Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/584
KARAR NO : 2023/140

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … – Uluyol Cad.Çatak İş Merk.Kat: 3 D:15 BURSA
DAVALI : … TAN. ROF. ATB. İZM. İMY. D. NŞ. AN. İC. TD. Tİ. – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/06/2016
KARAR TARİHİ : 07/02/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 09/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Bursa 17. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… Esas sayıl dosyasında müvekkilinin aleyhine icra takibi başlatıldığını, müvekkiline ödeme emri usulsüz olarak tebliğ edilmiş e bu takibe karşı itiraz etme imkanının olmadığını, icra takibine konulan 11/02/2015 tarihli ve 209622 seri numaralı 20.060,00 TL bedelli faturanın ticari teamülde “Kapalı Fatura” olarak tabir edilen, bedeli ödenmiş olan e bedeli peşinen ödenmiş olduğu için alacaklı tarafından altı kaşelenip imzalanan fatura olduğunu, faturanın bedelinin peşinen ödenmiş faturanın altı kaşelenmiş ev imzalanmış olduğundan müvekkilinin böyle bir faturadan alacağının bulunmadığını, 13/02/2015 tarihli ve 209639 seri numaralı 23.676,70 TL bedelli olan diğer faturada da “13/02/2015 tarihli ve Faturada Belirtilen Bedel olan 23.676,70 TL bedelli tahsilat makbuzu” ile ödenmiştir. Tahsilat makbuzu ile fatura bedeli kuruşu kuruşuna ve tarihi itibariyle de örtüştüğünü müvekkilinin iki faturadan kaynaklanan herhangi bir borcu bulunmadığını, davalı icra takibini yapmakta haksız ve kötniyetli olduğundan tazminat taleplerinin bulunduğunu, yargılamanın yapılarak davanın kabulü ile müvekkilinin borçlu olmadığının tespitini, icra takibinin tedbiren durdurulmasını, icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderlerinin ve ücreti vekaletin de davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; takibe konu 11/02/2015 tarih ve 209622 seri nolu 20.060,00 TL bedelli faturanın kapalı fatura olması tek başına faturaya konu bedelin ödendiğini ispat etmediğini, müvekkil şirketin ticari defterleri incelendiğinde dava konusu faturanın ödenmediğinin görüleceğini, 13/02/2015 tarih e 209639 seri nolu ve 23.676,70 Tl bedelli faturanın da ödeme makbuzu ile ödendiğine dair iddiayı da kabul etmediklerini, söz konusu ödeme makbuzundaki imza müvekkil şirket yetkliisine ait olmadığını, müvekkil şirketçe imzanın kime ait olduğunun da bilinmediğini, kimin tarafından imzalandığı belli olmayan ödeme makbuzunun yasal düzenlemeye de aykırı olduğundan ödemeyi ispata elverişli delil olmadığını, davacının tedbir talebinin reddini, haksız ve hukuka aykırı davanın reddini, kötü niyetli davacı aleyhine dava değerini %20’sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, işbu meblağın davacıdan alanarak müvekkiline ödenmesini, yargılama gider ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, yazalı beyanlar, icra dosyası, faturalar, defterler, bilirkişi incelemesi tüm dosya kapsamı
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, İİK 72. Maddesine göre menfi tespit istemidir.
Davacı tarafından davalının tutunduğu Bursa 17. İcra Müdürlüğü 2016/… E, sayılı icra dosyasına konu faturalar sebebi ile borçlu olmadığının tespitini talep etimştir.
Mahkememizce yargılama yapılmış, Bursa 17. İcra Dairesinin 2016/… E. Sayılı dosyası celp edilmiş, bilirkişi raporu aldırılmıştır.
13/03/2017 tarihli Bilirkişi Raporunda: “… Davalı şirketin işyerinde çıkan yangın sonucu 2014-2015 yıllarına ait ticari defter ve belgelerinin yandığnıı belirtmiş olup, defter ve belgelerin sunulmasının imkansız hale geldiğini, Bursa Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı Yangın Raporunun sunulduğu, 27/07/2016 tarih Yangın raporu incelendiğinde; davalı şirketin 2014-2015 yıllarına ait ticari defter ve belgelerin yandığına dair herhangi bir ibarenin olmadığı, davalı şirket tarafından ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden alınmış bir belge ibraz edilmediğini, belirtilen iki fatura dışında ayrıca 06/01/2016 tarihli …’e ait cari hesap ekstresi sunulduğu, cari hesap ekstresine göre fatura bedelleri, fatura tarihlerinde davacı firma … tarafından ödenmiş olup, davacı firmanın davalı şirkete borcu bulunmadığını, davacı firma (…) vekili tarafından 2014 yılı defter ev belgeler ibraz edilmemiş olup, 2015 yılı işletme hesabı defteri ve belgeler ibraz edildiği, davacı firma (…) vekili tarafından 2015 yılı işletme hesabı defteri açılış tasdiği kanuni süresinde yaptırıldığı, faturaların davacı firmanın 02/2015 döneminde alışlarının tamamına yakınını oluşturduğu, davacı firma vekili tarafından 11/02/2015 tarih 209622 nolu 20.060,00 TL bedelli fatura ile ilgili fatura bedelinin ödendiğini belge ile ispatlayamadığını, ayrıca fatura bedelinin davalı şirket’te kime ödendiği belirtilmediği, faturanın kapalı olduğu ödendiği anlamına gelmeyeceği, fatura bedeli dikkate alındığında ticari teamüllere hiç uygun olmadığı, 13/02/2015 tarih 209639 nolu 23.676,70 TL bedelli açık faturanın … Tanıtım San. Tic. Ltd. Şti’nden alınan 13/02/2015 tarih 05 nolu tahsilatı yapanın adı ve soyadının bulunmadığı tahsilat makbuzu ile ödendiğini belirttiğini, makbuza göre fatura bedeli peşin ödendiği, ancak fatura açık olarak kesildiği, kapalı fatura peşin ödenmiş fatura ise, bu faturada peyin ödenmiş bunun da kapalı fatura olarak kesilmesi gerektiği, ancak faturanın açık kesildiği, davacı ekili tarafından tahsilat makbuzunda parayı alanın adı soyadı olmadığı için parayı kimin aldığının belirtilmediği, davacı firma ve davalı şirketin ödeme e tahsilatların banka ve finans kurulları aracığıyla yerine getirilmesine uymadıklarının görüldüğü, … Tanıtım Promosyon Matbaa Hizmetleri Kimyasal Maddeler İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin davacıya (…) düzenlemiş olduğu faturalar olabileceği, davacı …’in davalı … Tanıtım Promosyon Matbaa Hizmetleri Kimyasal Maddeleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne borcu olmadığı….” belirtilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; Bursa 17. İcra Müdürlüğü 2016/… E, sayılı icra dosyası incelendiğinde, alacaklısının … Tanıtım Promosyon İnş.San.Tic.Ltd.Şti olduğu, borçlusunun …(Crea Team Reklam) olduğu borçlu hakkında fatura alacağının tahsili için ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin borçluya usulüne uygun olarak tebliğ ediliği, süresinde borca itiraz edilmediğinden takibin kesinleştiği ve derdest olduğu, bu şekilde işbu menfi tespit davası açılmasına hukuki yarar bulunduğu anlaşılmıştır.Tarafların ticari defter ve bağlı kayıtları üzerinde SMMM bilirkişisi tarafından inceleme kararı alınmış, mahkememizce de yeterli bulunan bilimsel denetlenebilir ve gerekçeli bilirkişi raporuna göre; davacının işletme hesabı defteri sunduğu açılış tasdiği kanuni süresi içerisinde yapıldığı, 11/02/2015 tarih 209622 nolu 20.060,00 TL bedelli fatura ile ilgili fatura bedelinin ödendiğine dair bir belge bulunmadığı, ayrıca fatura bedelinin davalı şirkette kime ödendiği belirtilmediği, faturanın kapalı olduğu ödendiği anlamına gelmeyeceği, fatura bedeli dikkate alındığında ticari teamüllere hiç uygun olmadığı, davacı ve davalı tarafın 8.000 T.L yi aşan ödeme ve tahsilatların banka ve finans kurumu aracılığı ile yerine getirilmesi kuralına uymadıkları,13/02/2015 tarih 209639 nolu 23.676,70 TL bedelli açık faturanın … Tanıtım San. Tic. Ltd. Şti’nden alınan 13/02/2015 tarih 05 nolu tahsilatı yapanın adı ve soyadının bulunmadığı tahsilat makbuzu ile ödendiğini belirttiğini, makbuza göre fatura bedeli peşin ödendiği, ancak fatura açık olarak kesildiği, kapalı fatura peşin ödenmiş fatura ise, bu faturada da peşin ödenmiş bunun da kapalı fatura olarak kesilmesi gerektiği, ancak faturanın açık kesildiği, davacı vekili tarafından tahsilat makbuzunda parayı alanın adı soyadı olmadığı için parayı kimin aldığının belirtilmediği, davalı şirketin de makbuzdaki imzayı kabul etmedikleri, tahsilat makbuzunun defterde olmadığı, davalı şirket ise defter ve belgelerin çıkan yangın sonucu yandığından bahisle ibraz etmedikleri, bu şekilde davacının “fatura bedellerini ödedim” iddiasını ispat edemediği kanaati ile davanın reddine karar vermek gerekmiş, davalı taraf kötüniyet tazminat talebinde bulunmuş ise de, davacı tarafından teminat yatırılmadığı için tedbir kararı uygulanmadığı anlaşıldığından koşulları oluşmayan tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
Mahkememiz bu kararına karşı davacı ve davalı vekilleri tarafından ayrı ayrı istinaf talebinde bulunulmuştur .
İstinaf incelemesine tabi tutulan mahkememiz dosyası İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi’nin 2017/5076 E. 2020/1504 K. Sayılı ilamı, 25/09/2020 tarih ve “Davaya konu 11.02.2015 Tarihli 209622 seri nolu 20.60,00TL bedelli fatura; mahkemenin de kabulünde olduğu üzere kapalı faturadır. Kapalı fatura, fatura bedelinin ödendiğine karine olarak kabul edilir, ayrıca herhangi bir ödeme belgesi ibrazına gerek yoktur. Aksini iddia edenin iddiasını yazılı delil ile ispatlaması gereklidir. (Aynı yönde Y.19HD, 2016/13834E, 2018/81 K, 17.01.2018 Tarihli ilamı) Bu nedenle, kapalı faturanın ödenmediği yönünden ispat yükü davalı tarafta iken, mahkemece aksi düşünce ile Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğince ödemenin banka veya finans kurumları aracılığıyla yapılmadığı da gerekçe gösterilmek sureti ile ispat yükünün davacıya yüklenmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Bununla birlikte davacı taraf, takibe konu 13.02.2015 tarihli 23.676,00TL bedelli faturaya ilişkin ödeme iddiası yönünden tahsilat makbuzu sunmuş ise de; mahkemece bu hususta yeterli inceleme yapılmamıştır. Mahkemece, öncelikle tahsilat makbuzundaki imzanın kime ait olduğu davacı yandan sorularak davalı yanın beyanının alınması ve imzanın kabul edilmemesi halinde evrak aslının getirtilerek imza incelemesi hususunda rapor alınması gerekirken bu hususta herhangi bir değerlendirme yapılmamış olması nedeni ile davacı vekilinin istinaf istemi yerindedir.” gerekçesi ile kaldırılmıştır. Mahkememiz esasına kaydedilen dava dosyası konusunda uzman grafolog bilirkişiye tevdi edilerek bilirkişi raporu temin edilmiştir.
18/07/2022 tarihli grafolog bilirkişi … tarafından hazırlanan bilirkişi raporunda özetle; İnceleme konusu tahsilat makbuzu aslı, ön yüzü üzerinde tahsilatı yapan kısmında atılı bulunan imzanın, imza hatlarının seçilir durumda olduğu, bulunduğu kağıt bölümünde herhangi bir aşınma, madde kaybı veya benzeri fiziksel bir arızanın mevcut olmadığı, kişiye ait kaligrafik ve karakteristik özellikleri ihtiva eden imzalar olduğu hususlarını tespit ile değerlendirildiğini, …’a ait mukayese imzaların asıl belgeler üzerinde üzerinde bulunduğu ve inceleme konusu tahsilat makbuzunun düzenlenme tarihinden sonraki tarihleri içerdiği, yıllar içerisinde istikrar gösteren, doğal çeşitlilik (natural varyasyon) çerçevesinde yeterli derecede işlekliğe ve kişiye ait kaligrafik ve karakteristik özelliklere haiz imzalar olduğu hususları tespit ile değerlendirildiğini, inceleme konusu tahsilat makbuzu aslı, ön yüzü üzerinde tahsilatı yapan kısmında atılı bulunan imza ile …’ın inceleme konusu tahsilat makbuzunun düzenleme tarihinden sonraki en vakın tarihli mukayese belgelerindeki örnek imzalarından başka asıl olan mevcut mukayese belgelerdeki örnek imzaları arasında yukarıda inceleme ve bulgular başlığı altında benimsenen metot çerçevesinde ayrı ayrı karşılaştırmalı olarak yapılan inceleme neticesinde; İmzaların genel şekli, İmzaların başlangıç hareketinin yapılışı, İmzalardaki yatay çekiliş ve dikey çıkış hareketlerinin yapılışı, İmzalardaki buklesel hareketlerin yapılışı, İmzaların bitim hareketinin yapılışı yönünden farklılıklar görülmüş olup, inceleme ve bulgular başlığı altında imza incelemesi bölümünde maddeler halinde belirtilen, farklılıkların, fotoğraflar ve diğer uygun görüntü teknikleriyle işaretlemeler yaparak desteklenen inceleme ve bulgular neticesinde; inceleme konusu tahsilat makbuzu aslı, ön yüzü üzerinde tahsilatı yapan kısmında atılı bulunan imza … ‘a ait mevut örnek imzaları arasında özlenen farklılıklara istinaden, … eli ürünü olmadığı değerlendirildiği mütalaa edilmiştir.
O halde toplanan deliller ve İstinaf İlamı ışığında, davalı tarafından Bursa 17. İcra müdürlüğünün 2016/… esas sayılı icra takip dosyasında davacıdan 11.02.2015 Tarihli 209622 seri nolu 20.60,00TL bedelli fatura ve 3.02.2015 tarihli 23.676,00TL bedelli faturaya dayalı alacaklı olduğu iddia edilmiştir.
Dava konusu 11.02.2015 Tarihli 209622 seri nolu 20.60,00TL bedelli faturanın kapalı fatura olduğu, bedelinin peşin olarak ödendiğinin kabul edildiği aksinin fatura bedelinin ödenmediğinin davalı alacaklı tarafından yazılı ve kesin delillerle ispatla yükümlüdür. Dolayısıyla davalı tarafından yazılı delille ispat edilmediği gibi davacı tarafa yemin teklif etmediğinden bu fatura bedelinin ödendiği kabul edilerek davacının iddiasında haklı olduğu kanaatine varılmıştır.
Diğer yandan dava konusu 03.02.2015 tarihli 23.676,00TL bedelli faturanın ise davacı tarafından bedelinin ödendiği tahsilat makbuzu düzenlendiğinin ileri sürüldüğü anlaşılmakla, tahsilat makbuzu üzerindeki imza üzerinde yapılan grafolog bilirkişi incelemesi sonucunda tahsil eden kişinin imzasının davalı şirket yetkilisine ait olmadığı, düzenlenen 18/07/2022 tarihli raporun gerekçeli denetime açık olduğundan itibar edilerek bu makbuzun davalıyı bağlamayacağı fatura bedelinin ödenmediği anlaşılmaktadır.
Davalı alacaklı tarafından icra takibinde 4188,70 TL işlemiş faiz alacağı yönünden, TTK 10.maddesine göre, aksine sözleşme yoksa ticari bir borcun faizi vadenin bitiminden ve belli bir vade yoksa ihtar gününden itibaren işlemeye başlayacağından takipten önce davacı borçlunun temerrüde düşürülmediğinden 4.188,70 TL işlemiş faiz alacağı davalı taraf davacıdan talep edemeyecektir.Bu durumda davacı tarafından 11.02.2015 Tarihli 209622 seri nolu 20.60,00TL bedelli fatura ve işlemiş faiz yönünden haklı olduğundan bu miktarlar yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, davanın kısmen kabulune karar vermek gerekmiştir.
İİK 72. Maddesi uyarınca davalı tarafın, kapalı fatura bedelinin peşin olarak ödendiği halde takip başlatmasında haksız ve ödemeyi bilebilecek olduğundan kötü niyetli olduğu anlaşılmakla davacı tarafın kötü niyet tazminat talebinin kabulune karar vermek gerekmiştir.
İİK 72. Maddesi uyarınca davalı tarafın kötü niyet tazminat talebinin davacı tarafından teminat yatırılarak ihtiyati tedbirin uygulanmadığı ve davalının alacağına kavuşmasının engellenmediğinden davalının kötü niyet tazminat talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Yukarıdaki açıklamalar ışığından menfi tespit davasının kısmen kabul ve reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle,
1-Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile Bursa 17. İcra müdürlüğünün 2016/… esas sayılı icra takip dosyasına konu 20.060 TL asıl alacak ve 4.188,70 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 24.248,70 TL alacak kısmı yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-İİK 72. Maddesi uyarınca kötü niyet tazminatının koşulları oluştuğundan alacağın %20 si olan 4.849,74 TL kötü niyet tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-İİK 72. Maddesi uyarınca davalı lehine kötü niyet tazminat koşulları oluşmadığından reddine,
4-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 1.656,43 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 818,45 TL’nin mahsubu ile bakiye 837,98 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan bilirkişi gideri 1.150,00 TL, posta, talimat ve tebligat gideri 212,80 TL olmak üzere toplam 1.362,80 TL yargılama giderinden kabul ve red oranlarına göre hesaplanan 689,53 TL yargılama gideri ve 818,45 TL peşin harç olmak üzere toplam 1.507,98 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta bir karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
07/02/2023

Katip …
¸E-imzalıdır.

Hakim …
¸E-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.