Emsal Mahkeme Kararı Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/769 E. 2023/400 K. 10.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/769 Esas
KARAR NO : 2023/400

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI/KARŞI DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … – [16635-36182-68243] UETS
DAVALI/KARŞI DAVACI : … – … …
VEKİLİ : Av. … – [16828-28674-49739] UETS

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/12/2020
KARAR TARİHİ : 10/04/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 08/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkilinin tarımsal yatırımlarda mimari danışmanlık, IPARD hibe kredileri için proje hazırlanması ve benzeri türden alanlarda danışmanlık hizmetleri yürütmekte olduğunu, süt üretim çiftliği kurma düşüncesinde olan davalı şirket ise bu yatırımı öncesinde gerekli araştırmaları yaparak müvekkili ile İmar Danışmanlığı ve IPARD Proje Danışmanlığı şeklinde iki ayrı protokol imzalamış olduğunu, taraflar arasında düzenlenen bu sözleşmelerden birincisi, süt üretim çiftliği inşaatı için gerekli izinlerin alınması ve davalı isteklerine uygun olarak mimari projelendirilmenin yapılmasına yönelik olduğunu, dava konusu ikinci anlaşma ise, süt üretim çiftliği yatırımı için Tarımsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu aracılığıyla verilen IPARD hibe başvuru dosyasının hazırlanmasına ilişkin olduğunu, dava konusu sözleşme taraflarca 07/07/2020 tarihinde imzalanan IPARD Proje Danışmanlık Sözleşmesi olduğunu, müvekkilince yapması gereken edimler yerine getirmiş olduğunu ancak davalı tarafından eksik ödeme yapılmış olduğunu, taraflar arasında yapılan bu sözleşme gereği müvekkilinin vereceği hizmetlere karşılık 6.000 Euro + KDV bedel karşılığında davalı tarafla anlaşılmış olduğunu, sözleşme konusu işin bedeline karşılık olarak davalı tarafça 15.000 TL ödeme yapıldığını ancak kalan bakiyenin ödenmemiş olduğunu, davalı şirketçe 30.07.2020 günü yapılan 15.000 TL ödemenin hesaptan mahsubu neticesinde kalan 5262 Euro bedelin davalı taraftan tahsili gerekmekte olduğunu, bu nedenlerle davanın kabulüne karar verilerek, 5.262 Euro alacağa temerrüt tarihi olan 27.07.2020 gününden itibaren devlet bankalarının euro para birimi ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiziyle birlikte davalıdan tahsil edilerek müvekkiline ödenmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap-karşı dava dilekçesinde özetle: Açılmış davada zamanaşımı hak düşürücü süre itirazlarının olduğunu, davacı/karşı davalı tarafından dayanılan iki sözleşme de dava dilekçesi ile uyuşmazlık konusu edilmiş olduğunu, davaya konu sözleşmeler kapsamında danışman firmanın gerçekleştirmeyi taahhüt ettiği tarımsal danışmanlık hizmetine konu işler- vekalet ilişkisine konu resmi başvurular- projeler, eser ilişkisine konu olduğu gibi, vekalet- hizmet ilişkisi mevcut olup, karma nitelikli tip sözleşmeler olduğundan bahsedilmesi gerekeceğini, Tarımsal Danışmanlık Hizmetlerine İlişkin Olarak Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerinin Düzenlenmesine İlişkin Yönetmelik ile danışmanlık faaliyetlerinin hizmet olarak kabul edildiğini, ilgili hizmetlerin verilebileceği yetkili kişilerin sadece tarımsal danışmanlık yapabileceğini, yetki belgeleri- danışmanların görev ve yükümlülükleri belirlenmiş olduğunu, dava konusu bakımından sadece “Eser Sözleşmesinden Doğan Alacak” olarak nitelendirme yapılmış olduğunu, öncelikle arabuluculuk başvurusu ve işbu dava yönünden eksik/yanlış sayılacağından dava şartı yönünden davacı/karşı davalının açmış olduğu davanın dava şartı noksanlığı sebebiyle reddi gerekmekte olduğunu, davacı/karşı davalının dava dilekçesi ile belirttiği uyuşmazlık konusu, Danışmanlık Sözleşmeleri kapsamında danışman firmanın sözleşmeye ilişkin yükümlülüklerini “online başvuru yapıldığında” yerine getirdiğini ancak kendilerine ödenmediği iddia edilen talebe konu ödemenin yapılması gerektiğine yönelik olduğunu, taraflar arasındaki edim dengeleri- başvurunun yalnızca yapılmış olmasının, genel olarak sözleşme kapsamında gereği gibi yapılmış bir başvuru olup olmadığı, karşı tarafın yükümlülüklerini gereği gibi yerine getirip/ getirmedikleri- işlerden çekilme iradeleri gibi hususlar tarafımızca yapılacak ayrıntılı izah ve düzeltmelere muhtaç olduğunu, sözleşmelerin imza aşamasında iş ve edimlere karşılık müvekkilinden alınan ödemeler 07.07.020 tarihinde 42.500,00TL. ve 30.07.2020 tarihinde 15.000,00TL. olmak üzere 57.500,00TL olduğunu, İmar Danışmanlığı Sözleşmesi kapsamında yapılacak ödemenin karşılığı “işbu teklifin imzalanarak sözleşme hükmünde geçerli olması” denilmek suretiyle sözleşmenin geçerliliğinin edim olarak belirtildiği- liste halinde belirtilen işlerin sayılarak peşinat olarak alındığı belirtilen 42.500,00TL ödemenin neye karşılık belirlendiğini de anlamanın zor olduğunu, bu nedenlerle haksız-yersiz ve hukuka aykırı olarak açılmış olan davacı/karşı davalının davasının reddine açmış oldukları karşı davanın kabulüne karar verilerek müvekkili firmanın uğramış olduğu zararlar olan 42.500,00TL ve 15.000,00TL olmak üzere toplam 57.500,00TL’ sının temerrüt tarihi itibariyle ticari avans faiziyle birlikte davacı/karşı davalıdan tahsilini, davacı/karşı davalının açmış olduğu davanın kabul edileceği takdirde kabul edilen kısmı kadar meblağın karşı dava alacaklarından takas/mahsup edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı/karşı davalıya yükletilmesine talep ve dava etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, cevap-karşı dava dilekçesi, tarafların karşılıklı beyan dilekçeleri, projeler, ticari defterler, faturalar, bilirkişi raporu, Osmangazi ve Çekirge Vergi Dairesi’ne,Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’na, TKDK Bursa İl Koordinatörülüğü’ne, Tarım İl Müdürlüğü’ ne, Bursa Mimarlar Odası’na, Bursa İnşaat, Makine, Elektrik Mühendisleri Odaları’na, Karacabey Belediye Başkanlığı’na, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, asıl dava dilekçesinde gösterilen taraflar arasında akdedilen 07/07/2020 tarihli danışmanlık sözleşmesine dayalı bakiye alacak davası, karşı dava dilekçesinde gösterilen ise taraflar arasındaki sözleşmelere dayalı olarak davalı-karşı davacı tarafça, davacı-karşı davalı tarafa yapılan ödemelerin davacı-karşı davalı taraftan iadesine karar verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkememiz dosyasının yargılaması sırasında dosyanın bir SMMM , bir elektrik mühendisi, bir mimar, bir inşaat mühendisi , bir nitelikli hesap uzmanı bilirkişi , bir makine mühendisi bilirkişiye tevdi edilerek rapor düzenlenmesine karar verilmiştir.
Bilirkişi heyetinin 18/07/2022 tarihli raporlarında özetle: Davalı karşı davalı kendi defter kayıtlarına göre 15.000.00TL alacaklı görülmekte olduğu, davacı karşı davalı ise kendi defter kayıtlarına göre 42,500,00TL borçlu görülmekte olduğu, davacı karşı davalı 42.500.00-TL nakit tahsilatı kendi defterlerinde göstermişler kayda almış oldukları, dolayısıyla tahsil ettiği tutar 57.500.00-TL olduğu, kestiği fatura karşı tarafça kabul edil mcmış yasal süresinde iade edilmiş olduğu, defterlerine kaydedilmiş olması faturayı geçerli kılmamakta olduğu, ancak davacı/karşı davalı imar danışmanlığı sözleşmelerini yerine getirmiş, aşağıda kopyalanan belgelere göre gerekli belgeleri ilgili makamlara vererek, sözleşme kapsamında verilecek hizmetleri yapmış olduğu, bu sözleşmenin tutarı sözleşme bedeli 6.000 EURO+ KDV’ dir, Tarım ve kırsal kalkınmayı destekleme kurumundan mahkemeye gönderilen yazıya göre davalı karşı davacı 29.07.2020 tarihinde teslim etiği proje dosyasını 25.12.2020 tarihinde dilekçe vererek geri çekmiş olduğu, yani davacı karşı davalı üstlendiği iki projeden imar danışmanlığı sözleşmesi hükümlerini yerine getirmiş olup projenin anlaşma bedeli 6.000,00 Euro+KDV olduğu, davacı karşı davalının kendi defter kayıtlarına göre 42.500-TL nakit ödeme 07,07,2020 tarihinde gerçekleşmiş olup euro karşılığı 1 EURO 7.7356-TL 5.494.08-EURO, 15.000.00 TL karşılığı 1EURO 3007.2020 8.1481TL= 1.840.92-EURO TOPLAM- 7.335.00-EURO, SÖZLEŞME BEDELİ + KDV : 6000×1.18:7.080.00- EURO , ödenen : 7,335,00-EURO, Sözleşme: 7,080,00-EURO = kalan 255,00EURO, davacı karşı davalı kendi defter kayıtlarına göre davalı karşı davacıya 255.00- EURO borçlu olduğu, davalı karşı davacı ,davacı karşı davalıdan 255.00-EURO alacaklı olduğu, mütalaa edilmiştir.
Mahkememiz dosyasının yargılaması sırasında dosyanın önceki bilirkişi heyetine tevdi edilerek ek rapor düzenlenmesine karar verilmiştir.
Bilirkişi heyetinin 25/10/2022 tarihli ek raporlarında özetle: İmar Danışmanlığı sözleşmesi yönünden, davacı tarafça sözleşmenin tam olarak ifa edilmediği, işbu sözleşme kapsamında ödeme olarak davacıya 42.500,00.-TL ödendiği, Taraflar arasında alacak verecek ilişkisinin olmadığı, Ipard Proje Danışmanlık Sözleşmesi yönünden; davacı tarafça sözleşmenin tam olarak ifa edilmediği, sözleşmenin ödeme planında Yatırımcı, danışmana proje hazırlama peşinatı olarak işbu sözleşme imzalandığında 3.540,00 Euro KDV dahil nakit ödemekle yükümlü olduğu, sözleşme her nasıl sona ererse ersin peşinat bedelinin davacıda kalacağı, işbu sözleşme kapsamında ödeme olarak davacıya 15.000,00 TL ödendiği, ödeme tarihi itibari ile 1.840,92 Euro’ya tekabül ettiği, bu surette 1.699,09 Euro davacının davalıdan alacaklı olduğu, mütalaa edilmiştir.
Mahkememiz dosyasının yargılaması sırasında dosyanın önceki bilirkişi heyetine verilerek tarafların itirazları da değerlendirilerek, kök ve ek raporda ki çelişkilerin giderilerek ek rapor düzenlenmesine karar verilmiştir.
Bilirkişi heyetinin 02/02/2023 tarihli ikinci ek raporlarında özetle: Tarafların itirazları yönünden ek raporumuzda değişiklik yapılmasına gerek görülmediği, kök rapor ve ek rapor arasındaki çelişkinin ek rapor ile yer verilen değerlendirmeler kapsamında giderilmesinin gerekli olduğu, İmar Danışmanlığı sözleşmesi yönünden; Davacı tarafça sözleşmenin tam olarak ifa edilmediği, İşbu sözleşme kapsamında ödeme olarak davacıya 42.500,00.-TL ödendiği, Taraflar arasında alacak verecek ilişkisinin olmadığı, Ipard Proje Danışmanlık Sözleşmesi yönünden; Davacı tarafça sözleşmenin tam olarak ifa edilmediği, Sözleşmenin ödeme planında Yatırımcı, danışmana proje hazırlama peşinatı olarak işbu sözleşme imzalandığında 3.540,00 Euro KDV dahil nakit ödemekle yükümlü olduğu, sözleşme her nasıl sona ererse ersin peşinat bedelinin davacıda kalacağının kararlaştırılmış olduğu, İşbu sözleşme kapsamında ödeme olarak davacıya 15.000,00 TL ödendiği, ödeme tarihi itibari ile 1.840,92 Euro’ya tekabül ettiği, bu surette 1.699,09 Euro davacının davalıdan alacaklı olduğu, mütalaa edilmiştir.
Toplanan tüm deliller ve dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde açılan asıl dava; taraflarca akdedilen 07/07/2020 tarihli IPARD Danışmanlık Sözleşmesi’ne dayalı bakiye alacağın tahsiline karar verilmesine ilişkin, karşı dava ise davacı-karşı davalı tarafa taraflarca akdedilen her iki sözleşme kapsamında ödenilen 42.500,00 TL ve 15.000,00 TL nin aynı işlere yönelik olduğu iddiasına dayalı olarak davalı-karşı davacı tarafa iadesine(takas mahsup taleplerinin de değerlendirilerek) karar verilmesine ilişkindir. Taraflar arasında iki sözleşme bulunduğunun tespit edildiği, ilk sözleşmenin (asıl davaya konu) taraflarca akdedilen 07/07/2020 tarihli IPARD danışmanlık sözleşmesi, ikinci sözleşmenin ise süt üretim çiftliği inşaatı için gerekli izinlerin alınması,mimari projelendirmelerin yapılmasına ilişkin imar danışmanlık sözleşmesi olduğu tespit edilmiştir.Davacı-karşı davalı tarafça, her iki sözleşme kapsamında gerekli yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediğinin tespiti, davacı-karşı davalının 07/07/2020 tarihli IPARD danışmanlık sözleşmesine istinaden bakiye alacağının bulunup bulunmadığının tespiti, davalı-karşı tarafça, taraflarca akdedilen sözleşmeler kapsamında davacı-karşı davalı tarafa fazla/mükerrer ödeme yapılıp yapılmadığının tespiti amacıyla dosya bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından tanzim edilen 02/02/2023 tarihli bilirkişi ikinci ek raporunda özetle; asıl davanın konusu olan 07/07/2020 tarihli Ipard Proje Danışmanlık Sözleşmesi yönünden; davacı-karşı davalı tarafça sözleşmenin tam olarak ifa edilmediği, Sözleşmenin ödeme planında Yatırımcı, danışmana proje hazırlama peşinatı olarak işbu sözleşme imzalandığında 3.540,00 Euro KDV dahil nakit ödemekle yükümlü olduğu, sözleşme her nasıl sona ererse ersin peşinat bedelinin davacı-karşı davalıda kalacağının kararlaştırılmış olduğu, işbu sözleşme kapsamında ödeme olarak davacı-karşı davalıya 15.000,00 TL ödendiği, ödeme tarihi itibari ile 1.840,92 Euro’ya tekabül ettiği,bu surette 1.699,09 Euro davacı-karşı davalının, davalı-karşı davacıdan alacaklı olduğu, taraflarca akdedilen ikinci sözleşme olan İmar Danışmanlığı sözleşmesi yönünden;davacı-karşı davalı tarafça sözleşmenin tam olarak ifa edilmediği, işbu sözleşme kapsamında ödeme olarak davacıya 42.500,00 TL ödendiği, taraflar arasında alacak verecek ilişkisinin olmadığının belirtildiği, bilirkişiler tarafından tanzim edilen ikinci ek raporda davaya konu hususlar gerekçeli, ayrıntılı olarak açıklanmış, ikinci ek raporun hükme esas alınmaya yeterli olduğu kanaatine varılarak asıl davanın konusu olan 07/07/2020 tarihli Ipard Proje Danışmanlık Sözleşmesine istinaden davacı-karşı davalı tarafça sözleşme tam olarak ifa edilmese dahi taraflarca akdedilen sözleşmede, sözleşme her nasıl sona ererse ersin peşinat bedelinin davacı-karşı davalıda kalacağının kararlaştırılmış olduğu hususu gözetilerek, davalı-karşı davacı tarafça işbu sözleşme kapsamında yapılan 15.000,00 TL ödeme düşüldüğünde, davacı -karşı davalı tarafın, davalı-karşı davacı taraftan 1.699,09 Euro (07/07/2020 tarihli Ipard Proje Danışmanlık Sözleşmesine istinaden) alacaklı olduğu kanaatine varılarak ; asıl davanın kısmen kabulüne,buna göre 1.699,09 Euro nun(dava açılış sürecinden önce davacı-karşı davalı tarafın ödeme hususunda temerrüde düşürülmediği tespit edilerek) dava tarihi olan 01/12/2020 tarihinden itibaren işletilecek devlet bankalarının EURO cinsinden bir yıl vadeli mevduata uyguladığı en yüksek mevduat faizi ile birlikte aynen veya fiili ödeme günündeki TCMB’nin efektif satış kuru üzerinden hesaplanacak TL karşılığı olarak davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,fazlaya ilişkin talebin reddine dair,karşı dava yönünden ise;bilirkişiler tarafından tanzim edilen raporlarda da belirtildiği üzere; Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’na yazılan 29/12/2020 tarihli müzekkere cevabında, davalı-karşı davacı şirketin 29.07.2020 tarihinde kuruma proje dosyasını teslim ettiği, başvuru sahibi davalı-karşı davacı şirketin 25.12.2020 tarihinde dilekçe sunarak projesini geri çekme talebinde bulunduğu, 28.12.2020 tarihinde alınan Koordinatörlük Makamı Oluru ile başvuru sahibinin projesini geri çekme talebinin kabul edildiği, ilgili projenin başvuru paketi ve çizim dosyalarının orijinali başvuru sahibine teslim edildiğinin bildirildiği hususu gözetilerek , davalı-karşı davacı tarafça projenin geri çekildiği, işbu projenin sona erdiği/geri çekildiği tarihe kadar davacı – karşı davalı tarafa ödenilen 42.500,00 TL nin yapılan çalışmalar ve harcamalar için makul olduğu ve davacı-karşı davalı tarafta kalması gerektiği belirtildiğinden davalı-karşı davacı tarafa, davacı-karşı davalı tarafa yapılan 42.500,00 TL lik ödemenin iade edilemeyeceği kanaatine varıldığından karşı davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-ASIL DAVANIN KISMEN KABULÜNE,buna göre 1.699,09 Euro nun dava tarihi olan 01/12/2020 tarihinden itibaren işletilecek devlet bankalarının EURO cinsinden bir yıl vadeli mevduata uyguladığı en yüksek mevduat faizi ile birlikte aynen veya fiili ödeme günündeki TCMB’nin efektif satış kuru üzerinden hesaplanacak TL karşılığı olarak davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,FAZLAYA İLİŞKİN TALEBİN REDDİNE,
2-KARŞI DAVANIN REDDİNE,
3-Asıl dava yönünden; Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 1.093,07 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 841,25 TL’nin mahsubu ile bakiye 251,82 TL nispi karar ve ilam harcının davalı-karşı davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-(Asıl dava yönünden) Arabuluculuk Ücret Tarifesi kapsamında Maliye Hazinesinden karşılanan arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL nin davalı-karşı davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
5-(Karşı dava yönünden) Arabuluculuk Ücret Tarifesi kapsamında Maliye Hazinesinden karşılanan arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL nin davalı-karşı davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-(Asıl ve karşı dava yönünden) Davacı-karşı davalı tarafından yapılan; 9.707,80 TL yargılama giderinden kabul ve red oranlarına göre hesaplanan 3.133,67 TL yargılama gideri, 841,25 TL peşin harç, 54,40 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 4.029,32 TL yargılama giderinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı-karşı davalı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı-karşı davacı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Asıl davada kabul edilen miktar yönünden; Davacı-karşı davalı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
7-Asıl davada reddedilen miktar yönünden; Davalı-karşı davacı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacı-karşı davalıdan alınarak davalı-karşı davacıya verilmesine,
8-Karşı dava yönünden; Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90 TL nispi karar ve ilam harcının peşin alınan 1.042,00 TL’den mahsubu ile artan 961,30 TL nispi karar ve ilam harcının karar kesinleştiğinde ve istek halinde davalı-karşı davacıya iadesine,
9-Karşı dava yönünden; Davacı-karşı davalı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya verilmesine,
10-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren HMK’nın 341. ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesi’ne İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.10/04/2023

Katip …
¸E-imzalıdır.

Hakim …
¸E-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.