Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/1114 Esas – 2023/233
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/1114 Esas
KARAR NO : 2023/233

HAKİM :
KATİP :

DAVACI : … ET VE ET ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ – 0
VEKİLLERİ : Av.
Av
DAVALI : HASIMSIZ

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 12/10/2022
KARAR TARİHİ : 28/02/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 27/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkil olan Vatan Mah. 10.Deniz Sok. No: 6/1 Yıldırım/Bursa adresindeki … Et Ve Et Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti.’ nin 41972 ticaret sicil nolu ticari işletmesinde 04/10/2022 tarihinde ve saat 03:50 civarı ana üretim faaliyet binasında yangın çıktığını, yangının civardaki komşular tarafından fark edildiğini ve yetkililere haber verildiğini, yangının müvekkil şirketin muhasebeye ilişkin evrakların tutulduğu yerde de çıkmış olup, müvekkil şirketin Mali Müşaviri ve şirket yetkililerinin tespit ettiği kadarıyla müvekkil şirketin alış satış faturaları, sevk irsaliyesi tahsilat makbuzları 2021 yılı ve öncesi., bordrolar ,ücret pusulaları 2021 yılı ve öncesi, yevmiye kebir envanter defterleri 2017 yılı ve öncesi, envanter defterleri 2020 yılı ve öncesi, kdv stopaj kurumlar kur geç v. beyannameleri 2019 yılı öncesi, aylık prim ve hizmet bildirgeleri 2021 yılı ve öncesi muhtelif muhasebe evraklarının yanmak suretiyle zarar gördüğünü, bu defterlerin, kurtarılan defter ve belgelerin ile alış-satış faturaları ile birlikte halen şirkette muhafaza edilmekte olduğunu, bu nedenlerle listelenmiş olan ticari defter ve belgeler ile yangında zayi olduğu ortaya çıkabilecek başkaca defter ve belgelerin zayi olduğuna dair taraflarına zayi belgesi verilmesi yönünde karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, davacı şirkete ait ticaret sicil kayıtları, yazılan müzekkere cevapları, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, hukuki niteliği itibari ile TTK 82/7. maddesi uyarınca açılmış bir zayi belgesi verilmesi davasıdır.

Anılan 6102 sayılı TTK’nın 82/7. Maddesine göre: Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.
Davanın, TTK.82/7. maddesinde öngörülen 15 günlük yasal hak düşürücü süre içinde açıldığı belirlenmiş ve işin esası incelenmiştir.
Davacı şirkete ait, ticaret sicil, noter, vergi dairesi kayıtları ile yangın tutanağı celp edilmiştir.
Dosyamız temin edilen evraklar ile birlikte SMMM bilirkişi eşliğinde keşif icra edilerek davacı tanıkları dinlenmiş ve bilirkişi raporu düzenlenmiştir. Bilirkişi raporunun yeterli ve hüküm kurmaya elverişli olduğundan itibar edilmiştir.
SMMM bilirkişi tarafından düzenlenen 12/02/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle:6102 sayılı TTK’nın 82/7 madde ve fıkrasında “Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren on beş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebileceğini, bu davanın hasımsız açılacağını, mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir.” hükmü düzenlenmiş olup, davacı vekili tarafından 15. Günde dilekçenin verildiğinin görüldüğünü, Vatan Mah. 10.Deniz Sok. No: 6/1 Yıldırım / Bursa adresindeki … ET VE ET ÜRÜNLERİ SAN.TİC.LTD.ŞTİ.’nin 41972 ticaret sicil nolu ticari işletmesinde 04/10/2022 tarihinde ve saat 03:50 civarı ana üretim faaliyet binasında yangın çıktığını, yangının Bursa Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı ekiplerince söndürülmüş olup yangın raporu dosyaya sunulduğunu, İtfaiye tarafından düzenlenen yangın raporu incelendiğinde zarar güren bina dekorasyon makinalar, hammadde malzeme ve mamuller demirbaşlar irili ufaklı yanan tün maddi varlıkların yanında hasar görüp kullanılamaz hale gelen tamamen yanan defter fatura dekont makbuz bordro gibi evrak ve defterlerinde raporda yer aldığı görüldüğünü, Şirketin muhasebesinin yerinde tutulduğunu, yapılan keşifte evrakların yandığı katın hemen altındaki katta muhasebe ofisinin yer aldığı yangından çok zarar görmeyen ofiste faaliyetin aksatmadan devam ettiği dar bir alanda konuşlanan ofisteki dosya dolapları incelendiğinde hemen her ay bir dolap dolusu evrakın klasörlendiği bu klasörler için dolu dolaplardan birinin boşaltılıp yeni evrakların dolaba konulduğu çıkarılan evrakların ise yanan yukarı kattaki arşiv odalarındaki raflara yerleştirildiği şirket yetkilileri tarafından detaylı bir biçimde tarafıma anlatıldığını, yukarıdaki katın olduğu gibi tamamen yandığı zararın sadece yangından ibaret olmadığı aynı zamanda söndürme çalışmaları sırasında harcanan tonlarca suyun da zarar yarattığı tespit edildiğini, 509 Seri No’lu Vergi Usul Kanunu (VUK) Genel Tebliği’nin ya le birlikte ticari ve mesleki faaliyette bulunan vergi mükelleflerinin önemli bir kısmı elektronik defter tutmak ve elektronik belge düzenleme zorunluğu kapsamına girmiştir. Kapsama girmeyenler eskiden olduğu gibi defter tutacak ve kağıt belge düzenleyeceklerini, Elektronik defter ve belgelerin saklanmasında bazı farklılıklar olmakla birlikte defter ve belgelerin muhafaza edilmesi gereken sürelerin farklı olmadığını, vergileme ile ilgili defter ve belgeler VUK’un 253’üncü maddesine göre, “Bu kanuna göre defter tutmak mecburiyetinde olanlar, tuttukları defterlerle düzenleyerek verdikleri ve aldıkları belgelerin bir örneğini, ilgili bulundukları yılı takip eden takvim yılından başlayarak beş yıl süre ile muhafaza etmeye mecbur olduklarını, beş yıllık süre geçmiş olsa bile böyle durumlarda defter ve belgeleri saklama zorunluğu devam etmekte, incelenmek üzere talep edilmesi halinde incelemeye ibraz edilmesi gerektiğini, bunların başlıca örneklerinin, yıl zararları, Yıllara sari inşaat işleri, Amortismanlar, KDV Mahsup ve İadesi, Vergi beyannamelerinin takdir komisyonuna sevk edilmesi, Kurumların tasfiyesinde defter belgelerin saklanma süresi gibi olduğu, şirketteki makinaların amortisman sürelerinin çoğu 5 yılın üzerinde olduğunu, bu nedenle saklama süresi zorunluluğu 5 yılın üzerinde olduğunu, diğer kanunlardaki saklama sürelerinin Öte yandan,5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 86’ıncı maddesinde, işveren ve iş yeri sahipleri, iş yeri defter, kayıt ve belgelerini ilgili olduğu yılı takip eden yılın başından başlamak üzere 10 yıl süreyle, saklamak ve kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilen memurlarınca istenilmesi halinde on beş gün içinde ibraz etmekle yükümlü tutulduğunu, dolayısıyla, sosyal sigortalar kapsamına giren evrak ve belgeler ile defterlerin 5510 sayılı Kanun uyarınca 10 yıl süreyle muhafaza edilmesi gerektiğini, Türk Ticaret Kanunu’nda defter ve belgelerin saklanma süresi 10 yıl olarak belirlendiğini, açılabilecek ticari davalarda delil olması bakımından defter ve belgelerin varlığı önemli olduğunu, bu hali
A- Zayi kararı verilmesi Uygun olan defterlerin,
– 2011-2012-2013-2014-2015 ve 2016 yılına ait yevmiye defterleri, defter i kebir
ler, envanter defterleri,
B- Tamamı zayi olan evrak listeleri ve basım bilgileri aşağıdaki gibi olan,
– 2011-2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 ve 2021 yıllarına ait
alış satış faturaları , sevk irsaliyesi , tahsilat makbuzları evrakların matbaa basım bilgi ve listeleri rapor içeriğinde yer almakta olup ayrıca rapor ekinde de gösterildiğini,
C- 01.01.,2011-31,12.2021 TARİHLER ARASI BORDROLAR ,ÜCRET PUSULALARI, AYRILAN PERSONELERİN ÖZLÜK DOSYALARI
D- Ticaret kanunu, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunu’göre saklamak zorunda olduğu defter ve belgeler yine bugün itibari ile
2022-2021-2020-2019-2018-2017-2016-2015-2014-2013 yıllarına ait yevmiye
defterleri, defter i kebir ler, envanter defterleri ve belgeler olduğu mütalaa edilmiştir.
Toplanan tüm deliller ve dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde somut olayda, davacı şirkette 04/10/2022 tarihinde meydana gelen yangında şirkete ait defter ve belgelerin zayi olduğu iddiası ile açılan eldeki davada; davacı tarafa ait 2011-2012-2013-2014-2015 ve 2016 yılına ait yevmiye defterleri, defteri kebirler, envanter defterleri,2011-2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 ve 2021 yıllarına ait
alış satış faturaları , sevk irsaliyesi , tahsilat makbuzları,
-01.01.2011-31.12.2021 tarihler arası bordrolar ücret pusulaları, personellerin özlük dosyalarının düzenlenen bilirkişi raporunda vurgulandığı üzere şirketin iradesi dışında zayi olduğu anlaşılmakla bu belgeler yönünden zayi olduğunun tespitine, dava dilekçesinde talep edilen 2019 yılı öncesine ait kdv stopaj kurumlar kur geç v. Beyannameleri, 2021 yılı öncesi aylık prim ve hizmet bildirgeleri muhtelif muhasebe evrakları yönünden ise bu belgelerin Gelir İdaresi Başkanlığından temin edilebileceği zayi olduğunun sabit olmadığından bu belgeler yönünden talebin reddi ile aşağıdaki şekilde karar verilerek aşağıdaki hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davanın kısmen kabulü ile Bursa ticaret sicil müdürlüğünün 41972 sicil numarası ile kayıtlı davacı, … ET VE ET ÜRÜNLERİ SAN.TİC.LTD.ŞTİ. Ait
– 2011-2012-2013-2014-2015 ve 2016 yılına ait yevmiye defterleri, defteri kebirler, envanter defterleri,
-2011-2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 ve 2021 yıllarına ait
alış satış faturaları , sevk irsaliyesi , tahsilat makbuzları,

-01.01.2011-31.12.2021 tarihler arası bordrolar ücret pusulaları, personellerin özlük
dosyalarının zayi olduğunun TTK 82/7. Maddesi uyarınca tespitine,
-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 80,70 TL’nin mahsubu ile bakiye 99,20 TL nispi karar ve ilam harcının davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.28/02/2023
Katip 136164
¸E-imzalıdır.

Hakim 125958
¸E-imzalıdır.