Emsal Mahkeme Kararı Bursa 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/453 E. 2021/912 K. 16.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
BURSA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
(Karşı Görevsizlik)
ESAS NO : 2021/453 Esas
KARAR NO : 2021/912

HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … (TC. …) …
DAVALI : …(TC. …) …
DAVA : Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 26/10/2020
KARAR TARİHİ : 16/11/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 30/11/2021
Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 26/03/2021 tarih, 2020… Esas ve 2021/… Karar sayııl görevsizlik kararı üzerine, Bursa Hukuk Mahkemeleri Tevzii Bürosunca mahkememize tevzii edilen Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
Dosya incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA; davacı vekilinin Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesi 2020… Esas sayılı dosyasına sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili Bolvadin 2. Noterliği’nin 25.08.2015 tarihli ve 5575 nolu mülkiyeti muhafaza kaydıyla satış sözleşmesi ile 16 … 60 plakalı IVECO marka 2000 model kapalı kasa kamyon trafikte adına kayıtlı olduğu, davalı …’e mülkiyet muhafaza kaydı ile satmış olduğu, 16 … 60 plakalı kapalı kasa kamyon davalı tarafa mülkiyeti muhafaza kaydı ile satış sözleşmesinde belirtildiği üzere 20.000 TL. bedelle satılmış olduğu, satış aşamasında davalının peşin ödeme yapmadığını, davalı araç bedeli olan 20.000 TL’yi müvekkile borçlanmış olduğu, bu borcunu da bu güne kadar ödememiş ve ödemeye de niyetinin olmadığını, aracın trafik kaydına davalının alacakları tarafından hacizler konulduğunu, müvekkili uğradığı ve uğrayacağı zararların büyük olduğu, davalının mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışa konu olan 20.000 TL borcu ödenmediğinden 16 … 60 plakalı kapalı kasa kamyon müvekkil tarafından geri alınabilmesi için ve trafik kaydına üçüncü kişiler tarafından konulan hacizlerin fekki ve araç trafik kaydının müvekkil adına tescili için ilk olarak arabuluculuk yoluna başvurulmuşsa da arabuluculuk aşamasında çözüm sağlanamayıp işbu davanın açılması zorunluluğunun hasıl olduğu hususlarının beyanı ile dava konusu olan 16 … 60 plakalı aracın mülkiyeti muhafaza kaydıyla satış sözleşmesinin feshi ile aracın müvekkili adına tesciline, dava konusu olan 16 … 60 plakalı aracın trafik kaydına üçüncü şahıslar ve kurumlar tarafından konulan hacizlerin fekkine, yargılama giderlerinin ve avukatlık ücretinin davalı taraftan tahsiline dair karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP; davalının Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2020… Esas sayılı dosyasına sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; dava konusu olayla ilgili olarak Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunduğu, kendisinin dolandırıldığı, dava konusu olan araç ile ilgili olarak defalarca çeşitli geçiş ücretlerini ve trafik cezalarını ödediği ve ilgili sulh ceza hakimliklerine itiraz ettiği hususlarının beyanı ile davanın reddine ve yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına dair karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE;
Dava; mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışa konu olan 20.000,00-TL bedelli aracın, davalı tarafça araç bedelinin ödenmediğinden bahisle, davalıdan tahsiline ilişkin alacak davası olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na müzekkere yazılarak, 2020/… soruşturma sayılı dosyanın, uyap sistemi üzerinden dosyamıza celbedilmiştir.
Dava ilk olarak Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2020… Esasına kaydedilmiş olup, mahkemece yapılan yargılama ve değerlendirme sonucu; 26/03/2021 tarih, 2020… Esas ve 2021… Karar sayılı gerekçeli karar ile; “davanın, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 4. ve 5. Maddeleri kapsamında ticari dava olduğu anlaşıldığından mahkememizin görevsizliğine, dosyanın yetkili ve görevli Bursa Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmesine” karar verildiği, verilen kararın taraflarca istinaf edilmemesi üzerine, dosya 23/06/2021 tarihinde kesinleştirilerek, 24/0/2021 tarihinde mahkememize gönderildiği ve mahkememizde 2021…Esasına kaydedildiği görülmüştür.
Mahkememizce Setbaşı Vergi Dairesi’ne müzekkere yazılarak, davalı … …ait 2015-2016 yılı Gelir Vergisi Beyannamesinin gönderilmesi istenildiği, ilgili kurumun 12/08/2021 tarihli yazı cevabında ise; … tarh dosyası ve bilgisayar kayıtları tetkikinde; söz konusu mükellefin 01/01/2004 tarihinde ‘Kara Yolu Taşımacılığı İle Ev Ve İş Yerlerinin Taşınması (evden Eve Nakliyat, Vb.)’ faaliyetine başladığı, cevabi yazısı tarih itibariyle faaliyetinin halen devam ettiği tespit edilmiş olup, 2015-2016 yıllarına ait Gelir Vergisi beyannameleri yazı ekinde gönderildiğine dair bilgi verildiği, görülmüştür.
Mahkememizce Nilüfer Vergi Dairesi’ne müzekkere yazılarak, davacı …’a ait 2015-2016 yılları Gelir Vergisi Beyannamesinin gönderilmesi istenildiği, ilgili kurumun 02/07/2021 tarihli yazı cevabında ise; daire mükellefi … ‘nin tarh dosyasının ve EVDB kayıtlarının tetkiki sonucunda; 31.03.2015 tarihinde işini bıraktığı tespit edilmiş olup, 2015-2016 yıllarına ait yıllık bazda verilen vergi beyannamelerinin kayıtlarda bulunmadığına ilişkin cevap verildiği görülmüştür.
Gelir İdaresi Başkanlığı’na yazılan müzekkereye cevap verildiği, davacının vergi mükellefiyetinin olmadığı bu nedenle Gelir Vergisi Beyannamesinin bulunmadığı, davalının 2015-2016 yılları arası vergi beyannamelerine ilişkin bilgilerin dosyaya ibraz edildiği, görülmüş olup, gerek davanın ticari dava olup olmadığı gerekse de tarafların tacir olup olmadığı hususunun netleştirilmesinin gerektiği, davacının tacir olmadığının anlaşılması ile birlikte davalının tacir olup olmadığının değerlendirilmesi hususunda ise, 2007/… sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 1/a maddesinde “Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulunun tespit edeceği ve Resmî Gazete’de yayımlanacak esnaf ve sanatkâr meslek kollarına dahil olup, ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedeni çalışmasına dayandıran ve kazancı tacir veya sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan, basit usulde vergilendirilenler ve işletme hesabına göre deftere tabi olanlar ile vergiden muaf bulunanlardan 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 177 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) ve (3) numaralı bentlerinde yer alan nakdi limitlerin yarısını, (2) numaralı bendinde yazılı nakdi limitin tamamını aşmayanların esnaf ve sanatkâr sayılmaları ile esnaf ve sanatkâr siciline ve dolayısıyla esnaf ve sanatkarlar odalarına kaydedilmeleri,” şeklinde düzenlemenin bulunduğu, bu düzenleme gereği VUK 177 inci maddesindeki vergi beyannamesinin verildiği yıllın yeniden değerleme oranına göre tahlil edilmesinin gerektiği, davalının alım satım işiyle iştigal ettiği, bu sebeple VUK 177/1 inci maddesinin esas alınacağı, davacının 2015 yılına ait beyan ettiği alım miktarının 0,00-TL, dönem içinde elde edilen hasılat miktarının 43.308,89-TL olduğu, 2016 yılına ait beyan ettiği alım miktarının 0,00-TL, dönem içinde elde edilen hasılat miktarının ise 0,00-TL olduğu, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 177/1 maddesinin alım miktarına ilişkin 2015 ve 2016 değerleme altında kaldığı bu nedenle davalının da tacir olarak kabul edilemeyeceği kanaatine varılmıştır.
Dava konusu araç incelendiğinde aracın ticari araç olarak tescil edilmesinin davayı ticari dava yapıp yapmayacağı hususun tartışılması gerekmektedir. Tescil kaydındaki ticari ifadesinin aracın sınıf olarak gelir kazanma amacıyla kullanılabilecek bir araç olduğunu gösterdiği ancak bunun mutlak nitelikte olmadığı, ticari tescilli aracın yerine göre şahsi kullanıma ilişkin dahi olabileceği, bu açıdan aracın kullanım amacı ve niteliğinin dosya bazlı değerlendirilmesi gerekmektedir. Örneğin bir devlet memurunun hafta sonu dağda kamp yapmak için alıp, kamp yapmaya elverişli şekilde düzenlettiği ticari araç kaydı bulunan kamyonet ile ilgili davada aracın sırf ticari sınıfta olmasının o uyuşmazlığı ticari dava niteliğine sokmayacaktır. Zira bu örnekte memur aracı nihai tüketici sıfatıyla almış ve kullanmakta olup, satın aldığı kişiye karşı ya da sigortacısına sözleşme ilişkisinden kaynaklı açacağı davada işlem tüketici işlemi olacak ve davada görevli mahkeme sıfatını tüketici mahkemesi taşıyacaktır. Bir başka örnekte ise ticari kaydı bulunan kamyonet ile köylerde dondurma satan ve geliri esnaf sınırını aşmayan kişi aracı gelir elde etmek amacıyla kullanmaktadır. Bu kişinin araç ile ilgili uyuşmazlıklarında doktrinde tartışma olmakla birlikte tüketici sıfatını taşımayacak ve işlem tüketici işlemi olmayacaktır. Zira burada da kişi ürünü gelir elde etmek amacıyla kullanmakta olup, tüketileni nihai kullanım amacıyla almamış ve kullanmamaktadır. Bu davalarda görevli mahkeme genel görevli mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemeleri olacaktır. Ticari ifadesi aracı tek başına ticari yapmadığı, ticari nitelikte bir uyuşmazlık çıkabilmesi için uyuşmazlığın salt mutlak ticari nitelikte olması ya da her iki tarafın tacir olması ve iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olması gerekmektedir. Kamyonu ile nakliye yapan ve esnaf sınırını aşıp tacir sınıfta bulunan bir nakliyecinin araçla ilgili başka bir tacire açacağı davada nisbi ticari dava olarak ticaret mahkemeleri bakacaktır. Mevcut uyuşmazlıkta kapalı kasa Isuzu marka kamyonet ticari sınıfta bulunmakla birlikte davacı tacir olmadığı gibi her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili bir uyuşmazlık yoktur. Yukarıdaki açıklamalar ışığında genel görevli ” ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ ” sıfatı ile yargılamaya devam olunması gerektiği, mahkememizin görevsiz olduğu sonuç ve kanaatine varılmakla; dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar vermek gerekmiş ve dosya mahkememize Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 26/03/2021 tarih, 2020… Esas ve 2021… Karar sayılı görevsizlik kararı üzerine gelmiş olmakla, verilen görevsizlik kararı ile olumsuz görev uyuşmazlığı oluşmakla dosyanın merci tayini için Bursa Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesi gerektiği gözetilerek aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
KARAR; Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın görev dava şartı noksanlığı sebebiyle usulden REDDİNE, BURSA 6. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNİN GÖREVLİ OLDUĞUNA,
2-Kararın kesinleşmesinden itibaren Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesi ile mahkememiz arasında görev uyuşmazlığı bulunması sebebiyle yargı yerinin belirlenmesi amacıyla dosyanın re’sen ilgili Bursa Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
3-HMK’nın 331. Maddesine göre yargılamanın görevli mahkemede devam etmesi halinde yargılama giderlerin görevli mahkemece taktirine, yargılamanın görevli mahkeme de devam etmediği taktirde talep üzerine mahkememizce dosya üzerinden yargılama giderlerinin tespiti ve hükmedilmesine,
Dair; davalı vekilinin yüzüne karşı davacı tarafın yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Bursa Bam’da İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 16/11/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır