Emsal Mahkeme Kararı Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/245 E. 2021/239 K. 18.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/245 Esas
KARAR NO : 2021/239
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : …
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI :… – … …
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 19/06/2020
KARAR TARİHİ : 18/03/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 20/04/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: İnegöl Belediyesi Başkanlığı tarafından yapılan ihaleler neticesinde, firmalarla birbirini takip eden yıllarda hizmet alım işine ait sözleşmeler imzalandığın, 2009/55629 sayılı ihale kayıt numarasıyla, 01.08.2009-30.06.2014 tarihlerini içeren, karşı taraf … Taahhüt Hiz. Dış. Tic. Ltd. Şti. İle İnegöl Belediyesi Başkanlığı arasında, içme suyu abonelerinin su sayaçlarının endeks okuma, ihbarname bırakma, kapama-açma, bilgi işlem hizmetleri alımı iş ve işlemlerinin yapılması hizmeti alımına işine ait sözleşme 27/07/2009 tarihinde imzalandığını, 6360 sayılı yasa gereğince İnegöl Belediye Başkanlığının karşı taraf … Taahhüt Hiz. Dış. Tic. Ltd. Şti. İle yaptığı hizmet alım sözleşmesi, müvekkil idare tarafından hizmetlerin aksamaması için 01.04.2014-30.06.2014 tarihleri arasında aynı şartlarda devam ettiğini, buna ilişkin ayrıca sözleşme devir tutanağının taraflarca imzalandığını, bahsedilen ihale ve sözleşme kapsamında çalıştırdığı personellerden olan dava dışı … tarafından İnegöl 1. Asliye Hukuk Mahkemesinde (iş mahkemesi sıfatıyla) 2015/279 E. Sayılı dosyası ile tazminat davası açtığını, ve bu davanın 11/02/2016 tarih ve 2016/56 K. Sayılı kararı ile işçilik alacaklarının davalı … Taahhüt Hiz. Dış. Tic. Ltd. Şti. Ve müvekkili idareden müteselsilen alınmasına karar verildiğini, mahkeme kararı yargıtay kararı ile temyiz denetiminden geçerek kesinleştiğini, İnegöl 1. Asliye Hukuk (iş) Mahkemesi 2015/279 E.ve 2016/56 K. Sayılı kararı neticesinde, … tarafından başlatılan İnegöl 1. İcra Dairesi 2016/1903 E. (son esas no 2018/32546 ) sayılı icra dosyasına müvekkil idare tarafından 21/11/2018 tarihinde 5.606,86 TL ve 29/11/2018 tarihinde 17.792,38 TL olmak üzere toplam 23.399,24 TL ödeme yapmak zorunda kaldığını, davalı … Taahhüt Hiz. Dış. Tic. Ltd. Şti. İle yapılan sözleşme kapsamında sorumluluk yüklenici firmaya ait olduğunu, müvekkil idarenin zararının karşılanması gerektiğini, dava dışı işçi alt işveren niteliğindeki firma … Taahhüt Hiz. Dış. Tic. Ltd. Şti. Personeli olarak çalıştığını, bu nedenle de çalıştığı dönemler baz alınarak dava dışı işçiye yapılan ödemelerin alt işverenlerden tahsili gerektiğinden bahisle kesinleşmiş olan mahkeme kararı gereği müvekkili idrece ödenen toplam 23.399,24 TL nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek en yüksek banka faizi ile birlikte müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ve karşı vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edilmiş ancak davalı tarafından savunmada bulunulmamıştır.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, tarafların karşılıklı beyan dilekçeleri, arabuluculuk tutanağı, sözleşme örneği devir tutanağı, ödeme dekontları, yargıtay kararları, İnegöl 1.Asliye Hukuk Mahkemesi 2015/279 E. sayılı dosyası, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava , dava dışı işçi …’ e davacı alt işveren tarafından işçilik haklarından kaynaklanan tazminat ve alacaklar sebebiyle ödemenin rücuen alt işveren olan davalıdan tahsiline ilişkin alacak davasıdır.
Davacının rücuen tazminat alacağı ile ilgili rapor düzenlenmek üzere rücuen tazminat işçi alacakları konusunda uzman 1 bilirkişiye dosya tevdi edilmiştir.
Bilirkişinin mahkememize sunmuş olduğu bilirkişi raporunda özetle: Davacı ile davalı arasında ihale- sözleşme ilişkisi bulunduğu konusunda taraflar arasında her hangi bir ihtilaf bulunmadığı,4857 sayılı İş Kanununun 2/6. Maddesinde, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” Hükmü bulunduğu, dava konusu olayda da taraflar arasında asıl işveren- alt işveren ilişkisi mevcut olup, davalı asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak İş Kanunundan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle, davacı ile birlikte müteselsilen sorumlu olduğu, burada Kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler, dış ilişki itibariyle (dava dışı işçiye karşı) müseselsilen sorumlu olduğu, İç ilişkide (alacaklıya karşı müteselsilen sorumlu olan borçlular arasındaki ilişkide) ise, bu husustaki nihai sorumluluğun hangi tarafa ait olduğu konusunda taraflar kendi aralarında sözleşme yapabilirler. Kısacası işçinin alacağının ödenmesinden her ikisi de sorumlu olduğu, Buski bu tazminatı işçiye ödediği sorumluluğunu yerine getirdiği, Kendi aralarındaki ilişkide aralarındaki sözleşme belirleyici olacağı, sözleşmede ve genel şartnamede açıkça kıdem tazminatı ibaresi olmamakla birlikte “Davalı … Taahhüt Hiz. Dış. Tic. Ltd. Şti. ile yapılan sözleşme kapsamında sorumluluğun yüklenici firmaya ait olup olmadığı Sözleşmenin Yüklenicinin Sözleşme Konusu İş île İlgili Çalıştıracağı Personele İlişkin Sorumlulukları başlıklı 22.1. Maddesinde “Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirtilmiş olup, yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.” dendiği Yine sözleşmenin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi nin Altıncı Bölüm Çalışanların Özlük Hakları başlıklı 38.maddesinin 1. fıkrası “Yüklenici çalıştırdığı işçilerin, işin yapılmakta olduğu bir işkolu veya meslekte aynı tipteki bu iş için mevzuatla kabul edilenlerden daha az elverişli olmayan şartlarda çalışmalarını ve ücret almalarını sağlayacaktır Yüklenici, varsa alt yüklenicilerinin bu çalışma şartlarına uymalarını sağlamak için gerekli tedbirleri alacaktır.” dendiği 2.fıkrasında “Kontrol teşkilatı işyerinde çalışanlar arasında yüklenici veya alt yüklenicilerce ücretleri ödenmeyenlerin bulunup bulunmadığını, … belirlenen asgari ödeme tutarının ilgili personele ödenip ödenmediğini …bu konuda kendisine gelen talep ve ihbarları değerlendirerek … bu ücretlerin yüklenicinin hakedişinden ödenmesini sağlar.” dediğini, Şartnamenin 4. fıkrasının “Personel alacakları, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır. Bu tür alacakların üç (3) aylık tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez” dediğini, Sözleşmeden görmekteyiz. Bu durumda, aralarındaki sözleşmeye göre davacı … nin müteselsil sorumluluk gereği dava dışı … ye ödemiş olduğu 23.399.24-TL yi ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı … Taahhüt hiz.ltd.şti.den rucuen tahsilini isteyip isteyemeyeceği konusundaki takdir mahkemeye bırakarak mütalaa etmiştir.
O halde yapılan yargılama ve toplanan delillerden; dava dışı işçi …’ nin davacının asıl iş veren, davalının alt işveren olduğu işyerinde işçi olarak çalıştığı ve iş sözleşmesinin fesh edilerek İnegöl 1.Asliye Hukuk Mahkemesi 2015/279 E sayılı dosyasında kıdem tazminatı, fazla mesai ücreti, yıllık izin ve ihbar ücretine dair işçilik alacakları hakkında karar verildiği ve davacı işverenin işçiye yapmış olduğu ödeme sebebiyle davalı alt işverenden tahsilinin talep edilmiş, davalı savunmada bulunmadıklarından davacının iddialarını inkar etmiş, ihtilafın, işçinin işten çıkınca açtığı iş davası sonucu verilen karara dayanarak, asıl işveren olan davacıdan aldığı tazminat ve işçi alacaklarının faiz ve ferileri ile onu işe alma tarihinden, ayrılmaya kadar çalıştıran davalı asıl işverenin işçi alacaklarının faiz ve ferileri ile alınıp alınmayacağı ve alınacaksa bunun miktarının ne olacağına ilişkindir.
4857 Sayılı İş Yasasının 2.mad 6. Fıkrasına göre davacı idare asıl işveren , davalı yüklenici ise alt işverendir. İşçinin yasal hak ve tazminatlarından işverenler müteselsilen sorumludur. Bu sorumluluk işçi haklarından dolayı sadece işçiye karşıdır. Davalı idarenin sorumluluğu yasadan doğmaktadır. Davacı iş sahibi ile yükleniciler arasındaki ilişki iş mevzuatından doğmamakta olup ihale sözleşmesinden doğmaktadır. Ve Borçlar Kanunu kapsamında değerlendirme yapılması gerekmektedir. Tarafların sorumluluğu ihale sözleşmelerinde belirlenmiştir.
Taraflar arasında imzası inkar edilmeyen Sözleşmesi’nin 22.1. maddesinde Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirtilmiş olup, yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.” dendiği Yine sözleşmenin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi nin Altıncı Bölüm Çalışanların Özlük Hakları başlıklı 38.maddesinin 1. fıkrası “Yüklenici çalıştırdığı işçilerin, işin yapılmakta olduğu bir işkolu veya meslekte aynı tipteki bu iş için mevzuatla kabul edilenlerden daha az elverişli olmayan şartlarda çalışmalarını ve ücret almalarını sağlayacaktır Yüklenici, varsa alt yüklenicilerinin bu çalışma şartlarına uymalarını sağlamak için gerekli tedbirleri alacaktır.” dendiği 2.fıkrasında “Kontrol teşkilatı işyerinde çalışanlar arasında yüklenici veya alt yüklenicilerce ücretleri ödenmeyenlerin bulunup bulunmadığını, … belirlenen asgari ödeme tutarının ilgili personele ödenip ödenmediğini …bu konuda kendisine gelen talep ve ihbarları değerlendirerek … bu ücretlerin yüklenicinin hakedişinden ödenmesini sağlar.” dediğini, Şartnamenin 4. fıkrasının “Personel alacakları, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır. Bu tür alacakların üç (3) aylık tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez” dediğini belirtilmiştir.
Dava dışı işçiye idarenin yapmış olduğu ödemeden alt işveren olan davalı sorumludur. Sorumluluk miktarının ne oranda olacağı konusu davamızın çözümlenecek olan sorunlarından birisidir. Davacı ile davalı arasındaki sözleşmelerde davalının sorumluluğunun çalıştırmış olduğu işçinin çalışma süresi ile sınırlı olduğunun kabulü gerekir.
Bu durumda yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen 03/01/2020 tarihli bilirkişi raporunun gerekçeli denetime açık olduğundan itibar edilerek dava dışı işçi için kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, ihbar tazminatı alacağı olarak icra dairesine ödenen 5.606,86 TL 21/11/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, 17.792,38 TL, 29/11/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı alt iş verenin taraflar arasındaki sözleşme kapsamında sorumlu olduğu kanaatine varılarak davanın kabulune karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M-: Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın kabulü ile 23.399,24 TL toplam alacağının 5.606,86 TL kısmının 21/11/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, 17.792,38 TL kısmının 29/11/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 1.598,40 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 399,61 TL’nin mahsubu ile bakiye 1.198,79 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan bilirkişi gideri 600,00 TL, posta, talimat ve tebligat gideri 111,50 TL olmak üzere toplam 711,50 TL yargılama gideri ve 399,61 TL peşin harç olmak üzere toplam 1.111,11 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Arabuluculuk Ücret Tarifesi kapsamında Maliye Hazinesinden karşılanan arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’nin davalıdan alınarak hazineye ÖDENMESİNE,
5-Davalılar tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
18/03/2021

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.