göre ise, e-defter tutanlar, Vergi Usul Kanununda belirtilen “mücbir sebep” halleri nedeniyle e-defter veya beratlarına ait kayıtlarının bozulması, silinmesi, zarar görmesi veya işlem görememesi ve e-defter ve berat dosyalarının muhafaza edildiği e-defter saklama hizmeti veren özel entegratör kuruluşlardan veya Başkanlıktan ikincil örneklerinin temin edilemediği hallerde, söz konusu durumların öğrenilmesinden itibaren tevsik edici bilgi ve belgeleri ile birlikte 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yetkili mahkemesine başvurarak kendisine bir zayi belgesi verilmesini istemelidir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 13. Maddesinde, sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyla defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması mücbir sebepler olarak kabul edilmiştir. Ancak Vergi Usul Kanunundaki bu düzenleme vergisel yükümlülüklerle ilgili olup, TTK’nın 82/7. maddesinde ticari defterlerin sahibinin elinden rızası dışında çıkmış olması hali, zayi belgesi verilmesini gerektiren bir olay olarak sayılmamış olduğu gibi tadadi olarak sayılan bu sebeplerle de benzerlik göstermediğinden sırf ticari defterlerin sahibinin elinden rızası dışında çıkmış olmasının ticari defterlerin TTK’nın 87/2 maddesinin aradığı şartlarda zayi olduğunun kabulü mümkün değildir. Elektronik Defter Genel Tebliği’nin 7.1 maddesinde sadece Vergi Usul Kanununda belirtilen “mücbir sebep” ve ikincil örneklerin temin edilememesi halinin aranmış olması TTK’nın 82/7. Maddesindeki hususların aranmayacağı anlamına gelmez. Zira Elektronik Defter Genel Tebliği’nin 7.1 maddesindeki düzenleme TTK’nın 82/7. Maddesindeki düzenlemenin kapsamını değiştirecek nitelikte değildir. Dolayısıyla tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgelerin kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğradığı iddiasına dayalı zayi belgesi verilmesi isteminde TTK’nın 82/7. koşullar aranmalıdır.
Bilgi işlem sistemlerinde muhafaza edilen elektronik defter ve beratların silinmesi, zarar görmesi, virüs bulaşması, siber saldırı v.b. nedenlerle ulaşılamaz hale gelmelerini önlemek için mükelleflerin, e-defter ve beratlarının muhafaza ve ibrazı konusunda ve ayrıca kullandıkları bilgi işlem sisteminin sağlıklı biçimde çalışabilmesi ile ilgili yeterli teknik ve güvenlik önlemlerini almaları, bu kapsamda bilgi işlem sistemlerinde yaşanabilecek sorunlar nedeniyle elektronik defter ve beratlarını farklı ortamlarda yedeklemeleri basiretli bir iş adamından beklenen bir davranış olup Elektronik Defter Genel Tebliği’ne de uygundur. Davacı şirketin merkezinde bulunan bilgisayarda meydana gelen arıza nedeniyle bu bilgisayarda kayıtlı olduğu iddia edilen ticari defterlerin zayi olduğu ileri sürülmüş ise de, Elektronik Defter Genel Tebliği uyarınca ikincil örneklerin tutulduğu ve bunlara da ulaşılamadığının ispatlanamadığı gibi ticari defterlerin bilirkişi incelemesine konu bilgisayar harddiskinde saklandığı da ispatlanamamıştır.” (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2021/951 esas, 2021/1062 Karar sayılı kararı)
Yukarıda değinilen İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi’nin benzer konuda verdiği kararda da izah edildiği üzere, davacının e-defter tuttuğu, Elektronik Defter Genel Tebliği’nce belirtilen şartlarda yedeklemenin yapılmasının gerektiği, tebliğin mevcut davada uygulanmasının zorunlu olmadığı kanaatinde dahi tacirlerin yeterli teknik ve güvenlik önlemlerini almaları, bu kapsamda bilgi işlem sistemlerinde yaşanabilecek sorunlar nedeniyle elektronik defter ve beratlarını farklı ortamlarda yedeklemelerinin basiretli bir iş adamı olarak hareket etmenin gereği olduğu, veri kurtarma şirketine yazılan müzekkere cevabında hardsikte virüsün bulunduğu belirtilmesine karşın ilgili harddiskte e-defter kayıtlarının bulunduğunun belirtilmediği, davacının belirtilen hard diskte e-defter kayıtlarının tutulduğunu da ispat edemediği göz önüne alındığında davacının zayi belgesi alma şartlarını yerine getiremediği görüş ve kaanatine varılarak aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR; Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE;
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 59,30 TL’nin mahsubu ile bakiye 21,40 TL karar ve ilam harcının davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Kesinleşme süreci tamamlanana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa İADESİNE,

Dair, davacı vekillinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 04/01/2022
Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır