Emsal Mahkeme Kararı Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/335 E. 2021/525 K. 24.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/335
KARAR NO : 2021/525

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : 1- … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : 2- … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/05/2016
KARAR TARİHİ: 24/06/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 30/06/2021
Mahkememizde görülmekte olan Muvazaaya dayalı tasarrufun iptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili tarafından Bursa 18. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… E. Sayılı dosyası ile … Dekorasyon Mobilya-Tasarım San. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine icra takibi başlatıldığını, Davalı … Dekorasyon Mobilya-Tasarım San. ve Tic. Ltd. Şti. ‘ne hacze gidilmiş ve haciz işlemleri gerçekleştirilmiş olup müvekkili tarafından haczedilmiş olan menkul mallar ile 3. Kişilerdeki alacaklara … ve Tekstil Danışmanlık Mühendislik Mimarlık Tasarım İnş. San.ve Tic. Ltd. Şti.’nin alacaklı olduğu Bursa 17. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… e. sayılı dosyasından haciz konulduğunun bildirildiğini, davalı … ve Tekstil Danışmanlık Mühendislik Mimarlık Tasarım İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. müdürü Gülay Çevik Öz ile davalıYGT Dekorasyon Mobilya-Tasarım San. ve Tic. Ltd. Şti. müdürü …’ün kardeş olduğu şifahi olarak kendilerine bildirildiğini, Her iki şirketin birbiri ile arasında organik bağ bulunmakta ve herhangi bir ticari ilişkisi bulunmadığını, müvekkiline borçlu olan … Dekorasyon Mobilya-Tasarım San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin ekonomik durumu bozulduğu için alacaklılarının başlatacağı icra takibi yada davalara karşı diğer şirkete borçlanmış gibi göstermiş/alacaklılar tarafından başlatılacak icra takiplerinin etkisiz bırakılması için davalılar aralarında anlaşarak danışıklı olarak Bursa 17. İcra Müdürlüğünün 2016/… e. sayılı icra takibini başlatmış olduklarını, bu icra takibine konu bonoların ticari defterlere işlenmediği, her iki davalının birbirleriyle aralarında alacak verecek ilişkisi olmadığı, bonoların verilerek borçlanılmasına dayanak olacak şekilde ticari defterlere işlenmiş ticari bir ilişkinin söz konusu olmadığı yapılacak bilirkişi incclemesi ile ortaya çıkacağını, davalılar arasındaki muvazaalı olduğunu düşündükleri Bursa 17. İcra Müdürlüğünün 2016/… esas sayılı takip dosyasına konu 21.12.2015 keşide tarihli 28.12.2015, 26.01.2016 ve 23.02.2016 vade tarihli bonoların düzenlenmesinden önce müvekkili şirketin davalı … Dekorasyon Mobilya-Tasarım San. ve Tic. Ltd. Şti.’nden alacaklarının doğduğunu ekte sunulan faturalardan da anlaşılacağı üzere davalı tarafa mal satan müvekkilinin davalı şirketten alacaklı konumda iken davalılar aralarında danışıklı işlemler yaparak müvekkilinin alacaklarına kavuşmasını engellemeyi amaçladıklarını, Kötü niyetle ve alacaklılara zarar verme kastı taşıyan icra takibi neticesinde yine danışıklı olarak davalı … Dekorasyon Mobilya-Tasarım San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ait makineler diğer davalı tarafından haczedilerek şirket yetkilisine yediemin olarak bırakıldığını, Ayrıca yine … Dekorasyon Mobilya-Tasarım San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 3. Kişilerdeki alacaklarına da diğer alacaklılar haciz koymasın diye diğer davalı şirketçe haciz konulduğunu böylece diğer alacaklıların alacaklarına kavuşmaları bertaraf edilerek kendilerince bir koruma kalkanı oluşturulduğunu, dava sonundaki haklarının korunabilmesi ve mağduriyetlerinin önlenebilmesi için davalı tarafın … Mağaza Ekipmanları A.Ş. ve diğer 3. Kişiler nezdindeki alacaklarının ve muvazaa iddiasına konu Bursa 17. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… esas sayılı takip dosyasına yatırılan tüm paraların alacaklı gözüken davalı … ve Tekstil Danışmanlık Mühendislik Mimarlık Tasarım İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nc karar kesinleşinceye kadar ödenmemesi yönünde ihtiyat-i tedbir kararı verilmesine, Davalılar arasındaki Bursa 17. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… E. Sayılı icra takibinin ve bu takip dosyasından yapılan tüm işlemlerin müvekkili yönünden geçersiz, bulunduğunun tespitine, Yargılama giderleri ile vekalet ücrctinin davalılara yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … ve Tekstil Danışmanlık Mühendislik Mimarlık Tasarım İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle: Davalı … Dekorasyon Mobilya-Tasarım San. ve Tic. Ltd. Şti. müvekkili şirkete olan borcunu ödeyemeyince hakkında Bursa 17. İcra Müdürlüğünün 2016/… E sayılı dosya ile icra takibi başlatıldığını, başlatılan icra takibine istinaden de davalı şirketin menkul malları ile 3. kişilerdeki hak ve alacakları yukarıda belirtilen icra dosyasından haczedildiğini, yine davacı tarafça da Bursa 18. İcra müdürlüğü 2016/… esas sayılı dosya ile davalı … Dekorasyon Mobilya-Tasarım San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında da icra takibi başlatılmış ve haciz işlemi uygulandığını, ancak anlaşılamayan bir şekilde davacı tarafça davalı müvekkili şirket ile davalı-borçlu … Dekorasyon Mobilya-Tasarım San. ve Tic. Ltd. Şti. arasındaki ticari ilişkinin muvazaalı olduğu ve gerçek olmadığına ilişkin huzurdaki menfi tespit davasının açıldığını, İş bu sebeple de huzurda ki iş bu davayı kabul etmediklerini, öncelikle davacı tarafın huzurdaki iş bu davayı açmaya ve korunmaya yarar herhangi güncel hukuki yararı bulunmadığını, Yine davacı tarafın iş bu davayı açabilmesi için aktif dava ehliyetinin varlığı gerekmekte olup davacı tarafta aktif dava ehliyetinin de bulunmadığını, müvekkili şirket ile diğer davalı şirket arasında davacı yanın iddia ettiği gibi organik bir bağ bulunmadığını, Taraflar arasında ki ticari ilişki gerçek ve yaklaşık 3 yıldır devam etmekte olduğunu, Müvekkile ait ticari deflerler incelendiğinde davalı … Dekorasyon Mobilya-Tasarım San. ve Tic. Ltd. Şti.’nden davalı müvekkili şirketin alacaklı olduğunu; takibe konu belgelerin de ticari defterlerine işlenmiş olduğu ve ticari ilişkinin varlığının da görüleceğini, müvekkili şirketin alacağı faturalara dayalı alacak olup takibe konu bonolarda iş bu faturalara karşılık verildiğini, Yani takip konusu bonoların düzenlenmesinden önce davalı müvekkili şirketin alacaklarının doğduğunu,mukabil cevap-delil sunma Hakkı saklı kalmak kaydı ile açılmış bulunan işbu menfi tespit davasının reddine, davacı yanın haksız ve kötü niyetli olması nedeniyle hakkında takip konusu alacağın % 20’sinden az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Dekorasyon Mobilya-Tasarım San. ve Tic. Ltd. Şti. Cevap dilekçesinde özetle : Davacı yan tarafından müvekkili şirket adına Bursa 18. İcra Müdürlüğünün 2016/… esas sayılı dosyası ile örnek 10 kambiyo senetlerine özgü icra takibi başlatıldığını, yapılan takip neticesinde şirkete ait menkul mallara ve 3. Kişilerden olan hak ve alacaklarına davacı yan tarafından haciz işlemi uygulandığını, diğer alacaklılarında icra ve haciz işlemlerine başladığını, diğer alacaklılarında haciz işlemi uygulaması nedeniyle davacının bu davayı açtığını, müvekkili şirketin ödeme güçlüğü içinde olduğunu, diğer davalı ile organik bağlarının olmadığını vc 3-4 yıldır ticari ilişkilerinin olduğunu, müvekkili şirket hakkında açılmış bulunan bu davanın reddine, davacı yanın haksız ve kötü niyetli olması sebebiyle % 20 den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, cevap dilekçeleri, cevaba cevap dilekçesi, tarafların beyanı,Bursa 18. İcra Müdürlüğünün 2016/… esas sayılı icra takip dosyası, Bursa 17. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… E. Sayılı icra takip dosyası, Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/1020 Esas sayılı dosyası, ticari defterler, faturalar, bilirkişi raporu, yazılan müzekkere cevapları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, TBK’nun 19. maddesinde düzenlenen dava konusu işlemin danışıklı (muvazaalı) yapıldığı iddiasına dayalı tasarrufun iptali istemine ilişkindir. HMK’nun 33. maddesine göre Hakim, Türk Hukukunu resen uygulamak zorundadır. Bir davada olayları belirtmek ve açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme Hakime aittir. Bu nedenle tarafların hukuki nitelendirmeyi doğru yapmak zorunluluğu yoktur. Başka bir ifade ile Hakim, bildirilen hukuki sebeplerle bağlı olmayıp, hukuki sebebi kendiliğinden bulup uygulamakla sorumludur.
Dava dilekçesindeki ileri sürüşe ve yargılama sırasındaki davacı vekilinin sözlü ve yazılı açıklamalarına göre dava niteliği itibari ile TBK’nun 19. maddesinde tanımını bulan muvazaa hukuksal nedenine dayalı iptal davasıdır.
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmıştır.
Davalıların ticari defterler üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş ve ticari defterler üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda, ” Davalılar arasında kesilen faturalardan dolayı Y.G.T dekorasyon diğer davalı … firmasına 121.936.20-I’L borçlu görülmekle beraber bu bakiye defterlere faturanın kesildiği 21.09.2015 tarihinden 2016 yılı sonuna kadar hiç hareket görmemiş olup davalılar arasında verildiği iddia edilen 90.000.00-TL tutarındaki 3 senet her iki davalı defterlerinde de kayıtlı olmadığı, sonuç ve kanaatine varıldığı” mütalaada bulunulmuştur.
O halde toplanan delillerden somut olayda, davacı tarafından davalılar arasında Bursa 17. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… E. Sayılı icra takip dosyasına konu düzenlenen 30.000 TL bedelli bonoların muvazaalı olarak düzenlendiği ileri sürülerek icra takibinin davacı yönünden iptalinin talep edildiği anlaşılmakla, davalıların ticari defterleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda, davalılar arasındaki ticari ilişkinin 2014 yılından itibaren başladığı, davalı … ve Tekstil Danışmanlık Mühendislik Mimarlık Tasarım İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ nin … Dekorasyon Mobilya-Tasarım San. ve Tic. Ltd. Şti.’ den fatura sebebiyle alacaklı olduğu, faturaların vergi dairesine Ba ve Bs formları ile bildirdikleri, alacak miktarları, bonolardaki vade tarihleri, bonolar sebebiyle verilen ihtiyati haciz kararı, haciz tutanakları ve icra dosyasında davalıların muvazaalı olduklarına ilişkin bir emare bulunmadığı dolayısıyla genel muvazaa davalarında ispat yükünün muvazaayı iddia eden davacıda olduğundan dava konusu işlemin danışıklı olduğunun ispat edilemediğinden açılan davanın reddine dair mahkememizce hüküm kurulmuştur.
Mahkememiz kararının davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi’nin 2019/1889 Esas 2021/474 Karar sayılı kararı ile; ” Tasarrufun iptali davaları, ayni değil şahsi nitelikte davalar olup, amaç, borçlunun haciz ya da iflasından önce yaptığı bazı tasarrufların geçersiz yada iyi niyet kurallarına aykırılık nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinde cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır. Bu tür davalar sonuçları itibarıyla daha çok lehine tasarrufta bulunulan 3. kişilerin hukukunu ilgilendirmekte, her somut olay özelliğine göre temelinde muvazaa veya haksız fiil gibi kabul edilebilecek tasarruflar nedeniyle alacaklı zarara uğramaktadır. Bu niteliği itibarıyla ticaret mahkemesinin görevi içinde sayılan ticari davalardan değildir. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununda bu konuda yeni bir düzenleme de bulunmamaktadır. Davada davalı borçlunun yaptığı tasarruflarının iptali gerekip gerekmediği, başka bir anlatımla İİK’nin 277. ve devamı maddelerinde belirtilen şartların gerçekleşip gerçekleşmediğinin belirlenmesi görevi İİK 281. maddesine göre genel mahkemelere aittir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 10.02.2016 tarih 2014/17-2389 Esas 2016/129 Karar, 17.Hukuk Dairesi’nin 23.05.2017 tarih 2017/2022 Esas-1589 Karar ilamları). İİK’nın 277. ve devamı maddelerine göre, olmadığı takdirde ise TBK’nun 19. uyarınca tasarrufun iptali istemine ilişkin dava nedeniyle görevli mahkemenin genel görevli mahkemeler olduğu dikkate alınmadan işin esası incelenmek suretiyle karar verilmesi doğru değildir. Bu nedenle davacı tarafın istinaf talebinin kabulüne Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 15/11/2018 tarihli, 2016/720 esas, 2018/1462 sayılı kararının HMK.’nun 353/1-a.3. maddesi gereğince KALDIRILMASINA, Davanın yeniden görülmesi için dosyanın MAHKEMESİNE İADESİNE, Dair, tarafların yokluğunda dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, 6100 Sayılı HMK.’nun 353/1-a.3. maddesi gereğince KESİN olmak üzere 11/03/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.” şeklinde hüküm kurulmuştur.
Mahkememizce dosya yeniden esasa kaydedilerek, Bam bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Davanın T.B.K’nun 19. Maddesi ile İ.İ.K’nun 277. Ve devamı maddelerine göre açılan tasarrufun iptali istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 4. maddesinde mutlak ticari davalar: [(1) Her iki tarafında ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları (Ek ibare: 26/06/2012-6335 S.K./1. m.) ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın;,
a) Bu Kanunda,
b) Türk Medenî Kanununun, rehin karşılığında ödünç verme işi ile uğraşanlar hakkındaki 962 ilâ 969. maddelerinde,
c) 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun malvarlığının veya işletmenin devralınması ile işletmelerin birleşmesi ve şekil değiştirmesi hakkındaki 202 ve 203, rekabet yasağına ilişkin 444 ve 447, yayın sözleşmesine dair 487 ilâ 501, kredi mektubu ve kredi emrini düzenleyen 515 ilâ 519, komisyon sözleşmesine ilişkin 532 ilâ 545, ticari temsilciler, ticari vekiller ve diğer tacir yardımcıları için öngörülmüş bulunan 547 ilâ 554, havale hakkındaki 555 ilâ 560, saklama sözleşmelerini düzenleyen 561 ilâ 580. maddelerinde,
d) Fikrî mülkiyet hukukuna dair mevzuatta,
e) Borsa, sergi, panayır ve pazarlar ile antrepo ve ticarete özgü diğer yerlere ilişkin özel hükümlerde,
f) Bankalara, diğer kredi kuruluşlarına, finansal kurumlara ve ödünç para verme işlerine ilişkin düzenlemelerde, öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ticari dava (Ek ibare: 26/06/2012 – 6335 s. K. 1. m.) ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılır. Ancak, herhangi bir ticari işletmeyi ilgilendirmeyen havale, vedia ve fikir ve sanat eserlerine ilişkin haklardan doğan davalar bundan istisnadır] şeklinde düzenlenmiştir.
Bunun yanında, TTK’nın 21. maddesi gereğince her iki tarafın tacir olması ve tarafların ticari işletmesi ile ilgili olan davalar, taraflardan birinin ticari işletmesiyle ilgili olması kaydıyla Borçlar Kanununun havale hakkındaki 457 – 462 ve vedia hakkındaki 463 – 482. maddelerinde düzenlenen hususlardan doğan nispî nitelikteki ticari davalar yönünden de ticaret mahkemesi görevlidir.
Türk Ticaret Kanununun 4. maddesinde, bu Kanundan doğan hukuk “davalarının” ticari dava sayıldığı, aynı Kanunun 5. maddesinin ikinci fıkrasında, bir yerde ticaret mahkemesi varsa asliye hukuk mahkemesinin vazifesi içinde bulunan ve bu kanunun 4. maddesi hükmünce ticari sayılan “davalara”, ticaret mahkemesinde bakılacağı hususları düzenlenmiştir.
O halde somut olayda Bursa BAM 10. HD Kararı doğrultusunda ve yukarıdaki açıklamalar ışığında, davanın tasarrufun iptali davası olmadığı takdirde TBK 19. Maddesi kapsamında olduğu nitelendirildiğinden, görevli mahkeme, genel mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesi olduğundan mahkememizin görevsizliğine, HMK 114 ve 115/2 maddesi gereğince davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine, dosyanın görevli ve yetkili Bursa Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine dair karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın görev, dava şartı noksanlığı sebebiyle usulden reddine, mahkememizin görevsizliğine, Bursa Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğuna,
2-HMKnun 20 maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden itibaren iki haftalık kesin süre içerisinde talep halinde dosyanın Bursa Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine, talep olmadığı takdirde dosya üzerinden davanın açılmamış sayılmasına dair karar verilmesine,
3-HMK’nın 331. Maddesine göre yargılamanın görevli mahkemede devam etmesi halinde yargılama giderlerin görevli Bursa Asliye Hukuk Mahkemesince taktirine, yargılamanın görevli mahkeme de devam etmediği taktirde talep üzerine mahkememizce dosya üzerinden yargılama giderlerinin tespiti ve hükmedilmesine,
Dair, tarafların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 24/06/2021

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸e-imzalıdır.