Emsal Mahkeme Kararı Bursa 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/283 E. 2022/742 K. 14.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
BURSA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/283
KARAR NO : 2022/742
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACILAR : 1- … – …
2- … – …
VEKİLİ : Av. … – [16749-47937-84944] UETS
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … – [16657-56170-33660] UETS
DAVA : Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 12/04/2021
KARAR TARİHİ : 14/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 16/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı Vekili Dilekçesinde Özetle; Davacı şirketler davalı bankanın ticari müşterisi olduğunu, bu kapsamda değişik tarihlerde ticari krediler kullandığını, belirlenen kredi limitleri dahilinde ticari krediler kullanılarak zamanında ödemeler gerçekleştirildiğini, alınan krediler ödenmiş ve ödenmeye devam ettiğini, söz konusu kredilerin gerek tanımlanmasında gerekse kullanmasında ya da sonrasında ,bankacılık tebliğlerinde yer almayan, iyi niyetle bağdaşmayan ve esas itibariyle genel işlem şartlarına aykırılık teşkil eden Genel limit Revize Masrafı ve Dönemsel Hizmet Komisyonu adı altında masrafı davalı şirketten tahsili cihetine gidildiğini, 09.12.2006 tarihinde Resmi Gazete’de Merkez Bankası tarafından yayınlanan ve 2014/6 sayılı Tebliğ ile güncellenen 2006/1 sayılı Tebliğin 4.maddesinde, reeskont kaynaklı krediler dışındaki kredilere uygulanacak faiz oranları ile faiz dışında sağlanacak diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelik ve sınırlarını, serbestçe belirleneceği kabul edilir. yine aynı Tebliğin 6/2.maddesine göre bankalar, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasına bildirdikleri azami oranları aşmamak kaydıyla, mevduat ve kredi işlemlerinde uygulayacakları faiz oranlarını ve katılma hesaplarında uygulayacakları kar ve zarara katılma oranlarını vadelerine göre tüm şubelerinde halkın görebileceği şekilde ilan eder ve bu oranlarıinternet sitelerinde yayımlar.Söz konusu tebliğ, 10/02/2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayanlanan te internet sitelerinde yayımlar. söz konusu tebliğ, 10/02/2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayanlanan tebliğ ile yenilendiğini, 2020/4 sayılı Tebliği “ücretlere ilişkin hesaplar” başlıklı 6/1. Maddesine göre; ” Bankaların ticari krediler, dış ticaret, nakit yönetimi ve ödeme sistemleri kategorileri kapsamında sunacakları ürün ve hizmetler karşılığında ticari müşterilerden alınabilecek ücretlerin belirtildiğini, bankalar, yer alan ücret kalemlerinden sınırlama getirilmemiş olanların ücretlerini serbestçe belirleyebileceğini, bu ücretlerin tanımları ve kapsamları Merkez Bankası tarafından talimatla düzenlendiğini, söz konusu kategoriler için ücretler dışında, niteliği itibariyle bu kategoriler kapsamında sunulması gereken ürün veya hizmetler için başka adlar altında her hangi bir ücret alınamayacağını, üçüncü kişilere ödenmek durumunda kalınan tutarlar ticari müşteriye aynen yansıtılabileceğini, tebliğ ekindeki ücretler listesinde Genel limit Revize Masrafı ve Dönemsel Hizmet Komisyonu adı altında bir masrafın bulunmadığını ve tebliğ’de yer almadığını, ilgili tebliğler çerçevesinde bu masraf kalemlerinin alınamayacağının belirlenmesini, alınmasının söz konusu olması halinde de piyasa şartlarına göre fahiş olup olmadıklarının tespiti ile haksız kesintilerin davacı şirketlere iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP; Davalı Vekili Dilekçesinde Özetle; Davacının iddia ve taleplerinin haksız olduğunu, davaya konu kesintilen hakkında, bankalara masraf talep etme hususunda yetki veren yasal düzenlemelere bakıldığında, Bakanlar kurulu bu yetkisini 2006/11188 sayılı Mevduat ve Kredi Faiz Oranları ve Katılma Hesapları Kar ve Zarara Katılma Oranları ile Özel Cari Hesaplar Dahil Bu işlemlerden Sağlanacak Diğer Menfaatler hakkında Kararı ile T. C. Merkez Bankası’na devrettiğini, bu kararın 4/2 maddesinde aynen ” Bankaların kredi işlemlerinde sağlayacakları faiz dışındaki diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ile azami miktar ya da oranları ve bunun kısmen veya tamamen serbest bırakılması TCMB’nca yayınlanacak tebliğlerle düzenlenir.” denildiğini, T.C. Merkez Bankası, Bakanlar Kurulu kararından aldığı bu yetkisini kullanarak, faiz dışı menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların bankalar tarafından serbestçe belirleneceğini, mevduat ve Kredi Faiz Oranları, Katılma Hesapları, Kar ve Zarara Katılma Oranların ile Kredi İşlemlerinde Faiz Dışında Sağlanacak Diğer menfaatler hakkında 2006/1 sayılı Tebliğ ile düzenlendiğini, söz konusu tebliğin 4/1 maddesi ise “Bankalarça, reeskont kaynaklı krediler dışındaki kredilere uygulanacak faiz oranları ile üye iş yeri komisyonu hariç faiz dışında sağlanacak diğer menfaatlerin ve tahsil olunacak masrafların nitelikleri ve sınırları serbestçe belirlenir.” şeklinde olduğunu, bu düzenlemelerle birlikte TTK’nun Ücret İsteme Hakkı başlıklı 22. Maddesinde yer alan “Tacir olan veya olmayan bir kimseye, ticari işletmesiyle ilgili bir iş veya hizmet görmüş olan tacir münasip bir ücret isteyebileceğini, bundan başka, verdiği avanslar veya yaptığı masraflar için ödeme tarihinden itibaren faize de hak kazanır.” düzenlemesi gereğince ve iş bu konuda Yargıtay kararlarında da yer verildiğini, davacı şirket ile imzalanan sözleşmenin “Komisyon, Vergi, Fon, Resim, Harç ve Masraflar” başlıklı 2.11. Maddesinde işbu tahsilatların söz konusu olabileceği düzenlenmiş olduğunu, emsal nitelikli Yargıtay kararından bahisle davanın reddine yönelik olan yerel mahkeme kararını onadığını, Türk Ticaret Kanunu’nun 11.maddesine göre ticarethane fabrika veya ticari şekilde işletilen diğer müesseseler ticari işletme sayıldığı, TTK.12.md. göre ise bir ticari işletmeyi kısmen dahi kendi adına işleten kimseye tacir dendiği kanunun ücret isteme hakkı 20.maddesinde tacir olan veya olmayan bir kimseye ticari işletmesi ile ilgili bir iş veya hizmet gören tacir münasip bir ücret isteyebilir hükmü bulunduğunu, bankalar müşterilerine kredi tahsis işlemi yapmakla hizmet sunduğunu, bankaların TTK’ya göre tacir olması nedeniyle ücret ve komisyon alma hakkı bulunduğunu, davacının imzalamış olduğu Genel Kredi Sözleşmesi Bilgilendirme formunun “Sözleşme Kapsamında kullandırılan Kredilerden Alınacak Komisyon, Masraf, Ücret ve Benzeri Maliyet bilgileri” başlıklı 8. Maddesinde, banka tarafından müşteriye tahsis edilecek ve kullandırılacak krediler nedeniyle oluşan maliyetlerin karşılanması için müşteriden komisyon, masraf, ücret ve benzeri adlar altında ödeme talep edebilir şeklindeki kabul ve beyan ederim imzaladığını, davacılar tarafından kabul, beyan ve imza edelin sözleşme gereği dönemsel hizmet komisyonu ve genel limit revize masrafı adı altında tahsilat yapılması halinde dahi bu durumun taraflar arasındaki Genel Kredi Sözleşmesi ve hukuka aykırı olmadığını ve bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Bilirkişi 23/12/2021 Tarihli Raporunda Özetle; Taraflar arasında akdedilen Genel Kredi Sözleşmesinin 2.11. Maddesi, davalıya masraf alma hakkı verdiğini, ancak miktar ve oranın açıkça belirlenmediğini, taraflar arasında yapılan sözleşmenin ticari kredi sözleşmesi niteliğinde olduğunu, genel işlem niteliğinde sayılamayacağını, tarafların özgür iradeleri ile akdedildiğini, emsal kredi kullandıran bankalardaki uygulamalarında değişkenlik arz ettiğini, T.İş Bankası A.Ş.Organize Sanayi Bölgesi/Bursa Şubesinin müşterileri olan şirket hesaplarında, herhangi bir Genel Limit Revize Masrafı ve Dönemsel Hizmet Komisyonuna rastlanılmadığını, Akbank T.A.Ş.,belirtilen dönemlerde limit revize masrafı adı altında uygulanan ücret/komisyon kalemi bulunmadığını, Ticari Kredi Teklif ücreti (bankamızda ticari kredi teklif ücretine karşılık geldiği değerlendirilmektedir.) adı altında uygulanan ücret/ komisyon oranı ise, 2012 yılında maksimum 250 TL (şirket), 2015 yılında maksimum 2000 TL (şirket), 2016 yılında maksimum 2000 TL (mikro), 2018 yılında maksimum 3000 TL (mikro) şeklinde bildirilmiş olduğunu, Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bankası uygulamasında ilgili tarihlerde belirtilen adlar altında herhangi bir ücret bulunmadığı denildiğini, T.C.Ziraat Bankası A.Ş. Ata Bulvarı /Bursa Şubesi, belirtmiş oldukları tarihlerde bankada da benzer kalemler bulunduğunun görüleceğini, 2018 senesi için bankaca, firma analiz masrafı olarak 400.00 TL, Limit Tahsis Masrafı olarak 250.00 TL tahsil edildiğinin bildirildiğini, Türkiye Halk Bankası A.Ş., 31/05/2012, 01/07/2015, 21/10/2016, 08/08/2018 tarihlerine ait ticari kredi ücret ve komisyonlarını; 2012 yılında Asgari 100 TL (Kredi revizyon ücreti), 2015 yılında Asgari 100TL (Kredi revizyon ücreti), 2015 yılında Asgari 800 TL (Proje/kredi değerlendirme rapor ücr.), 2016 yılında Asgari 700 TL (Kredi revizyon ve istihbarat ücreti ), 2016 yılında Asgari 2500 TL (Kredi değerlendirme ve istihbarat ücreti, 2018 yılında Asgari 700 TL (Kredi revizyon ve istihbarat ücreti ), 2018 yılında Asgari 2500 TL (Kredi değerlendirme ve istihbarat ücreti) tespit edildiğini, davalı bankanın; davalı Bezmez Ev Tekstil Sanayi Ve Ticaret A.Ş.’den; Genel Limit Revize Ücreti adı altında 2016-2020 yıllarında toplam 1.601.25 TL, Dönemsel Hizmet Komisyonu adı altında 2016-2020 yıllarında toplam 25.280.04 TL olmak üzere toplam 26.881.29 TL, Genel Limit Revize Masrafı ve Dönemsel Hizmet Komisyonu ücreti, davalı Bezmez Alüminyum Sanayi Ve Ticaret A.Ş.’den; Genel Limit Revize Ücreti adı altında 2016-2020 yıllarında toplam 8.093.75 TL, Dönemsel Hizmet Komisyonu adı altında 2016-2020 yıllarında toplam 24.769.17 TL olmak üzere toplam 32.862.92 TL Genel Limit Revize Masrafı ve Dönemsel Hizmet Komisyonu ücreti tahsil ettiğini, Genel limit Revize Masrafı ve Dönemsel Hizmet Komisyonu bankanın, risk merkezi bildirimleri, sistem kayıtlarının arşivlenmesi, şube ve alternatif dağıtım kanallarından hizmet verilebilmesi ve bunun yanı sıra kredili müşterilerin nakit akış ve kredi ödeme dönüşünün takibi ve oluşturulan risk modelleme çalışmalarına göre müşteri kredi portföyündeki risklilik derecesinin düzenli olarak analiz edilerek, verimli bir şekilde yönetilmesi ve diğer hizmetler için ayrılan kaynakların karşılığı olarak, bu ücret limit artışlarında ve 3 ayda bir peryodik olarak tahsil edildiği yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
Bilirkişi 21/03/2022 Tarihli Bilirkişi Ek Raporunda Özetle; Taraflar arasında akdedilen Genel Kredi Sözleşmesinin 2.11. Maddesi, davalıya masraf alma hakkı verdiğini, ancak miktar ve oranın açıkça belirlenmediğini, taraflar arasında yapılan sözleşmenin ticari kredi sözleşmesi niteliğinde olduğunu, genel işlem niteliğinde sayılamayacağını, tarafların özgür iradeleri ile akdedildiğini, kök raporda da belirtildiği üzere, davalı bankaca tahsil edilen masraf kalemleri, risk merkezi bildirimleri, sistem kayıtlarının arşivlenmesi, şube ve alternatif dağıtım kanallarından hizmet verilebilmesi ve bunun yanı sıra kredili müşterilerin nakit akış ve kredi ödeme dönüşünün takibi ve oluşturulan risk modelleme çalışmalarına göre müşteri kredi portföyündeki risklilik derecesinin düzenli olarak analiz edilerek, verimli bir şekilde yönetilmesi ve diğer hizmetler için ayrılan kaynakların karşılığı olarak ve kredi tahsislerinde alınan ücret kalemleri olduğunu, davalı bankanın; davalı Bezmez Ev Tekstil Sanayi Ve Ticaret A.Ş.’den; Genel Limit Revize Ücreti adı altında 2016-2020 yıllarında toplam 1.601.25 TL, Dönemsel Hizmet Komisyonu adı altında 2016-2020 yıllarında toplam 25.280.04 TL olmak üzere toplam 26.881.29 TL, Genel Limit Revize Masrafı ve Dönemsel Hizmet Komisyonu ücreti, davalı Bezmez Alüminyum Sanayi Ve Ticaret A.Ş.’den; Genel Limit Revize Ücreti adı altında 2016-2020 yıllarında toplam 8.093.75 TL, Dönemsel Hizmet Komisyonu adı altında 2016-2020 yıllarında toplam 24.769.17 TL olmak üzere toplam 32.862.92 TL Genel Limit Revize Masrafı ve Dönemsel Hizmet Komisyonu ücreti tahsil ettiğini, emsal kredi kullandıran banka uygulamalarında Dönemsel Hizmet Komisyonu ve Genel Limit Revize masrafı adı altında kalemlerin olmadığını, başka ad altında alınan ücret kalemleri de değişkenlik arz ettiğini, ortalaması alınacak bir oran ve maktu tutarın olmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
Tüm Dosya Kapsamı Değerlendirildiğinde; Taraflar arasında imzalan genel kredi sözleşmelerine istinaden davacılardan davalı tarafından alınan Genel Limit Revize Masrafı ve Dönemsel Hizmet Komisyonu’nun haklı olup olmadığı, alınan ücretin makul olup olmadığı noktasında toplandığı görülmüş olup, mahkememizce emsal bankalara müzekkereler yazılmış olup, emsal banka cevapları doğrultusunda dosya bankacı bilirkişiye tevdi edilmiş olup, alınana bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere taraflar arasında akdedilen Genel Kredi Sözleşmesinin davalıya masraf alma hakkı verdiği ancak miktar ve oranın açıkça belirlenmediği, taraflar arasında yapılan sözleşmenin ticari kredi sözleşmesi niteliğinde olduğu, emsal kredi kullandıran bankalardaki uygulamalarında değişkenlik arz ettiği, emsal kredi kullandıran banka uygulamalarında Dönemsel Hizmet Komisyonu ve Genel Limit Revize masrafı adı altında kalemlerin olmamakla başka ad altında alınan ücret kalemleri de değişkenlik arz ettiği, bu bakımdan emsal bir ortalamanın tespitinin mümkün olmadığı, davacının tacir olduğu, taraflar arasındaki sözleşmede miktar belirtilmese de davacının talebine konu ücretin alınacağının kararlaştırıldığı, emsal banka uygulamalarından tam olarak tespit edilemeyeceği, davacılar tarafından çekilen kredi miktarı ile alınan ücret arasında fahiş bir orantısızlık olmadığı anlaşılmakla davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM; Gerekçesi ve ayrıntısısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE;
2-Harçlar yasası gereği alınması gereken 80,70-TL karar ve ilam harcının, peşin yatırılan 170,78-TL peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 90,08-TL’nin karar kesinleştiğinde talep halinde davacı yana İADESİNE
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca belirlenen 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-7155 Sayılı Kanunun 23.maddesi ile 6155 Sayılı Kanun 18/A-12-13 maddeleri uyarınca 1.320,00-TL zorunlu arabuluculuk hizmeti giderinin davacıdan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
6-Kesinleşme süreci tamamlanana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa İADESİNE,

Dair, davacı ve davalı vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 14/06/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır