Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/1297 Esas – 2022/293
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/1297
KARAR NO : 2022/293

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

ASIL DAVA
DAVACI : …. TURİZM GIDA DIŞ TİC. AŞ –
VEKİLİ : Av.
DAVALI : …. TARIM GDA HAYVANCILIK VE NAKLİYE İTHALAT İHRACAT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ –
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ :12/10/2015

BİRLEŞEN İSTANBUL 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 2016/389 ESAS SAYILI DAVADA:

DAVACI : …. TURİZM GIDA DIŞ TİC. AŞ –
VEKİLİ : Av.
DAVALI : …. FİNANSBANK ANONİM ŞİRKETİ -0388002333400576
VEKİLLERİ : Av.
Av.
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/10/2015
KARAR TARİHİ : 16/03/2022
YAZIM TARİHİ : 05/04/2022
Mahkememizde görülmekte olan menfi tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekilinin Karacabey 1.Asliye Hukuk Mahkemesine sunmuş olduğu 12/10/2015 havale tarihli dava dilekçesi ile özetle; müvekkili şirketin 2014 ve 2015 domates sezonunda davalı … Ltd. Şti’ne anlaşmalı çiftçi olarak domates vermesi için çiftçilik sezonu içinde çiftçilik giderleri avansı ve domates bedeli avansı olarak muhtelif nakit ödemeler yaptığını ve ayrıca dava dilekçesinde belirtilen çeklerin verildiğini, davalı şirketin ise müvekkil şirketin fabrikasına teslim edemediğini, dava dilekçesinde belirtilen çeklerin bedelsiz kalmış olduğunu, bu nedenle müvekkil şirketin davalı şirkete bu çekler sebebiyle borçlu olmadığının tespitini ve davaya konu çeklerin iptali ile ilgili bankaya ibraz edilmek üzere müvekkil şirkete iadesine karar verilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini vekaleten talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili İstanbul 1. Asl.Tic.Mah. 2016/389 esas sayılı dosyasındaki dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin konserve üreten bir fabrika işlettiğini, dava dışı … Tarım Gıda Hayvancılık ve Nakliye İthalat ve İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. ile aralarında yaptıkları yazılı anlaşma gereğince müvekkilinin 2014 ve 2015 domates sezonunda anlaşmalı çiftçi olarak domates ürünü yetiştirmesi ve fabrikaya vermesi için çiftçilik sezonu içinde çiftçilik giderleri avansı ve domates bedeli ödemesi avansı olarak adı geçen şirkete muhtelif nakit ödemeler yaptığını, ayrıca Albarakatürk Mecidiyeköy şubesindeki hesabından 30.09.2015 tarihli 475.000,00 TL bedelli çeki avans olarak verdiğini, bu şirketin müvekkiline yaklaşık 3.000.000,00 TL cari hesap borcu oluştuğunu, aralarındaki ticari ilişki nedeniyle müvekkili şirketin muhtelif zararları ortaya çıktığından avans olarak verilen çek sebebiyle zararının daha da artmaması için Karacabey 1. Asliye Hukuk mahkemesinin 2015/288 Değişik İş sayılı dosyası üzerinden tedbir talebinde bulunulduğunu ve mahkemenin 18.09.2015 tarihli kararı ile çekin ibrazında ödenmemesini teminen ihtiyati tedbir kararı verdiğini, tedbir başvurusu sırasında çekin Finansbank A.Ş Karacabey Şubesinde olduğunun haricen öğrenildiğini ve çekin hangi sebeple ellerinde bulunduğunun mahkeme vasıtasıyla davalı bankaya sorulduğunu, tedbir kararının alınmasından sonra süresi içinde çekin verildiği … Tarım Gıda Hayvancılık ve Nakliye İthalat ve İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine Karacabey 1. Asliye Hukuk mahkemesinin 2015/548 E. sayılı dosyasında menfi tespit davası açıldığını, davalı bankaya mahkeme vasıtasıyla yazılan müzekkereye verilen cevapta dava konusu çekin banka müşterisi olan … Tarım Gıda Hayvancılık ve Nakliye İthalat ve İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından bedeli teminat olarak 20.03.2015 tarihinde teslim edildiğini ve çek teminatı karşılığında firmaya çek vadesiyle orantılı 419.200,00 TL kredi kullandırıldığını, çek ödendiğinde kredinin faiziyle birlikte kapanacağının bildirildiğini, davalı bankanın bu çeke dayalı olarak müvekkili aleyhine İstanbul 14. İcra Müdürlüğünün 2016/8898 E. sayılı dosyası üzerinden kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip yaptığın ve davalı banka aleyhine de Karacabey 1. Asliye Hukuk mahkemesinin 2015/548 E. sayılı dosyasında takibin durdurulması yönünde tedbir kararı verildiğini, ancak davalı bankanın itirazı üzerinde mahkemece tedbirin kaldırıldığını, davalı bankanın dava konusu çekin kredinin teminatı olarak rehin cirosuyla devralındığını, TTK 818. maddesinin yollmasıyla TTK 689. maddesinde düzenlenen rehin cirosuyla çekin devredilmesinin caiz olmadığını, çeki rehin cirosuyla devralan kişinin yetkili hamil sıfatına haiz olamayacağını, daha sonra davalı tarafından müvekkiline gönderilen Beyoğlu 31. Noterliğinin 28.03.2016 tarihli ihtarıyla çekin temlıik cirosuyla devralındığı bildirilmiş ise de bu beyanın gerçeği yansıtmadığını belirterek davalı tarafından rehin cirosuyla devralınan çekte davalının yetkili hamil sıfatı olmadığından İstanbul 14. İcra Müdürlüğünün 2016/8898 E. sayılı dosyasında müvekkiline karşı yapılan takipten dolayı davalıya borçlu olunmadığının tespitine ve %20 oranındaki kötü niyet tazminatının davalıdan tahsiline ve icra takibi bakımından İİK 72/3. maddesi uyarınca tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı … Finansbank A.Ş. vekili 2016/389 Esas sayılı dosyasına sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davanın haksız olduğunu, davaya esas icra takibine dayanak çekin temlik cirosuyla devralındığını, dolayısıyla devredenin çek üzerinde herhangi bir hak ve alacağının kalmadığını, bu hususun dava konusu çek incelendiğinde açıkça görüleceğini, çekteki ciroda bedeli teminattır veya cironun rehin cirosu olduğuna ilişkin hiçbir ibarenin bulunmadığını, davacını huzurdaki davadaki iddiaları ile Karacabey 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/548 E. sayılı dosyasında açtığı davaki iddialarının birbiriyle çeliştiğini, ayrıca rehin cirosu olduğu yönündeki iddiaya dayalı olarak icra hukuk mahkemesinde dava açılması gerekirken bu gereğin yerine getirilmediğini, rehin cirosu iddiasına dayalı olarak menfi tespit davası açılamayacağını, davacı tarafın çekin bedelsiz olduğu yönündeki iddiasının müvekkili bankaya karşı ileri sürülemeyeceğini, müvekkilinin yetkili hamil olup çeki iktisapta kötü niyetli olduğunun başka bir deyişle çekin bedelsiz olduğunu bilerek iktisap ettiğini davacı tarafından açıkça kanıtlanması gerektiğini belirterek haksız davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 30/06/2016 tarih ve 2016/389 Esas, 2016/557 Karar sayılı kararı ile 2016/389 Esas sayılı dosyanın Mahkememiz 2015/548 Esas sayılı iş bu dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
KANITLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME::
Dava, kambiyo senedinden kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir.

İncelenen dosya kapsamında görülmekte olan davanın; Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Kurulu’nun 07/07/2021 tarih ve 608 sayılı kararı gereğince Karacabey 1. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından gönderme kararı ile mahkememize gönderilmiş olduğu anlaşılmıştır.
Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile yeni kurulan (Alanya, Aydın, Balıkesir, Diyarbakır, Manisa, Muğla, Sakarya ve Tekirdağ) asliye ticaret mahkemeleri ile mevcut bulunan (Adana, Ankara, Ankara Batı, Antalya, Bakırköy, Bursa, Denizli, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Gebze, İskenderun, İstanbul, İstanbul Anadolu, İzmir, Karşıyaka, Kayseri, Kocaeli, Konya, Mersin, Samsun, Şanlıurfa ve Trabzon) asliye ticaret mahkemelerinin yargı çevreleri belirlenmiş ve yürürlük tarihi 01.09.2021 olarak karar verilmiştir.
Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun yargı çevresi belirlemeye ilişkin kararında ve karara dayanak yasal düzenleme ile halihazırda açılmış davaların yeni kurulan mahkemeye devredileceğine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir.
Anayasa’nın “Kanuni hakim güvencesi” başlıklı 37’nci maddesinde; “Hiç kimse kanunen tabi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz.” hükmünü öngörmektedir.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 1’inci maddesi mahkemelerin görevinin ancak yasa ile belirlenebileceğini ve göreve ilişkin kuralların kamu düzenine ilişkin olduğu açıkça ifade edilmiştir.
Dava konusu yargı yeri uyuşmazlığıyla ilgili benzer davalarda verilen Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairelerinin kesin kararları arasındaki görüş ve uygulama uyuşmazlıklarının giderilmesine yönelik Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 2022/1073 Esas ve 2022/2686 Karar sayılı Kararda vurgulandığı üzere ” yeni bir mahkemenin faaliyete geçirildiği tarihten önce derdest bulunan davaların, istek üzerine veya doğrudan doğruya görevsizlik ya da gönderme kararı ile yeni kurulan mahkemeye gönderilmesine olanak bulunmadığından, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi’nin Hakimler ve Savcılar Genel Kurulu’nun, 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı ile müstakil asliye ticaret mahkemelerinin görev sınırlarının belirlenmesi kararı sonrası asliye ticaret mahkemesi olmayan ilçelerde asliye hukuk mahkemesinin asliye ticaret mahkemesi sıfatıyla baktığı derdest dosyaların devredilerek, asliye ticaret mahkemesinde görülmesi gerektiğine ilişkin kararı yerinde değildir. ” Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı uyarınca görülmekte olan davaların devredilmesine dair verilen kararın yerinde olmadığı vurgulanmıştır.
O halde yukarıdaki yasal düzenlemeler ve Yargıtay Kararı ışığında somut olayda, Karacabey 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin , Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla baktığı eldeki derdest dosyanın Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun 07.07.2021 tarih ve 608 sayılı kararı uyarınca devredilerek, asliye ticaret mahkemesinde görülmesi gerektiğine ilişkin kararı yerinde olmadığından, mahkememizin görevli ve yetkili olmadığı, Karacabey 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğundan dosyanın gönderilmesine, mahkememiz ile Karacabey 1. Asliye Hukuk Mahkemesi arasında yargı yeri uyuşmazlığı sebebiyle mercii tayini için dosyanın istinaf dairesine gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
Eldeki dava da ise davanın Karacabey 1.Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından bakılması gerekmektedir.
Ancak Karacabey 1.Asliye Hukuk Mahkemesi kararında hernekadar mahkemenin görevsizliğine denilmiş ise de, devamında dosyanın resen mahkememize gönderilmesine karar verilmiş,gerekçeli karar taraflara tebliğ edilmeden 03/01/2022 tarihli üst yazı ile dosyanın mahkememize devredildiği belirtilerek dosya mahkememize gönderilmiştir. Dosyanın gönderilme prosedürüne göre karar görevsizlik değil gönderme kararı olarak verilmiştir.
HSK kararı nedeniyle dosya mahkememize gönderilmiş ise de ,Yargıtay 5.HD’nin yukarıda bahsedilen kararı doğrultusunda dosyanın ilk açıldığı Karacabey 1.Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden mahkememizce dosyanın hangi usulle gönderilmesi gerektiği hususunda tereddüt oluşmuştur. Zira yasada gönderme kararı diye bir karar düzenlenmediği için bu karara karşı verilebilecek yasada düzenlenmiş yetkisizlik/görevsizlik kararlarını da vermek mümkün olmamıştır. Bu nedenle TMK 1/2 maddesindeki hakkında düzenleme olmayan konularda hakimin kanun koyma yetkisi uyarınca mahkemenin yargılamayı süratle yapma yükümlülüğüne ilişkin usul ekonomisi ilkeleri de gözetilmek suretiyle mahkememizce de dosyanın ilk açıldığı yer mahkemesi olan Karacabey 1.Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş bu mahkeme ile mahkememiz arasında gönderme kararları nedeniyle bir nevi olumsuz görev uyuşmazlığı çıktığından dosyanın sürünceme de kalmaması için merci tayini hususunda dosyanın resen Bursa BAM 4.HD ne gönderilmesine karar verilmiştir..
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlere kararın dayandığı gerekçeye göre;
1-Her ne kadar mahkememiz işbu dosyasında Karacabey 1.Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından HSK 07/07/2021 tarih 608 sayılı kararı gereğince gönderme kararı verilerek dosya mahkememize gönderilmiş ise de Yargıtay 5. HD 2022/1073 E. 2022/2686 K.sayılı kararı uyarınca dava tarihi itibariyle bu davaya davanın açıldığı yer mahkemesi olan Karacabey 1. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından bakılması gerektiğine ilişkin karar verildiğinden dosyanın Karacabey 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmesine,
2-Karacabey 1. Asliye Hukuk Mahkemesi ile mahkememiz arasında hangi mahkemenin dosyaya bakacağı hususunda uyuşmazlık çıktığında dosyanın mercii tayini için Bursa BAM 4. HD’ne resen gönderilmesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/03/2022

Başkan 37281 Üye 125958 Üye 151390 Katip 66319
¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır.