Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/958 Esas – 2022/57

T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Türk Milleti Adına “KARAR”

ESAS NO : 2021/958
KARAR NO : 2022/57

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ : Av.
DAVALI : ……İNEGÖL TOPLU İŞYERİ YAPI KOOPERATİFİ –
VEKİLİ : Av.
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/02/2015
KARAR TARİHİ : 24/01/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 14/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 02/07/2013 tarhinde malzemeli duvar işçiliği yapılması konusunda sözleşme ve çevre iş güvenliği sözleşmesi yapıldığını, bahse konu sözleşmeye göre müvekkilinin yüklenici davalının ise işveren konumunda olduğunu, sözleşme ile müvekkilinin davalı tarafından işveren sıfatıyla kendisine 08/07/2013 tarihinde teslim edilen … Otel şantiyesinde duvar yapımı işini üstlendiğini, taraflar arasında yapılan sözleşmede tarafların inşaat alanında sığınak dahil olmak üzere yer alan malzemeli olarak duvar işçiliği için 02/07/2013 tarihi fiyatları ile m2 birim fiyatı 10,30+KDV olarak belirlendiğini, işin niteliğinin duvar malzemeli Bims Blok hariç , demir beton hariç işçiliğin yapılması olduğunu, sözleşme uyarınca işin bitirilmesi süresinin 90 gün olduğunu, sözleşmeye göre hava muhalefetinden veya işverenden kaynaklanan nedenlerle çalışılamayan günler mutabık kalınarak toplam süreye ekleneceğini, davalı tarafından inşaat alanı gezdirelerek ve inşaat alanı gösterilerek sözleşme uyarınca müvekkiline toplam 82.000 m2 tüm duvarlar ve sığınak duvar işi yaptırılacağının vaad edildiğini,müvekkilinin üzerine düşen tüm yükümlülüğü yerine getirdiğini, ancak sözleşme süresi içerisinde duvar dışı yapılması gereken işlerin yapılmaması, sözleşme gereği işveren tarafından sağlanacak hususların zamanında ve tam olarak yerine getirilmemesi, bims bloklarının ve malzemelerin temin edilmemesi, araç gereç temini yapılamaması, vinç temin edilmemesi, duvar yapılacak alanlarda duvar öncesi inşaatın devam etmesi ve hazırlık çalışmalarının tamamlanmamış olması gibi sebeplerle müvekkilinin çalışmalarının davalı kusuru ile engellendiğini, müvekkilinin üzerine düşen edimi tamamlaması nedeni ile taraflar arasında imzalanan 02/07/2013 tarihli sözleşme uyarınca davalıya verilen 5 adet süresiz teminat senedinin müvekkiline iade edildiğini, müvekkilinin alacak ve zararları ile ilgili olarak davalı kooperatife iş bu davayı açmadan önce Bursa 10. Noterliği’nin 48904 yevmiye nolu, 22/12/2014 tarihli ihtarnamesi ile ihtarnme gönderdiğini, davalı kooperatifin bu ihtarnameye rağmen gerekli ödemeyi yapmadığı gibi İnegöl 2.Noterliği’nin 225 yevmiye nolu 08/01/2015 tarihli ihtarnamesi ile müvekkiline yaptığı işler karşılığında 511.063,07 TL ödendiğini iddia ettiğini, oysa davalı kooperatif tarafından müvekkiline yapılan toplam ödemenin 371.063,07 TL olduğunu, müvekkilinin muhatap kooperatife 45.000 m2 duvar imal ettiğini, davalı tarafın 15.000 m2’lik duvar bedelini ödemediğini, davalının duvar dışı yapılması gereken işleri yapmaması nedeni ile müvekkilinin inşaat alanına en az 100 kez 20 işçisini götürdüğünü, ancak hiç bir çalışma yapmadan geri dönmek zorunda kaldıklarını, bahse konu işçilerin yevmiyelerinin müvekkili tarafından karşılandığını, davalı yanca bu zararın karşılanacağı söylenmiş ise de karşılanmadığını, sözleşme uyarınca hesaplanan inşaat süresi 90 gün olmasına rağmen bu sürenin davalı tarafça duvar dışı işlemlerin yapılmaması nedeni ile uzatıldığını, bu sürede işçilik ve malzeme fiyatlarına zam geldiğini, sözleşme birim m2 fiyatının arttığını, bu sebeple müvekkili tarafından yapılan işe ilişkin aradaki fark bedelini talep ettiklerini, davalı tarafından toplam 82.000 m2 duvar işi yaptırılacağı vaad edildiği için müvekkilinin bu sözleşmeye güvenerek işçilik malzemesi, araç temini, işçi temini yoluna gittiğini, buna göre işçi ve mazleme alımı sözleşmeleri yaptığını, ancak davalının vaad ettiği işin tamamını yaptırmaması nedeniyle müvekkilinin zarara uğradığını, çalıştıramadığı işçilere işçilik ücreti ödemek zorunda kaldığını, stokladığı malzemeler ve alet edavatların da elinde kaldığını, müvekkilinin bu nedenle de büyük zararının mevcut olduğunu, müvekkilinin inşaat alanında kalan ve iade edilmeyen malzemelerin davalı yanca izinsiz kullanılması ve iade edilmemesi ile ilgili olarak hukuki ve cezai müracaat haklarını saklı tuttuklarını, müvekkilinin alamayacağı şekilde müvekkilinin malzeme ve iskelesini alan davalı taraf yüzünden müvekkilinin hem malzeme hem de iskele kiralayarak çalışmak zorunda kaldığını, açılan davanın kabulü ile fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla alacak ve maddi zararlarının şimdilik 10.000,00 TL’sinin davalıdan temerrüt tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, tüm yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu sözleşmenin 4.maddesi uyarınca işin süresinin 90 gün olduğunu, 08.07.2013 tarihinde başlayacak olan işin 90 gün süre sonunda teslim edilmesi konusunda davalı ile anlaşıldığını, davacı tarafından, tüm ihtarlarına rağmen bu süreye uyulmadığını , sözleşmenin 7.maddesi uyarınca taahhüt ettikleri işi taahhüt ettikleri sürede yapmamış olmaları nedeniyle sözleşmenin sona erdiğini, bahse konu sözleşmede, birim fiyat üzerinden anlaşma sağlandığını, yapılacak iş kadar ödeme yapılacağı konusunda sözleşmenin akdedildiğini ve yapılacak işin birim fiyatı ve ödeme koşullarının düzenlendiğini, davacı tarafından yapılan çalışma bedeli olarak; toplam 371.063.07 TL’nin davacıya eksiksiz ödendiğini,her ne kadar. 08/01/2015 tarihli ihtarname ile sehven 511.063.07 TL olarak beyan da bulunulmuş olsa da: sehven ifade edilen bu rakamın gerçek rakam olmadığını cari kart ekstreleri ile de sabit olduğunu, yapılan işin karşılığı olan 371.063.07 TL davacı tarafından kesilen toplam fatura bedeli uyarınca ödenmiş olup, davacının süresinde işi tamamlamamış olmasına rağmen, yaptıkları işin karşılığının kuruşu kuruşuna taraflarına ödendiğini, davacı tarafin iddialarının aksine işin süresinde tamamlanmaması tamamen davacıdan kaynaklı olduğunu, işin gecikmesi nedeniyle uğradıkları zararlar ile ilgili yargısal haklarını saklı tuttuklarını , tüm yasal, cezai başvuru hakları saklı kalmak kaydıyla, iyi niyet kurallarına ve hukuka aykırı davanın reddini, vekalet ücreti ve yargılama masraflarının karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu gereğince taraflarca usulüne uygun şekilde sunulan deliller toplanmış ve dosya içerisine alınmıştır.
Tarafların iddia ve savunmaları, ticari defterler, faturalar, Bursa 10. Noterliği’nin 22/12/2014 tarih, 48904 yevmiye nolu ihtarnamesi, İnegöl 2. Noterliği’nin 225 yevmiye 08/01/2015 tarihli ihtarnamesi, 02/07/2013 tarihli sözleşmesi dosya arasına alınmıştır.
Mahallinde 07/01/2016 tarihinde bir inşaat, bir eser sözleşmeleri konusunda uzman hukukçu bilirkişinin refakate alınarak keşif yapıldığı, bilirkişiler tarafından hazırlanan 01/07/2016 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; tarafların 02/07/2013 tarihli eser sözleşmesi gereğince aralarında anlaşmış olmalarına rağmen davacının 5.951,83 m2’lik duvarın parasını alamadığı, bu nedenle davacının 72.338,54 ( KDV dahil) alacak mahrumiyetine uğrayacağı kanaatine varıldığının bildirildiği görülmüştür.
04/01/2017 günü önceki keşifte bulunan bilirkişiler haricinde 2 inşaat, 1 eser sözleşmesi ve hesap konusunda uzman bilirkişi refakatinde tekrar keşif yapılmasına karar verildiği, 17/03/2017 havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; yapılan hesaplamalar neticesinde taraflar arasında düzenlenen sözleşmeye konu olan yapıda toplam 35.328 m2’lik duvar imalatı yapıldığını, yapılan işin bedelinin ise sözleşme birim fiyatı üzerinden hesaplanması neticesinde KDV dahil 429,376,00 TL’ye karşılık geldiğinin hesaplandığı ve davacı tarafa 58.312,98 TL ( KDV dahil) eksik ödeme yapıldığının tespit edildiği, davaya konu olan yapı üzerinde inşaat işlemlerinin tamamlanmamış olması ve dava dosyası içinde duvar imalatı işinde kullanılacak bims malzemenin şantiye sahasına getirilerek teslim edildiğine dair teslim tarihini gösterir tutanaklarının bulunmaması nedeni ile işin gecikmesinden dolayı oluşan zarara ilişkin her hangi bir değerlendirme yapılması mümkün olmadığını, Bims blok malzemelerinin şantiyeye getirilerek teslim edildiğini gösterir üzerinde tarih ve miktarı gösterir irsaliye , fatura ve belgelerin davalı tarafça dosyaya sunulması ve talep edilmesi halinde gerekli değerlendirmenin yapılabileceğinin bildirildiği görülmüştür.
Taraf vekillerinin 17/03/2017 havale tarihli bilirkişi raporuna karşı itirazları sonucu ek rapor alınmasına karar verilmiş olup dosyanın rapor sunan bilirkişilere tevdii edildiği, 13/11/2017 havale tarihli ek bilirkişi raporunda özetle; 17/03/2017 tarihli bilirkişi raporunda yapılan hesaplamaların dayanağının mimari projede belirtilen ölçü ve detaylara bağlı olarak yapılan imalat miktarını gösterir metrajlar olduğunu, gerekli hesaplamalar ve söz konusu alacak bakiyesi bu metraja dayanılarak kuruşlandırıldığını, sözleşme tarihinin 02/07/2013 olması ve yer tesliminin davacıya 08/07/2013 tarihinde yapılmış olması nedeniyle bu konunun muhasebe yönüyle incelenmesi gerektiği hususunda kanaat getirdiklerini, 17/03/2016 tarihli raporda belirtildiği üzere söz konusu işin yapımı ile ilgili davalı kooperatif tarafından davacının alacağına ilişkin olarak 9 adet hakediş evrakının tanzim edildiğini, en son hakediş evrakı olan 9 nolu hakedişin 17/06/2014 tarihinde düzenlendiğinin belirtildiğini, en son hakediş olan 9 nolu hakediş tarihinin 17/06/2014 olması dikkate alındığında çalışılamadığı belirtilen süre ile yapılan işin karşılığı olarak ödenen en son hakediş tarihi arasında çelişki oluştuğunu, davalının hatalı hesap yapıldığı yönündeki itirazlarında ise 02/07/2013 tarihli sözleşmenin 2. Maddesinde 1 m2 duvar işinin bedeli 10.30 +KDV olarak belirtildiği, bunun anlamının 1 m2 duvar örülmesinin bedeli 10.30 TL olduğunu ve işin sonunda genel yeküne kanuni olarak gereken KDV oranı şeklinde olduğunu, 1 m2 duvar yapım bedeli 10.30 TL olduğu ve bu işin KDV miktarı 1.85 değil 1.8540 TL’lik bedele karşılık geldiğini, dolayısı ile duvar imalat bedeli olarak hesaplanan 35.328 m2 miktarı ile 12.1540 TL çarpıldığına iş bedelinin 429.376,00 TL’ye karşılık geleceğinin bildirildiği görülmüştür.
Dosyanın tarafların ticari defterleri ile birlikte talimat mahkemesi aracılığı ile resen seçilecek 3 inşaat , 1 SMMM bilirkişiye tevdii edildiği, bilirkişilerce hazırlanan 02/07/2018 tarihli bilirkişi raporunda; dosyada mevcut sözleşmeler taraf beyanı ve bilirkişi raporunun incelenmesi neticesinde, yapılan imalatların proje üzerinden çıkarılan metraja göre yapılan toplam duvar m2’si 36.492 m2’ye itibar ettiğini, taraflar arasında yapılan sözleşmedeki fiyatlara göre yapılan imalatlar değerlendirildiğinde toplam 72.460,70 davacı alacağının hesaplandığı bildirilmiştir.
Davacı vekili tarafından 11/10/2018 havale tarihinde ıslah dilekçesi sunulduğu görülmüş, yapılan yargılama neticesinde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkemece verilen bu kararına karşı davalı vekili 25/01/2019 tarihli dilekçesi ile istinaf yoluna başvurulmuştur.
İstinaf incelemesine gönderilen dava dosyasında mahkeme kararı, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi’nin 2019/273 E, 2020/258 K. Sayılı 19/02/2020 tarihli ilamı ile kaldırılmıştır.
İstinaf kaldırma kararı sonrası yeniden mahkeme esasına giren dava dosyasında yargılamaya devam edilmiş, Hukukçu ve Gayrimenkul uzmanı bilirkişiden alınan 27/10/2020 tarihli ek bilirkişi raporunda özetle; aralarında anlaşmış olmalarına rağmen; davacının inşa edemediği kısım olduğu, bu nedenle davacının 72.460,70 TL (KDV dâhil) kar mahrumiyetine uğrayacağı bildirilmiştir.
03/03/2021 tarihinde talimat yazılmak suretiyle alınan bilirkişi heyet ek raporunda özetle: Bilirkişi heyetinin hazırlamış olduğu, 27.10.2020 tarihli rapor ve istinaf kararı ilamı dikkate alınarak incelendiğini, bilirkişi raporunun incelenmesi neticesinde, yapılan imalatların, proje üzerinden çıkarıları metraja göre, yapılan toplam duvar 36,492,00 m2.’ye itibar edilmektedir. Taraflar arasında yapılan sözleşmedeki fiyatlara göre, yapılan imalatları değerlendirildiğinde 36.492,00 m2. ((Yapılan işin metrajı) x 10,30 TL./m2.(Birim fiyatı) x 1,18 K.D.V.—443.523,77 TL Kooperatif tarafından davacıya yapılan ödemeler 371.063,07 TL. Olduğu, buna göre toplam:72.460,70 TL davacı alacağının hesaplandığı bildirilmiştir.
İnşaat mühendisi bilirkişi tarafından hazırlanan 25/10/2021 tarihli ek bilirkişi raporunda özetle; 1 ve 3. Bilirkişi raporları ile heyetçe hazırlanan 2 bilirkişi raporundaki davacı yükleniciye yapmış olduğu halde ödenmeyen işin parasal değerlerdeki farklılığın yüklenici tarafından yapılan iş miktarının 1. Ve 3. Bilirkişi raporunda 36.492 m2 olarak hesaplandığı halde 2. Bilirkişi raporunda 35.328 m2 olarak hesaplanmış olmasından ( aradaki 36.492 m2-35.328 m2=1.164 m2 iş miktarından) kaynaklı olduğunun görüleceğini, taraflarınca hazırlanan ve dosyaya sunulan 17/03/2017 tarihli bilirkişi raporunda gerek taraflar arasındaki anlaşmazlığın esasında ifa edilen iş miktarı ve buna bağlı hesaplanan bedelden kaynaklı olması, gerekse hem davacı hem davalı tarafın dilekçelerinde iş miktar ve maliyetinin son hakediş evrakı ile örtüşmemesi nedeniyle dava konusu işin ifa edilen kısmının miktarının tespiti amacı ile onaylı projeleri üzerinden hesaplama yapıldığının belirtildiği, ancak tespit anında projede olduğu halde yapılmadığı tespit olunan iş miktarda hesaplanan bu değerden minha edildiğini, her iki rapor arasında yapıldığı bedeli ödenmeyen iş kısmına ait rakamsal farklılığın bu husustan kaynaklandığını bildirmiştir.
Dava dosyası İnegöl 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 16/09/2021 tarih ve 2020/110 esas 2021/238 karar sayılı gönderme kararı ile 01/11/2021 tarihinde mahkememize gönderilmiş, mahkememiz esasına kaydedilmiştir.
Toplanan tüm deliller ve dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; açılan dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedeli alacağının tahsili istemidir. Mahkememizce Bursa BAM 7. HD’nin karar ilamı dikkate alınarak dosyada rapor tanzim eden üç heyetten ek rapor alınmakla birlikte, 27/10/2020 tarihli birinci heyet tarafından tanzim edilen ek raporda özetle; davacının alacağının 72.460,70 TL olduğunun, 25/10/2020 tarihli ikinci heyet tarafından tanzim edilen ek raporda davacının alacağının 58.312,98 TL olduğunun , 03/03/2021 tarihli üçüncü heyet tarafından tanzim edilen ek raporda 72.460,70 TL olduğunun belirtildiğinin tespit edildiği, birinci ve üçüncü bilirkişi heyeti tarafından tanzim edilen ek raporların her ikisinde de duvar yapım işinden kaynaklı davacının bakiye 72.460,70 TL alacağının bulunduğunun tespit edildiği, davacı tarafça bozma ilamı öncesi söz konusu bedel üzerinden dava değeri arttırılmış ise de; davacı vekilince sunulan dava dilekçesinde işçilik ücretlerinin de talep edildiği anlaşılmaktadır. Davacı vekiline bozma ilamı öncesinde davaya konu taleplerini miktar itibari ile açıklaması hususunda süre verildiği, davacı vekili tarafından sunulan 15/12/2016 havale tarihli dilekçede işçilik alacaklarından kaynaklı fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 250,00 TL talep ettiklerinin bildirildiği tespit edilmiştir. İşbu husus gözetilerek davacı vekilinin talep artırım dilekçesine konu ettiği alacak kalemine ilişkin olarak dava değerinin 9.475,00 TL olarak gösterildiği, değer artırıma konu miktar gözetildiğinde davacı vekilinin talebinin 72.210,00 TL’yi kapsayacağı anlaşıldığından taleple bağlı kalınarak davaya konu işe ilişkin duvar yapım bedelinden kaynaklı 72.210,70 TL’nin davalının temerrüde düşürülme tarihi olan 01/01/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacı vekilinin diğer talebine yönelik olarak yapılan değerlendirmede ise; işin gecikmesinden kaynaklı zararın tazminine ilişkin dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgeler gereği anılan zarara ilişkin olarak tespit yapmanın mümkün olmadığı, bu haliyle davacı tarafça söz konusu alacak kalemine yönelik talebin ispatlanamadığı kanaatine varılmakla birlikte aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle,
DAVANIN KISMEN KABULÜNE,
1-Davaya konu işe ilişkin duvar yapım bedelinden kaynaklı 72.210,70 TL’nin davalının temerrüde düşürülme tarihi olan 01/01/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Davacının işçilik ücretlerine ilişkin alacak talebinin isteminin REDDİNE
3-Islah dilekçesine konu edilen ve duvar yapım bedeli olarak talep edilen ek 250,00 TL’lik alacak talebi hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
4-Alınması gerekli 4.932,71 TL harçtan peşin alınan 170,78 TL peşin harcın, 1.066,70 TL ıslah harcının mahsubu ile eksik 3.695,23 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
5-Davacı tarafından sarf edilen 4.199,20 TL yargılama giderinin kısmen kabul oranına göre hesap edilen 4.184,51 TL’sinin, 170,78 TL peşin harcın,1.066,70 TL ıslah harcının, 27,70 TL başvurma harcı, 4,10 TL vekalet harcı olmak üzere toplam 5.453,79 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davalı tarafından yapılan 915,15 TL’lik yargılama giderinin kısmen red oranına göre hesap edilen 3,15 TL’lik kısmının davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
6-Davacı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 10.187,39 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 250,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,

8-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansından karar tebliği için gerekli miktar kullanıldıktan sonra artan kısmın kararın kesinleşmesi halinde HMK’nın 333.maddesi uyarınca istek halinde davacıya iadesine,
9-Davalı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde HMK’nın 333.maddesi uyarınca istek halinde davalıya iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzlerine karşı , gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 341 vd. maddeleri gereğince verilecek istinaf dilekçesi ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi’nde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.24/01/2022

Katip 136164
¸e-imzalıdır.

Hakim 194065
¸e-imzalıdır.