Emsal Mahkeme Kararı Bursa 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/1045 E. 2021/719 K. 30.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
BURSA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/1045 Esas
KARAR NO : 2021/719

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : …(TC….)
VEKİLİ : Av. … – . …UETS
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … -…. UETS
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 30/12/2020
KARAR TARİHİ : 30/09/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 11/10/2021
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
Dosya incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA; davacı vekilinin 30/12/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili davacının Bursa 3.İcra Dairesi 2020/…sayılı dosyası ile ilamsız icra/ödeme emri aynı konutta yengesine 25.06.2020 de teslim edildiği, müvekkili borca ve ferilere itiraz edemediği, ilgili icra müdürlüğüne 17.09.2020 tarihinde borca ve ferilerine tarafınca yapılan itiraz vekaletin iletilmesi ile yapılan itiraz olduğundan icra müdürlüğü 18/09/2020 tarihli tensip zaptı ile “itirazının süresinde olmadığından ve takibin kesinleştiğinden ” açıklaması ile red edildiğini, iş bu sebeple; icra takibi başladıktan sonra ve henüz borcu ödenmemiş durumda iken, bu davayı açmakta hukukî yararı bulunması nedeni ile «borçlu olmadığının tespiti» için menfi tespit davası açabileceği mahkemenizin bilgisinde olduğunu, Bursa 3.İcra Dairesi 2020/…dosyasına konu; 09/01/2020 tarihli- 660.99TL, 19/01/2020 tarihli- 2.990.30TL, 31.01.2020 tarihli- 3.684.27-TL, 09.02.2020 tarihli- 893.30TL, 19/02/2020 tarihli -3.730.98TL, 29/02/2020 tarihli- 3.768,34TL, 09/03/2020 tarihli- 2.797,47TL, 19/03/2020 tarihli- 3.522,91TL, 31/03/2020 tarihli- 2.051,08TL, 09/04/2020 tarihli- 369,12TL bedelli olduğunu belirterek ilamsız takip başlatıldığını, davalı …Turizm A.Ş ile müvekkili … arasında fatura düzenlenmesini gerektirecek bir iş ilişkisi bulunmadığını, müvekkili davacıya ait aracın işletinenin … Taşımacılığı Emlak Otomotiv İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olduğu servis hizmetlerinde aracın kullanıldığı bu firmadan alacağı bulunduğunu, yukarıda belirtilen tüm faturalarda (…) isminin olduğu (info@….com) adresine faturaların iletildiğini, müvekkili davacının servis ve truzim taşımacılığa uygun aracını kullananın … Taşımacılığı Emlak Otomotiv İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olduğu bu neden ile icra takibinin bu firmaya yönlendirilmesi gerektiğini, anılan bu sebeplerle; takip konusu yapılan Bursa 3.İcra Dairesi 2020/…sayılı dosyasın dan müvekkili davacının borçlu olmadığının tespitine, davalı haksız ve kötüniyetli olduğundan müvekkil davacı lehine %20 tazminatın tahsiline karar verilmesini, masraf ve vekalet ücretinin davalıya yüklenmesini, talep ve dava etmiştir.
CEVAP; davalı vekilinin 20/01/2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davacı taraf arasında akaryakıt alım-satımına dayalı ticari bir ilişki bulunduğunu, bu ticari ilişkiye istinaden müvekkil şirket tarafından davacıya taşıtmatik cihazı verildiğini ve davacı taraf da 16… 4254 ve 16… 4406 plakalı araçlarına müvekkil şirketten veya… istasyonlarından akaryakıt satın aldığını, davacı taraf ile dava dışı … Taşımacılığı Emlak Oto. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasındaki hukuki ilişki müvekkil şirketi bağlamadığını, davacı taraf, 16… 4254 ve 16… 4406 plakalı araçların maliki konumunda ve akaryakıt alımına ilişkin faturalar davacı adına tanzim edildiğini, faturaların açıklama kısmında (…) yazıyor olması, sadece portföy anlamında bilgi mahiyetinde olup, davacı tarafın sorumluluğunu ortadan kaldırmadığını, müvekkili şirket, akaryakıt alımına ilişkin davacı taraf adına faturalar tanzim ettiğini, davacı taraf, söz konusu fatura bedellerine ve içeriklerine yasal süresi içinde itiraz etmeyerek taraflar arasındaki hukuki ilişkiyi kabul ettiğini, söz konusu faturalar da müvekkil şirketin ticari defter ve kayıtlarına işlendiğini, ayrıca müvekkil şirket ile davacı taraf arasında yukarıda bahsi geçen akaryakıt alımına ilişkin ticari iş, uzun zamandan beri devam etmekte olup, ödemelerin yapılması noktasında 2020 yılı başına kadar hiçbir sıkıntı yaşanmadığını, dava konusu ve icra dosyasına dayanak yapılan fatura bedelleri davacı tarafça ödenmediğinden ödenmeyen fatura bedellerinin tahsili için davacı aleyhine Bursa 3. İcra Müdürlüğü’nün 2020… sayılı icra dosyası ile takibe geçildiğini, anılan bu sebeplerle; müvekkili şirketin aleyhine açılan iş bu davanın reddine, davacı aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekaleti ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DĞERLENDİİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava; davacı aleyhine Bursa 3. İcra Müdürlüğü’nün 2020… Esas sayılı icra dosyasında, fatura alacağından kaynaklı takip nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ilişkin menfi tespit davası olduğu anlaşılmıştır.
Bursa 3. İcra Müdürlüğü’nün 2020… Esas sayılı icra takip dosyasının, celp ve incelenmesinde; davalı vekili tarafından, 22/06/2020 tarihinde, davacı aleyhine 24.468,76-TL asıl alacak, 1.051,21-TL işlemiş faiz olmak üzere, toplam 25.519,97-TL fatura alacağının tahsili amacıyla takip başlatıldığı görülmüştür.
Davacı vekilinin 04/10/2020 tarihinde, 2020/… Esas sayılı dosya ile, aynı uyuşmazlık konusu ile ilgili mahkememize menfi tespit davası açtığı, mahkememizce verilen07/10/2020 tarihli, 2020/… Esas ve 2020/470 Karar sayılı Gerekçeli Kararda: davanın 6102 Sayılı TTK’nun 5/A Maddesi, 6325 Sayılı kanunun 18 (A) 1-2 maddesi gereği davanın dava şartı yokluğundan reddine, karar verildiği ancak davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin, mahkememizin 2020… D.İş sayılı dosyası ile değerlendirilmesine karar verilmiş olup, 2020… D.İş Esas ve 2020… Karar sayılı 09/10/2020 tarihli D.İş kararı ile de; davacı vekilinin icra takibinin durdurulması isteminin reddine, İİK 72/3 maddesi kapsamında icra takibine konu edilen tutarın %15 i oranında teminat mukabilinde, icra veznesine yatan paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbirin kabulüne karar verildiği görülmüştür.
Mahkememizce tensip ara kararı gereğince, BTSO’ya müzekkere yazılarak, davacının kayıtlarının celbi istendiği, 07/01/2021 tarihli yazı cevabı ile; davacının tacir kaydının olmadığına ilişkin bilgi verildiği görülmüştür.
Mahkememizce tensip ara kararı gereğince, Bursa Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanlığı’na müzekkere yazılarak, davacıya ait kayıtların gönderilmesi istenildiği, 15/04/2021 tarihli yazı cevabı ile; davacı …’ın 22/10/2018 tarihinde Bursa Servis Aracı İşletmecileri ve Halk Otobüscüleri Esnaf Odasına kayıt olduğu, ve kaydının devam ettiği yönünde bilgi verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce ön inceleme duruşmasında, Trafik Tescil Şube Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak, 16… 4254 ve 16… 4406 plaka sayılı araçların ilk tesisinden itibaren trafik tescil kayıtlarının celbi istendiği, 27/05/2021 tarihli yazı cevabına göre; 16… 4254 plaka sayılı aracın 18.10.2018 tarihinde davacı … adına tescil edildiği ve halen kaydının devam ettiğini, 16… 4406 Plaka sayılı aracın ise 22/03/2019 tarihinde davacı … adına tescil edildiği ve 04/06/2020 tarihinde…adına devredildiği bu şahıs adına kaydının halen devam ettiği yönünde bilgi verildiği görülmüştür.
Mahkememizce ön inceleme duruşmasında, davalı Şirkete müzekkere yazılarak, davaya konu 16… 4254 plaka sayılı araca taşıtmatik cihazının kimin onayı ile yapıldığına ilişkin kaydın dosyaya celbi istendiği, davacı vekilinin 27/05/2021 tarihli yazı cevabı ile bahsi geçen taşıtmatik cihazı, davacının ekte sunulu vergi levhasını, ruhsat fotokopilerini sunması neticesinde davacının araçlarına tanımlandığına dair bilgi verdiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce ön inceleme duruşmasında, Bursa Gökdere Vergi Dairesi’ne müzekkere yazılarak, davacıya ait 2019-2020 yılı gelir vergisi beyannamelerinin celbi istendiği, ilgili dairenin 22/06/2021 tarihli yazı cevabı ile istenilen beyannamelerin gönderildiği görülmüştür.
Mahkememizce ön inceleme duruşmasında, dava dosyası, ibraz edilen deliller ve taraflara ait ticari defter ve dayanağı kayıtlar üzerinde, 11/06/2021 tarihinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak, davalının var ise alacaklı olduğu miktar ve faizinin belirlenmesi yönünde rapor alınmasına karar verilmiş olduğu, davacı vekilinin 27/05/2021 tarihli dilekçesi ile yerinde inceleme talep ettiği anlaşılmakla, dosya tüm ekleri ile birlikte Mali Müşavir …’a teslim edilmiştir.
01/07/2021 Tarihli Bilirkişi Raporunda Özetle; Davacının 2019 ve 2020 Yıllarında İşletme Hesabına göre defter tuttuğu, davacının Gökdere Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne beyan ettiği 2020 yılı Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesine göre; Davacının 2020 yılı içinde (Dönem içi elde edilen hasılat tutarının 135.420 TL olduğu), davacının Faaliyetinin Esnaf Faaliyeti olduğu, davacı vekili Mahkemeye verdiği dilekçe ile yerinde inceleme talep ettiği, davacı şirket adresinde 15.06.2021 tarihinde yerinde yapılan incelemede, davacı şirket muhasebecisi … tarafından; 2020 yılı e defter (yevmiye-kebir) defterlerinin davalı ile ilgili olan kısımları incelemeye sunulduğu, Davacı şirket 2020 yılında ticari defterlerini (yevmiye ve defteri kebir) e defter olarak tuttuğu, Davacı şirketin e defter beratlarının 01/2020 ilk ayının ve 06/2020 son ayının kanuni sürelerde oluşturulduğu, davalı vekilinin davaya cevap dilekçesi ekinde sunduğu akaryakıt kullanımına ilişkin döküm listesine göre; 16… 4254 ve 16… 4406 plakalı taşıtların (taşıtmatik) ile 09.01.2020-03.04.2020 tarihleri arasında akaryakıt aldığının anlaşıldığı, davalı şirket tarafından, Davacı firmaya düzenlenen ve icra takibine konu olan e arşiv faturalar toplamının 24.468,76-TL olduğu, davalı şirket tarafından, davacı firmaya düzenlenen ve icra takibine konu olan yukarıda detaylı dökümü yapılan e Arşiv faturalarda; … (…) yazıldığı, E-Posta olarak: info@…com yazıldığı, Tel: 0.224.2110041/ 05448542319 … yazdığı, E arşiv faturaların elektronik ortamda info@….com adresine iletildiğinin anlaşıldığı, davalı şirketin Yevmiye Defter Kayıtlarında;120.10.0703 hesap … (…) hesapta takip edildiği, davalı şirketin 2020 yılı ticari defterlerinde takip tarihinde; davalı şirketin, Davacı firmadan 24.468,76 TL alacaklı gözüktüğü, davalı şirket tarafından, davacı firmaya borcun ödenmesi konusunda gönderilmiş yazılı bir ihtarın olmadığı, davalı vekili davaya cevap dilekçesinde; “müvekkil şirket ile davalı taraf arasında akaryakıt alımına ilişkin bahsi geçen ticari iş, uzun zamandan beri devam etmekte olup, ödemelerin yapılması noktasında 2020 yılı başına kadar hiçbir sıkıntı yaşanmamıştır. Bu durum müvekkilin ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi neticesinde de açıklığa kavuşacaktır.” şeklinde belirttiği, davalı şirket 2018 ve 2019 yıllarına ait ticari defter ve belgeleri incelemeye sunmadığı, dolayısıyla 2018 ve 2019 yıllarında davacı tarafın, davalı şirkete ödemelerini kim tarafından ne zaman ve nasıl yapıldığı konusunda tespitler yapılamadığı, davalı şirket tarafından, davacı firmaya düzenlenen ve icra takibine konu olan e arşiv faturaların tamamının ,bizzat davalı tarafından, davacı firmaya teslim edildiğine dair herhangi bir belge de olmadığı yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; Asliye Ticaret Mahkeme’lerinin görevini belirleyen 6102 sayılı Türk Ticaret Kanu’nun 5. Maddesinin 1. Fıkrası “Aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın Asliye Ticaret Mahkemesi tüm ticari davalara bakmakla görevlidir.” düzenlemesini getirmiştir. Ticari davaların neden ibaret olduğunu düzenleyen aynı yasanın 4. Maddesi 1. Fıkrası ise” Her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın bu kanunda ve maddenin b,c,d,e,f, bentlerinde öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava sayılır düzenlemesini getirmiştir.
Davada öncelikle dava şartları hususunda değerlendirme yapmak gerekmiştir.6100 Sayılı HMK’nın 1.maddesinde; görevin kamu düzenine ilişkin olduğu düzenlenmiş olup aynı yasanın 114/1-c maddesinde; görevin dava şartı olduğu belirtilerek, mahkemenin görevli olup olmadığını davanın her aşamasında mahkemenin kendiliğinden araştıracağı hükmüne yer verilmiştir.
Bursa Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği’nin 15.04.2021 tarih yazılarına göre; davacı …’ın 22.10.2018 tarihinde Bursa Servis Aracı İşletmecileri ve Halk Otobüsçüleri Esnaf Odasına kayıt olduğu ve kaydının devam ettiğinin belirtildiği, Bursa Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün 07.01.2021 tarih Mahkemeye yazdığı cevap yazılarına göre; davacı …’ın kaydının olmadığının belirtildiği görülmüştür. Davacıya ait Gelir İdaresi Başkanlığı Bursa Gökdere Vergi Dairesi Müdürlüğü’nden celp edilen, 2019-2020 yılı vergi beyannamelerine ilişkin bilgilerin incelenmesinde; gerek davanın ticari dava olup olmadığı gerekse de tarafların tacir olup olmadığı hususunun netleştirilmesinin gerektiği, davalının tacir olup olmadığına ilişkin tereddüt bulunmamakla birlikte davacının tacir olup olmadığının değerlendirilmesinin gerektiği, bu hususta 2007/12362 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 1/a maddesinde “Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulunun tespit edeceği ve Resmî Gazete’de yayımlanacak esnaf ve sanatkâr meslek kollarına dahil olup, ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedeni çalışmasına dayandıran ve kazancı tacir veya sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan, basit usulde vergilendirilenler ve işletme hesabına göre deftere tabi olanlar ile vergiden muaf bulunanlardan 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 177 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) ve (3) numaralı bentlerinde yer alan nakdi limitlerin yarısını, (2) numaralı bendinde yazılı nakdi limitin tamamını aşmayanların esnaf ve sanatkâr sayılmaları ile esnaf ve sanatkâr siciline ve dolayısıyla esnaf ve sanatkarlar odalarına kaydedilmeleri,” şeklinde düzenlemenin bulunduğu, bu düzenleme gereği VUK 177 inci maddesindeki vergi beyannamesinin verildiği yıllın yeniden değerleme oranına göre tahlil edilmesinin gerektiği, davacının 2019 ve 2020 Yıllarında İşletme Hesabına göre defter tuttuğu, davacının Gökdere Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne beyan ettiği 2020 yılı Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesine göre; davacının 2020 yılı içinde (dönem içi elde edilen hasılat tutarının 135.420 TL olduğu), davacının faaliyetinin esnaf faaliyeti olduğu anlaşılmakla, sonuç olarak davacı taraf tacir olmayıp, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan bir dava olmadığı gibi taraflar arasındaki ihtilafın Ticaret Mahkemeleri’nin görevini belirleyen TTK’nın 4. Maddesinde sayılan hususları kapsamadığı anlaşıldığından bu hususla ilgili yargılama yapma görevi Asliye Hukuk Mahkemesi’ne ait olup mahkememizin görevsizliği nedeniyle davanın usulden reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM; Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE,
Davanın Görev Dava Şartı Yokluğu nedeniyle USULDEN REDDİNE,
Davanın konusu itibariyle davaya bakmaya görevli mahkeme ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ olduğundan HMK 20. Maddesi uyarınca kararın kesinleşmesinden itibaren 2 haftalık süre içinde talep edilmesi halinde dosyanın Görevli BURSA NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE,
2-Harç, masraf, avans ve vekalet ücreti hususlarının görevli mahkemece karara bağlanmasına, herhangi bir sebeple görevli mahkemede yargılamaya devam olunmaması halinde mahkememize iletilecek bir dilekçe ile yargılama giderlerine hükmedilebileceğine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstinaf Kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.30/09/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır