Emsal Mahkeme Kararı Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/65 E. 2020/342 K. 09.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/65
KARAR NO : 2020/342
BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : KAPATILAN …
BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI
VEKİLİ : Av…. /
DAVALI : … – … …
DAVAYA DAHİLİ İSTENEN : … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 04/08/2011
KARAR TARİHİ : 09/09/2020
YAZIM TARİHİ : 29/09/2020
Mahkememizde görülmekte olan alacak davasının yapılan yargılaması sonucunda;
DAVA :
Davacı idare vekili dava dilekçesi ile; 2006 yılı Özel İdare Köy Yolları Yapım Proğramında yer alan Bursa İli, Büyükorhan İlçesi, Mazlumlar Köprüsü inşaatı işini …’ in ihale ile aldığını ve taraflar arasında 21.07.2006 tarihinde sözleşme imzalandığını, yüklenicinin inşaatı 25.12.2006 tarihinde bitirdiğini, 05.04.2007 tarihinde işin geçici kabulünün aynı tarihli tutanak ile yapıldığını, bilahare köprü mahallinde yapılan incelemede köprünün P1 aşağında oturma meydana geldiğinin tespit edildiğini, buna istinaden 20.03.2009 tarihli teknik inceleme komisyonunun yerinde incelemeleri ile hasar tespiti ve alınacak önlemlerin tespit edildiğini, bu durum yükleniciye bildirildiği halde yüklenici tarafından herhangi bir adım atılmadığı gibi, idare ile irtibata dahi geçilmediği, bunun üzerine davacı idare tarafından hasarların giderilmesi için yapılacak işleri havi yeni bir ihale ile bu işlerin yaptırılığını ve işlerin bedeli olan 430.529,64 TL (sözleşme yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeniyle idare Tarım ve Köy İşleri Daire Başkanlığı’ nın 16.11.2009 gün ve 1027-9335 sayılı yazıları ile belirtilen 430.529,64 TL) maddi zararın davalı …’ den tahsilini talep ve dava etmiştir
Davacı vekili tarafından sunulan 21/10/2014 havale tarihli dilekçe ile; mahkemece alınan 05.07.2013 tarihli bilirkişi raporunda kusur atfedilmiş olması nedeniyle proje müellifi olan … İnşaat Ticaret Turizm San.İth.İhr.Ltd.Şti firmasının davaya dahil edilmesi talep edilmiştir.
CEVAP:
Davalı yüklenici … cevap dilekçesinde; aldığı iş ile ilgili teminat süresince sorumluluğunu yerine getirdiğini, teminat süresi dışındaki olan sorumlulukların tarafına ait olamayacağını, kendisinden bu zararların istendiğini, bu zararların kendisinin sorumluluğu bittikten sonraki işlere ait olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
KANITLAR:
Köprü yeri etüd dosyası, hakediş raporu, ihale dosyası, tutanaklar, encümen kararı keşif ve bilirkişi incelemesi,

KANITLARIN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME :,
Dava; taraflar arasındaki 21.07.2006 tarihli sözleşmeye dayalı olarak kusurlu imalat nedeniyle oluşan zarar talebine ilişkindir.
Dava konusu uyuşmazlıkla ilgili olarak sunulan tüm deliller toplanmış, ilgili proje ve sözleşme dosyası getirtilmiş, mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne dair verilen kararın davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 15 HD ‘nin 10/10/2019 tarih ve 2019/2734 -2019/3887 E/K sayılı ilamı ile “….Yüklenici yapımını üstlendiği eseri sözleşmeye teknik ve sanatsal kurallara ve amaca uygun olarak imâl edip iş sahibine teslim etmekle, iş sahibi de kararlaştırılan bedeli ödemekle mükelleftir. Eser, yüklenicinin sanat ve beceriyi gerektiren emek sarfıyla gerçekleştirdiği bir sonuçtur. Eser sözleşmelerinde; yüklenici sadakat ve özen borcu gereği eseri iş sahibinin yararına olacak şekilde ve ona hiçbir zarar vermeden meydana getirmek zorundadır. Yüklenicinin genel ihbar yükümlülüğü bu zorunluluktan kaynaklanır. Başka bir deyişle akdin gereği gibi ve zamanında ifasını tehlikeye sokan her hali yüklenici, iş sahibine derhal haber vermeye mecburdur (TBK 472). Yüklenici genel özen ve sadakat yükümünün gereği olarak kendisine teslim edilen malzemeyi muayene etmeli, eserin meydana gelmesine elverişli bulunmadığını öğrenir öğrenmez iş sahibine bildirmeli ve onun talimatına uygun şekilde hareket etmelidir. Sözleşmeyi imzalayan davalı yüklenici işinin ehli olup, kendisinden basiretli bir tacir gibi davranması beklenir. Somut olayda mahkemece hükme esas alınan raporda davacı iş sahibi idare ile dava dışı proje müellifi şirket de yüklenici ile birlikte kusurlu bulunmuştur. Oysa davalı yüklenicinin sözleşme ile üstlendiği işi fen, sanat ve tekniğine uygun olarak yapma yükümlülüğü kapsamında proje hataları da dahil olmak üzere iş sahibi idareyi uyarma yükümlülüğü vardır. Dosya kapsamında yüklenicinin genel ihbar yükümlülüğünü ve uyarı görevini yerine getirdiğine ilişkin bilgi ve belge bulunmadığı gibi, davalı tarafça da proje hatalarıyla ilgili iş sahibine uyarının yapıldığı kanıtlanamamıştır. Bu durumda mahkemece kusurun tamamının yüklenicide olduğunun kabulü ile davanın kabulüne karar verilmesi gerekir iken, kısmen kabulü doğru olmamış, açıklanan nedenlerle .. ” bozulmasına karar verilmiştir.” gerekçesiyle karar bozularak mahkememize gönderilmiştir.
Mahkememizce usul ve yasaya uygun bulunan Yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.

Orhaneli Asliye Hukuk Mahkemesi aracılığı ile mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen 26.01.2010 tarihli bilirkişi raporları kapsam ve niteliği itibariyle hüküm kurmaya yeterli görülmeyerek dosya üzerinde yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
İnşaat Mühendisi bilirkişi Mustafa Sayaca tarafından düzenlenen 28.11.2011 tarihli bilirkişi raporu da davayı çözüme ulaştırmamıştır.
Dava konusu zararın meydana gelişinde tarafların kusur oranlarının ve zarar miktarının tespiti ve raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesi yönünden dosya üzerinde 3.kez Ankara 14.Asliye Ticaret Mahkemesi aracılığı ile yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılmış, ODTÜ İnşaat Mühendisi Bölümü Öğretim Görevlisi Doç.Dr…. tarafından hazırlanan 06/06/2012 günlü bilirkişi raporunda; 28.11.2011 tarihli 2.bilirkişinin bahsettiği gibi proje firmasının oyulma hesabı yapmadığını, öte yandan 2005 senesinde proje yapılmadan önce bu tip hidrolik etkilere karşı proje safhasında tedbir alınmasının tavsiye edildiğini, proje firmasının kazık tasarımında oyulma hesaplarının olmaması haricinde bu rapor içinde bahsedildiği gibi birçok eksiklik ve hata tespit edildiğini, P1 ayağındaki kazıların taşıma kapasitelerinin hesaplanan değerlerden önemli derecede az olduğunun düşünüldüğünü, bu yüzden kazıkların feyzan durumunda oynamasının şaşırtıcı olmadığını, proje firmasının kenar ayak A1 için öngördüğü çözümün iyi bir çözüm olmadığı zaten kendini ispatladığını, kenar ayak A1 de olan zarardan yapımı yüklenenin mesul tutulmaması gerektiğini, köprünün yapımına ait fotoğraflar veya diğer bilgilerin gönderilmediği için yapım ile ilgili kusurlar hakkında teknik yokum yapmanın doğru olmadığını belirtmiştir.
ODTÜ Öğretim Görevlisi Doç.Dr…. tarafından düzenlenen raporun evvelce alınan raporlarla çelişkili olması nedeni ile, raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesi amacıyla İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi aracılığı ile oluşturulan İTÜ Öğretim Görevlilerinden oluşan heyetçe yeniden bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Prof.Dr. …, Doç.Dr. …, M.Faruk Gökay tarafından düzenlenen 05.07.2013 günlü raporda; bilirkişi heyeti; davacı … Valiliği Bursa İl Özel İdaresi’ nin köprünün sağlıklı projelendirilmesi için gerekli olan zemin etütlerini yeterli bir şekilde yaptırmaması, hazırlanan köprü projesini ve buna göre yapılan imalatın yeterince kontrol etmemesi nedeniyle %30 oranında, davalı yüklenici …’ in hatalı olarak hazırlanan projeyi yeterince kontrol ettirmemesi, köprü imalatını bu şekilde hazırlaması, muhtemelen imalat sırasında bazı hatalar yapılmış olması nedeniyle %50 oranında, proje müellifi … İnşaat Tic.Tur.San.İth. İhr.Ltd.Şti Plan Proje ve Müh.hizmeti firmasının; zemin etütlerinin yetersiz olması vb.hususlar nedeniyle projelendirme hataları yapması, bu hataların imalata yansıması ve köprüde bilinen hasarların oluşmasına yol açması nedeniyle %20 oranında kusurlu olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.
05/07/2013 günlü bilirkişi heyet raporunun da dosyada mevcut diğer raporlar ile çelişkili hükümler içermesi nedeniyle tüm raporlar arasındaki ve davacı vekilinin rapora itirazlarını giderir nitelikte hüküm vermeye elverişli rapor tanzimi yönünden 5.kez bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
İTÜ İnşaat Fakültesi Öğretim Görevlileri Doç.Dr. …, Dr. … ve Dr. … tarafından düzenlenen 21.02.2014 , 05.07.2013 günlü bilirkişi raporu ile, sadece davacı idareye yüklenen kusur oranı yönünden farklı olup, diğer yönleri ile 05.07.2013 günlü bilirkişi raporunu doğrulamaktadır.
21.02.2014 günlü bilirkişi raporunda; yüklenicinin kendisine verilen hatalı ve eksik projenin fen ve sanat kurallarına uygun olduğunu kabul ederek ve işin teknik sorumluluğunu üstlenerek işe başlamış durumda olduğu, dolayısıyla bu konuda kusur ve hatasının bulunduğu, bunun yanı sarı yüklenicinin işin yapımı sırasında P1 orta ayak temeli için projede önerilen kotlara uymadığı ve radye temel ile kazık bağlantılarında kusurlu ve eksik iş yaptığı, bunun sonucunda feyezen sebebiyle temel ayağı etrafında oluşan oyulma kazık başlığı olarak işlev gören radyenin bir ucunun askıda kalmasına neden olduğu ve kazık grubuna gelen yük dağılımını değiştirdiği ve köprü ayak temelinde kısmi çökme meydana geldiği, hasarın meydana gelişinde davalı yüklenicinin %60 oranında kusurlu olduğu, köprü hesap ve projesini hazırlamış olan proje ve mühendislik firması … İnşaat Tic.Tur.San.İth.İhr.Ltd Şti’ nin, Jeoloji ön etüd raporunda akarsuların aşındırma ve malzeme biriktirmelerine karşı tedbirlerin proje safhasında detaylandırılması gerektiğinin belirtilmiş olmasına rağmen projede bu etkileri göz önüne almadığından ve hasar gören P1 orta ayağına ait temel sisteminin taşıma gücü hatalı olarak hesaplandığından dolayı %20, davacı idarenin ise, Jeoloji Etüd raporunda belirtilen sondaj derinliklerine kadar sondaj yapılmasını sağlamadığı, raporda belirtilen tedbirlerin alınıp alınmadığını kontrol etmediği, kazık taşıma gücü hesaplamalarındaki hataların düzeltilmesini sağlamadığı, projede öngörülen kotlarda imalat yapılmasını ve radye temel kazık bağlantısının fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılmasını denetlemediği ve sonuç olarak hasarın meydana gelişinde %20 kusurlu olduğu belirtilmiştir.
Dava konusu Mazlumlar Köprüsü inşaatının yapılması hususunda taraflar arasında 21/07/2006 tarihli eser sözleşmesi imzalanmıştır.Bu sözleşme uyarınca yüklenici yapımını üstlendiği eseri sözleşmeye teknik ve sanatsal kurallara ve amaca uygun olarak imâl edip iş sahibine teslim etmekle,davalı iş sahibi de kararlaştırılan bedeli ödemekle mükelleftir. Eser, yüklenicinin sanat ve beceriyi gerektiren emek sarfıyla gerçekleştirdiği bir sonuçtur. Eser sözleşmelerinde; yüklenici sadakat ve özen borcu gereği eseri iş sahibinin yararına olacak şekilde ve ona hiçbir zarar vermeden meydana getirmek zorundadır. Yüklenicinin genel ihbar yükümlülüğü bu zorunluluktan kaynaklanır. Başka bir deyişle akdin gereği gibi ve zamanında ifasını tehlikeye sokan her hali yüklenici, iş sahibine derhal haber vermeye mecburdur (TBK 472). Yüklenici genel özen ve sadakat yükümünün gereği olarak kendisine teslim edilen malzemeyi muayene etmeli, eserin meydana gelmesine elverişli bulunmadığını öğrenir öğrenmez iş sahibine bildirmeli ve onun talimatına uygun şekilde hareket etmelidir. Sözleşmeyi imzalayan davalı yüklenici işinin ehli olup, kendisinden basiretli bir tacir gibi davranması beklenir.
Davalı yüklenicinin sözleşme ile üstlendiği işi fen, sanat ve tekniğine uygun olarak yapma yükümlülüğü kapsamında proje hataları da dahil olmak üzere iş sahibi idareyi uyarma yükümlülüğü vardır.Dava konusu köprünün PI ayağının çökmesi hernekadar bilirkişi raporlarına göre hatalı proje ve davalının projede öngörülen kotlara uymayarak ve radye temel ile kazık bağlantılarında eksik ve kusurlu iş yapmasından meydana gelmiş ise de ise de, davalının kendi kusurlu işleri haricinde projedeki eksik ve kusurları hususunda da iş sahibini uyarmak zorundadır. Davalı yüklenicinin genel ihbar yükümlülüğünü ve uyarı görevini yerine getirdiğine ilişkin bilgi ve belge bulunmadığı gibi, davalı tarafça da proje hatalarıyla ilgili iş sahibine uyarının yapıldığı kanıtlanamamıştır. Bu durumda davalı yüklenici eserin kusurlu olmasında tam kusurlu olup, davacı maddi zararının tamamından sorumludur. Sorumluluk konusunda bu gerekçelerle bilirkişi raporundan ayrılınmış ancak bilirkişi raporundaki maddi zarar miktarına ilişkin tesbite itibar edilerek 430.529,64 TL’nin dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle tahsiline karar verilmiştir.

Davacı idare tarafından yüklenici şirketin davaya dahil edilmesi talep edilmiş ise de, dahili davalının bildirilen adresine tebligat yapılamamıştır. Davacı idare dahili davalının başka adresini bildirmemiş, adres araştırılması yönünde mahkemeden bir talepte bulunmamıştır. Kaldı ki davalılar arasında mecburi dava arkadaşlığı olmadığı için … İnşaat Limited Şirketinin davaya dahil edilmesi de mümkün değildir.Davaya dahil edilmek istenen şirketin temyiz hakkını kısıtlamamak için karar başlığında davaya daihli istenen olarak gösterimiş ancak davaya dahil edilmediğinden lehine vekalet ücretine hükmedilmemiştir.
HÜKÜM :
Yukarıda açıklanan nedenlere, kararın dayandığı gerekçeye göre;
1-Dahili davalı … İnş… Ltd.Şti. Hakkında açılan davanın reddine,
2- Davalı … hakkında açılan davanın kabulüne, 430.529,64 TL ‘nin 24.12.2009 dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar yasası gereği alınması gereken 29.409,48- TL harçtan peşin alınan 5.812,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 23.597,28-TL harcın davalı …’ den tahsiline,
3-Davacı tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı bozmadan önce 5.847,80 TL , bozmadan sonra yapılan 361,70 TL olmak üzere toplam 6209,50-TL yargılama gideri ile peşin alınan 5.812,20 TL harcın davalı …’den alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı yararına ölçümlenen 38.576,48- TL vekalet ücretinin davalı …’den alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar kesinleştiğinde taraflarca yatıralan avansın kullanılmayan kısmının HMK 333.md.uyarınca yatıranlarına iadesine
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı taraf yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde Yargıtay yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 09/09/2020

Başkan … Üye … Üye … Katip …
¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır. ¸E-imzalıdır.

Bozmadan önce davacı gideri ; Bozmadan sonra davacı gideri;
5.670,00 TL bilirkişi, keşif, ulaşım gideri toplamı 361,70 TL tebligat ve posta gideri,
177,80 TL tebligat posta gideri
5.847,80 TL toplam gider