Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/123 Esas – 2023/519
T.C.
BURSA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR

ESAS NO : 2020/123 Esas
KARAR NO :2023/519

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :… MÜHENDİSLİK İNŞAAT TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET
LİMİTED ŞİRKETİ – ……..
VEKİLİ :Av. ……. – [16196-91678-……] UETS
DAVALILAR :1- … – ……. Güneştepe Mah. 2. Meşe Cd. No:43/A Osmangazi/ BURSA
2- … İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ –
…… Güneştepe Mah. 2. Meşe Cad.43/A Osmangazi/Bursa Osmangazi/ BURSA
VEKİLİ :Av. ……. – [16862-68368-……] UETS
DAVA :Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :16/01/2020
KARAR TARİHİ :23/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :05/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA;Davacı Vekili Dilekçesinde Özetle;davacı … Mühendislik İnşaat Şirketi alt yüklenici firma sıfatıyla Bursa ili Nilüfer İlçesi Ataevler mah. 1395 ada 2 parselde kain taşınmaz üzerinde, yüklenici firma olan …- … İnşaat ve … İş Gücü Temini Gayrimenkul İnş.gıda San. Ve Tic.ltd.şti.’nin yapımını üstlendiğini 92 daireli 3 bloklu inşaat işine ait tüm kaba inşaat işlerinin yapılması üzerine 11.12.2017 tarihli bir eser sözleşmesi imzaladıklarını, sözleşme uyarınca taşınmaz üzerinde inşa edilecek yapılara dair tüm kaba inşaat ve izolasyon işlerinin davacı alt yüklenici firma tarafından yapılması kararlaştırıldığını, beton, demir, tuğla ve harç malzemeleri asıl yüklenici tarafından karşılanacak, çivi, paspayı ve işçilerin ücret ve SGK ödemeleri davacı tarafından karşılanacağını, işçiliğin davacı tarafından yapılacağını, söz konusu sözleşmede alt yüklenici firmaya işin yapılması üzerine ödenecek bedel taraflarca “kalıp, demir, duvar, tel çivi, paspayı, sgk, iş güvenlik,kat filesi dahil” m2 üzerinden 70 TL olarak belirlendiğini, (1.madde) ayrıca ilgili yapıda yapılacak tüm izolasyon işleri için m2 üzerinden 25 TL fiyatlandırma yapıldığını, sözleşmede ilgili taşınmazın gerekli izinler alındığını ve inşaat işlerine başlayabileceği şekilde alt yükleniciye tesliminden itibaren 210 iş günü içerisinde teslim edileceği hüküm altına alındığını, fakat yüklenici firma yapı ruhsatını alamadığı için taşınmazın alt yüklenici davacıya teslimi sözleşme tarihinden ancak 8 ay sonra 2018 yılı Ağustos ayında gerçekleştirildiğini, davacı ancak 2018 yılı Ağustos ayında yapı işlerine başlayabildiğini,(EK-2: inşaatta çalışan işçilerin maaş bordroları) dolayısıyla davacının yapı işlerini yerine getirmesi için ödeyeceği masraf ve giderler bu 8 ay süre içerisinde fahiş derecede artış gösterdiğini, aynı zamanda davacı alınması gereken demir, beton, kat filesi bilumum tüm malzemelerin birim fiyatlarında ve işçilere ödenecek sgk prim ve ücretlerde öngörülemez şekilde bir artış meydana geldiğini, tüm bu örneklerden yüklenici firmadan kaynaklı gecikmeden dolayı davacının inşaat malzemesi ve sair gider ve masraflarının %40 oranında artış gösterdiğini, (EK-3: ALINAN MALZEMELERE İLİŞKİN FATURALAR) ayrıca yapı işlerine başladıktan sonra muhtelif tarihlerde asıl yüklenicinin beton, demir vs. malzeme sağlamada gecikmesi sebebiyle yapı işleri gecikmeye uğradığını, bu sebeplerle davacının zarara uğradığını,(EK-4: TUTANAKLAR) alt yüklenici müvekkilin sözleşme kapsamında yapmış olduğu yapı işlerinin sözleşmede mevcut olduğunu, davacı firma davalı müteahhitle aralarındaki sözleşme uyarınca Bursa ili Nilüfer İlçesi Ataevler mah. 1395 ada 2 parselde kain taşınmaz üzerinde 3 bloklu inşaat işine ait tüm kaba inşaat ve izolasyon işlerini yaptığını, hakediş miktarının büyük bir kısmını iyiniyetli olarak defalarca talep etmesine rağmen davalı müteahhitten tahsil edememiş ve büyük bir mağduriyet yaşadığını, davacı sözleşme gereği yükümlülüklerini eksiksiz ve zamanında yerine getirmek için beraber çalıştığı, malzeme aldığı şirket ve şahıslara, çalıştırdığı işçilere ödeme yapmakta zorlandığını, bu sebeple davacıya karşı açılmış birden fazla dava ve icra takibi bulunduğunu, davacı ayrıca kendisine açılan dava ve icra takipleri sebebiyle yargılama gideri olarak 20.000,00 TL ödemek zorunda kaldığını, davalı asıl yüklenici ile yapının inşa edildiği arsa sahipleri arasında “kat karşılığı inşaat sözleşmesi” mevcut olduğu ve davalı asıl yüklenici ve davadışı arsa sahiplerinin davacı tarafından yapılan işlerden menfaat sağladığının ortada olduğunu belirterek Bursa ili Nilüfer İlçesi Ataevler Mahallesi 1395 ada 2 parselde kain taşınmaz üzerinde 3.kişilere devrinin önlenmesi amacıyla teminatsız olarak İhtiyati tedbir konulmasına, davalıların taşınır taşınmaz malları ve 3.kişilerde bulunan hak ve alacakları üzerinde 10,000.00 TL tutarında teminatsız olarak ihtiyati tedbir mahiyetinde ihtiyati haciz konulmasına, fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydı ile 10.000,00 TL’nin davalılardan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP; Davalılar Vekili Dilekçesinde Özetle; davalılardan …’ın somut olayımızda taraf sıfatı bulunmadığını, … dava dilekçesine konu eser sözleşmesinden de anlaşılacağı üzere davalı şirket yetkilisi olduğunu, somut olayda davalı …’a davacı tarafça yöneltilecek bir husumet bulunmadığını, davanın … açısından hukuki yarar (davalı sıfatının) yokluğundan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, arabulucuk tutanağı aslı sayın mahkemeye ibraz edilmediğini, arabulucuk dava şartı olduğunu, bu hususun yerine getirilmediğini usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, davacı taraf eser sözleşmesi ile kendisine yüklenen edimleri yerine getirmemiş, davalıyı temerrüde düşürmediğini, davalının temerrüde düşürülmeden açmış olduğu davası hukuku dayanaktan yoksun olduğunu, davacı taraf, aksine kendisine düşen edimlerini yerine getirmediğini, kendi bünyesinde çalışanlarının alacaklarını ödememesi nedeniyle davalı şirketin zor durumda bırakıldığını, davacı taraf eser sözleşmesi ile kendisine yüklenen edimleri yerine getirmediğini, her ne kadar davacı taraf, idareden kaynaklı sebeplerle davalı şirketin ruhsat alamadığından bahisle çalışamadığını dile getirmişse de, dava dilekçesine konu bedellerin hangi işlere mahsuben davalı şirketçe ödendiğini dile getirmediğini, ilgili sözleşmede belirlenen süreler davalı açısından hüküm ifade etmesi kanunen mümkün olmadığını, idareden kaynaklı sebeplerden dolayı sürenin başlamayacağında şüphe bulunmadığını, davacı taraf iş bu eser sözleşmesinden kaynaklı edimlerini yerine getirmediğini, davacı tarafın iddialarını kabul anlamına gelmemekle birlikte bir an olsun kabul edilse dahi, davacı taraf davalının gerçekleştirdiği ödemeleri kendi SGK’lı çalışanlarına vermediğini, davacı şirket çalışanları iş bırakma noktasına geldiğini, işleri ve ticari hayatı açısından davacı taraf işçilerinin ücretleri davalı şirket tarafından ödendiğini, bunun en büyük delilleri olarak kendi işçilerinin ücretlerinin ödenmemesi nedeniyle davacı taraf ve müvekkil şirkete asıl iş veren alt işveren ilişkisi nedeniyle Bursa 2.İş Mahkemesinin 2019/653 E., Bursa 2.İş Mahkemesinin 2019/654 E., Bursa 2.İş Mahkemesinin 2019/651 E., Bursa 9.İş Mahkemesinin 2019/619 E., Bursa 9.İş Mahkemesinin 2019/623 E., Bursa 9.İş Mahkemesinin 2019/621 E., Bursa 2.İş Mahkemesinin 2019/652 E., Sayılı dosyasıyla iş davası açıldığını, ilgili dosyanın celp edilmesi durumunda davacı tarafın kötü niyetli olduğu ispat edileceğini, yine davacı taraf her ne kadar sözleşme tarihinde kendisinin işe başlayamadığını dile getirmişse de, idarece davalı şirket lehine kaçak inşaat sebebiyle idari para cezası tanzim edildiğini, davacı tarafça dava dilekçesinde 479.445 TL hakediş miktarın davalıya ödenmediği şeklindeki beyanları nedeniyle alacağın belirlenebilir olduğu ve bu nedenle taktir edilen teminat miktarının yeterli olmaması, alacağın yaklaşık olarak ispat edilememesi, mal kaçırma kastının yine yaklaşık olarak ispat edilememesi argümanların dosyaya sunulamaması hususları değerlendirildiğinde ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerektiğini, başvuruya konu belgeler alacağın muaccel olduğunu göstermediğini, alacak yargılamayı gerektirmediğini belirterek usule ilişkin itirazların kabulü ile, arabuluculuk tutanak aslının dava şartının yerine getirilmemesinden dolayı işin esasına girmeden davanın usulden reddine karar verilmesini, davalı …’in davalı sıfatının bulunmaması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesini, öncelikle, verilen ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına, uygun görülmesi halinde bu hususta tarafların dinlenilmesi için duruşma günü verilmesine; sayın mahkeme aksi kanaatteyse ihtiyati haciz bedelinin dosyaya depo edilip dava sonuna kadar davacı tarafa ödenmemesine ve ilgili icra müdürlüğüne müzekkere gönderilerek tesis edilen tüm haciz ve blokelerin kaldırılmasına, usule ilişkin itirazlarımızın kabul edilmemesi durumunda davacı tarafça açılan haksız ve kötü niyetli davanın reddine, (her iki müvekkil açısından) takibinde haksız ve kötü niyetli olan alacaklı/davacı hakkında takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, (her iki müvekkil açısından) yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekilinin 16/03/2023 tarihli ıslah dilekçesinde özetle; 22.12.2023 tarihli bilirkişi raporu düzenlendiğini, rapordaki hesaplamalar ve değerlendirmeler uyarınca davanın ıslahını talep ettiklerini, taraflar arasında imza edilen 11.12.2017 tarihli “İnşaat Sözleşmesi” uyarınca davalının yaptığı inşaat işlerine karşılık davalı firma tarafından ödenmeyen 479.445,00 TL bakiye alacağın bulunduğu beyan edilerek fazlaya ilişkin haklarımızı saklı tutarak 10.000,00 TL tutarındaki alacağın davalıdan tahsilini talep ve dava ettiklerini, nitekim itirazımız üzerine Bursa 10.İcra Müdürlüğü 2020/… E. sayılı dosyasına müzekkere yazılmış olup icra müdürlüğünden gelen cevabi yazıda icra dosyasının alacaklının feragati üzerine işlemden kaldırıldığı bildirildiğini, dosya borcu alacaklıya haricen ödendiğini, alacaklı bunun üzerine dosyadan feragat ettiğini, aksinin kabulü halinde dahi alacaklının dosya alacağından feragat ettiği gözetildiğinde mahsup işleminin yapılmasının hatalı olduğunu, yapılan artırımla beraber dava talep miktarını 479.445,00 TL (Asıl alacak) 4.960,48 TL (kısmi alacak olarak talep ettiğimiz 10.000,00 TL’ye dava tarihi ile ıslah + tarihi arasında işleyen ticari temerrüt faizi 484.405,48 TL olarak kısmen ıslah ettiklerini belirterek ıslah talebinin kabulüyle arttırdıkları kısım ile dava dilekçesinde talep ettikleri miktarların birleştirilmesine; fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydı ile; 10.000,00 TL için dava tarihi ve ıslah tarihi arasında işleyen ticari temerrüt faizi 4.960,48 TL’nin davalıdan tahsiline, (dava dilekçemizde talep edilmediği için ıslah ile talep edilmiş, tamamlama harcı ödenmiştir.) 479.445,00-TL’nin ıslah tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiziyle (yasal faizden az olmamak kaydıyla) birlikte davalıdan tahsiline; Her türlü yargılama gideri ve ücreti vekaletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Bilirkişi 02.11.2021
Tarihli Raporunda Özetle; davacı … Mühendislik İnşaat Taahhüt San. ve Tic. Ltd. Şti. firması tarafından sunulmuş olan
2019 ve 2020 yılına ait ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin yasal sürelerinde
yaptırılmış olduğu tespit edildiği, davacı … Mühendislik İnşaat Taahhüt San. ve Tic. Ltd. Şti. firmasının ticari defterlerinin
incelenmesi sonucunda 16.01.2020 dava tarihi itibari ile 479.445,00 TL alacaklı olduğu tespit
edildiği, davalı tarafından defterleri sunulmadığından bir inceleme yapılamadığı, davacı davalıya herhangi bir ihtarname düzenleyip temerrüde düşürmediğinden alacağı tutar
için herhangi bir faiz hesaplaması yapılmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
Bilirkişiler 22.12.2022 tarihli Raporunda Özetle;tarafların birim fiyat götürü bedel ile anlaşmış olmaları nedeni ile davacının yapmış olduğu işe ilişkin
ölçümlerin dosya içerisinde bulunmadığı, buna ilişkin tarafların mutabakat veya beyanlarını içeren
bilgi/belge bulunmadığı, taraflar arasındaki sözleşme kapsamında davacının kendi defterlerinde yer alan kayıtlar uyarınca
479.445,00 TL alacaklı olduğu 02.11.2021 tarihli Bilirkişi Raporu ile tespit edilmiş olduğu, davalı
tarafından ticari defterlerin sunulmadığının belirtildiği,
mahkeme tarafından davacının 479.445,00 TL alacağından; davalı tarafça davacının işçilerine
ödenen toplam 105.000,00 TL ödemenin mahsubu ile davacının davalıdan 374.445,00 TL alacaklı
olduğu,
davacı tarafından davalının temerrüde düşürülmemesi nedeni ile dava tarihi itibari ile faiz
işletilebileceği, takdir yetkisi mahkemeye ait olmak üzere;
Bursa ili Nilüfer ilçesi Ataevler mahallesi Gazi Osman Paşa Caddesi üzerinde kain, tapunun 1395 ada 2
nolu parselinde kayıtlı taşınmazda, Dava konusu inşaatın 5 blok, 20.878m2 inşaat alanın ile havuz ve
bahçe imalatlarından oluşması, projesi mevcut olan imalatların metrajının çıkarılması, ayrıca proje harici olan imalatların ataşmanının çizilmesi ve akabinde metrajının düzenlenmesi, yoğun emek ve
teknik destek gerekeceğinden serbest piyasada iş yapan serbest mühendislik bürolarında hazırlanarak
dosyaya sunulması gerektiği, söz konusu çalışmanın davacı tarafından yaptırılması durumunda
yapılacak çalışmanın tarafımızdan kontrolü mümkün olabileceği yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamına göre;dava konusu uyuşmazlığın davacı ile davalı şirket arasında imzalanan protokole istinaden davacı tarafından yapılması gereken işe ilişkin bakiye hak ediş bedelinin bulunup bulunmadığı noktasında toplandığı anlaşılmıştır. Taraflar arasındaki protokolün eser sözleşmesi olduğu konusunda bir ihtilaf bulunamamaktadır. Eser sözleşmesinde işin yapıldığının ispat külfeti yüklenicide olup, bedelin ödendiği ve ayıbın bulunduğu hususundaki ispat külfeti ise iş sahibindendir. Gerek tanık beyanı gerekse de mahkememizce yapılan keşifte inşaatın tamamlandığı anlaşılmıştır. Yargıtay yerleşik içtihatları doğrultusunda eserin bir başkası tarafından yapıldığı veya işin ayıplı yapıldığı hususu iş sahibince ispat edilmesi gerekmektedir. Mahkememizce yapılan keşif ve tanık beyanlarından yüklenicinin işini tam ve eksiksiz şekilde yaptığı hususunun aksi davalı tarafından ispat edilemediğinden mahkememizce davacının edimini yerine getirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Tarafların arasında bulunan protokolde inşaat birim fiyatının belirlendiği, sözleşmede birim fiyatlarının artması halinde bedelin iş sahibince karşılanacağı veya bedelin güncelleneceği hususunda bir hüküm bulunmadığı görülmüştür. Mevcut durumda bu hususta anlaşma olduğu veya sözleşmede bulunandan fazla işin yapıldığı hususunda ispat külfeti davacı yüklenicide bulunmakta olup, taraflar arasındaki protokol uyarınca aksi ancak kesin deliller ile ispat edilebilecektir. Davacının ticari defter deliline dayandığı görülmekle mahkememizce davacı ve davalı şirketin tacir olduğu hususu göz önüne alınarak taraflara ticari defterleri ibraz etmesi hususunda ihtaratta bulunulmasına rağmen ticari defterlerin davalılarca ibraz edilmediği görülmüştür. HMK 222/3 maddesinde” İkinci fıkrada belirtilen şartlara uygun olarak tutulan ticari defter kayıtlarının sahibi ve halefleri lehine delil olarak kabul edilebilmesi için, diğer tarafın aynı şartlara uygun olarak tutulmuş ticari defterlerindeki kayıtların bunlara aykırı olmaması veya diğer tarafın ticari defterlerini ibraz etmemesi yahut defter kayıtlarının aksinin senet veya diğer kesin delillerle ispatlanmamış olması gerekir.” hükmü uyarınca davacının ticari defterlerini ibraz ettiği, davalının ticari defterlerini ibraz etmediği bu durumda davacının ticari defterlerinin esas alınacağı, mahkememizce yapılan bilirkişi incelemesinde davacının ticari defterlerinde 479.445,00 TL alacaklı olduğunun anlaşıldığı, davacının prokolün aksini kesin delil olan ticari defter ile ispat ettiği görülmekle davacının davalı şirketten 479.445,00 TL asıl alacak, 4.960,48 TL faiz üzerinden alacaklı olduğu anlaşılmıştır. Davalı tarafından Bursa 10.İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı dosyası üzerine düzenlenen sulh protokolünün feragat üzerine kaldırıldığı görülmekle sulh protokolüne istinaden talebin mevcut dava dosyasında ileri sürülemeyeceğinden protokoldeki miktar düşülmeden aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. Her ne kadar mahkememizce verilen hükümde sadece tek davalı belirtilmişse, davalı gerçek kişi …’ın şirketin temsilcisi olduğu, davalının cevap dilekçesinde ileri sürdüğü üzere şirket yetkilisinin şahsi sorumluluğunun bulunmadığı gözetildiğinde davanın davalı … hakkında pasif husumet ehliyeti bulunmadığından usulden reddine dair hüküm kurulması gerekirken sehven aşağıdaki şekilde hüküm kurulduğu gerekçe yazım aşamasında fark edilmiştir.
HÜKÜM; Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;

1-Davanın KABULÜ ile 479.445,00 TL’nin 16/03/2023 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile ve 4.960,48 TL temerrüt faizi olmak üzere toplam 484.405,48 ‘nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gereken 32.750,89- TL karar harcının, peşin olarak alınan 170,78- TL ile 8.101,27-TL ıslah harcından mahsubu ile bakiye 24.478,80- TL harcın davalı şirketten tahsiline,
3-Davacı vekili lehine takdir edilen 70.122,30-TL vekalet ücretinin davalı şirketten alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 170,78-TL harç, 8.101,27-TL ıslah harcı, 4.650,00-TL bilirkişi ücreti, 571,90-TL keşif ücreti, 230,00-TL keşif araç ücreti ve 114,50-TL tebligat masrafı olmak üzere toplam 13.838,45-TL yargılama giderinin davalı şirketten alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-6325 Sayılı Kanun 18/A-11-12-13 maddeleri uyarınca 1.320,00-TL zorunlu arabuluculuk hizmeti giderinin davalı şirketten alınarak hazineye irat KAYDINA,
7-Kesinleşme süreci tamamlanana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı ve davalı vekillerinin yüzüne gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.23/05/2023

Katip ….
¸e-imzalıdır

Hakim ….
¸e-imzalıdır