Emsal Mahkeme Kararı Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/181 E. 2021/336 K. 27.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/181 Esas
KARAR NO : 2021/336
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : … – … …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVA : Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 21/12/2015
KARAR TARİHİ : 27/04/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 28/04/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; davalı şirketten satın alınan iş makinasının ayıplı olduğunun tespiti ile davalıya iadesine ve makinanın ayıplı olması nedeniyle müvekkil tarafından alınmak zorunda kalınan yeni iş makinası ile eski makina arasında oluşan bedel farkını talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketin makinayı acil olan işini gördükten sonra daha farklı bir makina almak istemesi nedeniyle kötü niyetli olarak iade etmek istediğini, makinanın davacı tarafça özetlliklerinin bilinerek satın alındığını, makinada ayıp bulunmadığını, süresinde ayıp ihtarında bulunulmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
KANITLAR:
Fatura, ihtarname, tesellüm fişi, ticari defter ve bağlı kayıtlar, bilirkişi raporu, tanık beyanları, bozma ilamı, vs.
Mahkememizce tanık dinlenilmesine karar verilmiştir.
Tanık …; “Davacı ve davalı şirketi müşteri olması nedeniyle tanırım, davacı şirket beton kesme makinası aradığını bana bildirdi biz de yoktu böyle bir makina hazırda yoktur ancak yapılması mümkündür, bu işle de davalı şirketin ilgilil olduğunun orada yaptırabileceğini söyledim davacı şirketi temsilen … bana acilen ihtiyaç duyduğunu söyledi ben de davalı şirkette hazır bir tane bu tür makinanın olduğunu söyledim aradan bir hafta on gün kadar geçmişti … beni tekrar aradı makinayı davalı şirketten satın aldığını bir kaç gün kullandığını ancak makinanın büyük ve ağır olduğunu işlerine yaramadığını bu nedenle davalı şirkete iade etmek istediğini ancak davalı şirketin buna yanaşmadığını geri almayacağını söylediğini bana söyleyerek aracıı olmamı istedi bende bu ricayı kırmadım davalı şirketi aradım onlarda ticaretimize karışma bizim malımız kusurlu değil dedi, bende bunu … a bildirdim.”
Tanık …; “Ben 2005 yılından itibaren Gündoğdu İnş. Mak. Ltd. Şti’nde karokçu olarak çalışıyorum. Bana okumuş olduğunuz asfalt kesme bıçağını biliyorum. Bunu çalıştığım şirket satın almıştır. Bu makinayı aldığımızdan itibaren kullanamadık. Hatta bununla ilgili elektrikçide getirdik. Makina çalışmadı. Ben makinanın bedelini bilmiyorum. Fakat makina ilk geldiğinden beri hiç çalışmadı. Daha sonra şirket yetkilileri aynı işte kullanmak için yeni bir iş makinası aldılar. Yeni alınan makina çalışmış ve halende şirkette kullanılmaktadır. Ben ayıplı malın nerede olduğunu bilmiyorum. Mal alınan şirkete makina gönderildi tekrar geri geldi. Geri geldiği zaman makina yine çalışmıyordu. Son durum nedir bilmiyorum.”
Tanık …;”Davacı şirkette usta olarak görev yaptığım için tanımaktayım. Dava konusu Makina davacı şirkete teslim edildikten sonra makinayı çalıştırılmak istenilmesine rağmen arızalı olması nedeniyle çalıştırılamadı, bunun üzerine bildiğim kadarıyla davalı tarafa iade edildi. Makina hakkında ne zaman arızalı olduğuna ilişkin tutanak tutulduğunu bilemiyorum. Arızanın neden kaynaklı olduğunu da bilemiyorum, diğer ustamız biliyor olabilir, davalının cevap dilerkçesinde bildirdiği … ile davalı şirket arasında bir konuşuma geçip geçmediğini, konuşma geçmiş ise bunun niteliğini bilemiyorum , söz konusu makinayı ben kullanacaktım ancak ben kesinlikle davacı şirkete dava konusu makinanın otomatik yürüme olmamasının mekanik olarak yürümesinin tarafıma ilişkin bir beyanda bulunmadım, makina tarafımdan benim tarafımdan ve davacı şirket tarafından hiç kullanılmıştır.”
Tanık …; “Davacı şirkette makina bölümünde teknik eleman olarak görev yapmaktayım. Makina gönderildikten sonra ilk açıldığında çalıştırılmak istenilmesine rağmen çalışmadı, makina elektriğe bağlanmasına rağmen herhangi bir şekilde çalışmıyordu, bu nedenle makina hiç kullanılamamıştır, daha sonrasına ilişkin herhangi bir bilgim yoktur, makina ilk çalıştırılmak istenildiğinde çalışmadı ancak benim yanımda bir tutanak tutulduğunu görmedim, tutulup tutulmadığına ilişkin bir bilgim yoktur daha sonrasında herhangi bir kontrol yapıhılp yapılmadığına ilişkin de bir bilgim yoktur ayrıca ben makinanın otomatik yürümemesi nedeniyle iade edildiğini düşünmüyorum çünkü şirket tarafından özellikleri bililenerk sipariş verilmiştir, otomatik yürüme özelliği istenilmiş olsa idi söz konusu özelliği olan bir makina istenirdi. Ben makinayı kullanacak olan ustalardan da böyle bir yakınma duymadım ayrıca hiç çalışmamış çalıştırılmamış bir makina hakkında bir beyanda bulunulması da mümkün değildir.”
Tanık …;” Ben davalı şirketin kuruluşundan bu yana, makinalarının bakım ve elektrik işlerini yapmaktayım, yaklaşık 2 yıl önce telefonla arayarak, beton kesme makinasının satışını yapılacağını ,bu nedenle makinanın gerekli bakımlarının yapılmasını talep ettiler, bende işyerine gittim, davalı işyerinde makinanın bütün bakım ve kontrollerini yaptım, makinayı çalıştırdım, makina çalışır bir durumda idi, herhangi bir problemi yoktu, daha sonra işyerinden ayrıldım , sonraki gelişmelerden haberdar değilim.”
Tanık …;”Ben davalı şirkette bakımcı olarak çalışmaktayım, tarihini tam olarak hatırlamıyorum,bir gün patronum beni arayarak dava konusu beton kesme makinasının bakımının yapılmasını istedi, şirketin elektrik işleri ile uğraşan İhsan beyde geldi , birlikte makinanın tüm bakımını yaptık, yağladık, çalıştırdık, makinada herhangi bir sorun yoktu, çalışır bir şekilde davacı şirkete teslim ettik, sonrasında 15-20 gün sonra davacı şirket makinayı şirketimize makinayı geri getirdi, bizde durumu patronumuza bildirdi, o da makinanın satışını yapıldığını iade alınmayacağını söyledi ve geri gönderdi, makina araçtan hiç indirilmediği için , o gün itibarıyla çalışıp çalışmadığı kontrol edilmedi, ben makinanın neden geri gönderildiğini bilmiyorum, ancak şirkette makinanın büyük olması nedeniyle davacı şirkette kullanılamadığı, bu nednele iade edildiği hususunda konuşmalar oldu, dava konusu makinanın teknik kontrolleri İstanbul’da bulunan … Makina Tic.isimli şirket tarafından yapılmakta idi, bu makinanın davacıya satılması konusunda da … makina Ticaret şirketinin sahibi Fatih bey tavsiyede bulunmuştur, dava konusu makina bizim şirketimizde, kullanılan bir makina idi, satışı yapıldığında da yukarıda açıkladığım gibi bakımı yapılarak davacı şirkete teslim edildi.” şeklinde beyanda bulunmuşlardır.
Mahkememizce tarafların iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi, dava konusu makinanın çalışıp çalışmadığının, çalışmıyor ise makinadaki problemin nereden kaynaklandığının tespiti yönünden makina üzerinde ve davacı şirkete ait ticari defter ve bağlı kayıtları üzerinde Makine Mühendisi, Mali Müşavir ve Sözleşmeler konusunda uzman hukukçu bilirkişiler ile keşif ve bilirkişi incelemesi yapılması için İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmıştır.
Alınan 12/02/2018 tarihli bilirkişi raporunda; davalı tanıklarının anlatımlarına dayalı olarak davalının davada anılan makineyi teslim anında, makinenin ayıptan ari olduğu ve ayrıca davacı yanın yasada belirlenen ayıp ihbar süreleri içinde ayıp ihbarında bulunmadığı, delillerle doğrudan temas eden mahkemece benimsenecek olursa, davanın reddi yönünde hüküm kurulması bir seçenek olarak mevcut olduğunu, buna karşılık vaki teknik/mali anlatıma göre, davacının davasının kabul şartlarının oluştuğu, teslim edilen malın kendisinden beklenen özellikleri haiz olmayıp çalışmadığı ve ayıplı olduğu mahkemece benimsendiğinde bu seçenekte davacı yanın istemi gibi hüküm kurulmasının mümkün olduğu, davacı yan yararına hüküm kurulması halinde, davacının (tebliğ şerhli hali dosyaya sunulmayan) İstanbul 8. Noterliği’nden gönderilmiş, 31/07/2015 tarih ve 12712 yevmiye numaralı ihtarın davalıya ulaşması tarihinden itibaren 7 gün ilave edilerek (ihtarname içeriği mealen bu yöndedir) o suretle bulunacak tarihten itibaren davacının kısa vadeli avans faizi oranında ayrıca faiz talep etmesinin de mümkün görülebileceği bildirilmiştir.
Mahkememizce dosyanın önceki bilirkişilere tevdii ile taraf vekillerinin tüm itirazları tek tek değerlendirilmek ve dava konusu makinadaki ayıbın açık ayıp mı gizli ayıp mı olduğunun da tespitinin yapılarak ek rapor düzenlenmesine karar verilmiştir.
Alınan 27/07/2018 tarihli SMMM bilirkişi ile Makine Mühendisi bilirkişilerden alınan ek raporda; dava konusu … marka, PD40E model, 178 seri numaralı, 2007 yılında üretilmiş makinenin elektrik sisteminin gizli ayıp olması nedeniyle çalışmadığı ve mevcut haliyle kullanılmasının mümkün olmadığı, davalı satıcının asfalt beton kesme makinesini geri alması ve 10.030,00-TL fatura bedelini iade etmesi gerektiği, davacı tarafından asfalt beton kesme makinesinin hiç kullanılmadığının anlaşıldığı için kullanım/faydalanma bedeli düşülmesine gerek olmadığı, uyuşmazlık ticari bir iş ile ilgili ve dava konusu asfalt beton kesme makinesinin de ticari bir makine olduğu için davacını avans faizi talebinin uygun olduğunu, davacı tarafından keşide edilen İstanbul 8. Noterliğinin 31/07/2015 tarihli, 12712 yevmiye numaralı ihtarnamesinin tebliğ şerhi dosyada olmadığı için temerrüt tarihinin mahkememizin takdirinde olduğunu, davacının gizli ayıplı asfalt beton kesme makinesini iade ederek 10.030,00-TL fatura bedelini mahkemenin belirleyeceği temerrüt tarihi itibariyle avans faizi ile talep edilebileceği bildirilmiştir.
Alınan 30//07/2018 tarihli aykırı görüşte bulunan sözleşmeler konusunda uzman bilirkişi ek raporunda; davacı şirketin 14/07/2015 tarihli iade işleminin ayıp ihbarı olarak nitelendirilebileceği, davacı şirketin 14/07/2015 tarihli iade işleminden önce, dosyadan anlaşılabildiği kadarıyla belgelenmiş herhangi bir teknik inceleme yapılmaması durumu ile TBK md. 222 ile md. 223 hükmünün 1. fıkrası gözetildiğinde, bu seçenekte, maldaki ayıbın açık ayıp olarak değerlendirilebileceği , maldaki ayıp mahkemece açık ayıp olarak değerlendirildiği takdirde, 09/07/2015 tarihinde teslim alınan mala ilişkin ayıp ihbarının TTK’nın 23/3 maddesindeki 2 günlük sürenin geçirilerek 14/07/2015 tarihinde yapıldığını bu suretle davacının ayıp ihbarında bulunma külfetini yerine getirmediğinin belirtilebileceğini, mahkeme davacı yanın ayıp ihbarı külfetinin yerine getirdiği ve ayrıca meselenin değerlendirilmesinde TBK 219 hükmünün nazara alınması gerektiği kanaatinde ise, dava konusu malın bedelinin iadesinin talep edilebileceği, bu yönüyle davanın kabul olunabileceği, ikame makinenin fark bedeli olan 7.858,80-Tl tutarındaki bedelin ise, ilgili malın dava dışı Gündoğdu Makine-… firması tarafından satın alındığı ve malın faturasının bu firmanın ticari defterlerinde kayıtlı olmaması sebebiyle bu bedelin davalıdan tahsilinin talep edilemeyeceği görüşünün dermeyanın esas olduğu, ancak mahkemece davacı şirket ile Gündoğdu Makine, … firması tarafından satın alındığı ve malın faturasının bu firmanın ticari defterlerinde kayıtlı olması sebebiyle, bu bedelin davalıdan tahsilinin talep edilemeyeceği görüşününü dermeyanının esas olduğu, ancak mahkeme davacı şirket ile Gündoğdu Makine-… firması arasında organik bağ olduğu kanaatinde ise işbu bedelin de davacı şirket tarafından talep edilebileceğinin mahkemece irdelenebileceği, davacı yanın davadaki istemi yönünde mahkemece karar verilecek olursa, talep edebileceğine karar verilen bedellere, 08/08/2015 tarihinden itibaren kısa vadeli avans faizi de işletilebileceği bildirilmiştir.
KANITLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME :
Dava; dava konusu makinanın ayıplı olup olmadığı, davacı tarafca süresinde ayıp ihbarında bulunulup bulunulmadığı, davalının sorumlu tutulup tutulamayacağına yönelik alacak davasıdır.
Mahkememizden verilen 27/11/2018 tarih ve 2015/1681 Esas 2018/1533 sayılı kararı Bursa Bam 5. Hukuk Dairesi’nin 29/01/2021 tarih ve 2019/382 Esas- 2021/103 Karar sayılı ilamıyla kaldırılmakla, dava mahkememizin yukarıdaki esasına kaydı yapıldı.
TTK’nın 23/c maddesinin “Malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür.” Diğer durumlarda, Türk Borçlar Kanununun 223 üncü  maddesinin ikinci fıkrası uygulanır. Hükmü yollaması ile Türk Borçlar Kanunu 223/2 maddesinin Alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse, satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak, satılanda olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması hâlinde, bu hüküm uygulanmaz. Bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa, hemen satıcıya bildirilmelidir; bildirilmezse satılan bu ayıpla birlikte kabul edilmiş sayılır.
Davalının 08.07.2015 tarihli fatura ile davacıya beton kesme makinesi sattığı, 09.07.2015 tarihinde makinenin davacıya teslim edildiği, makinenin çalışmaması üzerine 14.07.2015 tarihinde Uzman İş Güv.Müh. Dan. Ltd.’den makine mühendisi Yusuf Sayılı imzası ile teknik rapor alındığı, makinenin elektrik aksamında arıza olması nedeniyle çalışmadığının, onarılması gerektiğinin belirtildiği, 14.07.2015 tarihinde davacının iade faturası düzenlendiği, bilirkişi raporunda, beton kesme makinesinin piyasada fazla bulunmadığının, birçok elektrik mühendisinin bu makineden anlamayacağının, teknik servisin arızayı tespit edebileceğinin, ayıbın gizli ayıp niteliğinde bulunduğunun açıklandığı, bu durumda davacının TTK’nın 23/c maddesi gereğince makinenin teslim sırasında ayıplı olduğunun açıkça belli olduğundan bahsedilemeyeceği, 8 gün içinde makine üzerinde gerekli incelemenin yaptırıldığı ve ayıp ihbarında bulunulduğu anlaşılmıştır.
Davaya konu asfalt beton kesme makinesi 08/07/2015 tarihli fatura ile 10.030,00 TL bedelle davalı tarafından davacıya satılmıştır. Davacı tarafından makinenin çalıştırılamaması üzerine makine mühendisine incelettirilmiş, yapılan incelemede elektrik aksamındaki arıza nedeniyle motorun çalışmadığı, yürüme ve kesme işlemini yerine getirmediği tespit edilmiştir. Dava konusu makinede elektriksel bir arızanın olduğu, keşif anında makinenin çalışmadığı ve arıza olduğunun tespit edildiği, ayıbın gizli ayıp niteliğinde olduğu anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davacı tarafça makinenin çalışmadığı gerekçesiyle FKO Elmas ve Makine Tekn. İml. San. Dış Tic. Ltd. Şti.’den 03.08.2015/667477 tarih ve numaralı faturayla 17.888,80 TL’ye yeni bir makine alındığını iki makine arasındaki bedel farkı olan 7.858,50 TL’nin tahsili de talep edilmiştir. Bilirkişi tarafından yapılan incelemede 03.08.2015/667477 tarih ve numaralı irsaliye faturasına davacı ticari defterlerinde rastlanmamış, bu faturanın dava dışı …’nun ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, onun tarafından satın alındığı anlaşılmakla davacının bu talebi yerinde görülmemiş olup aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; dava konusu … marka PD40E model, 178 seri nolu makinenin davalıya iadesi kaydıyla 10.030,00 TL’nin dava tarihi olan 21/12/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Harçlar yasası gereği alınması gereken 685,15-TL harçtan peşin alınan 305,50-TL harcın mahsubu ile bakiye 379,65-TL harcın davalıdan tahsiline,
3-Davacı tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı 1.730,80-TL yargılama gideri üzerinden kabul red oranına gör hesaplanan 970,44-TL ile peşin alınan 305,50-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderlerin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı yararına ölçümlenen 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı yararına ölçümlenen 4.080,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde taraflarca yatıralan avansın kullanılmayan kısmının HMK 333.md.uyarınca yatıranlarına iadesine,
Dair;taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 27/04/2021
Katip …
¸E-imzalıdır.

Hakim …
¸E-imzalıdır.

Davacı gideri ;
1.200,00 TL bilirkişi gideri,
530,80 TL tebligat posta gideri
1.730,80 TL toplam gider

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.