Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/144
KARAR NO : 2021/1056
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : … – … …
VEKİLİ : Av. … –
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/02/2021
KARAR TARİHİ : 14/12/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 17/01/2022
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili …. Bebe Ltd.Şti., davalı … Ltd.Şti’ye; … Bankası A.Ş. Vişne Cad.Şubesi 8009267 seri numaralı 30.06.2020 vadeli 82.326,00 TL bedelli çek ile, … Bankası A.Ş. Vişne Cad.Şubesi 8008857 seri numaralı 21.03.2020 vadeli 125.000,00 TL bedelli çeki cari hesap karşılığı ve avans olarak vermiş olduğunu, davalı tarafından söz konusu çekler çek bedelleri kadar takibe konulmuşsa da, müvekkilimiz söz konusu çeklerin vadeleri gelmeden evvel bir kısım ödemeyi yapmış olduğunu, 8008857 seri numaralı 125.000 TL bedelli 21.03.2020 vadeli çek bakımından yapılan ödemeler 30.04.2020 tarihinde 20.000 TL, 22.05.2020 tarihinde 20.000 TL, 11.06.2020 tarihinde 30.000 TL, 25.06.2020 tarihinde 30.000 TL olmak üzere toplam 100.000 TL ödeme yapmış olduğunu, ayrıca davalı çek güvence bedeli olan 2.225,00 TL yi de tahsil etmiş olduğunu, söz konusu çek bakımından 22.775 TL alacağı kalmış olduğunu, ancak bu çek bakımından davalı 125.000 TL üzerinden takip yapılmış olduğunu, çek tazminatı, faiz ve ferileri ile avukatlık ücreti de çekin tamamı üzerinden hesaplamış olduğunu, 8009267 seri numaralı 82.326,00 TL bedelli çek bakımından yapılan ödemeler söz konusu çek müvekkilimiz tarafından cari hesap bakiyesine karşılık fazla verilmiş olduğunu, çekin verildiği tarihte müvekkilimizin davalıya 37.269,28 TL borcu bulunduğunu, çekin kalan 45.056,72 TL’lik kısmı avans niteliğinde sayılmakla, müvekkilin alacağı olarak görünmekte olduğunu, aynı zamanda davalı vade tarihinde 2.225 TL çek güvence bedelini de bankadan tahsil etmiş olduğunu, buna rağmen yine icra takibi yapılırken çekteki tüm bedel üzerinden takip yapılmış olduğunu, çek tazminatı, faiz ve ferileri ile vekalet ücretleri de bu bedel üzerinden hesaplanmış olduğunu, davalı bahsi geçen icra dosyasında ihtiyati haciz yapmış olmakla, iik 89/1 kapsamında çeşitli firmalara haciz ihbarnamesi göndermiş üçüncü kişi … BEBE LTD.ŞTİ. 17.08.2020 tarihinde 1.068,50 TL icra dosyasına ödeme yapmış olduğunu, bu yapılan ödeme de borç bakiyesinden düşülmemiş olduğunu, davalı tarafından icra takibi ihtiyati hacizli olarak yapılmış olmakla, icra dosyasının incelenmesinden de anlaşılacağı üzere müvekkilimizin üretim yaptığı makineler davalı vekilince haczedilerek, haciz mahalinden kaldırılmış, müvekkilimiz faiz feriler, ana para vb konularda detaylı bir hesap yapmadan, icra tehdidi ve baskısı altında 04.08.2020 tarihli protokolü imzalamış olduğunu, bu protokole göre müvekkilimiz davalıya QNB Finansbank A.Ş.’ye ait 02.09.2020 keşide tarihli 114.150,00 TL bedelli çeki ödeme vasıtası olarak vermiş olduğunu, davalı icra dosyası açtığı tarihte müvekkilimizden 22.775 TL çek ve 35.044,29 TL cari hesap (8009267 seri numaralı çekin güvence bedeli olan 2.225 TL düştükten sonra kalan cari hesap) olmak üzere 57.819,29 TL borcu olduğunu ancak ödeme yaptıktan sonra fark etmiş olduğunu, takipten önce ve takipten sonra müvekkilimizce yapılan ödemeler düşüldüğünde müvekkilimizce yapılmış olan fazla ödeme miktarları ortaya çıkacağını, ilgili protokolde ayrıca söz konusu rakamdan tahsil harçları bağışık tutularak, tahsil harcı müvekkilimiz üzerinde bırakılmış olduğunu, çek tazminatı, faiz feriler vb konular uzman bir görüş incelemesine muhtaç olduğundan iş bu davayı kısmi olarak açmamız gerektiğini, bu nedenlerle fazla yapılan ödemenin tespiti ile davalının sebepsiz zenginleştiği oranda müvekkilimize ödeme yapmasına karar verilmesini fazlaya ilişkin dava ve ıslah hakkımız saklı kalmak kaydı ile 10.000 TL’nin fazla ödemenin yapıldığı tarihten itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davacı tarafından açılan huzurunuzdaki davanın istima ve ikame kabiliyeti olmadığını reddi gerektiğini, Davalı/Müvekkil … Tekstil Ltd. Şti. davacı/borçlu … Bebe Tic.Ltd.Şti.’den olan alacağını tahsil etmek amacıyla Bursa 13.İcra Müdürlüğü’nün 2020/4266 E. sayılı icra takip dosyası ile davacı-borçlu aleyhine kambiyo senetlerine dayılı icra takibi başlatılmış olduğunu, dosya müstenidatı çekler davalı/alacaklı … tekstil.Ltd.Şti. tarafından icraya konmak üzere tarafımıza tevdi edilmiş olduğunu, ihtiyati haciz aşamasında borçlu tarafından takibe konu çeklere mahsuben bir kısım ödemelerin yapıldığı ortaya çıkmış olduğunu, alacaklı tarafından sehven çek bedelleri üzerinden icra takibi yapılmış olduğunu, davacı/borçlu … Bebe’nin takibe konu çeklere ilişkin yaptığı kısmi ödemeleri ve cari hesap bakiyesini ihtiyati haciz sırasında öğrenmemiz akabinde 27/07/2020 tarihinde Bursa 13. İcra Müdürlüğü’ne sunduğumuz talepte “Borçlu … Bebe Aks. Teks. Mak. Gid. Otom. Turz. İnş. San ve Tic Ltd.Şti hakkında sehven takip yapılan 21/03/2020 keşide tarihli 125.000 TL bedelli çek no: 8008857çekten dolayı 22.775 TL alacaklarının bulunduğunu, borçlu firma ile muhasebesel cari hesap alacak bakiyemiz (21/03/2020 keşide tarihli çek ödendiği takdirde) 40.101TL’ olduğunu, takibe konu 30/06/2020 keşide tarihli 82.326 TL bedelli, 8009267 çek seri nolu çekten dolayı bakiye cari hesap alacağımız 40.101TL üzerinden tahsilat talebimiz bulunmakta olduğunu, Bursa 13. İcra Müdürlüğünün 2020/4266 Esas sayılı dosyasından dolayı (22.775 TL + 40.101 TL ) ceman 62.876TL asıl alacağımız ve bu rakam üzerinden fer’ileri alacaklarının bulunduğunu, bu rakam üzerinden icra takibine devam edilmesini talep eder, talebimiz üzerine hesap yapılarak bakiye borç miktarı kadar borçlunun adresindeki ve gösterilecek adreslerindeki menkullerinin haciz ve muhafazası ile kapalı yerlerin çilingir marifeti ile açılmasını talep edilmesine” yönelik beyanlarının mevcut olduğunu, vazgeçilen bedele ilişkin tahsil harcı Bursa 13.İcra Müdürlüğü’nce hesaplanmış, tarafımızca da (%4,55 üzerinden) ödenmiş olduğunu, alacaklı ve borçlu arasında istişare sonucu sehven çek bedelleri üzerinden yaptığımız takiplerimiz borçlunun yeni borç bakiyesi hesaplanmış ve taraflar bu konuya ilişkin kendi hür iradeleriyle 04/08/2020 tarihinde protokol imzalamış olduğunu 21/03/2020 keşide tarihli 125.000TL bedelli çek no: 8008857 çeke ilişkin borçlu tarafından yapılan 100.000TL lik ödeme mahsup edilmiş, borç 25.000TL belirlenmiş ve banka güvence bedeli kalan bakiye borçtan mahsup edilince alacak bakiyemiz yukarıdaki bilgileri yazılı çek yönünden 22.750TL olarak protokole yazılmış ve taraflarda bu protokolü hiçbir baskı olmaksızın imzalanmış olduğunu, 30/06/2020 keşide tarihli 82.326 TL bedelli, 8009267 seri nolu çek yönünden yine davalı/müvekkil … Tekstil Ltd. Şti.’nin davacı/borçlu … Bebe Ltd Şti’den muhasebesel cari hesap alacak bakiyesi 40.101TL olduğunu, bu nedenle takibe konu 30/06/2020 keşide tarihli 82.326 TL bedelli, 8009267 çek seri nolu çekten dolayı bakiye cari hesap alacaklarının 40.101TL kadar takip yapılması gerekir iken yine sehven çek miktarı 82.326 TL olarak takip yapılmış olduğunu, 04/08/2020 tarihli imzalanan protokolde 8009267 seri nolu çek üzerinde yapılan takibin sehven yapıldığını, 21/03/2020 keşide tarihli çekin tamamının ödenmesi halinde davacı … Bebe Ltd Şti.’nin muhasebesel cari hesap borcunun 40.101 TL olduğu hususunda taraflar arasında fikir birliğine varılmış ve protokol imzalanmış olduğunu, bu nedenlerle tarafların karşılıklı alacak-borç ilişkilerinden 04/08/2020 tarihli protokolle ibralaşmış olmaları hem de yapılan bu protokolün borçlu açısından istirdat davasının şartlarından biri olan icra takibine borcun cebri icra tehditi altında ödenmesi koşulunun açılan davada karşılık bulmaması sebebiyle huzurunuza açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, tarafların karşılıklı beyan dilekçeleri, Bursa 13.İcra Müdürlüğü 2020/4266 sayılı icra takip dosyası, ticari defterler, faturalar, bilirkişi raporu, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, icra takibinden sonra yapılan fazla ödeme sebebiyle istirdat istemine ilişkindir.
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmıştır.
Tarafların ticari defterleri ve kayıtlar üzerinde mali müşavir bilirkişi, nitelikli hesap uzmanı bilirkişi ve icra uzmanı bilirkişi tarafından incelenip rapor düzenlenmesi için defter inceleme günü verilmiştir.
Mali müşavir bilirkişi, nitelikli hesap uzmanı bilirkişi ve icra uzmanı bilirkişilerin 29/06/2021 tarihli raporunu özetle; Davacı şirkete ait 2019-2020 yılları ticari (yevmiye, defteri kebir, envanter) defterlerinin, davalı şirkete ait 2019 yılı ticari fiziki (yevmiye, defteri kebir, envanter) defterlerinin 2020 yılı e defter (yevmiye- defteri kebir) defterlerinin incelenmesi sonucu, davacı şirketin 2019-2020 yılları ticari (yevmiye, defteri kebir, envanter ) defterlerinin açılış tasdiklerinin ve 2019 yılı yevmiye defterinin kapanış tasdiklerinin yaptırıldığı, 2020 yılı yevmiye defterinin kapanış tasdiği yaptırılma kanuni süresinin 30.06.2021 tarihi olduğu, (6102 sayılı TTK’nu 64/3 madde ) davalı şirketin 2019 yılı ticari (yevmiye, defteri kebir, envanter ) defterlerinin açılış tasdiklerinin ve (yevmiye) defterinin kapanış tasdiklerinin yaptırıldığı, davalı şirket 2020 yılında ticari defterlerini (yevmiye, defteri kebir) e-defter olarak tuttuğu, yevmiye ve defteri kebir defterlerinin e defter beratlarının süresinde oluşturulduğu, ( Elektronik defter tutma sürecinde hesap döneminin ilk ayının beratının alınması açılış onayı, son ayının beratının alınması ise kapanış onayı yerine geçer.) taraflar arasında uzun süreli ticari bir ilişkinin mevcut olduğu, tarafların açık hesap çalıştığı, davacı şirket tarafından, davalı şirkete ödeme olarak 82.326 TL bedelli çekin verildiği tarihte, davacı şirketin, davalı şirkete 37.269,28 TL borcu bulunmakta olduğu, davacı şirket tarafından, davalı şirkete 45.056,72 TL fazla ödeme yapılmış olduğu, avans verilmiş olduğu, davacı ve davalı şirketin ticari defterlerinde aynı bakiyeler gözüktüğü, 04.08.2020 tarihli protokolde ibra ile ilgili düzenlemelerin takdiri sayın mahkemeye ait olmak üzere (icra tehdidi altında yapıldığı iddiası ile) 114.150,00 TL bedelli 02.09.2020 tarihli çek verilmek suretiyle yapılan ödemeden dolayı 1 – seçenek : ticari defter kayıtlarında görünen alacak miktarına göre yapılan hesaplama sonucunda fazla ödeme tutarının tahsil harcı hariç 40.225.63 TL olduğu, harici ödemeden dolayı tahsil harcının ise 65.580.97 – 1.068.05 = 64.512.92 x % 4,55 = 2.935.34 TL olacağı, 2.seçenek protokolde yazılan alacak miktarlarına göre yapılan hesaplama sonucunda fazla ödeme tutarının tahsil harcı hariç 32,531.24 TL olduğu, harici ödemeden dolayı tahsil harcının ise 71.182.07 – 1.068.05 = 70.114.02 x % 4,55 = 3.190.19 TL olacağı mütalaa edilmiştir.
Mahkememiz dosyasının yargılaması sırasında dosyanın önceki bilirkişi heyetine tevdi ile davalı vekilinin bilirkişi raporuna karşı itirazlarının değerlendirilmesi hususunda rapor aldırılmasına karar verilmiştir.
Mali müşavir bilirkişi, nitelikli hesap uzmanı bilirkişi ve icra uzmanı bilirkişilerin 25/09/2021 tarihli ek raporunu özetle; 04.08.2020 tarihli protokolde ibra ile ilgili düzenlemelerin takdiri sayın mahkemeye ait olmak üzere (icra tehdidi altında yapıldığı iddiası ile ) 114.150,00 TL: bedelli 02.09.2020 tarihli çek verilmek suretiyle yapılan ödemeden dolayı, kök raporumuzda bakiye alacaklar üzerinden yapılan çek tazminatı hesaplamaları itiraz üzerine şimdiki raporumuzda Çeklerin ibraz anındaki bakiye tutarları üzerlerinden hesaplanmak suretiyle, 1.seçenek ticari defter kayıtlarında görünen alacak miktarına göre yapılan hesaplama sonucunda fazla ödeme tutarının tahsil harcı hariç 28.589,54 TL olduğu, harici ödemeden dolayı tahsil harcının ise 75.878,40 – 1.068.05 = 74.810,35 x % 4,55 = 3.403,87 TL olacağı, 2.seçenek protokolde yazılan alacak miktarlarına göre yapılan hesaplama sonucunda fazla ödeme tutarının tahsil harcı hariç 21.483,69 TL olduğu, harici ödemeden dolayı tahsil harcının ise 80.958,67 – 1.068.05 = 79.890,62 x % 4,55 = 3.635,02 TL olacağı mütalaa edilmiştir.
Davacı vekilinin 26/07/2021 tarihli ıslah dilekçesi ile; dava değerini BRÜT olarak 10.000,00-TL’den 40.225,63-TL’ye arttırmak suretiyle ıslah etmiştir.
O halde yapılan yargılama ve toplanan delillerden; davalı tarafından Bursa 13. İcra Müdürlüğünün 2020/4266 esas sayılı icra takip dosyasında … Bankası A.Ş. Vişne Cad.Şubesi 8009267 seri numaralı 30.06.2020 vadeli 82.326,00 TL bedelli çek ile … Bankası A.Ş. Vişne Cad.Şubesi 8008857 seri numaralı 21.03.2020 vadeli 125.000,00 TL bedelli çeke dayalı icra takibi başlattığı, davacı tarafından takibe konu çeklerin avans olarak verildiğini, çek bedellerinin vadeden önce ödendiğini mükerrer, taraflar arasında düzenlenen 04/08/2020 tarihli belge ve protokol başlıklı belgenin haciz tehdidi altında düzenlendiği ileri sürülerek fazla ödeme sebebiyle istirdat talep edilmiş, davalı ise 04/08/2020 tarihli belge ve protokol başlıklı belge ile karşılıklı alacak ve borcun ibralaştığını, cebri icra tehdidi altında düzenlenmediğini savunmakla uyuşmazlık, taraflara arasında düzenlenen 04/08/2020 tarihli protokolün haciz tehdidi altında düzenlenip düzenlenmediği, geçerli, bağlayıcı olup olmadığı soncunu göre fazla ödeme yapılıp yapılmadığı noktasında toplanmaktadır.
Diğer yandan Bursa 13. İcra Müdürlüğünün 2020/4266 esas sayılı icra takip dosyasında takibin 17/07/2020 tarihinde başlatıldığı, takip dosyasında ilk haciz ve muhafaza işleminin 21/07/2020 tarihinde borçlu şirket yetkilisinin huzurunda yapıldığı ve icra takip dosyasından haberdar olduğu taraflar arasındaki protokolün ise haciz tarihinden sonra 04/08/2020 tarihinde düzenlenmiş olup protokol ile birlikte tahsilatta tekerrür olmamak kaydıyla 114.150 TL bedelli çekin düzenlendiği anlaşılmakla, protokol ve düzenlenen çekin haciz tehdidi altında düzenlendiğinin ancak yazılı delilli ispat edilmesi gerektiği ( Yargıtay 13. Hukuk 2017/3639 Esas ve 2020/4713 Karar sayılı Kararda vurgulandığı üzere) )ve ispat edilemediğinden davacının haciz tehdidi altında düzenlendiği iddiasına itibar edilmeyerek protokolün geçerli ve hükümlerinin tarafları bağladığından tarafların gerek bu dosya borcu ve gerekse cari hesaptan dolayı birbirini “gayri kabili rücu ibra edeceğinin “protokolde belirtildiği protokol kapsamında davalı borçlu tarafından 27/07/2020 tarihli icra dosyasına ibraz edilen dilekçe ile protokolde belirtilen miktarlar yönünden alacağı olduğunun beyan edildiği anlaşılmakla borcun taraflarca tasfiye ve ibra edildiğinden borcun kalmadığı dava dışı … tekstil tarafından davacı lehine yatırılan ibradan sonra 1.068,05 TL ödemenin fazla ödeme olup 17/08/2020 tarihinden itibaren davalıdan istirdadına dair aşağıdaki şekilde davanın kısmen kabuluna karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile, 1.068,05 TL alacağın 17/08/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 72,96 TL nispi karar ve ilam harcının peşin alınan 170,78 TL ile ıslah harcı 690,00 TL olmak üzere 860,78 TL’den mahsubu ile fazla kalan 787,82 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Arabuluculuk Ücret Tarifesi kapsamında Maliye Hazinesinden karşılanan arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davanın kabul ve ret oranlarına göre hesaplanan 35,05 TL’nin davalıdan, bakiye 1.284,95 TL’nin davacıdan alınarak hazineye ÖDENMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan; bilirkişi gideri 2.100,00 TL, posta, talimat ve tebligat gideri 63,00 TL olmak üzere toplam 2.163,00 TL yargılama giderinden kabul ve red oranlarına göre hesaplanan 57,43 TL yargılama gideri ve 72,96 TL peşin harç olmak üzere toplam 130,39 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 1.068,05 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 5.873,64 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.14/12/2021
Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.