Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/709 Esas
KARAR NO : 2023/991

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … – [16623-26184-….] UETS
DAVALI : … – T.C.N. … …
VEKİLİ : Av. … – [16345-43084-….] UETS
DAVA : Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 17/06/2022
KARAR TARİHİ : 02/10/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili şirketin uluslararası taşımacılık işi yapmakta olduğunu, davalı … (NCA) ile Sas Akcom şirketleri arasındaki satışına istinaden ürünleri NCA’ dan teslim alarak Fransa’ ya taşıma yapmak ve teslim etmek üzere anlaşmış olduklarını, bu anlaşmaya istinaden uluslararası taşımaya ilişkin evraklar düzenlemiş olduklarını, taraflar arasındaki taşıma bedelinin, taşıma konusu ürünlerin müvekkili şirkete ait tırlara yüklenmesi anında ve tırlar yola çıkmadan önce müvekkiline ödenmesi konusunda mutabık kaldıklarını, taraflar arasında iki bölge ve beş taşıma bakımından anlaşma yapılmış olduğunu ve yapılan ilk taşımaya ilişkin taşıma bedelinin davalı tarafından müvekkiline ödendiğini ve bu taşımaya ilişkin ürünlerin tıra yüklenerek yola çıktığını, ikinci taşıma için ürünlerin araca yüklenmesi sırasında müvekkili şirket tarafından davalıdan ödeme talep edilmiş olduğunu ve davalının ödeme yapılacağını beyan ettiğini, ilk taşımaya ilişkin ödemeyi yapmasının vermiş olduğu güvene dayanarak taşıma bedeli müvekkiline ödenmemiş olmasına rağmen tırın yola çıkmış olduğunu, davalı ile müvekkili şirket arasında geçen mail yazışmalarında davalının ilk taşımayı yapan tır hakkında konum bilgisi talep etmiş olduğunu, davalının bu talebine istinaden davalıyla tırların konum bilgilerinin paylaşılmış olduğunu ve yapılan mail yazışmalarında da sürekli olarak ikinci taşımaya ilişkin ödemeyi talep ettiklerini ve davalınında yoğunluğundan dolayı ödemeyi yapamadığını yapacağını mail yazışmaları ile beyan etmiş olduğunu, daha sonra ise davalı tırların konum bilgilerinin kendileri ile paylaşılmadığını iddia ederek ödeme yapmayı reddettiğini, müvekkili şirket tarafından her iki tırın da gümrük işlemlerinin tamamlandığı davalıya bildirildiğinde davalının bu defa da ürünlerin teslim adreslerinin değiştiğini beyan etmiş olduğunu, taraflar arasındaki anlaşmaya aykırı olarak davalı tarafından teslim adresinin değiştiğinden daha yakın bir yere teslimat yapılacağından daha düşük ücret ödeyeceğini beyan etmiş olduğunu, davalının çeşitli sebeplerle ödeme yapmaması asil edimini yerine getirmemesi sebebiyle tırların teslimat noktası yakınlarında beklemek durumunda kaldığını ancak teslimatın yapılamamış olduğunu, teslim konusu malların davalının bildirmiş olduğu teslim adresi yakınlarına ulaştığında ödemeyi yapması gerektiğini aksi halde ürünleri teslim edemeyeceklerini bildirmiş olduklarını, davalı tarafından ödeme yapılmadığından müvekkiline ait tırların 50 gün boyunca beklemek zorunda kalmış olduğunu, haksız yere 50 gün bekletilen tırlarla sefer yapılamamış olduğunu bu sebeple müvekkili şirket tarafından günlüğü 100,00EURO’ dan toplam 5.000,00EURO bedelli bekleme faturası düzenlenmiş olduğunu, davalı tarafından bekleme faturasının yok sayıldığını, kabul etmediğini, red ettiğini ve ödemeye yapmayacağını bildirmiş olduğunu, bu nedenlerle davanın kabulüne karar verilerek 5.000,00EURO’ nun 20/08/2021 tarihinden itibaren işleyecek devlet bankalarınca bir yıllık EURO mevduata uygulanan en yüksek faiz ile tahsilini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Müvekkilinin ürünlerin Bursa’dan, Fransa’nın 19 bölge, 44.bölge ve Paris olmak üzere 3 bölgeye tırlarla karayolu ile 5 adet taşıma için davacı firma ile 2021 yılı Haziran ayı başında anlaştıklarını, taraflar arasında yazılı bir sözleşme bulunmadığını, mail yazışmalarından ve ticari teamül gereğince taşıma işleminin Haziran 2021 sonuna kadar Fransa’ya ulaşması gerektiği konusunda taraflar anlaşmaya varılmış olduğunu, Avrupa Birliği mevzuatı gereğince Temmuz-Ağustos ayında Fransa’da taşıma yapılamadığını, ayrıca müvekkilinin Fransa’da bulunan alıcısı müvekkilinden ithal ettiği ürünlerin en geç 30 Haziran 2021 tarihinde elinde olacağına güvenerek kendi müşterilerinden sipariş almış olduğunu, davacı firmanın müvekkiline en fazla yüklemeden itibaren gümrükleme ve bekleme süreleri dahil 10-12 gün içinde alıcıya ürünlerin teslim edileceğini taahhüt etmiş olduğunu, taşımaya ilişkin ticari teamüllerde ortalama süreninde 10-12 gün olduğunu ve uluslararası taşımaya ilişkin kuruluştan bu konuda görüş alınabileceğini, taraflar gümrüklemenin Belçika ‘da olacağını kararlaştırmış olduğunu ve taşıma ücreti bu duruma göre belirlenmiş olduğunu, davacı şirket tarafından her iki tırın en geç 29-30 Haziran 2021 tarihinde Belçika’da gümrükte olacağını söylemelerine rağmen (mail yazışmaları) 06.07.2022 tarihinde Belçika’da gümrükleme yapıldığı gümrük kayıtları ile sabit olduğunu, müvekkilinin davacı şirkete geç teslim sebebiyle ikinci tır için ödeme yapmayacağını mail ile bildirmiş olduğunu, alıcı tarafından 10-12 gün içinde ürünlerin teslim edilmemesi ve ilk tırın geç teslim edilmesi, ikinci tırdaki ürünlerin de teslim edilmemesi sebebiyle 5 tır siparişten kalan 3 tır siparişi iptal edilmiş olduğunu, kısa mesafe için (Paris) 4.100,00 EURO ücret talep edilirken ,19.ve 44.Bölge için 5.000,00 Euro talep edilmiş olduğunu, davacı şirketin gecikmeden kendisinin kusurlu olduğunu, davacı şirketin kısa mesafe ücreti 4.100,00 EURO kabul etmemiş olduğunu, davacının 50 günlük bekleme ücreti talep ettiğini, davacı şirket ikinci tırda ki ürünleri 23/08/2021 alıcıya teslim etmiş olduğunu, davacı yanca 04/07/2021 tarihi ile 23/08/2021 teslim tarihi arasındaki 50 günlük dönemi bekleme günü olarak belirtmekte olduğunu, davacının kusuru ile geç teslimden dolayı doğan kar kaybımızı ( 3 tır malın satışının alıcıya yapılamaması, müşteri kaybı, itibar kaybı ) dava ve talep haklarının saklı olduğunu, davacının iddialarını kabul anlamına gelmemek kaydıyla, 3 tır ürünün alıcının ilk iki tırın geç tesliminden dolayı satın almamasından doğan zararın (kar kaybı) takas mahsubunu talep ettiklerini, bu nedenlerle davanın reddine karar verilerek, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, tarafların karşılıklı beyan dilekçeleri, ticari defterler, faturalar, bilirkişi raporu, Setbaşı Vergi Dairesi’ne, Eskişehir Vergi Dairesi’ne, BTSO’ya, Bursa Esnaf ve Sanatkarlar Odası’na,Uluslarası Nakliyeciler Derneği’ne, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, dava dilekçesinde gösterilen ve 20/08/2021 tarihli 5.000 Euro bedelli faturaya istinaden bekleme ücretine hak kazanıldığı iddiasına dayalı alacak talebine ilişkindir.
Mahkememiz dosyasının yargılaması sırasında mali müşavir bilirkişi tarafından davacı tarafa ait ticari defter ve bağlı kayıtları üzerinde inceleme yapılarak rapor düzenlenebilmesi için davacının adresinin bağlı bulunduğu Eskişehir Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmasına karar verilmiştir.Mali Müşavir bilirkişi Ahmet Paşa Doğan’ ın 27/12/2022 tarihli raporunda özetle: Davacı şirketin 2021 ve 2022 yılı ticari defterlerine göre davalıdan 24.08.2021 tarihinden itibaren 26.12.2022 tarihinde 52.935,36-TL (5.098,73 EUR ) alacaklı göründüğü, mütalaa edilmiştir.
Mahkememiz dosyasının yargılaması sırasında bir mali müşavir bilirkişi ve bir taşıma konusunda uzman bilirkişi tarafından davalı tarafa ait ticari defter ve bağlı kayıtları üzerinde inceleme yapılarak rapor düzenlenebilmesi için defter inceleme günü verilmiştir.Mali müşavir bilirkişi …. ve Taşıma konusunda uzman bilirkişi …’ nın 20/12/2022 tarihli raporlarında özetle: Taraflar arasında eşya taşıma konusunda anlaştıkları, taşıma bedeli ödemesi konusunda da yükleme sonrası boşaltma öncesi ödemenin gerçekleştirileceği hususunda mutabık kalındığı, kararlaştırılan ilk taşımaya ait yükleme …/… plakalı araca 17/06/2021 tarihinde yapıldığı, ikinci yükleme … plakalı araca 18/06/2021 tarihinde yapıldığı, her iki aracın 06/07/2021 tarihinde varış gümrüğünde gümrüklemesinin yapıldığı, ilk yüklemeye ilişkin taşıma bedeli davalı tarafından, davacıya ödenmiş olduğu, ikinci aracın yüklenmesine müteakip davacı tarafından davalıdan ödeme talep edilmiş, ödeme yapılacağı bilgisi üzerine yola çıkılmış ödemenin gecikmesi üzerine davacı ve davalı arasında uyuşmazlığın başladığı, varış ülkesinde boşaltma adresi değişmiş ve ikinci araç boşaltma için bildirilen yeni adrese yönlendirilmiş, ikinci araç için ödeme yapılmaması üzerine varış noktasında araç 50gün beklemiş, ödemenin gerçekleştirilmesi üzerine boşaltma yapılmış, davacı burada yasal “hapis hakkı”‘ nı kullanmış olduğu, bu uygulamanın usulüne uygun olduğu, davacı, taşıma ücretinin kararlaştırıldığı şekilde ödenmemesi ve ikinci aracın 50 gün bekletme durumunda kalması nedeniyle 20/08/2021 tarihli 5.000,00EURO bedelli bekleme faturası düzenlemiş olduğu, günlük 100,00EURO tır bekleme ücreti UND( uluslararası nakliyeciler derneği)’ nin 22/07/2022 tarihli yazısında da belirtildiği gibi makul bir ücret ve davalı tarafından tanzim edilmesi gerektiği kanaatine varılmış olduğu, mahkememizce 20/08/2021 tarihinden dava tarihine kadar işleyecek Devlet Bankalarınca 1 yıllık EURO mevduatına uygulanan en yüksek faiz oranı ile ödenmesine karar verilirse, fatura tutarı 5.000,00EURO, faiz tutarı 94,52EURO olmak üzere toplam 5.094,52EURO hesaplandığı, mütalaa edilmiştir.
Mahkememiz dosyasının yargılaması sırasında dosyanın İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilerek resen seçilecek akademisyen taşımacılık alanında uzman üç kişilik bilirkişi heyetine tevdi edilerek rapor düzenlenmesine karar verilmiştir.Taşıma alanında uzman bilirkişiler Dr. …, Dr. … ve Dr.Öğr.Üyesi ….’ nin 28/07/2023 tarihli raporlarında özetle: Somut olayda 2.seferde araç beklemesi sebebi ile davacının bekleme ücretine hak kazanamayacağı, davalının her iki seferde de gecikme sebebi ile gecikme zararlarının navlun kadar miktarla sınırlı olmak üzere tazminini talep edebilmesi için yüklerin gönderilene teslimini takiben 21 gün içinde zararın somutlaştırılarak tazminat talebine dönmesi gerektiğinden, hak düşürücü süre geçtiği, takas mahsup yolu ile de tazminat talep edemeyeceği, TTK m.875/3 benzeri bir gecikme sorumluluğunun CMR taşımalarında söz konusu edilemeyeceği, davacının peşin taşıma bedeli konusunda mutabakatı ortaya koyması halinde ancak 4.600,00EURO bekleme ücreti talep edebileceği, lehine bekleme ücretine hükmedilmesi halinde davacının dava tarihinden itibaren faiz talep edebileceği, mütalaa edilmiştir.
Toplanan tüm deliller ve dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde açılan dava;tarafların taşıma işleminin ödenmesi hususunda nakit ödemeye yönelik anlaşıldığı ancak davalı tarafça ödemenin tamamının gerçekleştirilmediği, davacı tarafça gerçekleştirilen taşıma işleminde (davalı tarafın ödemenin tamamını geç yaptığı iddiasına dayalı) davacı tarafın haksız şekilde 50 gün bekletildiği, 50 günlük bekleme ücretine hak kazandığı iddiasına dayalı olarak kesilen 5.000,00 Euro bedelli faturanın-bekleme ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesine ilişkindir. Davacı tarafın bekleme ücretine hak kazanıp kazanmadığı , hak kazanmışsa bedelinin tespiti amacıyla dosya taşımacılık alanında uzman bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından tanzim edilen raporda özetle; taraflar arasında sözleşme kurulduğu, davacı yan navluna hak kazanmış ise de; muacceliyeti bakımından bir anlaşma olmadığından TTM m.870 hükmü uygulanması gerektiği, buna göre navlun ödeme zamanı, malın gönderilene teslimi ile eş zamanlı olması gerektiği, davacının yükü varma yerine ulaştırması ve yükü teslime hazır olması gerektiği, aksi takdirde yolculuk sürecinde, taşımanın her hangi bir aşamasında iddia edildiği gibi “hapis hakkı” ileri sürülemeyeceği, hapis hakkının ancak, davacının yükü teslime hazır ettiği anda, navlunu alamaması halinde kullanabileceği bir hak olduğu, muaccel olmadan alacak iddiasına dayanması ve ödememe sebebi ile yükü varma yerine götürmemesi, davacının kendi risk alanında olan faaliyetleri olduğu, davacının 1.seferde gecikmesi sebebi ile 2.seferde de gecikmeye girdiği gözetilerek, 08.07.2021 tarihinde 1.seferi tamamlayarak yükü teslim etmesine karşın 2.seferi tamamlamaması, varma yerine ulaştıktan sonra da taşıma bedelini alamayacağı kaygısından kaynaklı gözüktüğü, her ne kadar, davacı taşıma bedeli peşin kararlaştırıldı demekte ise de; taşımaya başladığı, Fransa’ya gecikmelerle vardığı, ancak alıcının teslim mahalline yükü götürmediği, eğer peşin ödeme olsa idi, sefere başlamaması, gümrükten devam etmemesi, Türkiye’den çıkış yapmaması, taşıma sürecinin her hangi bir aşamasında ödeme talep etmesi yerinde olabileceği ancak davacının böyle bir peşin ödeme iddiası sabit olmadığı gibi, varma yerine yakın bir yerde beklemesi de kendi yazışmaları ile uyumlu olmadığı, beklemek yerine, yükü depoya almak, bir ardiyeye bırakmak tercihini defaten maille bildirmesine rağmen, araç yüklü beklemede kaldığını, esasen beklemenin sebebi, davacının peşin navlun iddiası ile navlunu almadan taşımaya devam etmemesi olduğu, bu nedenle, peşin navlun konusunda sözleşme sabit olmadığından davacının bekleme ücreti talep etmesinin somut olaya uymadığı, zira bekleme ücretinin temel dayanağı olan TTK m.863/3 hükmü gözetildiğinde, kendi risk alanında beklemeden dolayı davacı bekleme ücreti isteyemeyeceği, 2.seferde araç beklemesi sebebi ile davacının bekleme ücretine hak kazanamayacağı, davalının her iki seferde de gecikme sebebi ile gecikme zararlarının navlun kadar miktarla sınırlı olmak üzere tazminini talep edebilmesi için yüklerin gönderilene teslimini takiben 21 gün içinde zararın somutlaştırılarak tazminat talebine dönmesi gerektiğinden, hak düşürücü sürenin geçtiği, takas mahsup yolu ile de tazminat talep edemeyeceği, TTK m.875/3 benzeri bir gecikme sorumluluğunun CMR taşımalarında söz konusu edilemeyeceği, davacının peşin taşıma bedeli konusunda mutabakatı ortaya koyması halinde ancak 4.600,00EURO bekleme ücreti talep edebileceği, lehine bekleme ücretine hükmedilmesi halinde davacının dava tarihinden itibaren faiz talep edebileceğinin bildirildiği, bilirkişiler tarafından tanzim edilen raporda davaya konu hususlar gerekçeli, ayrıntılı olarak açıklanmış, raporun mahkememizce hükme esas alınmaya yeterli olduğu kanaatine varılarak , davacının, davalıya ait yükleri kendi risk alanında beklettiği ve bu nedenle bekleme ücretine hak kazanamayacağı kanaatine varılarak davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Her ne kadar davalı tarafça takas/mahsup talebinde bulunulmuş ise de davalı tarafın gecikmeden kaynaklı zararının ne olduğu, üç ihracatından iptal nedeniyle ne kadarlık bir zarar ettiği hususu somutlaştırılamadığından takas/mahsup talebi mahkememizce kabul görmemiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 269,85 TL nispi karar ve ilam harcının peşin alınan 1.540,69 TL’ den mahsubu ile artan 1.270,84 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Arabuluculuk Ücret Tarifesi kapsamında Maliye Hazinesinden karşılanan arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davacıdan alınarak hazineye ÖDENMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerine bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan bilirkişi ücreti 6.000,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davalı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 17.900,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içinde mahkememize veya mahkememize iletilmek üzere herhangi bir nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne verilecek dilekçe ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf kanun yoluna başvurma hakkı açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/10/2023

Katip …
¸E-imzalıdır.

Hakim …
¸E-imzalıdır.