Emsal Mahkeme Kararı Bursa 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/765 E. 2023/986 K. 09.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
BURSA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2019/765
KARAR NO : 2023/986

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – … Alemdar Mh. Mudanya Cd. No:90 Osmangazi/ BURSA
VEKİLİ : Av. …
DAVALILAR : 1- … – … …
2- … – …
VEKİLLERİ :Av. …
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/12/2019
KARAR TARİHİ : 09/11/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 08/12/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA; davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkil şirketin, Bursa Ticaret Odası’na … sicil numarası ile kayıtlı olduğunu, 2004 yılından günümüze kadar kamu ve özel sektörde faaliyet göstermekte olan üçüncü kişilere talepleri doğrultusunda cam, PVC doğrama, alüminyum doğrama, alüminyum korkuluk, çelik kapı, dış cephe, otomatik kapı, endüstriyel kapı ve benzeri malzemelerin temini ve montajı konusunda faaliyet gösterdiğini, davalılardan … Kuyumculuk Boya Hırdavat Nalbur Tur Teks. Ltd. Şti. ile müvekkili şirket arasında 2012 yılından beri süregelen bir ticari ilişki bulunduğunu, uzun zamandır süregelen işbu ticari ilişkiye binaen … Kuy. İnş. ile müvekkili arasında güven ilişkisinin de geliştiğini, davalı … ile diğer davalı … Kuyumculuk Boya Hırdavat Nalbur Tur Teks. Ltd. Şti’nin kurmuş olduğu “… – … Adi Ortaklığı”nın Bursa ilinde birden fazla inşaatı ve şantiyesi olduğunu, bu inşaatlarda da daha öncesinde müvekkili ile malzemelerin temini, tedariki ve montajı hususlarında anlaştıklarının sabit olduğunu, müvekkili şirket ile davalıların kurmuş olduğu … – … Adi Ortaklığı arasında yapılan anlaşma uyarınca müvekkili şirketin adi ortaklığın üstlendiği inşaatlara uyuşmazlığa konu faturalardaki malları tedarik ettiğini, sevkiyat ve montajını yaptığını, akabinde işbu davaya konu olan 4 adet irsaliyeli faturaları düzenlediğini, düzenlenen faturaların adi ortaklığın kurucuları olan davalılara ibraz edildiğini, … – … Adi Ortaklığı’nın kurucuları olan davalılar tarafından iş bu irsaliyeli faturalara yönelik olarak yasal süreler içerisinde herhangi bir itiraz veya iade faturası kesilmediğini, müvekkili şirketin faturadan kaynaklı bu alacağını tahsil noktasında, davalı … ve diğer davalı … Kuyumculuk Ltd. Şti’ne e-mail gönderdiğini, ancak bundan bir sonuç alamadığını, tacir sıfatına haiz olanların, TTK’nun 18. Maddesinin 2. fıkrası uyarınca ticari faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmeleri gerektiğini, somut uyuşmazlıkta adi ortaklığın kurucuları olan davalı … ile … Ltd. Şti.’nin adi ortaklığın inşaat işlerinde kullanmak üzere müvekkili şirketten teslim almış oldukları mallara binaen irsaliyeli faturaları ödemekten imtina etmelerinin davalıların basiretli iş adamı gibi hareket etmediklerini açıkça ortaya koyduğunu, TBK’nun 638. Maddesinde adi ortaklıklarda temsilin sonuçları düzenlendiğini, ilgili maddenin 3. Fıkrasında “Ortaklar, birlikte veya bir temsilci aracılığı ile, bir üçüncü kişiye karşı, ortaklık ilişkisi çerçevesinde üstlendikleri borçlardan, aksi kararlaştırılmamışsa müteselsilen sorumlu olurlar.
” hükmünü getirdiğini, inşaat faaliyetini üstlenmiş olan adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığından TBK’nun 638 / 3 hükmü uyarınca adi ortaklığın müvekkili ile yapmış olduğu mal alım – satımı konusunda düzenlenen 30.11.2015 tarih ve 172115 seri no’lu 97.498,21 TL bedelli, 28.05.2015 tarih ve 171979 seri no’lu 20.245,77 TL (bakiye alacak), 29.05.2015 tarih ve 171980 seri no’lu 34.271,92 TL bedelli, 30.05.2015 tarih ve 171981 seri no’lu 57.899,00 TL bedelli 4 adet irsaliyeli faturadan kaynaklanan toplam toplam 209.914,9 TL para borcunun ve işbu para borcuna faturaların irsaliye tarihinden itibaren işleyecek olan faizin adi ortaklığın kurucuları olan davalılar … ile … Ltd. Şti.’den müteselsilen talep edilmesi zorunluluğu hasıl olduğunu, arz, izah olunan ve re’sen göz önüne alınacak nedenlerle fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydı ile, müvekkili şirketin 30.11.2015 tarih ve 172115 seri no’lu, 28.05.2015 tarih ve 171979 seri no’lu, 29.05.2015 tarih ve 171980 seri no’lu, 30.05.2015 tarih ve 171981 seri no’lu 4 adet irsaliyeli faturadan kaynaklanan toplam 209.914,90TL alacağın ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP; Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı firmanın açmış olduğu davanın yersiz olduğunu ve reddi gerektiğini, öncelikle müvekkilleri arasında yapılan Adi Ortaklık Sözleşmesinin; sadece 98.779,39 TL miktarlı “Kocaeli İl Özel İdaresi Çayırova Demirsaç (23 Derslikli) İlkokul Yapım İşi” ile sınırlı olduğunu, müvekkillerinden …’in diğer iş ile ilgili ortaklığı olmadığını, bu itibarla, ortaklık sözleşmesine konu iş haricindeki diğer işlerle ilgili olarak her iki müvekkilinin birlikte ve müteselsilen sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, davacı firma ile kurulan sözleşmeler ve tekliflerde, yapılacak işlerin miktarının, adedinin, birim fiyatının ve toplam bedelinin açık bir şekilde gösterildiğini, Kocaeli İl Özel İdaresi Çayırova Demirsaç (23 Derslikli) İlkokul Yapım İşi’nin bedelinin 98.779,39 TL, İnegöl Okul işinin bedeli ise 97.498,21 TL olduğunu, yazılı sözleşmenin olduğu hallerde, faturanın sözleşme şartlarını değiştirecek nitelikte olmaması gerektiğini, taraflardan birisinin tek taraflı olarak sözleşme hükümlerini/bedelini değiştiremeyeceğini, böyle bir faturaya itiraz edilmemiş olsa bile muhatabını sözleşmenin yüklemediği bir borç altına sokamayacağını, faturanın defterlerde kayıtlı olması halinde dahi sözleşme fiyatını değiştirici bir etken olarak kabul edilemeyeceğini, bu gibi durumlarda, faturada yazılı bedelin değil, sözleşmede yazılı bedelin dikkate alınması gerektiği hususunun, Yargıtay’ın müstekar hale gelen kararlarında açıkça ifade edildiğini, yıllara sari olarak gerçekleştirilen imalatlar nedeniyle, davacı firmaya çok sayıda ödeme gerçekleştirildiğini, sözleşmelerde belirtilen tüm bedellerin ödendiğini, fazla ödemenin dahi söz konusu olduğunu, bu hususun, yapılacak keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde açıkça anlaşılacağını, öte yandan, davacı tarafından sunulan faturaların dayanağı olarak gösterilen; 25.05.2015, 26.05.2015, 27.05.2015, 28.05.2015, 24.11.2015, 25.11.2015, 26.11.2015, 27.11.2015 tarihli ve 205874,205875, 205876, 205877, 205878, 205880, 205881, 205882, 205883, 206090, 206092, 206094, 206096, 206098, 206108 nolu irsaliyelerin celbini talep ettiklerini, zira hangi malın nereye ve kime teslim edildiği hususunun irsaliyelerin incelenmesi neticesinde anlaşılabileceğini, yine, davacı tarafından işbu dava öncesinde müvekkillerine gönderilen bir ihtarnamenin bulunmadığını, salt fatura düzenlenmiş olmasının temerrüt oluşturmayacağının ise bilinen bir husus olduğunu, bu nedenle dava tarihi öncesi için gecikme faizi talep edilemeyeceğini, açıklanan nedenlerle; yersiz olarak açılan işbu davanın reddine, mahkeme masraf ve vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: fatura, BA/BS formları, Bursa 16. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı dosyası, Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/967 Esas sayılı dosyası, banka kayıtları, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, davalı ortaklık adına düzenlenen mal/hizmetin bedeline ilişkin faturalardan kaynaklı alacak davasıdır.
Mahkememizce, dava dosyası, ibraz edilen deliller ve taraflara ait ticari defter ve dayanağı kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak davacının var ise alacaklı olduğu miktar ve faizinin belirlenmesine yönelik rapor tanzimine karar verilmiş, bu kapsamda dosya tüm ekleri ile birlikte SMMM bilirkişi …’a teslim edildiği ve bilirkişinin 05/08/2020 tarihli raporunu dosyamıza ibraz ettiği görülmüştür.
05/08/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı ve davalı ortaklığın 2014-2015-2016 yıllarına ait yasal defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde yapılmış olduğu, davacı ve davalı taraf defterleri birbirleri ile karşılaştırıldığında 2014-2015 yılları içerisinde davacı taraf tarafından davalı tarafa düzenlenen toplamda 472.531,54 TL tutarındaki faturaların davacı tarafın ve davalı tarafın defterlerinde birbiri ile uyumlu olarak kayıtlarına alındığı, tarafların Ba-Bs bildirimleri birbiri ile uyumlu olduğu, davacı taraf ticari defterlerine göre davalı ortaklığından 209.931,54 TL alacaklı olduğu, davalı taraf ortaklığın defter bilgilerine göre davacı tarafla ile ilgili alacak veya borç bakiyesi olmadığı yönünde rapor düzenlendiği görülmüştür.
Mahkememizce, davalı vekili tarafından 17/11/2020 tarihli dilekçede ödemeye yönelik ibraz edilen çek bilgileri gereği, ilgili bankalara müzekkere yazılarak söz konusu çeklerin çek hesap sahibi, hamil, ibraz ve ödeme bilgileri ile ibraz anındaki çeklerin ön ve arka yüz görüntülerinin çıkartılarak gönderilmesine karar verilerek ara karar yerine getirildiğinde dosyanın daha önceki bilirkişiye tevdii ile ek rapor düzenlenmesine karar verilmiş,bilirkişinin 09/06/2022 tarihli ek raporunu dosyamıza ibraz ettiği görülmüştür.
09/06/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Davacı tarafından davalı tarafa toplamda 472.531,54 TL tutarında fatura düzenlemiş olduğu ,davalılar tarafından toplamda 319.000,00 TL çek ile ,toplamda 154.300,00 TL banka havalesi (eft) yolu ile ödeme yapıldığı, davalı tarafından davacı tarafa 768,46 TL fazla ödeme yapıldığı yönünde rapor tanzim edilmiştir.
Mahkememizce, Bursa 1. ATM nin 2018/967 E 2019/124 K sayılı dosyasının celbi ile davacı tarafın bilirkişi raporuna itirazlarını da değerlendirir ek rapor düzenlenmesine karar verilmiş, bilirkişinin 29/11/2022 tarihli 2. ek raporunu dosyamıza ibraz ettiği görülmüştür.
29/11/2022 tarihli bilirkişi 2. ek raporunda özetle; Davacı tarafından davalı tarafa toplamda 472.531,54 TL tutarında fatura düzenlemiş olduğu ,davalı ortaklık tarafından çek ve banka havalesi ile toplamda 282.600,00 TL ödeme yapıldığı , davacı tarafından davalı ortaklığa 20.000,00 TL banka havalesi ile ödeme yapıldığı, davacı tarafın davalı taraftan (472.531,54 -282.600,00 +20.000,00)=209.931,54 TL alacaklı olduğu yönünde rapor düzenlendiği görülmüştür.
Dosyaya celp edilen raporlar denetime ve hüküm kurmaya elverişli olmadığı anlaşılmakla, mahkememizce dosyasının başka bir SMMM bilirkişiye tevdi ile, dava dosyası, ibraz edilen deliller ve taraflara ait ticari defter ve dayanağı kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak taraf ticari defterlerinde davalı ortaklığa ait kayıtlar ve davalı ortaklık tarafından yapılan çek ve diğer ödemeler ayrıntılı şekilde dökümü yapılmak suretiyle incelenerek takibe konu faturalar nedeniyle davacının var ise alacaklı olduğu miktar ve faizinin belirlenmesine karar verilmiş, bu kapsamda dosya tüm ekleri ile birlikte SMMM bilirkişi …’a teslim edildiği ve bilirkişinin 04/03/2023 tarihli raporunu dosyamıza ibraz ettiği görülmüştür.
04/03/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı şirketin, Davalı Ortaklık ve- Ortaklığı oluşturan dava dışı … … Boya Hırd. Nalb. Tur. Tek, Nak, Gıda Ltd. Şti. arasında ticari bir ilişkinin mevcut olduğu, tarafların açık hesap çalışmış olduğu, davacı şirket tarafından, davalı ortaklığa düzenlenen satış faturalarının taraf defterlerinde kayıtlı olduğu, tarafların BA BS formlarının birbirini teyit ettiği, davalı ortaklığın resmi defterlerine göre; davalı ortaklığın, davacı şirkete borcunun gözükmediği, davalı ortaklığın resmi defterlerinde, davacı şirkete yapılan nakit ödeme kayıtları, virman kayıtlarının belgeye dayanmadığı, davalı ortaklığın defterlerinin usulüne uygun bir şekilde tutulmadığı, (defter kayıtlarında her kaydın bir belgesi olmalıdır.), davacı şirketin defterlerine göre 31.12.2016 tarihinde; davacı şirketin, davalı ortaklıktan 209.931,54-TL alacaklı gözüktüğü, davacı şirket tarafından resmi defterlerine yapılan devir işlemleri açıklaması adı altında kayıtların belgeye dayanmadığı neye istinaden yapıldığı belli olmadığı, davacı şirketin defter kayıtlarının da usulüne uygun bir şekilde tutulmadığı, (defter kayıtlarında her kaydın bir belgesi olmalıdır.), alınan çekler hangi firmadan alınıyorsa birebir defter kayıtlarına kaydedilmesi gerektiği, davalı ortaklık tarafından keşide edilen, davacı şirkete verilen 30.04.2016 vade … çek YKredi. 15.000,00 TL bedelli ve davalı ortaklık tarafından keşide edilen, davacı şirkete verilen 30.06.2016 vade .. çek YKredi. 15.000,00 TL bedelli çeklerin, davacı tarafından defter kayıtlarında … … Boya Hırd. Nalb. Tur. Tek. Nak. Gıda Ltd. Şti. hesabına alacak yazılmış olduğu, bu çeklerin … … Boya Hırd. Nalb. Tur. Tek. Nak. Gıda Ltd. Şti. Hesabına alacak yazılması yönünde davalı ortaklık tarafından verilmiş herhangi bir yazılı belgenin olmadığı, sonuç olarak mevcut duruma göre; davacı şirketin, davalı ortaklıktan 188.231,54 TL asıl alacaklı olduğu yönünde rapor tanzim edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Davaya konu alacağın taraflar arasındaki mal/hizmet sözleşmesinden kaynaklanan fatura alacağı olup, taraflar arasında yazılı bir sözleşme bulunmayıp kural olarak alacağın varlığı hususunda ispat yükü davacı üzerindedir.
Davacı tarafça; davalı ortaklık adına düzenlenen 28.05.2015 tarih ve 171979 seri no’lu, 29.05.2015 tarih ve 171980 seri no’lu, 30.05.2015 tarih ve 171981 seri nolu ve 30.11.2015 tarih ve 172115 seri nolu faturalardan kaynaklı toplam 209.914,90-TL alacağın davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davacı şirketin, Davalı Ortaklık ve Ortaklığı oluşturan dava dışı … … Boya Hırd. Nalb. Tur.
Tek. Nak. Gıda Ltd. Şti. arasında uzun süreden beri ticari bir ilişkinin mevcut olduğu, dava dışı … … Boya Hırd. Nalb. Tur. Tek. Nak. Gıda Ltd. Şti. arasında ticari ilişki kapsamında düzenlenen mal ve hizmete ilişkin faturalardan kaynaklı alacak nedeniyle Bursa 16. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı dosyasından başlatılan takibe itirazın iptaline yönelik Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/967 Esas sayılı dosyasında itirazın iptali davası açıldığı görülmüştür.
Taraflar tacir olup, ticari defterler ile alacak miktarının ispatı mümkün olduğundan mahkememizce delil olarak dayanılan taraf ticari defterlerinin incelenmesine karar verildiği, buna göre taraf ticari defterleri ile davalı tarafça ödemeye yönelik ibraz edilen çeklere ilişkin celp edilen banka kayıtları gereğince yapılan inceleme sonucunda alınan ve Mahkememizce benimsenen gerekçeli ve denetime elverişli son bilirkişi raporuna göre, davacı şirket tarafından, davalı ortaklığa düzenlenen satış faturalarının taraf defterlerinde kayıtlı olduğu, tarafların BA BS formlarının birbirini teyit ettiği, davalı ortaklığın resmi defterlerine göre; davalı ortaklığın, davacı şirkete borcunun gözükmediği, davalı ortaklığın resmi defterlerinde, davacı şirkete yapılan nakit ödeme kayıtları, virman kayıtlarının belgeye dayanmadığı, davalı ortaklığın defterlerinin usulüne uygun bir şekilde tutulmadığı, davacı şirketin defterlerine göre 31.12.2016 tarihinde; davacı şirketin, davalı ortaklıktan 209.931,54-TL alacaklı gözüktüğü, davacı şirket tarafından resmi defterlerine yapılan devir işlemleri açıklaması adı altında kayıtların belgeye dayanmadığı neye istinaden yapıldığı belli olmadığı, davacı şirketin defter kayıtlarının da usulüne uygun bir şekilde tutulmadığı, alınan çekler hangi firmadan alınıyorsa birebir defter kayıtlarına kaydedilmesi gerektiği, davalı ortaklık tarafından keşide edilen, davacı şirkete verilen 30.04.2016 vade .. çek YKredi. 15.000,00 TL bedelli ve davalı ortaklık tarafından keşide edilen, davacı şirkete verilen 30.06.2016 vade …. çek YKredi. 15.000,00 TL bedelli çeklerin, davacı tarafından defter kayıtlarında … … Boya Hırd. Nalb. Tur. Tek. Nak. Gıda Ltd. Şti. hesabına alacak yazılmış olduğu, bu çeklerin … … Boya Hırd. Nalb. Tur. Tek. Nak. Gıda Ltd. Şti. Hesabına alacak yazılması yönünde davalı ortaklık tarafından verilmiş herhangi bir yazılı belgenin olmadığı, sonuç olarak mevcut duruma göre; davacı şirketin, davalı ortaklıktan 188.231,54 TL asıl alacaklı olduğu anlaşılmakla, Mahkememizce, davanın kısmen kabulü ile, 188.231,54 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM; Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, 188.231,54 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Harçlar yasası gereğince alınması gereken 12.858,09-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 3.584,83-TL harcın mahsubu ile bakiye 9.273,26-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye İRAT KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan 3.635,63-TL harç, 2.250,00-TL bilirkişi ücreti, 679,25-TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 6.564,88-TL yargılama giderinin kabul ret oranına göre 5.886,75-TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya VERİLMESİNE, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca belirlenen 30.117,05-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davalılar kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca belirlenen 17.900,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara VERİLMESİNE,
6-6325 Sayılı Kanun 18/A-13 maddesi uyarınca 1.320,00-TL zorunlu arabuluculuk hizmeti giderinin kabul ret oranına göre, 1.183,64-TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen; 136,36-TL’sinin davacıdan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
7-Kesinleşme süreci tamamlanana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık kesin süre içerisinde İstinaf Kanun Yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 09/11/2023

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza