Emsal Mahkeme Kararı Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/104 E. 2022/77 K. 27.01.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/104
KARAR NO : 2022/77
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … – … …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : 1- … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : 2- … – T.C.N. … …
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/12/2016
KARAR TARİHİ : 27/01/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 28/02/2022
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı dava dilekçesinde özetle: Davalılardan …, diğer davalı … Global Ltd. Şti. ‘nin üstlenmiş olduğu fiberoptik altyapı kazı işlerinde taşeron olarak çalıştığını, bu çalışmalarında kullanmak üzere 25/10/2014 tarihli makina kiralama sözleşmesi ile müvekkilinin şirketten, şoförü ve operatörü ile birlikte 1 kamyon, 1 adet kanal kazıcı kepçe kiralandığını, makina kiralama sözleşmesini diğer davalı … Global Ltd. Şti garantör sıfatıyla imzalandığını, sözleşmenin 4. Maddesi uyarınca davalı garantör firma fatura bedelleri ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, sözleşme konusu kamyonun ve kanal kazıcı kepçenin davalı …’a sözleşmeye uygun olarak kiralandığını, bu sebeple 31/10/2014 tarih, 70841 nolu 7.440,00 TL meblağlı fatura, 30/11/2014 tarihli 70854 nolu, 4.720,00 TL meblağlı fatura olmak üzere 3 adet faturanın davalı … adına düzenlendiğini ve ödeme yapıldığını, bakiye 13.449,00 TL fatura bedelinin halen ödenmediğini, müvekkiline cari alacağının ödenmemesi üzerine davalılardan …’a Bursa 22. Noterliğinin 30/06/2015 tarih ve 16354 yevmiye nolu ihtarnamenin, diğer davalı garantör … Global Ltd. Şti.’ye Bursa 22. Noterliğnin 25/06/2015 tarih ve 14474 yevmiye nolu ihtarnamesinin keşide edilerek cari hesap alacağı olan 13.449,00 TLnin gecikme faiziyle birlikte ödenmesinin talep edildiğini, ancak ihtara rağmen süresi içerisinde müvekkilinin alacağının halen ödenmediğini, bu nedenlerle fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak üzere müvekkilinin kiralama sözleşmesinden kaynaklanan 13.449,00 TL cari hesap alacağının temerrüt tarihinden itibaren hesaplanacak ticari temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsili ile ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Global Tel. Serv. Bil. İşl. San. Tic. Ltd. Şit’ne usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edilmiş olup, davalı vekili cevap ve beyanlarında özetle: İkame edilen işbu davada görev itirazında bulunduklarını, davanın konusu makinanın kirala sözleşmesinden kaynaklanan alacak davası olup, ödenmeyen kira bedellerinin tahsilini konu aldığını, bu nedenle görev itirazında bulunduklarını, dosyanın görevli sulh hukuk mahkemelerine gönderilmesine karar verilmesini, davanın usul yönünden reddine ve mahkemenin görevsizliğine, esasa geçilmesi halinde hukuka ve yasalara aykırı olan işbu davanın ve davacının taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …’a usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edilmiş olup, davalı savunmada bulunmamıştır.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, makine kiralama sözleşmesi, faturalar, cari hesap ekstresi, ihtarname, ticari defter ve bilirkişi incelemesi, tarafların beyanı, müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Davacı tarafın dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, taraflar arasında düzenlenen makine kiralama sözleşmesine dayalı alacağın tahsiline ilişkindir.
Mahkememiz dosyasının yargılaması sırasında tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde mali müşavir bilirkişi tarafından rapor düzenlenebilmesi için defter inceleme günü verilmiştir.
Mali müşavir bilirkişinin 15/10/2021 tarihli bilirkişi raporunu özetle: Turkcell Superonlıne İletişim Hizmetleri A.Ş.’nin 21.04.2017 tarih mahkemeye yazdığı cevap yazılarına göre 2014-2015 yıllarında Bursa ilinde Fiber Optik Kablo döşeme işini üstlenen firmaların “… Global Telekom Serv. Bilgi İşl. San. Ve Tic Ltd. Şti. “3B Telekom Hizmetleri Ltd Şti. Olduğu belirtilmiş olduğu, davacı şirket ile ilgili Yıldırım Vergi Dairesi Müdürlüğü’nden gelen BS formlarına göre davacı tarafından 1 adet fatura kdv hariç 20.203,00 TL davalı … Ltd Şti.’ne satış bildirildiği, 2014/10 , davacı tarafından 1 adet fatura kdv hariç 39.259,00 TL davalı … Ltd Şti.’ne satış bildirildiği,2014/11, davacı tarafından 1 adet fatura kdv hariç 5.097 TL davalı … Ltd Şti.’ne satış bildirildiği, 2015/04, davacı şirketin, davalı … Ltd Şti. İle de ticari ilişkisinin bulunduğu, davalı …’a fatura düzenlemiş olduğu dönemlerde, davalı … Ltd Şti.’ne de fatura düzenlemiş olduğu, davacı şirket tarafından, davalı …’a ; Bursa 22.Noterliği 16354 yevmiye no ile 30.06.2015 tarihinde ihtarname gönderildiği, ihtarnamede 13.449,40 TL cari hesap alacaklarının tebliğden itibaren 3 gün içinde ödenmesinin ihtar edildiği, ihtarnamenin 3 Temmuz 2015 tarihinde tebliği edildiği, (07.07.2015 Temerrüt), davacı şirket tarafından, davalı Global Telekom Servis Bilgi İşlem San. Tic. Ltd. Şti.’ne Bursa 22.Noterliği 14474 yevmiye no ile 25.06.2015 tarihinde ihtarname gönderildiği, ihtarnamede 13.449,40 TL cari hesap alacaklarının tebliğden itibaren 3 gün içinde ödenmesinin ihtar edildiği, ihtarnamenin 25.06.2015 tarihinde tebliği edildiği, (29.06.2015 Temerrüt), davacı şirket tarafından, davalı …’a düzenlenen faturalara göre 20.449,40TL, davalı … tarafından davacı şirkete 27/11/2014 tarihinde yapılan nakit ödeme 7.000,00TL düşüldüğünde kalan bakiyenin 13.449,40TL olduğu, davacı ve davalılar arasında Makina Kiralama Sözleşmesi 25.10.2014 tarihinde imzalanmış olduğu, davacı şirket, davalı …’a 31.10.2014 tarihinde Makina çalışması adı altında 8.000 TL+KDV 1.440 TL= 9.440 TL bedelli fatura düzenlemiş olduğu, 25.10.2014-31.10.2014 arası 7 gündür 7 gün makina çalışması sözleşmeye göre günlük 200 TL+KDV olduğu, 7*200=1.400 TL+%18 KDV 252 TL =1.652 TL hesaplandığı, davacı tarafından davalı …’ a düzenlenen faturalar bedeli toplamı 12.661,40TL olduğu, davalı … tarafından davacı şirkete 27/11/2014 tarihinde yapılan nakit ödeme 7.000,00TL düşüldüğünde kalan bakiyenin 5.661,40TL olduğu, davacı ve davalılar arasında 25.10.2014 tarihinde imzalanan Makina Kiralama Sözleşmesine göre davalı … Global Tel. Serv. Bilg. İşl. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin fatura bedellerini ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği, imzalanan sözleşme tarihine göre davacıya ödenmesi gereken tutarın 5.661,40 TL olduğu, Davacı tarafından, davalı …’a düzenlenen faturaların, davacı tarafından, davalılara teslim edildiğine dair herhangi bir belge olmadığı mütalaa edilmiştir.
O halde yapılan yargılama ve toplanan delillerden; taraflar arasında 25/10/2014 tarihli şoför ve operatörü ile birlikte kamyon ve iş makinesi kiralanmasına dair eser sözleşmesi düzenlendiği, davacının iş sahibi, davalı …’ un yüklenici, davalı … Global …Ltd Şti’ nin ise garantör(üçüncü kişinin fiilini taahhüt eden ) olduğu anlaşılmaktadır.
Sözleşmenin 3. Maddesinde konusu : Bursa İlinde yapılmakta olan fiber optik altyapı kazılarında kullanılmak üzere şoförü ve operatörü ile birlikte 1 adet kamyon ve 1 adet kanal kazıcı kepçe kiralanması işidir,
Sözleşmenin 4. Maddesinde sözleşme konusu işlerin bedeli ve ödeme şartları :
1 adet Kamyon aylık 4000 TL ilave KDV
1 adet Kanal Kazıcı kepçe 6.000 TL ilave KDV
Kiralayan firma her ayın 30. Günü faturayı düzenleyecektir.
Davacı tarafından 31/10/2014 tarihli 70841 seri numaralı 9440 TL bedelli fatura, 30/11/2014 tarihli 70854 seri numaralı 4720 TL bedelli fatura, 01/04/2015 tarihli 6829,40 TL bedelli faturalara dayalı olarak işin yapıldığını hizmetin verildiğini, davalı tarafından 27/11/2014 tarihinde 7000 TL ödeme yapıldığını ileri sürerek bakiye 13.449,40 TL alacağın olduğu ileri sürülmüş davalı … tarafından savunmada bulunulmadığı, diğer davalı … Global …Ltd Şti’ nin ise kefil ve garantör olarak sorumlu olmadığını savunmakla uyuşmazlık noktasının, davacı tarafından faturalara konu işin yapılıp yapılmadığı ve davalı … Global… Ltd Şti’ nin sözleşme kapsamında sorumlu olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davalı … Global… Ltd Şti’ nin kefil olduğu, şekil şartlarının gerçekleşmediğini, garantör olarak nitelendirildiği halde de TBK 603. Maddesi uyarınca şekil şartlarının uygulanması gerektiğine dair savunmada bulunmuştur.
Bu kapsamda kefalet ve garanti sözleşmesi incelendiğinde Hukuk Genel Kurulu’nun 04.07.2001 gün ve E:2001/19-534, K:2001/583 sayılı kararında da belirtildiği üzere, kişisel (şahsi) teminat sözleşmelerinin alt kavramlarını oluşturan kefalet ve garanti sözleşmelerinin temel amaçları, esas itibariyle asıl borç ilişkisinin tarafı olmayan üçüncü kişilerce, alacaklıya şahsi teminat (güvence) verilmesidir. Her iki sözleşme de temel amaçları itibari ile aynı hedefe yönelmekle birlikte, gerek doktrinde, gerekse bu konudaki uygulamanın öncüsü niteliğindeki 11.06.1969 gün ve 1969/4-6 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’ndaki belirlemelere göre, aralarında ana farklar bulunmaktadır:
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 583. maddesi hükmü uyarınca, kefalet sözleşmesinin geçerliliği yazılı şekle tabi olduğu ve ayrıca sözleşmede kefilin sorumlu olacağı belirli bir miktarın gösterilmesi gerektiği halde, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 128. maddesindeki “üçüncü kişinin fiilini üstlenme” başlığı altında düzenlenmiş olan garanti sözleşmesi herhangi bir şekle tabi tutulmadığı gibi, verilen garantinin belli bir limite bağlanmış olması da öngörülmemiştir. Öte yandan, kefalette, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 591. maddesi hükmü uyarınca kefil, borçluya ait defileri alacaklıya karşı ileri sürebilme hakkına sahipken, garanti akdinde teminat veren kişiye bu hak tanınmış değildir.
Bunların dışında kefil kefaletten doğan borcunu ödedikten sonra, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 596. maddesi hükmü uyarınca asıl borçluya yasadan ötürü dönme (rücu) hakkı bulunduğu halde, garanti sözleşmesinde teminat verene bu hak tanınmamıştır. Nihayet, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 598. maddesi gereğince kefalette, kefilin sorumluluğu asıl borcun geçerli oluşuna ve devamına bağlı iken, bir tür üçüncü kişinin fiilini taahhüt niteliğini taşıyan garanti sözleşmesi, bağımsızlık ilkesi gereğince bu koşullara tabi tutulmamıştır. Bu farklı hüküm ve sonuçlardan anlaşılacağı üzere, garanti veren kişinin sorumluluğu, kefalet veren kimsenin sorumluluğundan çok daha ağır koşullara tabi tutulmuştur. Bu nedenle sözleşmenin niteliğinin tespit ve yorumunda teminat veren kimsenin iradesi de bu yönden titizlikle değerlendirilmelidir. İşte bu nedenledir ki, doktrinde ve uygulamada (11.6.1969 gün ve 1969/4-6 sayılı İBK) her iki sözleşmenin birbirinden ayırt edilebilmesi için çeşitli kıstaslar belirlenmiştir.
Bu kıstaslardan ilk grubu yardımcı olarak belirlenen kıstaslardır ki, bunlar ana hatları itibariyle; sözleşmede kullanılan deyimler, üstlenilen rizikonun niteliği, borçlu yerine ifa veya tazminat ödeme yükümlülüğü, para borcunun tekeffülü veya bir fiilin tekeffülü gibi kıstaslardır. Bunlar, aşağıda belirtilecek ana kıstasların yanında kullanılması mümkün olan feri nitelikteki kıstaslardır. Yine doktrin ve anılan İBK.da belirlenmiş olan ana kıstaslara gelince: Bunlardan ilki, asli-feri yükümlülük kriteridir. Buna göre, garanti veren bağımsız bir borç altına girmekte olup, bu yükümlülüğün bir başka borç ile ilgisi yoktur; kefalette ise, asıl olan bir başka borcun (temel ilişki) olması ve verilen teminat ile o borcun ödenmesinin sağlanmasıdır. Doktrine göre de, bir başka borç ilişkisine yollamada bulunulması ferilik karinesini teşkil eder. Ana kıstaslardan ikincisi, yükümlülüğün kapsam ve niteliğidir. Buna göre, asıl borçlu gibi yükümlülük altına girme amacını taşıyan sözleşme kefalet, asıl borçlunun borcunu aşabilecek, bir başka deyimle, lehine taahhüt altına girilen alacaklının hiçbir şekilde zarara uğramayacağını temine yönelik sözleşme ise, garanti sözleşmesi olarak nitelendirilmelidir. Ana kıstaslardan bir diğeri menfaat kıstası olup, buna göre kefalet ilişkisinde kefalet verenin bu ilişkide bir yararlanma amacı olmadığı halde, garanti sözleşmesinde ilke olarak, böyle bir teminat verenin yararı mevcuttur. Nihayet, ana kıstaslardan bir diğeri ise, kişiye yönelik teminat verme kıstası olup, buna göre teminatın bir kişi gözönüne tutularak verilmesi kefalete işaret olacak, böyle değil de objektif olarak belli bir sonucun gerçekleşmesi amacına yönelik olarak verilmesi halinde, garanti sözleşmesinin amaçlandığı kabul edilecektir (Bütün bu açıklamalar için bkz. Prof. Dr. S. Reisoğlu, Türk Hukukunda ve Bankacılık Uygulamasında Kefalet, Ank. 1992 sh. 78 vd., Prof. Dr. H. Tandoğan, Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, C. II 3. Bası, Ank. 1987, Sh. 818 vd., Prof. Dr. K. Tunçomağ, Türk Borçlar Hukuku, İst. 1997 Cilt l, Sh. 980 vd., Dr. H. Becker, İsviçre Medeni Kanun Şerhi, Borçlar Kanunu, Genel Hükümler, Madde 111).( Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 2017/15947 Esas ve 2017/16801 Karar sayılı Kararda vurgulandığı üzere)
Bu şekilde iki sözleşmeye dair yukarıdaki açıklamalardan, davalı … Global… Ltd Şti’ nin sözleşmenin 2. maddesinde, 4. Maddesinde ve imza kısmında garantör firma olduğu, 2. Maddesinde, garantör firmanın fatura bedelini fatura kesiminden itibaren 45 gün vadeli çekler ile yapmayı kabul ve taahhüt ettiği, garantör firmanın menfaatinin bulunduğu anlaşılmakla hukuki durumunun garantör (üçüncü kişinin fiilini taahhüt) olduğunun kabulü gerektiği ve yazılı şekil şartlarının üçüncü kişinin fiilini taahhütte uygulanmayacağından davalının sözleşme kapsamında sorumlu olmadığına dair savunmalarına itibar edilmemiştir
Diğer yandan davalılarca faturalar inkar edildiğinden, davacı tarafından işin yapıldığının usulune uygun delillerle ispat edilmesi zorunludur.
Davacı taraf delil listesinde, sözleşme, faturalar, cari hesap ekstresi, ihtarname, ticari defter ve bilirkişi incelemesi delillerine tutunmuştur.
Taraflara ticari defterlerin ibraz edilmesi içi süre verildiği belirlenen inceleme gününde davacı ve davalı tarafından ticari defterler ibraz edilmediğinden defterler üzerinde inceleme yapılamamıştır.
Davacı tarafından defter sunulmayarak mevcut belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yapılması talep edilerek, ibraz edilen belgeler ile bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Bilirkişinin 15/10/2021 tarihli raporunda, faturalar ve sözleşme üzerinde yapılan inceleme sonucunda, düzenlenen 31/10/2014 tarihli 70841 seri numaralı 9440 TL bedelli fatura, 30/11/2014 tarihli 70854 seri numaralı 4720 TL bedelli fatura, 01/04/2015 tarihli 6829,40 TL bedelli üç faturadan ödenen 7.000 TL nin mahsubu ile 13.449,40 TL olarak tespit edildiği yine düzenlenen 31/10/2014 tarihli 70841 seri numaralı 9440 TL bedelli faturanın sözleşmenin düzenlendiği 25/10/2014 tarih itibariyle 7 gün çalışıldığı ve 1652 Tl ücrete hak edildiği, diğer faturalar ve 7.000 TL ödemenin mahsubu ile 5.661, 40 TL olarak seçenekli rapor düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Düzenlenen faturaların tek taraflı davacı tarafından düzenlendiği işin yapıldığına, hizmetin verildiğine dair tek başına delil olarak kabul edilemeyeceği, ticari defterler ibraz edilmediğinden fatura içeriklerin kesinleşmesi ve işin yapılıp teslim edildiğinin ispatlanamadığı anlaşılmaktadır.
Öte yandan bilirkişi incelemesi sonucunda, düzenlenen faturalardan 30/11/2014 tarihli 70854 seri numaralı 4.720 TL bedelli faturanın sözleşmeye uygun olduğu, diğer faturalardan düzenlenen 31/10/2014 tarihli 70841 seri numaralı 9440 TL bedelli fatura yönünden bu faturanın içeriğinde makine çalışmasından bahsedildiği, hangi makine kamyon mu kepçe mi olduğu, ne kadar süre çalıştığının faturada açıkça belirtilmediği sözleşmenin düzenlendiği 25/10/2014 tarihi ile fatura tarihi itibariyle 7 günlük sürenin dolduğu anlaşılmakla bu faturanın miktarı itibariyle sözleşmeye uygun olmadığı anlaşılmaktadır.
Düzenlenen 01/04/2015 tarihli 6829,40 TL bedelli fatura yönünden faturanın içeriğinde 16 gün kepçe, 16 gün kamyon bedeli olarak belirtildiği faturanın sözleşme kapsamında düzenlenmesi gereken her ayın 30. günü düzenlenmediği, sözleşmenin düzenlenmesinden itibaren geçen sürede 16 günlük çalışma süresinin nasıl hesaplandığı, ne zaman işe başlandığı, bitirildiği, bu sürenin önceki aylara ait süre olup olmadığı, 16 günlük sürenin hangi tarihler arasında kaldığı belirli olmadığından bu faturanın da sözleşmeye uygun olmadığı kanaatine varılmıştır. Dolayısıyla davacının da kabulunde olduğu 7000 TL davalı tarafından ödeme yapıldığı ve sözleşmeye uygun düzenlenen 30/11/2014 tarihli 70854 seri numaralı 4.720 TL bedelli fatura yönünden ödeme mahsup edildiğinde davacının alacağının kalmadığından bilirkişi raporuna itibar edilmemiştir.
Bu itibarla davacı tarafından tek taraflı olarak düzenlenen faturaların işin yapıldığına ispata elverişli delil olmadığı gibi faturaların sözleşmeye uygun olarak da düzenlenmediğinden sunulan delillerle alacağın ispat edilemediğinden davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın sübut bulmadığından REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL nispi karar ve ilam harcın peşin alınan 229,69 TL’den mahsubu ile bakiye 148,99 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı … vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
6-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 27/01/2022
Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.