Emsal Mahkeme Kararı Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/400 E. 2021/1009 K. 01.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/400
KARAR NO : 2021/1009
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVA : Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 13/05/2021
KARAR TARİHİ : 30/11/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 03/01/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Tasfiye Halinde … Gıda İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin dava dışı … Faktoring Anonim Şirketine borcu nedeniyle Bursa 15. İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı icra dosyası ile başlatılan takip kapsamında, müvekkil şirket tarafından davalıya, 18.01.2019 tarihli Ofis Hizmet Sözleşmesi ile Fast ofis/ Sanal ofis olarak kiralanan işyerine 25.03.2019 tarihinde gelinmiş ve haciz işlemi gerçekleştirildiğini, haciz sırasında dava dışı … Faktoring Anonim Şirketi, tarafımıza sanal ofis kiralanan müşterilerden Tasfiye Halinde … Gıda İnşaat Taahhüt Turizm Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketinin alacaklısı olduğunu beyan etmiş, bunun üzerine borçluyla aramızda tanzim edilen sanal ofis sözleşmesi ve ofisin menkullerinin faturaları ibraz edilmiş, müvekkil şirket yetkilisi … istihkak iddiasında bulunmuş, itirazını haciz tutanağına yazdırdığını, müvekkilin 27.03.2019 tarihinde Bursa 15. İcra Dairesi 2019/… Esas sayılı icra dosyasına sunduğu istihkak itirazı neticesinde; Bursa 1. İcra Hukuk Mahkemesinin 24.04.2019 tarihli 2019/405 Esas, 2019/429 Karar sayılı kararı ile takibin devamına karar verildiğini, Bursa 1. İcra Hukuk Mahkemesinin eksik inceleme neticesinde vermiş olduğu kararda; “15.03.2021 tarihinde gerçekleşen haciz mahallinde yapılan evrak araştırmasında borçlu şirkete ait imza sirkülerinin bulunması, sunulan kira sözleşmesinin yeni tarihli ve her zaman düzenlenebilecek bir sözleşme olması nedeniyle” hacze ve istihkak iddiasına konu menkul mallarla ilgili takibin devamına karar verildiğini ancak taraflar arasında mevcut sözleşme herhangi bir kiralama sözleşmesi niteliğinde değil yalnızca vergi dairesinde geçerli olacak sabit adres ve telefonları yönlendiren bir sekreter ve olası iş görüşmelerinde sağlanan toplantı odası hizmeti niteliğinde ve yalnızca bu kapsamda bir sözleşme olduğunu, bu durumda fiili haciz müvekkil şirkete ait mallar üzerinde haksız şekilde gerçekleştiğini, işbu haksız gerçekleşen hacizler nedeniyle işleri olumsuz etkilenen müvekkil, davalı veya dava dışı alacaklı … faktoring ile hiçbir alacak verecek ilişkisi yokken işbu parayı haciz tehdidi altında kaldığından ihtirazı kayıtla ödediğini, müvekkil şirkete ait iş yerine hacze gelinmesi, cebri icra tehdidi altında dosya borcu ile hiçbir alakaları olmamasına rağmen icra dosyasına ödeme yapmak durumunda kalındığını ve haklı bir neden olmaksızın davalı borcundan kurtulmuş, pasifi zenginleştiğini, TBK 77-82. maddeleri gereğince, haklı sebep olmaksızın, bir başkasının mal varlığından zenginleşen zenginleşmeyi geri vermekle yükümlü olduğunu, bu nedenlerle Arabuluculuk başvurusu tarafımızca 19.04.2021 tarihinde gerçekleşmiş, 05.05.2021 tarihinde anlaşmama ile son bulduğunu, arabuluculuk bürosuna başvurulmasından, son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar geçen sürede zamanaşımı durduğunu, hak düşürücü süre işlemez (6325 sayılı HUAK md. 18/A-15). Bu nedenle tarafımızca haksız ödemenin ihtirazı kayıt ile yapıldığı 02.05.2019 tarihten itibaren işleyecek zamanaşımı arabuluculuk başvurusu ile kesildiğini, huzurdaki dava zamanaşımı öncesi ve süresi içinde ikame edildiğini, bu nedenlerle; Bursa 15. İcra Dairesinin 2019/… Esas sayılı dosyasına haciz tehdidi altında ve haksız ödenen 13.671,64 TL’nin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalı tarafça iade edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edilmiş ancak davalı tarafından savunmada bulunulmamıştır.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, tarafların karşılıklı beyan dilekçeleri, Bursa 15. İcra Müdürlüğünün 2019/… sayılı icra takip dosyası, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, sebepsiz zenginleşmeye dayalı istirdat istemine ilişkindir.
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmıştır.
Bursa. 15. İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı dosyasında, davalı borçlu hakkında dava dışı … Faktoring A.Ş tarafından çeke dayalı kambiyo senedine özgü takip başlatıldığı, davacının malları üzerine haciz uygulandığı ve davacının istihkak iddiasında bulunmasına rağmen Bursa 1. İcra Hukuk Mahkemesinin 2019/405 Esas ve 2019/429 Karar sayılı ilamı ile istihkak iddiasına konu mallar üzerinde haczin devamına kesin olarak karar verildiği ve davacının 02/05/2019 tarihinde 13.671,64 TL icra dosyasına ödeme yaptığı anlaşılmaktadır.
Davacı taraf takibin borçlusu olmayıp icra dosyasına ödeme yapmıştır. Yapılan bu ödeme icra borçlusu davalı lehine yapılan bir ödeme olup davacı taraf sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre takip borçlusuna karşı eldeki davayı açtığı anlaşılmaktadır.
Davalı taraf süresi içinde cevap dilekçesi sunulmadığından zamanaşımı def-i savunmasına itibar edilmemiştir.
Takip dosyasında borçlu olmamasına rağmen haciz baskısı altında borcu ödeyen 3. şahısların durumu İİK’nın 72. maddesinde açıkça düzenlenmemiştir. Borcu ödeyen takip borçlusu değil, takiple alakası olmayan davacı firmadır. Bu durumda; davacı 3. şahsın yaptığı ödeme ile takip borçlusu borcundan kurtulmuş ve sebepsiz zenginleşmiştir. Dolayasıyla taraflar arasındaki hukuki ilişkinin sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir.
Diğer yandan sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu (818 sayılı BK)’nun konuya ilişkin 61 ve devamı maddelerindeki (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (Benzer hüküm 6098 sayılı TBK)’nun m. 77 vd.yer almıştır.) düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir.
Bu genel açıklamadan sonra sebepsiz zenginleşmenin gerçekleşmesi için aranan şartların açıklanmasında yarar görülmüştür.
Birinci şart; taraflardan birisinin malvarlığında bir eksilmenin vukubulmasına karşı, diğerinin malvarlığında bir çoğalmanın gerçekleşmiş olmasıdır. Bir malvarlığındaki eksilme, aktifin azalması ya da pasifin çoğalması şeklinde olabileceği gibi, aktifin çoğalmasına ya da pasifin azalmasına engel olma yoluyla da gerçekleşebilir.
İkinci şart; sözü edilen eksilme ile çoğalma arasında bir illiyet bağının bulunmasıdır.
Üçüncü şart, yine sözü edilen azalma ile çoğalmanın haklı bir sebebe dayanmamasıdır. Taraflardan biri, diğerine hükümsüz bir sözleşme gereğince misli mahiyette bir şey vermişse muteber olmayan sebebe dayanan bir iktisap söz konusudur. Sözleşmedeki şekil noksanlığı, fiil ehliyetsizliği, imkansızlık, hukuka veya ahlaka aykırılık, muvazaa gibi sebepler, butlan nedeniyle kazandırmayı geçersiz kılan sebepler olduğundan bu durumlarda kazandırma geçerli hukuki sebebe dayanmamaktadır.
Dördüncü şart; vukubulan iktisabın (çoğalmanın) sebepsiz iktisap kuralları dışında, özel bir hukuk kuralına dayanılarak iadesi mümkün olmamalıdır. Zira böyle bir imkan varsa artık sebepsiz iktisap kuralları değil, sözü edilen özel kurallar uygulanır. İadenin; istihkak davası, haksız inşaat sebebiyle tazminat davası, sözleşmenin ifası davası, sözleşmeden dönme sebebiyle iade davası, vekaletsiz iş görmeye dayanan iade davası gibi yollarla gerçekleştirilmesi mümkünse, artık sebepsiz iktisap kurallarına başvurulamaz (Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7.Baskı, İstanbul 1993, s. 734-738).
Bu durumda somut olayda, davacı 3. Şahsın icra takibine yaptığı ödeme ile takip borçlusu davalı borcundan kurtulmuş ve zenginleşmiştir, davalının malvarlığında çoğalma olduğu ve davacının 13.671,64 TL ödeme ile bu miktar davalının borcundan kurtulduğu sabit olup taraflar arasında hukuki bir ilişkinin bulunmadığından, bu azalma ile çoğalmanın haklı bir sebebe dayanmadığı anlaşılmakla davacının sebepsiz zenginleşme sebebiyle 13.671,64 TL alacaklı olup ödeme tarihi itibariyle temerrüdün gerçekleştiğinden bu tarihten itibaren faiz işletilerek davanın kabulune dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın kabulü ile, 13.671,64 TL alacağın 02/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 933,91 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 233,48 TL’nin mahsubu ile bakiye 700,43 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Arabuluculuk Ücret Tarifesi kapsamında Maliye Hazinesinden karşılanan arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davalıdan alınarak hazineye ÖDENMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan posta ve tebligat gideri 68,00 TL yargılama gideri ve 933,91 TL peşin harç olmak üzere toplam 1.001,91 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 30/11/2021

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.