Emsal Mahkeme Kararı Bursa 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/874 E. 2021/92 K. 04.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/874 Esas – 2021/92
T.C.
BURSA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/874
KARAR NO : 2021/92

HAKİM :… …
KATİP :… …

DAVACI : …TİCARET ANONİM ŞİRKETİ –
VEKİLİ : Av…. –
DAVALI : HASIMSIZ

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 06/11/2020
KARAR TARİHİ : 04/02/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 12/02/2021

Mahkememizde görülmekte olan zayi belgesi verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı … Ticaret Anonim Şirketi, şirket yevmiye defteri ve defter-i kebir kayıtlarını elektronik ortamda tuttuğunu, davacı şirketçe Kasım 2018 ayına ilişkin e-yevmiye defteri ve e-defteri kebir dosyaları kanuni süresinde düzenlendiğini, Gelir İdaresi Başkanlığı’na gönderilerek e-defter berat dosyaları oluşturulduğunu ve sisteme kaydedildiğini, ancak müvekkil şirket ana bilgisayarı üzerindeki disklerin arızalanması sonucunda, tüm verilerin sistemden silinmiş olduğunu akabinde bilgi işlem hususunda aldıkları teknik hizmet neticesinde verilerin kurtarıldığını ve güvenli bir ortama aktarıldığını, davacı şirket yapılan kontroller esnasında 2018 Yılı Kasım ayına ait e-defter dosyaları ve e- defter berat dosyalarının iş bu teknik arızadan dolayı sistemlerinden silindiğini/zayii olduğunu 23/10/2020 tarihinde öğrendiğini, davacı tarafından bu durum ivedi bir şekilde … İVD İşlem numarası ile Gelir İdaresi Başkanlığı – Uygulama ve Veri Yönetimi Daire Başkanlığı Elektronik Belge ve Defter Uygulamaları Müdürlüğü’ne bildirildiğini, davacı şirkete ait …marka sunucu bilgisayar üzerinde bulunan disklerin arıza vermesi sonucu yaşanan çökme nedeniyle veri kaybı yaşandığı ve davacı şirketin tüm önlemleri almış olmasına rağmen iradesi dışında yaşanan arıza sebebiyle her ne kadar teknik ekip tarafından verilerin bir kısmı kurtarılmışsa da yapılan kontrollerde bir takım verilerin geri dönülmez şekilde silinmiş olduğunun görüldüğü, yapılan kontrollerde 2018 yılı Kasım ayı kayıtlarının başlık olarak bulunduğu ancak içindeki verilerin olmadığının anlaşıldığın, iş bu husus davacı şirketin hizmet aldığı teknik ekip olan bilgi güvenliği şirketince de tespit edildiğini ve raporlandığını, Akabinde 26/10/2020 tarihli … Sayılı Özel Amaçlı YMM Raporu ile ilgili kurumlara bildirim yapıldığını ve davacı şirketin 2018/Kasım ayına ilişkin E-defter dosyaları ve E-Defter Beratı dosyalarının yeniden oluşturulması için Gelir İdaresi Başkanlığına başvurulduğunu, davacı şirketin ana bilgisayarlarında meydana gelen arıza nedeniyle silinen döneme ilişkin belgelerin yetkili mercilere ibraz edilememesi durumunda davacı şirket cezai açıdan ağır müeyyidelerle karşı karşıya gelme tehdidi altında kaldığını ve TTK md.82, (7) numaralı fıkra uyarınca 2018 Yılı Kasım ayına ait e-defter dosyalarının ve e-defter berat dosyalarının zayi olduğuna dair tarafımıza zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.

KANITLAR:
YMM Raporu, … Bilgi Güvenliği, Tekn. San. Ve Tic. Ltd. Şti Raporu ve tüm dosya kapsamı,
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLER VE GEREKÇE;
Dava, hukuki niteliği itibari ile TTK.82/7. maddesi uyarınca açılmış bir zayi belgesi verilmesi davasıdır.
Davacı vekili, müvekkil şirket yevmiye defteri ve defter-i kebir kayıtlarını elektronik ortamda tuttuğunu, davacı şirketçe Kasım 2018 ayına ilişkin e-yevmiye defteri ve e-defteri kebir dosyaları kanuni süresinde düzenlendiğini, Gelir İdaresi Başkanlığı’na gönderilerek e-defter berat dosyaları oluşturulduğunu ve sisteme kaydedildiğini, ancak müvekkil şirket ana bilgisayarı üzerindeki disklerin arızalanması sonucunda, tüm verilerin sistemden silinmiş olduğunu akabinde bilgi işlem hususunda aldıkları teknik hizmet neticesinde verilerin kurtarıldığını ve güvenli bir ortama aktarıldığını, ancak, müvekkil şirketçe yapılan kontroller esnasında 2018 Yılı Kasım ayına ait e-defter dosyaları ve e- defter berat dosyalarının iş bu teknik arızadan dolayı sistemlerinden silindiğini/zayii olduğunu 23/10/2020 tarihinde öğrendiğini belirterek 2018 yılı Kasım ayına ait e -defter dosyaları ve e- defter berat dosyalarının zayi olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
6102 sayılı TTK’nın 82. maddesi gereğince, her tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; 65 inci maddenin dördüncü fıkrasının ikinci cümlesi uyarınca elektronik ortama alınıyor ise, bilgileri bilgisayar yerine basılı olarak da saklanabilir. Bu tür yazdırılmış bilgiler birinci cümleye göre de saklanabilir.

6102 sayılı TTK’nın 82/7. Maddesine göre, Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.
Davanın, TTK.82/7. maddesinde öngörülen 15 günlük yasal hak düşürücü süre içinde açıldığı belirlenmiş ve işin esası incelenmiştir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 05/10/1984 tarih 1982/11-852 Esas ve 1984/788 Karar sayılı kararında “TTK.nun 68/1. maddesi hükmünce “Defter tutmak mecburiyetinde bulunan kimse ve işletmeye devam eden halefleri, defterler son kayıt tarihinden ve saklanması mecburi olan diğer hesap ve kağıtları tarihlerinden itibaren on yıl geçinceye kadar saklamaya mecburdurlar”. Aynı maddenin son fıkrası da şu düzenlemeye yer vermiştir: “Bir tacirin saklamakla mükellef olduğu defter ve kağıtları yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet sebebiyle ve kanuni müddet içinde ziyaa uğrarsa tacir ziyanı oğrendiği tarihten itibaren onbeş gun icinde ticari isletmesinın bulundugu yerin selahiyetli mahkemesinden kendisine bir vesika verilmesini isteyebilir. Mahkeme lüzumlu gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir. Böyle bir vesika almamış olan tacir defterlerini ibrazdan kaçınmış sayılır…Önce şu husus belirtilmelidir ki, metni yukarıya aynen alınan hükümdeki “yangın, su baskını veya yer sarsıntısı” örnekleri tahdidi bir düzenleme içerisinde yer almamış, “gibi” sözlüğünden de anlaşılacağı üzere tacirin elinde olmayan benzer olaylar da maddenin kapsamında düşünülmüştür. Tacirin 68. maddenin son fıkrasından yararlanabilmesi icin bir taraftan defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur: Genel bir kural konulamamakla beraber cereyan ettigi yer ve sartlar itibarıyla bir (hırsızlık) olayı sozu edılen madde kapsamında düşünülebileceği gibi, gene başka yer ve başka koşullar altında düşünülmeyebilir de… Davaya konu olayda ise; ticari defter ve belgeler otomobilin içerisine konulmuş ve buradan çalındığı iddia olunmuştur…Ticari defter ve belgelerin iyi muhafaza edilmemiş olması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekir.” denilmiştir.
Somut olay değerlendirildiğine, saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeleri elektronik ortama tutan davacı şirkete ait …marka sunucu bilgisayar üzerinde bulunan disklerin arıza vermesi sonucu yaşanan çökme nedeniyle veri kaybı yaşandığı ve davacı şirketin tüm önlemleri almış olmasına rağmen iradesi dışında yaşanan arıza sebebiyle 2018 yılı Kasım ayı kayıtlarının silindiği, iş bu husus davacı şirketin hizmet aldığı teknik ekip olan bilgi güvenliği şirketince de tespit edilip 23.10.2020 tarihinde raporlandığı, akabinde yedeklenmeyen elektronik defter kayıtlarının yeniden oluşturulması için e-defter beraatı silinmesi istenen Kasım/2018 ayına ait bilgiler ile elektronik defter kayıtları yeniden oluşturulan Kasım/2018 ayına ait bilgilerin tespitine yönelik 26.10.2020 tarihli … Sayılı Özel Amaçlı YMM Raporu ile ilgili kurumlara bildirim yapıldığını ve davacı şirketin 2018/Kasım ayına ilişkin E-defter dosyaları ve E-Defter Beratı dosyalarının yeniden oluşturulması için Gelir İdaresi Başkanlığına başvurulduğu anlaşılmış olup, oluşan hal ve şartlar çerçevesinde, iddia edilen zayi sebebin tacirin öngörübileceği ve aldığı koruma tedbirlerine rağmen gerçekleşebilecek nitelikte olması, davacı şirkete ait şirket ana bilgisayar üzerindeki disklerin arızalanması sonucunda davacı tarafa ait 2018 Yılı Kasım ayına ait e-defter dosyaları ve e-defter berat dosyalarının silinmesinde davacı tarafın kusurunun olmadığı anlaşılmakla talebinin kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile, davacı … Ticaret Anonim Şirketine ait 2018 yılı Kasım ayına ait e -defter dosyaları ve e- defter berat dosyalarının TTK’nun 82. Maddesi gereğince ZAYİ OLDUĞUNUN TESPİTİNE,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gerekli 59,30-TL harçtan peşin alınan 54,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 4,90-TL karar ve ilam harcının davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Karar kesinleştiğinde davacı tarafından yatıralan avansın kullanılmayan kısmının HMK 333.md.uyarınca yatıranlarına iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf Kanun Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.04/02/2021

Katip 22154 Hakim …
✍e-imzalı ✍e-imzalı