Emsal Mahkeme Kararı Bursa 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/652 E. 2021/801 K. 15.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
BURSA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/652 Esas
KARAR NO : 2021/801
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : …(TC. …)
VEKİLİ : Av. … -…. UETS
DAVALI : 1- …(TC. …) …
VEKİLİ : Av. … …. UETS
DAVALILAR : 2- …(TC. …)
3- … – … …
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/08/2020
KARAR TARİHİ : 15/10/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 11/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,dosya incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA; davacı vekilinin 19/08/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı …’ ın müdürü ve aynı zamanda sahibi olduğu diğer davalı … İnşaat İthalat ve İhracat San ve Tic. Ltd. Şti arasında ticari mal alım satımı gerçekleştiğini, müvekkili …Akhisar şubesi 356897 seri nolu çek de dahil olmak üzere bir kısım çeki imzalayarak davalı …’a teslim etmiş olduğunu, ancak … müvekkili bilgisi olmaksızın ve aralarında herhangi bir borç ilişkisi bulunmamasına rağmen …Akhisar şubesi 356897 seri nolu çekin bedel kısmına 90.000,00-TL ve vade kısmına 31.07.2020 tarihini yazarak çeki davalı …’a ciro etmiş olduğunu, müvekkili çeklerinin bu şekilde tahrif edildiğini öğrenmiş ve derhal … hakkında resmi evrakta sahtecilik ve dolandırıcılık suçlarından Akhisar Cumhuriyet Başsavcılığına şikayette bulunmuş olduğunu, bunun üzerine Akhisar Cumhuriyet Başsavcılığı 2020/…Sor numaralı dosyası kapsamında soruşturma başlatılmış ve işbu davaya konu …Akhisar şubesi 356897 seri nolu çek hakkında ödemeden men yasağı ve el koyma kararı verildiğini, davalı … tarafından tahrifata uğratılan ve bedelleri üzerinde oynama yapılan yaklaşık 10 adet çek bulunmakta olup, bu çeklere ilişkin bilgiler savcılık dosyasında mevcut olduğunu, ayrıca çekin tahrifata uğramasına sebep olan davalı … 15.07.2020 tarihinde gece fabrikadaki tüm ürünlerini ve demirbaşlarını toplayarak Bursa ilini terk etmiş olduğunu, ve müvekkili o tarihten bu yana kendisine ulaşamadığını, çek şuanda davalılardan …’ın uhdesinde olduğundan çek yaprağının iadesi için işbu davanın açılma zarureti hasıl olduğunu, anılan bu sebeplerle; …Akhisar şubesi 356897 seri nolu 31.07.2020 keşide tarihli 90.000,00 TL bedelli çekin gerek davalılara gerekse 3. kişi ve kişilere ödenmemesi amacıyla ödeme yasağı kararı verilmesine, çekle ilgili davalılar veya 3. Kişilerce müvekkil aleyhine icra takibi başlatılması halinde takibin durdurulmasına, ihtiyati haciz veya icra takibi başlatılmış olması halinde takibin durdurularak hacizlerin kaldırılmasına karar verilmesine, belirtilen çekte tahrifat yapıldığı için kambiyo vasfı taşımadığı göz önünde bulundurularak müvekkilin …Akhisar şubesi … seri nolu 31.07.2020 keşide tarihli 90.000,00-TL bedelli çekle ilgili borçlu olmadığının tespitine, dava konusu çek için müvekkilin haklı hamil olduğunun tespitine ve çeklerin davalılardan istirdadına, igili çek üzerindeki yazıların davalıların el ürünü olup olmadığının tespiti için kriminal inceleme yapılmasına, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı yan üzerine bırakılmasına karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
CEVAP; davalı … vekilinin 14/09/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davalı müvekkili müvekkili … davaya konu çeki ciro yoluyla iktisap eden iyi niyetli 3. şahıs ve çekin meşru hamili olduğunu, bu nedenle, davacı tarafın, kendisi ile diğer davalı taraf arasında varlığını iddia ettiği ve şahsî def’i mahiyetindeki hususları müvekkile karşı ileri sürebilmesi, bunların müvekkili bağlaması hukuken mümkün olmadığını, çekin keşide tarihi ve bedel kısmının boş olduğu, sonradan doldurulduğu iddiasının ispatı yazılı delil olduğunu, gerek hukuk usûlünde gerekse ceza usûlünde, açığa atılan imzanın kötüye kullanılması iddiası sadece ve sadece yazılı delille ispatı caiz bir iddia olduğunu, Yargıtay Büyük Genel Kurulu İçtihatları Birleştirme Kararı ile, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu ve Yargıtay Ceza Kurulu kararları ile, hukuk usûlünde rızada fesad halleri dışında senet hakkında tanık dinlenmesine cevaz verilmediğini, ceza usûlünde cevaz verilir ise aynı olay hakkında hukuk ve ceza yargılamasının farklı kararlara ulaşacağı, bu surette hukuka güvenilirliğin kaybolacağı gerekçesi ile, açığa imzanın kötüye kullanılması iddiasının ispatını yazılı delille sınırlamış olduğunu, davacının menfî tespit talebi hususunda ilk gerekçesi olan, hiçbir delil içermeyen ve müvekkile karşı T.T.K.nın 680. maddesindeki isnadları da bulundurmayan açığa imzanın kötüye kullanılması iddiasının davalı/müvekkil yönünden reddi gerektiğini, davacının ikincisi menfî tespit gerekçesi çekin sipariş avansı olarak diğer davalıya verildiğini, karşılığı emtianın kendisine teslim edilmediği olduğunu, Menfî tespit davasında ispat yükü davacı tarafa düşmekte olduğunu, müvekkili alacağının mevcudiyetini ispat ile dahi mükellef olmadığını, bu sebeple davacı taraf, dava mesnedi çekten kaynaklanan borcunun bulunmadığı, çekin sipariş avansı niteliği taşıdığı iddialarını usûlüne uygun yazılı delille kanıtlamak zorunda olduğunu, bu ispatı dahi sadece muhatabı lehdarı ilzam edeceğini, TTK’nun 780. maddesine göre çek, kayıtsız ve şartsız, belirli bir bedelin ödenmesi için yapılan havale olduğunu, bu sebeple, çekin tediye dışında başka bir amaçla (sipariş avansı olarak verildiği vs.) verildiğinin, davacı tarafından kanıtlanması gerektiğini, anılan bu sebeplerle; davacı tarafça davalı/ müvekkil … aleyhinde gerçek dışı ve yasal mesnetten yoksun iddialarla açılmış bulunan iş bu davanın reddine, yargılama sürecinde ihtiyatî tedbir kararı verilmesi halinde davacının dava değerinin %20’si oranında tazminat ödemeye mahkûm edilmesine, yargılama giderleri ile avukatlık ücretlerinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE;
Dava: davacının …Akhisar şubesi 356897 seri nolu 31.07.2020 keşide tarihli 90.000,00 TL bedelli çek nedeniyle, borçlu olmadığının tespiti ile, çeki elinde bulunduran davalı …’dan çekin istirdadına ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebi değerlendirilmiş olup, davacının haklılığını ispat edecek ölçüde, dosyaya yeterli delil ibraz edilmediğinden davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin reddine, karar verilmiştir.
BTSO’ya müzekkere yazılarak, Tasfiye halinde … İnşaat İthalat İhracat Sanayi ve Tic. Ltd. Şti’nin tasfiye halinin devam edip etmediği, tasfiye halinde ise tasfiye memurunun bildirilmesi istenildiği, 10/12/2020 tarihli yazı cevabı ile; 15/06/2020 tarihinde yapılan tescil ile tasfiyeye geçtiği, tasfiye halinin halen devam ettiği, tasfiye memurunun ise … olduğu bilgisinin verildiği görülmüştür.
Mahkememizce Akhisar CBS’ye müzekkere yazılarak, 2020/…soruşturma numaralı dosyanın uyap sistemi üzerinden celp ve incelenmesinde; müşteki…, şüpheli … hakkında, müştekinin hamili olduğu çekleri üzerinde tahrifat yapan şüphelinin cezalandırılması ve hakkında kamu davası açılması ve şüpheliye keşide edilen çekler için ödeme yasağı kararı verilmesi istemiyle iddianame hazırlandığı, iş bu dava konusu …Akhisar şubesi …. seri nolu çek hakkında ödemeden men yasağı ve el koyma kararı verildiği görülmüştür.
Davalı vekilinin 23/03/2021 tarihli 2 nolu celsede, aynı konuda Bursa 3. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2020/… Esas sayılı dosyası ile açılan davada dava konusu çek üzerinde yapılan incelemede çek davacının elinden çıktığının tespit edildiği, buna ilişkin Gerekçeli Karar örneğini dosyaya sundukları görülmekle, Bursa 3. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2020… Esas sayılı dosyasının 22/06/2020 tarih, 2020… Esas 2021/… Karar sayılı gerekçeli kararı ile, 31/07/2020 keşide tarihli, keşidecesi davacı … olan ve hamiline düzenlenen 90.000,00-TL tutarlı çek dayanak yapılarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığı, icra takibine dayanak yapılan dava konusu çek ile toplanan ve huzurda alınan imzalar kriminoloji uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek rapor alınmıştır. … adına atılı bulunan imzanın, dosyadaki mukayese imzalarına atfen …’nın eli ürünü olduğu bildirilmiş, mahkemenin gözlemine uygun düşen rapor yeterli görülüp itibar edilmiştir. İİK’nun 169/a-1 maddesi gereğince, borcun bulunmadığı ve itfa yahut imhal edildiği, resmi veya imzası ikrar edilmiş bir belge ile kanıtlandığı takdirde mahkemece itiraz kabul edilir. Yerleşik içtihatlara göre de, ödeme iddiasının kabul edilebilmesi için söz konusu ödeme belgelerinde takibin dayanağı olan çeke açıkça atıfta bulunulması zorunludur, takip dayanağı çekteki imzanın davacının eli ürünü olduğu, çek bedelinin ödendiğine dair yukarıda belirtilen özelliklere haiz belge sunulmadığı gözetilerek davanın reddine karar verilmiştir.” denilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava konusu …Akhisar şubesi 356897 seri nolu 31.07.2020 keşide tarihli 90.000,00 TL bedelli çekin keşidecisi olan davacının davalı … İnşaat LTD’in yetkilisi olarak güven ilişkisine istinaden verildiği iddiası kapsamında ciro yoluyla çeki iktisap eden Mustafa …’a ve diğer davalılara borçlu olunmadığının tespitine karar verilmesi talebine ilişkindir.

Toplanan tüm deliller ve dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde açılan dava; davacı tarafça davaya konu konu olan çeklerin hatır çeki olarak davalı tarafa verilmesi iddiasına dayalı olarak borçlu olunmadığının tespitine ve çeklerin iptaline karar verilmesi talebine ilişkindir.
Çek kambiyo senedi niteliğindedir ve hukuki niteliği itibariyle ödeme aracı olup, bir borcun tasfiyesi nedeniyle verildiğinin kabulü gerekir.
Davacı, dava konusu çeklerin araç satımına ilişkin olarak “hatır çeki” olarak düzenlendiğini ve davalı taraf ile aralarında herhangi bir mal veya hizmet alım satımının gerçekleşmediğini iddia etmektedir.Davanın niteliği gereği davaya konu edilen çeklerin hatır çeki olarak verildiği iddiasını yazılı delille ispatlamakla yükümlüdür.Davacı taraf iddiasını ispata yarar nitelikte herhangi bir yazılı delil sunmamakla birlikte çeklerin hatır çeki olarak verildiği hususu tespit edilemediğinden ispatlanamayan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM; Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar yasası gereği alınması gereken 59,30-TL karar ve ilam harcının, peşin yatırılan 1.536,98-TL peşin harçtan mahsubu ile arta kalan 1.477,68-TL’nin karar kesinleştiğinde talep halinde davacı yana İADESİNE
3-Davalı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca belirlenen 12.500,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’a VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Kesinleşme süreci tamamlanana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa İADESİNE,

Dair, davacı vekili ve davalı … vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 15/10/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır