Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/428
KARAR NO : 2022/942

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : … PAZARLAMA VE DAĞITIM TİC.AŞ …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALILAR : 1- … – …
2- … – …
3- … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 27/05/2021
KARAR TARİHİ : 14/09/2022
YAZIM TARİHİ :05/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkili şirket ile davalıların murisi … arasında açık satış noktası sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşme uyarınca davalıların murisine 90.000,00-TL katkı sağlandığını, ancak davalıların murisinin sözleşmeye aykırı davranarak iş yerini terk ettiğini ve müvekkilinden ürün almayı kestiğini belirterek katkı olarak sağlanan 90.000,00-TL ile 50.000,00-USD cezai şart için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalılar adına usülüne uygun dava dilekçesinin tebliğine rağmen davaya yazılı cevap verilmemiştir.
Davalılar vekili duruşmadaki beyanlarında davanın reddini talep etmiştir.
KANITLAR:
İcra dosyası,yazışmalar,sözleşme, bilirkişi raporu,
KANITLARIN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME :
Dava ; katkı payı alacağı ile cezai şart bedelinin tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali davasıdır.
Davacı vekili tarafından davalılar aleyhine alacağın tahsili talebi ile Bursa 1.İcra Müdürlüğünün 2016/9773 esas sayılı dosyasında, 91.028,78 TL(90.000,00 TL asıl alacak, 892,50 TL işlemiş faiz, 136,28-TL protesto masrafı ve 50.495,83 USD (50.000,00 USD asıl alacak +495,83 USD işlemiş faiz) alacaklı olduğunu beyan ile icra takibi başlatmış, davalı tarafın 29.09.2015 tarihinde vefat etmiş etmesi nedeniyle 16.11.2016 tarihli davacı vekilinin talebi ile mirasçılarına ödeme emri gönderilmiş davalılar vekili tarafından takip alacaklısına herhangi bir borcun olmadığını, davalıların her ne kadar Saadettin Polat’ın eşi ve çocukları olmasına rağmen Çanakkale Sulh Hukuk Hakimliğinin 2015/1263 ve 2015/1606 K sayılı kesinleşmiş mirasın reddine ilişkin karar örneğinin dilekçe ekinde ibraz edildiğini beyan ile borcun tamamına faize ve borcun tüm ferilerine tiraz ederek icra takibinin durdurulmasını talep edilmesine karşılık, davacı tarafça açılan Çanakkale 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2017/192E. -2020/50K.sayılı kararı ile davalıların mirası retlerinin iptaline dair verilen kararın Bursa BAM 1.Hukuk Dairesi’nin 2020/965 E. -2021/261 K.Sayılı ilamı ile onanmasına karar verildiğinden davalılar yönünden icra takibine devam edildiği, davalıların itirazı üzerine takibin durması üzerine takip durmuştur. Takibe itirazın iptali ile devamını sağlamak amacıyla eldeki dava açılmıştır.
Murisin söz konusu sözleşmeye aykırılığı Çanakkale 1.Asliye Hukuk Mahkemesi 2016/129 D.İş sayılı dosyası ile tespit edildikten sonra Bursa 6.Noterliği 01.08.2016 tarih ve 07986 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile söz konusu Açık Satış Noktası Sözleşmesinin feshedildiği belirtilerek sözleşme gereği murise ödenen toplam 90.000,00 TL katkı payının ve 50.000,00 USD cezai şartın ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davacıya ödenmesi gerektiği ihtar edilmiştir.
Taraflar arasındaki alacak borç ilişkisinin açıklığa kavuşturulması yönünden, taraflar arasındaki ticari ilişkinin başlangıcından sonuna kadar olan dönemi kapsayan ticari defter ve bağlı kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yapılarak konusunda uzman SMM bilirkişiden rapor aldırılmıştır.
Bilirkişi tarafından düzenlenen 26/01/2022 tarihli ön bilirkişi raporunda; muris Sadettin Polatı’n taahhüt ettiği,75.000,00 Litre alımın gerçekleşip gerçekleşmediği tespitinin, dava dışı bayi (… Meşrubat Tic.A.Ş) nin 2015 yılına ait yasal defterleri ve 01.02.2015 tarihli Açık Satış Noktası Sözleşmesi (standart Sözleşme Miktar Taahhütlü) kapsamında davalı muris Saadetin Polat’a düzenlemiş olduğu faturaların incelenmesi halinde gerçekleşebileceği, 25/11/2021 tarihinde Çanakkale Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğüne yazılan müzekkereye cevap müzekkeresinin gelmesi ve Muris …’a ait son 5 yıllık gelir vergisi beyanname örnekleri incelendiğinde raporun tamamlanacağı bildirilmiştir.
Çanakkale Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak davalıların murisi …’ın ticari defter ve kayıtlarının incelenerek davalı işletmenin dava tarihi itibariyle en son mali durumunun tespiti yönünden bilirkişi incelemesi yapılması istenilmiştir.
Çanakkale 1. Asl.Huk.Mah. 2021/257 Tal. Sayılı dosyasında bilirkişi tarafından düzenlenen 22/12/2021 tarihli bilirkişi raporunda 25/11/2021 tarihinde Çanakkale Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğüne yazılan müzekkere ile murisin son 5 yıllık gelir vergisi beyanname örnekleri henüz mahkeme dosyasına intikal etmediği, davalılarca defter ve belgeleri sunulduktan sonra murisin en son mali durumunun tespiti için rapor yazılabileceğinin bildirildiği görülmüştür.
Bilirkişiden tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda ve davacı tarafından sunulan dava dışı … Meşrubat A.Ş.nin ticari defterlerine ilişkin CD kayıtları da incelenmek suretiyle davalı murislerinin sözleşme de almayı taahhüt ettiği miktarın dava tarihine kadar sattığı miktara oranlanarak davacının talep edebileceği katkı payı bedelinin hesaplanması ve ayrıca dosyaya celp edilen davalı murisine ait 5 yıllık gelir vergi beyannameleri incelenerek istenilen cezai şartın davalının mahfına sebep olup olmayacağı hususunda ek rapor düzenlenemesi istenilmiştir.
Bilirkişi Rafet Canok tarafından düzenlenen 08/08/2021 tarihli ek raporda; dava dışı bayi … Meşrubat Tic.A.Ş ‘nin 2015 yılına ait ticari (yevmiye) defterini e defter olarak tuttuğu, e defter beratlarının 01/2015 ilk ayının ve 12/2015, son ayının kanuni sürelerde oluşturulduğu, muris …’ın 01.02.2015 tarihli Açık Satış Noktası Sözleşmesi (standart Sözleşme Miktar Taahhütlü) imzaladığı, muris … ‘ın 75.000 Litre bira ürünlerinden almayı taahhüt ettiği, muris …’ın 16.02.2015 tarihinde, dava dışı bayi … Meşrubat Tic.A.Ş.’ne toplam 90.000,00-TL işletme katkı payı faturası düzenlediği, davalı tarafından, dava dışı bayi … Meşrubat Tic.A.Ş.’nden; 18.698,00 Litre ürün alındığı, sözleşmeye göre davalı 75.000 litre taahhüt ettiği , davacının, davalıdan talep edebileceği katkı bedeli hesabı (18.698,00 litre: 75.000,00 litre=0,2493 oranı üzerinden) yapılan hesaplamada satılan ürüne karşılık olan ve mahsubu gereken tutar 90.000 TLX0,2493=22.437,00 TL olup , davacının talep edebileceği tutar 90.000,00-22.437,00 TL=67.563,00 TL olduğu, Çanakkale Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün07.04.2022 tarihli cevap müzekkeresine ekinde; davalı …’ın vefat tarihi olan 29.09.2015 tarihine kadar gelir vergisi beyannamelerine göre davalı taraf …’ın 2015 yılı Gelir Vergisi Beyannamesinin Bilanço Usulune göre verildiği, davalı …’ın; 2015 yılı Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesine göre; Öz Kaynağının 182.208,21-TL olduğu, davacının, davalıdan talep edebileceği katkı bedelinin 67.563,00 TL olduğu, davalının 2015 yılı Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesine göre; 67.563,00 TL katkı payının, davalının mahfına sebep olmayacağı, tenkisinin mahkemenin takdirinde olduğu, Öz kaynak + 182.208,21 TL, Katkı Payı – 67.563,00 TL – 670,50 TL K.Payı Faiz sonucunda kalan tutarın 113.974,71- TL olup, sözleşmede Cezai Şart, icra takip talebinde de Cezai Şart 50.000,00 USD olarak belirlendiği icra takip tarihindeki TCMB USD Satış Kuru (2,9442 TL) ile 50.000,00 USD değerlendiğinde 50.000,00 *2,9442=147.210,00 TL olarak hesaplanmış, faiz tutarının 495,83 USD değerinin 495,83*2,9442 =1.459,82 TL tutarında olacağı ve davalı tarafın mahvına sebep olabileceği , bugünkü(08.08.2022) tarih itibari ile cezai şartın 50.000,00 USD ( TCMB USD Satış Kuru :17,9685) değerlendirildiğinde 50.000,00*17,9685= 898.425,00 TL tutarında olacağı , Faiz tutarının 495,83 USD değerinin 495,83*17,9685 =8.909,32 TL tutarında olacağı ve davalı tarafın mahvına sebep olabileceği yönündeki tespit ve kanaatinin bildirildiği görülmüştür.
Davacı ile davalıların murisi … arasında imzalanan sözleşme gereğince ; …’a bu sözleşmenin 2.Maddesi uyarınca”… Müvekkil Şirketin Bayii veya Distribütör vasıtasıyla dağıtımını yaptığı bira ürünlerini düzenli ve süreklilik arz edecek şekilde satın almayı ….”, 3.maddesi uyarınca da ”….müvekkil şirketin pazarlama ,dağıtım ve satışını gerçekleştirdiği bira ürünlerinden 75.000 litre ürünü müşterilerine satmayı … taahhüt ettiği, yine sözleşmesinin 21.maddesinde işleticinin işletmeyi kısmen veya tamamen çalıştırmaması ,devretmesi veya sözleşmede yazan hükümlerden birini ihlal etmesi gibi nedenlerle sözleşmenin feshine sebebiyet vermesi halinde katkının kendisine ödenmemiş kısmını talep etme hakkını yitireceği ,kendisine ödenen katkı payının da ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte geri ödeneceği ve 50.000,00 USD cezai şartında davalı tarafından ödeneceği hüküm altına alındığı görülmüştür.
Ancak davalı borçluların murisi … sözleşmeye aykırı olacak şekilde işletmeyi ,çalıştırmayarak ve müvekkil şirkete ait ürünleri işletmesinde bulundurmayarak sözleşmeye aykırı davrandığı,söz konusu işletmenin muris … tarafından çalıştırılmadığı ve işletmede davacı şirkete ait ürünlerin bulunmadığı Çanakkale 1.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2016/129 D.İş sayılı dosyası kapsamında tespit raporu ile tespit edildiğinden davalılar cezai şarttan sorumludurlar.
Bilirkişi tarafından satılan alkollü ürün miktarının satışı taahhüt edilen miktara oranlanmak suretiyle yapılan hesaplamada davalının almış olduğu 90.000,00 TL katkı payından 67.563,00 TL’sini iade etmesi gerektiği anlaşıldığından bu talebi yönünden kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Yine davacının 5 yıllık gelir vergisi beyannamelerinden tespit edilen mali durumuna,günün ekonomik koşulları ve dövizin aşırı şekilde değerlenmiş olduğu gözönüne alınarak sözleşmede kararlaştırılan 100.000 USD cezai şartın aynen infazı halinde davalının mahvına sebep olacağı kanaatine varıldığından TBK 182/2 maddesi uyarınca takdiren 4.000 USD cezai şarta hükmedilmiştir.
Takip tarihi itibariyle alacak likit olup, davalı lehine icra inkar tazminatına hükmolunmalıdır.
Açıklanan gerekçe ve dosya kapsamına göre aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı gerekçeye göre;
1-Davanın kısmen kabulüne,
Davalının Bursa 1. İcra Müdürlüğünün 2016/9773 esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptaline, takibin 67.563,00 TL asıl alacak ve 136,28 TL protesto masrafı olmak üzere 67.699,28 TL alacak üzerinden asıl alacağa takip tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile birlikte devamına,
-Cezai şart yönünden ise davalının yapmış olduğu itirazın kısmen iptaline, takibin 4.000 USD alacağı, takip tarihinden itibaren işletilecek kamu bankalarının USD cinsinden 1 yıl vadeli mevduata uyguladığı en yüksek faiz oranı ile birlikte aynen veya ödeme günündeki USD efektif satış kuru üzerinden hesaplanacak TL karşılığı ile birlikte devamına,
-Alacak likit olduğundan 17.677,89 TL icra inkar tazminatının davalılardan müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar yasası gereği alınması gereken 9.600,24-TL harçtan peşin alınan 7.651,14- TL harcın mahsubu ile bakiye 1.949,10- TL harcın davalılardan tahsiline,
3-Davacı tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı ‭2.366,8‬0-TL yargılama gideri üzerinden kabul red oranına göre hesaplanan 1.774,50-TL ile peşin alınan 7.651,14-TL harcın davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderlerin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına
5-Davacı yararına ölçümlenen 17.301,24- TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
6-Reddedilen kısım yönünden davalılar yararına ölçümlenen 9.200,00-TL (cezai şarttan takdiren indirim yapıldığından bu miktar yönünden vekalet ücretine hükmedilmemiştir) vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
7-Karar kesinleştiğinde taraflarca yatıralan avansın kullanılmayan kısmının HMK 333.md.uyarınca yatıranlarına iadesine
Dair, davacı vekilinin ve davalı … vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. ve 345. maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.14/09/2022

Başkan … Üye … Üye … Katip …
¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır.

Davacı gideri;
67,80 TL ilk gider,
1.600,00 TL bilirkişi ücreti,
699,00 TL tebligat ve posta gideri,
‭2.366,8‬0 TL toplam gider