Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2023/349 Esas – 2023/682
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2023/349 Esas
KARAR NO : 2023/682
HAKİM : ….
KATİP : …..
DAVACI : … SİGORTA ARACILIK HİZM. LTD. ŞTİ. – [25818-51576-……] UETS
VEKİLİ : Av. ….. – [16850-58073-……] UETS
DAVALI : … ANONİM ŞİRKETİ – …… [25999-56551-…..] UETS
VEKİLLERİ : Av. ……. – [16555-55561-…..] UETS
DAVA : Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/04/2023
KARAR TARİHİ : 05/06/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 14/06/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Acentelik sözleşmesinin davalı tarafça haksız feshedilmesi nedeniyle müvekkilinin mahrum kaldığı karın ve denkleştirme tazminatının ve acentelik sözleşmesi gereği verilen teminat ipoteği için yapılan masrafların ve diğer masrafların tahsilini talep ettiklerini, bu nedenlerle davanın kabulüne karar verilerek, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Müvekkil şirketin adresinin “Büyükdere Cad. No:110 Esentepe Şişli, İstanbul” olduğunu, taraflar arasındaki Acentelik Sözleşmesinin Anlaşmazlıkların Çözümü Başlıklı 27. maddesinde “işbu sözleşmeden çıkacak ihtilaflarda İstanbul Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkili” kılındığından özel yetki kuralı nedeniyle, dava yetkisiz mahkemede açılmış olduğunu, bu nedenlerle mahkememiz dosyası üzerinden yetkisiz kararı verilerek, mahkememiz dosyasının yetkili İstanbul Ticaret Mahkemelerine gönderilmesi gerektiğini, talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, tarafların karşılıklı beyan dilekçeleri, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, dava dilekçesinde gösterilen acentelik sözleşmesinin haksız feshinin tespiti ve davacı tarafından masrafların davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Bilindiği üzere tüm davalar için uygulanan yetki kuralı, genel yetki kuralı olup; buna göre genel yetkili mahkeme davalının ikametgahı mahkemesidir. (6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu m.6/1; mülga 1086 sayılı HUMK m.9/1) Bazı davalarda ise genel yetkili mahkeme yanında başka yer mahkemeleri de yetkili kılınmıştır ki bu da özel yetki kuralıdır. Öte yandan davacının genel yetki ile özel yetki kuralı arasında seçimlik hakkı vardır.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun yetki sözleşmesi başlıklı 17. maddede ise”(1)Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında,bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır”denilerek yetki sözleşmesinde gösterilen mahkemenin de yetkili olduğu düzenlenmiştir. Görüldüğü üzere, yetki sözleşmesi düzenleyebilecek şahıslar sadece tacirler veya kamu tüzel kişileri olarak belirlenmiştir. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, yapılan yetki sözleşmesi, münhasır yetki sözleşmesi olacaktır .Taraflar, yetkili kıldıkları mahkemenin ve icra dairelerinin yanında, kanunen yetkili kılınan genel veya özel yetkili mahkeme ve icra dairelerinin de yetkisinin devam etmesini istiyor ise, diğer bir anlatımla, münhasır olmayan yetki sözleşmesi yapmak istiyorlarsa, bu durumun yetki sözleşmesinde ayrıca belirtilmesi gerekir.
Bu yetki kuralları kesin olmadığından, HMK’nın 19. maddesinde belirlenen süre ve yöntemle yetkisizlik itirazında bulunulmaz ise davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir ve mahkemece kendiliğinden yetkisizlik kararı verilemez. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “Yetki itirazının ileri sürülmesi” başlıklı 19/2. maddesinde; “Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz.” hükmünü içermektedir. Yine, 116/1-a maddesinde “Kesin yetki kuralının bulunmadığı hâllerde yetki itirazı”nı “ilk itiraz” olarak düzenlemektedir. 117/1. madde ise; “ilk itirazların hepsi cevap dilekçesinde ileri sürülmek zorundadır; aksi hâlde dinlenemez.” hükmünü içermektedir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın taraflarca akdedilen acentelik sözleşmesinin davalı tarafça haksız olarak feshedildiği iddiasına dayalı davacı tarafça mahrum kalınan karın, denkleştirme tazminatının, acentelik sözleşmesi gereği verilen teminat ipoteği için yapılan masrafların ve diğer masrafların davalıdan tahsiline karar verilmesi talebine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.Taraflarca akdedilen acentelik sözleşmesinin 8. Sayfasında yer alan 27. Madde incelendiğinde”İşbu sözleşmeden çıkacak ihtilaflarda İstanbul Merkez (Çağlayan ) Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkilidir.” hususunun kararlaştırıldığı,HMK’nın 17.maddesi “Tacirler veya kamu tüzel kişileri,aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır.”hükmü amir olup,taraflarca İstanbul Mahkemeleri yetkili kılınmış, aksinin kararlaştırılmadığı, taraflarca akdedilen yetki sözleşmesinin yasaya uygun olduğu, yetki sözleşmesinin aksinin davacı tarafça kanıtlanamadığı, davalının süresinde yetki itirazında bulunduğu tespit edilmekle, davalının yetki itirazının kabulü ile mahkememizin yetkisizliğine, İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi’nin yetkili olduğuna dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davalının yetki itirazının kabulü ile mahkememizin yetkisizliğine, İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi’nin yetkili olduğuna,
2-HMK’nın 20 maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde talep halinde dosyanın İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmesine, talep olmadığı takdirde dosya üzerinden davanın açılmamış sayılmasına dair karar verilmesine,
3-HMK’nın 331. Maddesine göre yargılamanın yetkili mahkemede devam etmesi halinde yargılama giderlerin yetkili İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesince takdirine, yargılamanın yetkili mahkemede devam etmediği taktirde talep üzerine mahkememizce dosya üzerinden yargılama giderlerinin tespiti ve hükmedilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 05/06/2023
Katip ……
¸E-imzalıdır.
Hakim ……
¸E-imzalıdır.