Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
BURSA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/203
KARAR NO : 2022/953
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … – [16937-39967-04792] UETS
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … – [16716-17664-78716] UETS
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/09/2019
KARAR TARİHİ : 27/09/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 14/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı Vekili Dilekçesinde Özetle; Müvekkili şirket ile davalılar arasında Bursa İli, Yenişehir İlçesi Hıdırbali Mahallesi sınırlarında yer alan 1 Pafta, 547 ada, 1 parsel no’lu taşınmazda akaryakıt ve LPG satış istasyonu amaçlı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarının hazırlanması için yüklenicinin müvekkilinin, işverenlerin davalılar olduğunu ve 07.11.2014 tarihli sözleşme imzalandığını, sözleşmenin Konusu ve Kapsamı başlıklı sözleşmenin 2. Maddesi ile ruhsat aşamasına kadar yapılacak projenin 100 m2 olarak kabul edildiğini (alt bent 4) ve taraflarca hüküm altına alındığını, bu doğrultuda sözleşmenin bedeli de sözleşmenin 3. Maddesi ile bent 4’ te yer alan 25.000 TL + KDV olarak belirlendiğini, söz konusu iş, 100 m2 alanı değil; 300 m2 alan olarak tamamlandığını, bu doğrultuda müvekkilinin yalnızca 100 m2 alan için öngörülen 25.000 TL + KDV ücrete değil; işin 3 kat daha arttığı gözetilerek sözleşmede bu iş için öngörülen bedelin 3 katına hak kazanmış bulunduğunu, bu doğrultuda, eskalasyon gerçekleştirilerek 80.000 TL+KDV ücrete, 200 m2 alana tekabül eden 50.000 TL ilave edildiğini; 130.000 TL + KDV’den davalıların ödemiş olduğu 30.000 TL mahsup edilerek 100.000 + KDV (118.000,00-TL) talep edildiğini, dava konusu bedelin ödenmesi için 17.06.2017 tarihli faturaya ek olarak A-5766 ve A- 5767 sayılı faturalar düzenlenerek davalılara Bursa 10. Noterliğinin 17.04.2019 tarihli 015073 yevmiye sayılı ihtarname gönderildiğini, bu ihtarname ile davalılardan söz konusu ödemenin ihtarnamenin tebliğini izleyen 10 gün içerisinde müvekkiline yapılmasının talep edildiğini, davalıların söz konusu ödemeyi yapmaması neticesinde, Bursa 19. İcra Dairesinin 2019/8225 esas sayılı dosyası ile davalılar aleyhine icra takibi başlatıldığını, icra takibinin borçluların haksız ve hukuka aykırı itirazları nedeniyle durduğunu, davalıların Bursa 19. İcra Dairesinin 2019/8225 esas sayılı icra dosyasına yaptıkları itirazın iptali ile takibin devamını, %20’ den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini ve yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılar üzerine bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP; Davalı Vekili Dilekçesinde Özetle; Davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davacı yüklenicinin sözleşmeye aykırı davrandığını, davacı yüklenici, işini savsaklayarak zamanında ve tam olarak yerine getirmediğini, müvekkili nezdinde ağır ve telafisi güç zararlar ortaya çıktığını, taraflar arasında akdedilen sözleşme götürü usulü olduğunu ve müvekkilinin, davacının yapılacak iş konusunda uzmanlığına güvenildiğinin açık olduğunu, davacı müvekkili şirketten fazla ödeme almış olmasına karşın edimlerini tam olarak yerine getirmediğini, müvekkili şirketin görmüş olduğu zararlar nedeni ile de sorumluluğu bulunduğunu, davacı davasında kötü niyetli olduğunu, müvekkili lehine kötü niyet tazminatına hükmedilmesi gerektiğini, davanın reddini, davacı hakkında alacağın %20’sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama gideri ve avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce Bursa 19. İcra Müdürlüğü’nün 2019/8225 esas sayılı icra takip dosyasının celp ve incelenmesinde; davacı vekili tarafından 09/07/2019 tarihinde, ticari satımdan kaynaklanan alacağının tahsili amacıyla, davalı aleyhine 118.000,00-TL asıl alacak, 5.241,17-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam, 123.241,17-TL miktar üzerinden üzerinden takip başlatıldığı, davalı vekilinin 22/07/2019 tarihli itiraz dilekçesi ile takibin durdurulduğu anlaşılmıştır.

Bilirkişiler 11/02/2022 Tarihli Raporlarında Özetle; Davalı şirket vekili … ile görüşülmesine rağmen davalı şirket ticari defter ve belgeleri
inceleme için ibraz etmediğini, davacı şirketin 2015-2016-2017-2018-2019 yıllarına ait ticari (yevmiye, kebir) defterlerinin açılış ve
2015-2016-2017-2018-2019 yıllarına ait (yevmiye) defterlerinin kapanış tasdiklerinin yaptırıldığını, davacı şirket tarafından, davalı şirkete düzenlenen faturalar; 15/06/2017 tarihli 000125 fatura numaralı, Bursa ili, Yenişehir ilçesi, Hıdırbali Mah. 547 ada 1 parsele ilişkin imar planı değişikliği işi, 30.000,00 TL, %18 KDV ile 5.400,00 TL olmak üzere toplam 35.400,00 TL, 07/04/2019 tarihli 5766 fatura numaralı, Bursa ili, Yenişehir ilçesi, Hıdırbali Mah. 547 ada 1 parsele ilişkin imar planı değişikliği işi, 50.000,00 TL, %18 KDV ile 9.000,00 TL olmak üzere toplam 59.000,00 TL, 07/04/2019 tarihli 5767 fatura numaralı, Bursa ili, Yenişehir ilçesi, Hıdırbali Mah. 547 ada 1 parsele ilişkin imar planı değişikliği işi sözleşmesi 2. Madde 4. Fıkrasındaki inşaat alanının büyümesi sonucu sözleşmeye eklenen bedel, 50.000,00 TL, %18 KDV ile 9.000,00 TL olmak üzere toplam 59.000,00 TL ile toplam miktarın 130.000,00 TL %18 KDV ile 23.400,00 TL, genel toplam 153.400,00 TL olduğunu, davalı şirket tarafından, davacı şirkete (banka hesabına) yapılan ödemeler; 01/06/2015 ödeme tarihli, davacı şirketin İş Bankası hesabına gelen, 12.000,00 TL ödeme tutarı, 02/03/2017 ödeme tarihli, davacı şirketin Finansbank hesabına gelen, 25.000,00 TL ödeme tutarı, 22/05/2017 ödeme tarihli, davacı şirketin İş Bankası hesabına gelen, 15.000,00 TL ödeme tutarı olmak üzere toplam 52.000,00 TL olduğunu, davacı şirket tarafından, davalı şirkete düzenlenen faturaların davacı şirketin ticari
defterlerinde kayıtlı olduğunu, davacı şirket tarafından BS formu ile bildirildiğini, davalı şirket
tarafından, davacı şirkete yapılan ödemelerin davacı şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olduğunu, davacı şirketin ticari defterlerine göre icra takip tarihinde; davacı şirketin, davalı şirketten 101.400,00 TL alacaklı gözüktüğünü, (faturalar 153.400 TL-Ödemeler 52.000 TL)=101.400 TL kalan alacak bakiyesi
olduğunu, 07.11.2014 tarihinde imzalanan sözleşmenin 1.,2.,3.,4. Maddelerinde belirtilen (1.1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği hazırlanması, 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliği hazırlanmasını, mevcut tesisin işyeri açma ruhsatı alınmasını, imar uygulaması yapılmasını, ruhsat aşamasına kadar yapı projelerinin yapılmasını,
benzinlik içerisindeki yapı için toplam inşaat alanının 100 m2 olacağının varsayıldığını, işlerin
07.11.2016 tarihinde tamamlandığını, sözleşme tarihinden
belirtilen işlerin tamamlanma süresi 07.11.2016-07.11.2014= 2 yıl (730 gün)
olarak hesaplandığını, belirtilen işlerin, bitirilmesi taahhüt edilen tamamlanma süresi 120+45+150+30+60= 405 gün olduğunu, bilirkişi heyetinin 405 günde tamamlanması gereken işlerin, 07.11.204 tarihli
sözleşme tarihinden, Ruhsat projelerinin hazırlanması ve Yenişehir Belediyesinden ruhsat
alınması için projeler Yenişehir Belediyesine sunulduğu tarih olan 07.11.2016 tarihine kadar 730 gün de tamamlandığının tespit edildiğini, projeler Yenişehir Belediyesine sunulduktan sonra “Tesisin faaliyete geçmesi sonrasında
iş yeri açma ruhsatı ile süreç tamamlanacaktır.” Maddesinde herhangi bir süre belirtilmediğini, sözleşmenin bedeli ve süresi başlıklı 3. Maddesinde “Sözleşmenin Toplam Bedeli 80.000,00 TL+KDV olduğunu, toplam süre; söz konusu tesisin işyeri açma ruhsatı alması ile sona erer.” şeklinde ifadenin mevcut olduğunu, tesisin işyeri açma ve çalışma ruhsatı dava dosyasında bulunmadığını ancak dava dosyasında 19.08.2017 tarihli işyeri açılış davetiyesi
bulunduğunu, 07.11.2014 tarihli sözleşme ile tamamlanması taahhüt edilen işlerin tamamlanarak tesisin faaliyete geçirilme tarihi olan 19.08.2017 tarihine kadar geçen süre toplam 1012 gün olduğunu, işveren ve yüklenici arasında imzalanan sözleşmede, sonuçlandırılması gerekli işlerin birbirinin devamı olması nedeni ile bir önceki iş sonuçlandırılmadan, bir sonraki işe geçilemediğini, bilirkişi kurulunun;
taahhüt edilen işlerin, taahhüt edilen zamanda bitirilemediğini, sözleşmenin 2.4. Maddesinde “Ruhsat aşamasına kadar yapı projelerinin yapılması (mimari, elektrik, statik, mekanik, harita, jeolojik etüd, yapı denetim hariç tutulduğunu) benzinlik içerisindeki yapı için toplam inşaat alanının 100 m2 olacağı varsayılmıştır.” Şeklinde belirtilen işin bedelinin aynı sözleşmenin 3.4 maddesinde 25.000 TL+KDV olarak belirtildiğini, ancak yapı projeleri hazırlanarak ruhsat talebinde bulunulduğunu ve düzenlenen inşaat ruhsatında yapının toplam katsayısının 2, yüksekliğinin 6,5m., yapının toplam taban alanının
157,5 m2, toplam yapı inşaat alanının 726 m2, olarak belirtildiğini ve sözleşmede varsayılan
toplam inşaat alanının üzerine çıkılmasına rağmen yapı ruhsatı ve eki mimari proje müellifi olan YTM Mimarlık &Mühendislik firması tarafından 20.03.2017 tarih ve 16 sayılı tadilat ruhsatı sonrası 07.04.2017 tarihinde düzenlenen faturada “Hıdırbali Mahallesi,1
pafta,547 ada, parsel sayılı yerde Mimari Proje, Statik Betonarme Projesi, Elektrik-PTT Projesi, Mekanik Tesisat Projesi, HUS ve Zemin Etüdü işlerinin yapılması karşılığının KDV dahil 20.000 TL olarak belirtildiğini, davacı yüklenici şirketin, “Ruhsata esas yapı alanının arttığı, proje hazırlama bedelinin de bu oranda arttırılması gerektiği”
iddia edilse de ruhsat eki projelerin KDV dahil 20.000 TL ücret karşılığında hazırlandığını ve yapı ruhsatı, tadilat yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi alınarak işin tamamlandığını, bilirkişi heyetince; sözleşmenin 2.4 maddesinde belirtilen projelerin yapı toplam inşaat alanının 100 m2 olacağı varsayımı ile yine aynı sözleşmenin 3.4. maddesinde belirtilen 25.000 TL+KDV bedelle yapılmasının imza altına alındığını ancak yapı toplam inşaat alanı her ne kadar sözleşmede varsayılan alanın çok üzerine çıkılsa da projelerin tamamlanarak yapı ruhsatlarının düzenlendiği tarih sonrasında, işlerin bedelinin düzenlenen faturada 20.000 TL (KDV dahil) olarak belirtilmesi nedeni ile davacı adına ek alacak oluşmadığı görüşüne varıldığını, sözleşmeye göre işin bedeli 80.000 TL+KDV= + 94.400,00 TL, davalı şirket tarafından, davacı şirkete yapılan ödemeler = -52.000,00 TL, davacı şirketin, davalı şirketten kalan alacağı = 42.400,00 TL, davacı şirket tarafından, davalı şirkete Bursa 10.Noterliği 17.04.2019 tarih 15073 yevmiye no ile
ihtarname gönderildiğini ve 10 gün içinde 118.000 TL ‘nin ödeme yapılmasının ihtar edildiğini, ihtarname davalı şirkete 19.04.2019 tarihinde tebliği edildiğini,
davacı şirketin, davalı şirketten 42.400,00 TL alacaklı olduğunu, hesaplanan işlemiş faizin 1.562,99 TL olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirmişlerdir.
Bilirkişiler 18/08/2022 Tarihli Raporlarında Özetle; Davacı dilekçesinde belirtilen “Sözleşmede belirtilen 100 m2 yapı alanının, 300 m2 olarak
projelendirildiği” iddiasının, yapı ruhsatı ve eki mimari proje müellifi olan YTM Mimarlık &Mühendislik
firmasının Yapı ruhsatı, ve 20.03.2017 tarih ve 16 sayılı tadilat ruhsatı sonrası bir tarih olan
07.04.2017 tarihinde düzenlediği faturada “Hıdırbali Mahallesi,1 pafta,547 ada, parsel sayılı yerde
Mimari Proje, Statik Betonarme Projesi, Elektrik-PTT Projesi, Mekanik Tesisat Projesi, HUS ve Zemin Etüdü işlerinin yapılması karşılığı’nın KDV dahil 20.000 TL olarak belirtildiğini, bilirkişi heyetince; Sözleşmenin 2.4 maddesinde belirtilen projelerin yapı toplam inşaat alanının 100 m2 olacağı varsayımı ile yine aynı sözleşmenin 3.4. maddesinde belirtilen 25.000 TL+KDV bedelle yapılmasının imza altına alındığını ancak yapı toplam inşaat alanı her ne kadar sözleşmede varsayılan alanın çok üzerine çıkılsa da projelerin tamamlanarak yapı ruhsatlarının düzenlendiği tarih sonrasında, işlerin bedelinin düzenlenen faturada 20.000 TL (KDV dahil) olarak belirtilmesi nedeni ile davacı adına
ek alacak oluşmadığı görüşüne varıldığını, davalı şirket tarafından, davacı şirkete (banka hesabına) yapılan ödemelerin toplam 52.000,00 TL, davacı şirket tarafından, davalı şirkete düzenlenen faturaların tutarının 130.000,00 TL, %18 KDV ile 23.400,00 TL olmak üzere toplam 153.400,00 TL,
davacı şirketin ticari defterlerine göre icra takip tarihinde; davacı şirketin, davalı şirketten
101.400,00 TL alacaklı gözüktüğünü, (faturalar 153.400 TL-Ödemeler 52.000 TL)=101.400 TL kalan alacak bakiyesi sözleşmeye göre işin bedeli 80.000 TL+KDV= + 94.400,00 TL, davalı şirket tarafından, davacı şirkete yapılan ödemeler=-52.000,00 TL, davacı şirketin, davalı şirketten kalan alacağı= 42.400,00 TL, davacı şirket tarafından, davalı şirkete Bursa 10.Noterliği 17.04.2019 tarih 15073 yevmiye no ile
ihtarname gönderildiğini ve 10 gün içinde 118.000 TL ‘nin ödeme yapılmasının ihtar edildiğini, ihtarname
davalı şirkete 19.04.2019 tarihinde tebliğ edildiğini, davacı şirketin, davalı şirketten 42.400,00 TL alacaklı olduğunu, hesaplanan işlemiş faizin 1.562,99 TL olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirmişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava; davacı tarafından, ticari satımdan kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla, davalı aleyhine Bursa 19. İcra Müdürlüğü’nün 2019/8225 esas sayılı icra dosyası ile başlatılan takibe, itirazın iptali davası olduğu anlaşılmıştır.
Dava, davacı ile davalı arasında yapıldığı iddia olunan imar planlaması işi sebebiyle sözleşmede yazan işin üstünde iş yapıldığı, bu sebeple yapılan iş için ödenmesi gerektiği iddia olunan bedelin üstünde bedel ödenmesi gerektiği iddiası kapsamında Bursa 19.İcra Müdürlüğü’nün 2019/8225 Esas sayılı dosyasında yapılan takibe itirazın iptaline ilişkin olduğu görülmüştür. Dava konusu uyuşmazlığa ilişkin davacı her ne kadar ruhsata konu yapı alanın davalının talebi doğrultusunda arttığı bu sebeple de proje hazırlama bedelinin de artması gerektiğini iddia etmiş olup, öncelikle taraflar arasında düzenlenen sözleşme hükümleri değerlendirilmelidir. Taraflar arasında düzenlenen ve itiraz edilmeyen sözleşmenin 2.bölümün 4 .bendinde “Ruhsat aşamasına kadar yapı projelerinin yapılması (mimari, elektrik, statik, mekanik, harita, jeolojik etüd, yapı denetim hariç tutulduğunu) benzinlik içerisindeki yapı için toplam inşaat alanının 100 m2 olacağı varsayılmıştır.” şeklinde belirtilmiş olup, sözleşmeyi düzenledikleri tarih itibari ile bu rakamın varsayımsal olduğu açıkça belirtilmiş olmalarına rağmen, sözleşme bedelinin bu varsayımsal rakamın üstünde ya da altında kalması halinde ücret değişikliğine ilişkin herhangi bir ifadeyi sözleşmeye eklemedikleri gibi, sözleşmenin bedeli ve süresi başlığı altında çok açık ve net ifadelerle belirtmişlerdir. Basiretli tacir olan ve planlama konusunda uzman davacının, proje alanın artması ya da azalmasını ön görebilecek yeterlilikte olduğu, sözleşmeye varsayımsal ibaresi konulup, bu bedelin değişmesi halinde uygulanacak hükümlerin açıkça belirtilmemesinin, tarafların iradelerinin proje alanın değişmesinin taraflar arasında takdir edilen ücreti değiştirmeyeceği yönünde olduğunu göstermektedir. Davacının 3.kişiye yaptırtmış olduğu proje çizimine ilişkin ücretin KDV dahil 20.000 TL olduğu, taraflar arasındaki sözleşme bedelinin ise 25.000 TL +KDV olmasının davacının proje alanın artması halinde bedel talep edemeyeceğini tek başına göstermese de sözleşme hükümleri ile birlikte yorumlandığında tarafların iradelerinin sözleşmedeki proje bedelinin proje alanından bağımsız şekilde götürü usulü olarak anlaşıldığı sonucunu çıkarmaktadır. Tüm dosya kapsamından davacının yaptığı ödemelerin davacının ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, davalının fazla yapılan iş bedeline hak kazamayacağı değerlendirildiğinde davacının bakiye borcunun 42.400,00 TL olduğu, davacının 19.04.2019 tarihli ihtarnamesin ve 10 gün içerisinde ödeme süresi verilmesine rağmen ödenmediğinin kabulü ile işlemiş faizin 1.562,99 TL olduğu birlikte değerlendirildiğinde davanın Kısmen Kabulü Kısmen Reddi ile; Bursa 19. İcra Dairesinin 2019/8225 esas sayılı icra takibine yapılan itirazın kısmen iptali ile icra takibinin 42.400,00 TL asıl alacak ve 1.562,99 TL faiz üzerinden devamına, alacağın likit ve yasal şartları taşıdığı değerlendirilmekle dava konusu asıl alacak miktarı olan 42.400,00 TL’nin %20’si oranında hesaplanan 8.480,00 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM; Gerekçesi ve ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın Kısmen Kabulü Kısmen Reddi ile; Bursa 19. İcra Dairesinin 2019/8225 esas sayılı icra takibine yapılan itirazın kısmen iptali ile icra takibinin 42.400,00 TL asıl alacak ve 1.562,99 TL faiz üzerinden devamına,
2-Alacağın likit ve yasal şartları taşıdığı değerlendirilmekle dava konusu asıl alacak miktarı olan 42.400,00 TL’nin %20’si oranında hesaplanan 8.480,00 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar yasası gereğince alınması gereken 2.896,34-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 1.488,45-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.407,89-TL hacın davalıdan alınarak hazineye İRAT KAYDINA,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT 13/1-2 uyarınca belirlenen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibari ile yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca taktir ve tayin olunan 12.934,59-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
6-Davacı tarafça yapılan 44,40-TL başvuru harcı, 2.100,00-TL bilirkişi ücretileri, 196,30-TL tebligat masrafından oluşan toplam 2.340,70-TL yargılama giderinin kabul ve ret oranına göre 805,20-TL’nin ve davacıdan başlangıçta alınan, 1.488,45-TL peşin harç olmak üzere toplam, 2.293,65-TL’nin davalıdan alınıp davacıya VERİLMESİNE, bakiyesinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
7-7155 Sayılı Kanunun 23.maddesi ile 6155 Sayılı Kanun 18/A-12-13 maddeleri uyarınca 1.320,00-TL zorunlu arabuluculuk hizmeti giderinin kabul ret oranına göre 454,08-TL’sinin davalıdan, 865,92-TL’sinin davacıdan alınarak hazineye irat KAYDINA,
8-Kesinleşme süreci tamamlanana kadar masraf avanslarının kullanılabileceği nazara alınarak kararın kesinleşmesinden sonra yazı işlerince yapılacak hesaba göre artan avansların yatıran tarafa iadesine,

Dair, davacı ve davalı vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 27/09/2022
Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır