Emsal Mahkeme Kararı Bursa 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/557 E. 2022/38 K. 13.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/557 Esas – 2022/38
T.C.
BURSA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/557
KARAR NO : 2022/38
HAKİM :….
KATİP :….
DAVACI : …- …
VEKİLİ : Av. …. UETS
DAVALI : … LASTİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ – UETS
VEKİLİ : Av. …. UETS
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/07/2020
KARAR TARİHİ : 13/01/2022
Mahkememizde açılan davanın açık muhakemesi sonunda ;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı taraf aleyhine Bursa 1.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… D.iş sayılı dosyası ile ihtiyati haciz kararı alınmış ve bu kararla birlikte Bursa 14. İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı dosyasından ilamsız icra takibi başlatıldığını, İş bu takipten çıkarılan ödeme emri borçluya 24/06/2020 tarihinde tebliğ edilmiş ve borçlu tarafından 25/06/2020 tarihinde borca itiraz edilerek takip durdurduğunu, Borçlu şirket müvekkilimden 118.000,00 TL bedelle mangal kömürü üretim makinası satın aldığını, Makine satın alındıktan sonra müvekkil makineyi teslim etmiş ve müvekkil bizzat Antalya’ dan Bursa’ ya gelerek kurulumu gerçekleştirmiş , eğitim verdiğini, sunulan cd içerisindeki video kayıtlarında görüleceği üzere borçlu şirketin de eşlik etmesiyle müvekkil tarafından makinenin kurulumu yapılmış, müvekkilin talimatları doğrultusunda makine çalıştırılmış ve makinenin sorunsuz çalışması sonucunda mangal kömürü elde edilmiş ve borçlu şirket ortaya çıkan sonuçtan memnun kaldığını, Bunun üzerine müvekkilinin yapılan makine kurulumu ile akabinde verdiği eğitim için borçlu şirkete 32.000,00 TL fatura kesdiğini, davalı şirket satın almış olduğu makinenin bedeli ile makinenin kurulumu ve müvekkilinin vermiş olduğu eğitime ilişkin bedeli ödememekte, haksız ve kötü niyetli olarak borca itiraz ettiğini, Borçlu şirketin müvekkile yukarıda belirtilen 2 adet fatura nedeniyle 150.000,00 TL borcu olduğunu, alacakları likit olduğu için haksız ve kötü niyetli borca itiraz eden davalı borçlu şirket aleyhine icra inkar tazminatına da hükmedilmesi gerektiğini, belirterek itirazının iptali ile takibin 150.906,80 TL üzerinden ve icra takip tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile devamına, %20’ den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatının, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin de davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının davalıya sattığı kazan incelendiğinde, kök raporda belirtildiği üzere Davaya konu Mangal kömürü kazanının yatay silindirik bir kazan olduğu, … marka etiketinin olduğu ancak bu etiketin sonradan takıldığı ve menşeinin ne olduğunun anlaşılamadığı ve projesinin bulunmadığı, Kazanın nasıl kullanılacağını belirtir herhangi bir kullanım kılavuzu bulunmadığı, Kazanın üzerinde kazan etiketinin ve iç basınç göstergesinin bulunmadığı ve İSG açısından kazanın özelliklerinin bilinmeden çalıştırılmasının sakıncalı olduğu, Kazan üzerinde 500 C bir termometre bulunduğu, Yönetmeliğe uygun bir periyodik kontrol raporunun bulunmadığı, Kazana alt taraftan bakıldığında silindirik yapıda bozukluklar olduğu, Kazanın ön kapağının çoklu cıvata sistemi ile donatılmış olduğu, ancak incelendiğinde kapanmanın tam sağlanamadığı, dışarıya kaçaklar verdiği, bu bölümlerde sızıntıdan kaynaklanan ziftlerin kaldığı, kazana yüklenen odun miktarının 1965,60 kg, kazanı yakmak için kullanılan odun miktarının 1183,35 kg olduğu ve toplam kullanılan odun miktarının 3148,95 kg olduğu anlaşılmaktadır. Dava tarihi dikkate alındığında piyasada arz olunan odunların fiyatının araştırmalarım sonucunda ortalama 500,00 TL/TON olarak, mangal kömürü fiyatının da 3200,00 TL/TON olduğu belirlenmiştir.. Bu durumda üretim için 1574,48 TL odun kullanıldığı, ancak 1647,68 TL mangal kömürü üretildiğini, kazan doldurma ve yakma işlemleri için en az iki kişi bulunması gerektiği, ambalajlama, nakliye işlemleri de dikkate alındığında davalının üründen beklenen faydayı sağlayamayacağını, yapılan çalışma tarihi tamamen tarafların kendi aralarında belirleyip tarafıma ilettikleri bir tarih olduğunu, uygulamaya davalı ve davacı tarafların huzuranda başlanıldığında hava şartlarının konuya etkin olacağı açısından ne davalı ve de davacı tarafından herhangi bir öneri veya uyarı alınmadığını, davacının tüm istekleri davalı şirket tarafından karşılanarak, davalı tarafından yeni kuru odunlar temin edilmiş, makineye herhangi bir anlaşmazlığa yer vermemek adına yeni termometre takılmış, makineye kömürleştirmek için konulan odunlar ile yakmak için seçilen odunlar tamamen davacı tarafından seçilmiş ve onun belirlediği odunlar tartılarak yüklemeye ve yakmaya geçildiğini, Ayrıca şunu da belirtmek gerekir ki davacı taraf tahta paletleri ilk tutuşturma açısından önemli olduğu ve miktarın yetersiz olduğunu belirttiğinde davalı taraf firma içinden temin ettiği iki paleti daha temin edildiğini, uygulama çalışmamız başlangıcında yani odunlar yerleştirilirken ortamda yağış olmadığı , dava konusu odun kömürü üretme kazanının 20.06.2020 MMO Bursa Şb. raporunda da belirtildiği üzere uygumla aynı yerde yapılmış ve İSG ve Çevre güveliği açısından uygun olmadığı ve marka-teknik bilgi, yakma ve üretme sistemi açısından kullanım kılavuzunun bulunmadığı, iç basıncı gösterir bir manometre bulunmadığı açısından bakıldığında kapalı bir ortamda uygulama çalışmasının uygun olmadığı anlaşıldığını, ayrıca kazan üretime geçildeğinde de görülmüştür ki İSG ve Çevre güveliği açısından uygun olmadığı ve marka- teknik bilgi ve kullanım kılavuzunun bulunmadığı kazanın kök raporda belirtilen yerlerinden gazın kaçtığı ve sıcaklıkla alev aldığı, kazan ile uygulama çalışmasının yapıldığı 06-07.03.2021 tarihinde, taraflar nezaretinde yapılan uygulamada davacı tarafın sürekli olarak çalışmaların içinde olduğu, kazan konusunda eğitim verecek düzeyde uzman olduğunu sık sık belirttiği, üretimde bir hata olmaması için kendisinin seçimleri ile odunların kazana yüklendiği, yakma odunları için öncelikle palet tahtalarını seçtiği, yaklaşık 3 saat içinde sistemin turboya gireceğini tarafıma belirttiği, ancak kök raporda da belirtildiği gibi yakma odunlarının bir hayli desteklenmesi ile
de olsa saat 14.20 de ateşlenen sistemin, saat 20.57 de yani 6 saat 37 dakika sonra 290 C geldiği, turboya ilk boru geçişinin 23.09 da yani 8 saat 49 dakika içinde olduğu, son boru geçişinin saat 23.33 de olduğu, davalı tarafça 20.08.2020 tarihli dilekçede belirtilen, davacı tarafın iddialarını içeren, “kömürleşme 2,5 – 3 ton odun yüklenmesi gerekmektedir, 150 — 200 kg odunun makinenin altında bulunan sepetlerle yakılması gerekir, Kazanın sıcaklığı azami 3 saat içinde 285 C ulaşır. Sıcaklık bu seviyeye ulaşıncaya kadar çıkan duman su filtre sisteminde dolaşır, bu suretle havayı kirletmez…” beyanlarının uygulama ile uyuşmadığı, bu nedenle davacı tarafından çok iyi tanınan ve özelliklerinin bilindiği bu kazanın uygulama olmadan verimliliğinin bilinmeyeceği, dışarıdan bakışla ayıplı olup olmadığının anlaşılamadığı gerekçesi ile gizli ayıplı olduğunu belirterek davanın reddini yargılama ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLER VE GEREKÇE;
Dava taraflar arasında kömür yapım makinesi satımına ilişkin satım bedelinin ödenmediği iddiası ile başlatılan Bursa 14. İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı takip dosyasına başlatılan 150.906,80 TL tutarlı takibe yapılan itiraza ilişkin itirazın iptali davasıdır.
Dosya kapsamı gereği Makine Mühendisi bilirkişiye tevdi edilmiş olup Makine mühendisi bilirkişinin raporunda özetle; ” Dava konusu mangal kömürü kazanında yapılan çalışmada, davacının üretimi yönlendirmesi, tarafımın üretimin denetlenmesi ile olay her an itibarı ile değerlendirilmiştir,
1.Kazan yüklendikten sonra Saat 14.20 de ateşleme yapılmış, kazan içi sıcaklığı sürekli takip edilmiş olup kazan için gazların oluşması yani turbo yanışının ancak 23.09 da (toplam 8 saat 49 dakika sonra )gerçekleştiği,
2. Turbo yanışı sonrasında dört adetten oluşan turbo borularının yanma duruşlarına bakıldığında, Turbo yanışının başlamasından
1. Turbo borusu 2 Saat 52 dakika sonra
2. Turbo borusu 2 Saat 59 dakika sonra
3. Turbo borusu 3 Saat 14 dakika sonra
4. Turbo borusu 4 Saat 27 dakika sonra
Durduklarının anlaşıldığı, yani sistemin turbo ile değil daha çok yakılmak için kullanılan odunları ile çalıştığı,
3. Kazana Toplam net 1965,60 kg odun yüklemesi yapıldığı,
4. Kazandaki odunun, kömür üretimine dönüşmesi için Toplam net 1183,35 kg yakma odunu kullanıldığı,
5. Davacının isteği üzerine son turbo borusunun duruşundan (07.03.2021 Saat 03.36 ) 31 saat 6 dakika sonra (09.03.2021 Saat 10.42 ) de açıldığı
6. Bu çalışma sonrasında 514,90 kg kömür elde edildiği,
7. Kömürün niteliğine üretim sonu itibarı ile her iki tarafında olumsuz yorumda bulunmadığı,
8. Üretilen kömürlerin gerektiğinde kimyasal analizi için tarafımdan şahit numuneler alındığı,
Dava konusu mangal kömürünün üretimi için davacı tarafından satılmış olan “Mangal Kömürü Üretim Kazanı’nın;
1.Davalının 20.08.2020 tarihli dilekçesinde, davacı ile görüşme sırasında davacının belirtmiş olduğunu iddia ettiği mangal kömürü üretme kazanının özelliklerini karşılamadığı gibi ,davalının mangal kömürü kazanından beklenen faydayı sağlayacak nitelikte olmadığı ,
2. Mangal kömürü kazanının ayıplı olduğu, bu ayıpların sıradan bir insanın dışarıdan baktığından anlaşılabilecek nitelikte olmadığından gizli ayıp niteliğinde olduğu ,
3 Kazandaki İSG ve ÇEVRE güvenlik eksiklikleri, kazanda alt kısımda bulunan deformasyon, Kapak ve valflerdeki kaçakların yanında, Kazana yüklenen odun miktarının 1965,60 kg, Kazanı yakmak için kullanılan odun miktarının 1183,35 kg, ve üretilen mangal kömürü miktarının 514,90 kg. olması sebeplerinden dolayı, verimliliğin düşük olması ve yakmak için kullanılan odunun çok fazla olması, davalının üründen beklenen faydayı sağlayamayacağı nedenlerinden dolayı semen tenzilinin söz konusu olmadığı ,
4.Mangal kömürü kazanının marka, teknik bilgi ve kullanma kılavuzunun bulunmadığı,
5. Mangal kömürü üretme kazanının İSG ve ÇEVRE güvenliği açısından uygun olmadığı” yönündeki tespit ve belirlemelerimi içeren raporunu sunmuştur.
Dosya kapsamı gereği tarafların itirazları doğrultusunda dosya ek rapor alınması için aynı bilirkişiye tevdi edilmiş olup bilirkişinini 30/11/2021 tarihinde ek rapor sunmuştur. Bilirkişinin ek raporunda özetle; ”L Kazan öncelikle konuşlandığı yerde mutlaka altında, hem betonu korumak hem de sıcaklığı kazana doğru yansıtacak bi saç levha ile desteklenmelidir..Aksi takdirde uygulamada olduğu gibi beton çatlamaları meydana gelecektir. Kazan çalıştırıldığında kapak kısmının yaklaşık tamamından gaz kaçakları meydana gelmektedir… Bu da çalışanlara ve çevreye tehlike oluşturmaktadır. Kazan filtre sistemi üzerindeki kelebek vanalar özelliklerini kaybetmiş.. Tamamen kapatma işlemini gerçekleştiremiyorlar. Kazanı ısıtmak için altında yakılan odunların çıkardığı is ve duman çevreyi kirletmekte ve makine etrafındaki çalışan personelin etkilenmesine neden olmaktadır.. İSG açısından uygun değildir. Kazanı ısıtmak için altında yakılan odunların dışarıya alev vermemesi için herhangi bir uygulama bulunmamaktadır. Bu da kıvılcım ve alevlerin rüzgar ile çevreye yayılması ve dağılması durumunda yangın olasılığını arttırmaktadır. İSG ve ÇEVRE güvenliği açısından uygun değildir. Her ne kadar bacalar ile dışarı açılmışsa da kelebek vanalar tam kapatıldığında veya kazan içi tikanmaların söz konusu olması durumunda kazan içi basıncın izlenmesi açısından kazanda manometre bulunması uygun olacağı, Konusunda, kök raporumda değişiklik olmadığı yönündeki tespit ve belirlemelerimizi içeren raporu..” dosyaya sunulmuştur.
Dava tacir olan taraflar arasındaki ticari satım akdinde satılanın bedeli ödenmediğinden başlatılan icra takibine itirazın iptaline ilişkindir. Davalı malın ayıplı olduğu bu sebeple bedelin ödenmediği yönünde savunma ileri sürmüştür.
Yapılan bilirkişi incelemesinden, satılan mangal kömürü üretim makinesinin gizli ayıplı olduğu anlaşılmaktadır. Her ne kadar ayıp ihbarının süresi içinde yapılmadığı itirazı mevcut ise de, davacının ürünün montajına nezaret etmiş olması, montajı kendisi yaptıktan sonra deneme üretimleri yapılmış olması ve akabinde 27.05.2020 tarihinde ihtarname ile ürünün ayıplı olduğunun ve sözleşmeden dönüldüğünün bildirildiği görülmektedir.
İlgili dönemde Covid19 salgını sebebiyle 7226 Sayılı Yasa ile dava açma ve ihtar gibi sürelerin durdurulduğu, daha sonra bu sürenin Cumhurbaşkanlığı kararları ile 15/06/2020 tarihine kadar uzatıldığı görülmektedir. Buna rağmen davalının 27.05.2020 tarihinde ihtarnamesini çektiği anlaşılmakla ayıp ihbarının süresinde yapıldığının kabulü gerekmiştir.
Tarafların nezaretinde makinenin yerinde gözlemlenmesi amacıyla keşif icra edilmiş, kömür üretiminin uzun bir süreci kapsaması sebebiyle bilirkişiye yerinde inceleme yetkisi verilerek bir sefere mahsus olmak üzere kömür üretilmesi ve üretim sürecinin ve makineye yönelik tespitlerin, teknik verilerin mahkememize aktarılması istenilmiştir.
Düzenlenen bilirkişi raporu ayrıntılı, denetime elverişli olarak düzenlenmiş ve mahkememizce incelenmiştir. Kanaat kısmında makinenin ayıplı olduğu ve beklenen faydayı sağlamadığı kesin olarak tespit edilmiştir. Nitekim aynı husus davalı tarafından Türkiye Makine Mühendisleri Odası Bursa Şubesi’ne başvurularak aldırılan harici bilirkişi raporu ile de tespit edilmiştir. Dolayısıyla davalının ileri sürdüğü ayıp itirazı haklı ve hukuka uygun kabul edilerek, ayıp nedeniyle seçimlik haklarından olan sözleşmeden dönme hakkını kullandığının kabulü ile, sözleşmede öngörülen makine bedelini ödememesi de hukuka uygun olacağından, davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş açıklanan nedenlerle aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
Davacının , ürünü satarken davalının iddia ettiği şekilde taahhütleri bulunmamasına ise, ayıbın gizli ayıp niteliğinde olması, ürünün çalıştığı sırada çevreye ve çalışanlara zarar verme ihtimali, üretilen ürün miktarının , yakılan odun miktarına oranı dikkate alındığında davalı bu ürünü satın alırken bir fayda sağlamak için aldığından ve beklediği faydayı sağlayamadığından bu yöndeki iddialara itibar edilmemiştir.
Ayrıca davacının takip başlatırken kötü niyetli olduğu ispatlanamadığından kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
1-Davanın REDDİNE,
Kötü niyet tazminatı talebinin REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70.-TL harcın peşin alınan 1.822,59.-TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.741,89.-TL’nin istemi halinde davacıya iadesine,
3-Arabuluculuk masrafı olan 1.320,00.-TL’nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, bu hususta harç tahsil tezkeresi düzenlenilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan giderlerin kendi üzerine bırakılmasına,
5-Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın hükmün kesinleşmesinden sonra 6100 Sayılı HMK’nun 333.maddesi uyarınca istem halinde davacı tarafa İADESİNE,
6-Davalı taraf kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. Uyarınca 18.286,15.- TL’nin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
Dair, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile Bursa Bölge Adliye Mahkemeleri Nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzlerine karşı açıkça okundu, usulen anlatıldı. 13/01/2022

İş bu kararın gerekçesi 11/02/2022 tarihinde yazılmıştır.

Katip ….
¸E-imzalıdır.

Hakim ….
¸E-imzalıdır.