Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR
ESAS NO : 2023/357 Esas
KARAR NO : 2023/388

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
DAVALI : HASIMSIZ

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 05/04/2023
KARAR TARİHİ : 07/04/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 17/04/2023

Mahkememize tevzi edilen Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA :
Davacı dava dilekçesinde özetle; Emlak Katılım Bankası Kahramanmaraş Şubesi’nin 709,710,711,712,713,714,715,716,717,718,719,720, çek numaralı, 12 adet çekin keşidecesi Erdem restoran Mimarlık İnşaat San. Ve Ticaret Ltd. Şti. De bulunan toplam 72.000,00 TL çekler ile toplamda 60.000,00 TL bedelli 10 adet çek şirket uhdesinde iken Kahramanmaraş-Elbistan merkezli depremde çeklerin bulunduğu işyerinin tamamen yıkılması sonucu enkaz alanındaki tüm girişimlere rağmen çeklerin bulunamadığını, çeklerin bedel kısmında hamiline düzenlemesi olduğunu, bu yüzden çeki eline geçiren kişi ihtimaline karşılık çek karşılığını bankadan tahsil etmesi veya çekin 3. Kişilere ciro edilerek işlenmesi tehlikesi nedeniyle çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun 818/1-s ve 757.maddesi kapsamında çek iptali istemine ilişkindir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun iptali düzenleyen “Önleyici önlemler” başlıklı 757. maddesinde;
” (1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.
(2) Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir.”
“İade davası” başlıklı 763. maddesinde ise;
” (1) Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Kanunun “İptal kararı” başlıklı 764. maddesi uyarınca;
”(1) Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.
(2) Poliçenin iptaline karar verilmiş olmasına rağmen, dilekçe sahibi kabul edene karşı poliçeden doğan istem hakkını ileri sürebilir.” Hükümleri yer almaktadır. Anılan maddeler uyarınca, çekin iptaline ilişkin dava açma hakkı çeki kaybeden hamile aittir. Çekin hamili çekin iptal davasını olumlu şekilde sonuçlandırdıktan sonra çek bedelini çekin keşidecisinden talep edebilir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulun 2013/11-1884 Esas ve 2015/1059 Karar sayılı İlamında vurgulandığı üzere)
Bu nedenle hem yasal düzenlemedeki açıklık hem de geçerliliğini sürdüren istikrarlı Yargıtay uygulaması dikkate alındığında, keşidecinin çek iptali davası açmasına yasal olanak bulunmadığı kabul edilmelidir. Keşideci – hesap sahibinin kaybettiği, çaldırdığı ya da benzer şekilde elinde çıkan çek veya çek yaprağı ile ilgili olarak kendisinden talepte bulunulması halinde, hak iddia edene karşı menfi tespit davası açması mümkündür.
Sonuç olarak, iptali istenen çek yapraklarının davacıya ait olması nedeniyle, davacının keşideci konumunda olmasından dolayı, çekin cirantası, hamili ya da çek üzerinde hak sahibi olan kişinin dava açmadığından, davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı anlaşılmakla HMK’ nın 114/1-d ve 115/2. Maddeleri gereğince davanın dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın aktif husumet ehliyeti yokluğu sebebiyle REDDİNE,
2-HMK 339/2 fıkrası gereği davacının yargılama gideri-harç ödemeden tamamen muaf tutulmasına,
Dair,dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 07/04/2023

Katip …
¸E-imzalıdır.

Hakim …
¸E-imzalıdır.