Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2019/851 Esas – 2022/90
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2019/851 Esas
KARAR NO : 2022/90

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI : … ESNEK İŞ GÜCÜ OTOM.TAŞ.SAN.V E TİC. LTD.ŞTİ. – …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : 1- … TURİZM TAŞIMACILIK TİC.A.Ş. –
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 2- … SİGORTA ANONİM ŞİRKETİ –
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 3- … … –
DAVA İHBAR OLUNAN : … SANAYİ ÜRÜNLERİ TİC. LTD. ŞTİ. –
VEKİLİ : Av. … –
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/12/2015
KARAR TARİHİ : 01/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete ait 16 NRV 57 plakalı araca davalıların maliki, sürücüsü ve sigortacısı olduğu 34 … 1176 plakalı aracın çarpması suretiyle meydana gelen trafik kazasında, araçta hasar meydana geldiğini, bu hasar bedelinin kasko sigortasından tazmin edildiğini, ancak bu hasar nedeniyle araçta oluşan değer kaybının tazmin edilmediğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 500,00.-TL değer kaybı tazminatının davalılardan tahsiline, yargılama masrafları ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı … Genel Sigorta vekili cevap dilekçesinde özetle; açılan davayı kabul etmediklerini, müvekkilinin sorumlu olabileceği üst limitin 29.000,00.-TL olduğunu,kusur ve değer kaybına ilişkin bilirkişi raporun aldırılması gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Turizm Taşımacılık Ticaret A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; açılan davayı kabul etmediklerini, müvekkilinin 34 … 1176 plakalı aracın trafik sicilinde maliki olarak gözükse bile işleteni olmadığını, 03/05/2013 tarihli sözleşme ile aracın … Sarayi Ürünleri Tİc. Ltd.Şti ne 3 yıllığına kiralandığını bu nedenle müvekkili hakkındaki davanını husumet nedeniyle reddi gerektiğini, davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, yetkili mahkemelerin İstanbul mahkemeleri olduğunu, kusur ve zarar oranının tespiti gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalı … …’ya usulüne uygun dava dilekçesi tebliğine rağmen davaya cevap vermemiştir.
Dava … Sanayi Ürünleri Tic. LTD. ŞTİ’ye ihbar olunduğu, araç kiralama sözleşme fotokopisinin dosyaya sunulduğu anlaşılmıştır.
KANITLAR:
Ekspertiz raporu, poliçe örneği, bilirkişi raporu, vs.
KANITLARIN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME :
Dava, meydana gelen trafik kazası nedeniyle davacının aracında oluşan değer kaybından dolayı davalıların sorumlu olup olmayacaklarının tespitine ilişkindir.
Mahkememizce gerekli yargılama yapılarak mahkememiz dosyası makine mühendisi, trafik uzmanı ve sigortacı bilirkişiye tevdii edilmiş, bilirkişi raporu alınmıştır.
30/11/2016 tarihli bilirkişi raporunda özetle; dava konusu araçta piyasa şartlarına göre; satılmak amacı ile pazara götürüldüğünde emsallerine nazaran 14.250,00 TL değer kaybının mevcut olduğu ve somut olayda davalı sürücü %100 oranında kusurlu bulunduğundan; davacının değer kaybı olarak 14.250,00 TL talep edebileceği, şahıs davalının bu miktardan kaza tarihinden itbaren işleyecek faz ile sorumlu olduğu, dava konusu araçta SMMS genel şartlarına göre; 1.662,50 TL değer kaybının mevcut olduğu ve somut olayda davalı sürücü %100 oranında kusurlu bulunduğundan; davacının değer kaybı olarak sigorta şirketinden 1.662,50 TL talep edebileceği, faizin sigorta şirketi yönünden dava tarihinden itibaren işletilmesi gerektiği, … Turizm Taş. Tic. A.Ş. nin dava konusu aracı uzun süreli araç kiralama sözleşmesi ile … San. Ür. Tic. LTD. ŞTİ’ne kiraladığı görülmekle, kanıtlar üzerinde hukuki değerlendirme mahkemenin takdirine ait olmakla, işleten sıfatının ortadan kalktığı kanaatine varılırsa karaya veren şirketin sorumluluğu bulunmadığı, sorumluluğun dava dışı kiracı şirkete ait olduğu görüş ve kanaatine varıldığını bildirmiştir.
Mahkememiz 2015/1721 E.sayılı dosyası Yargıtay 17.HD’nin 26/09/2019 tarih, 2019/948 E. 2019/8600 K.sayılı ilamı ile bozularak mahkememize gönderilmekle, mahkememiz yukarıda esası belirtilen sırasına kaydı yapıldı.
Mahkememizce Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda aracın teslimine ilişkin teslim belgesi, kira sözleşmesi ve kira bedelinin Maliye ve Vergi Dairesine bildirilip bildirilmediği, kira bedellerinin ödenip ödenmediğinin tespiti için davalı … Turizm Taşımacılık Tic. A.Ş.ye ait ticari defter ve bağlı kayıtları üzerinde (özellikle 2013 yılı ve sonrası) SMM bilirkişi tarafından inceleme yapılmasına karar verilmiştir.
Alınan 16/11/2020 tarihli bilirkişi raporunda; davalı taraf, … Turizm Taşımacılık A.Ş.’nin dava konusu olan 2013-2014 yıllarına ait yasal defterleri olan Yevmiye Defteri, Defter-i Kebir defterleri ile 2013-2014 2015-2016-2017-2018- 2019-2020 yıllarına ait Envanter defterlerinin tasdiği 6102 sayılı TK nu 64/3 maddesi göre süresinde yapıldığı, davalı taraf, … Turizm Taşımacılık A.Ş.’nin 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 yıllarına ve 2020 yılının ocak ayına ait yasal defterleri olan Yevmiye ve Defteri Kebir defterlerinin 6102 sayılı TKnu 64/3 maddesine ve 1 Sıra nolu Elektronik Defter Genel tebliğine göre berat alma işlemleri süresinde yapıldığı, davalı … Turizm Taşımacılık A.Ş. (CENTRAL) ile dava dışı … Sanayi Ürünleri Ltd. Şti. arasında 03.05.2013 tarihinde imzalanan Araç Kiralama Sözleşmesi hükümlerine göre … Sanayi Ürünleri Ltd. Şti. tarafından 12.10.2015 tarihli sipariş formu ile talepte bulunduğu araçlardan dava konusu kazaya karışan 34 … 1176 Plakalı aracı davalı … …’ya Araç Zimmet Formu ile 05.11.2015 tarihinde karşılıklı imza altına alarak teslim ettiği, filo araç kiralandığı, dava konusu trafik kazasına karışan 34 … 1176 plakalı aracın kiralama bedelinin içinde olduğu 36 adet araç kiralama faturalarının ilgili yıllar 2013 yılı ile 2020 yılı Ocak ayı arasında yasal defter kayıtlarında mevcut olduğu ve faturaların diğer kiralanan araç faturaları ile toplu olarak banka havaleleri ile cari hesap ödemeleri şeklinde yapıldığı, davalı taraf … Turizm Taşımacılık A.Ş. dava dışı … Sanayi Ürünleri Ltd.Şti. arasında düzenlenen 03.05.2013 tarihli Araç Kiralama Sözleşmesinin 16.Maddesi gereği sözleşme dolayısı ile makbuz karşılığı Damga Vergisi Beyannamesinin ve Damga Vergisi ödemesinin sorumluluğunun dava dışı … Sanayi Ürünleri Ltd. Şti. ait olduğu kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememizce ihbar olunan Würt San. Ltd. Şti.’nin bulunduğu yer mahkemesi olan Bakırköy NATM’ye talimat yazılarak Yargıtay 17. H.D.’sinin bozma ilamında ayrıntılı olarak belirtildiği üzere dava dışı ihbar olunan Würt San. Ürünleri Ltd. Şti. İle davalı araç maliki arasındaki kira sözleşmesi dikkate alınarak taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesinin uzun süreli ve 3. Kişileri bağlayacak güçte bir kira sözleşmesi olup olmadığı, aracın teslim edilip edilmediği, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma olup olmadığı, kira sözleşmesinin ve kira bedelinin maliye ve vergi dairelerine bildirilip bildirilmediği, kira bedellerinin ödenip ödenmediği hususunda Würt San. Tic. Ltd. Şti.’nin özellikle 2013- 2016 yılı ticari defter ve kayıtları üzerinde SMMM bilirkişi tarafından inceleme yaptırılmasına karar verilmiştir.
Alınan 07/10/2021 tarihli bilirkişi raporunda; dava dışı şirketin ticari defterleri ve dosya münderecatı üzerinde yapıları sınırlı inceleme neticesinde yapılan tespit ve değerlemeler sonucunda; dava dışı … San. Ürünler. Tic. Ltd. Şti tarafın dava konusu döneme ait 2013-2016 hesap yılı defterlerinin usulüne uygun, birbirini doğruladığı, davalı … AŞ faturaları ile uyumlu tutulduğu, Yevmiye, Defteri kebir defterlerinin berat ve Mali Mühürlerinin süresinde alındığı, Envanter defterinin noter açılış ve onayının süresi içinde usulüne uygun yapıldığı, mevcut hali ile HMK 222 Madde ve 6102 s. TTK 64/3 Uyarınca davacı taraf defterlerinin sahibi lehine delil niteliğinin sayın Mahkemenin takdirinde olduğu, dava dışı şirket ile davalı … A.Ş. arasında ticari ilişkinin mevcut olduğu, Taraflar arasında ARAÇ KİRALAMA SÖZLEŞMESİ nin 03.05.2013 tarihinde karşılıklı imza altına alındığı, Davalı … Tur. Taş. Tic. A.Ş ile dava dışı … San. Ürün. Ltd. Şti’nin dava dosyasına sunulan SİPARİŞ FORM’ndan da anlaşılacağı üzere, sipariş talep tarihlerinin 03.05.2013 tarihli sözleşmeye uyarınca düzenlendiği ve 12.10.2015 tarihli olduğu, kazaya karışan 34…. 1176 Plakalı aracı sürücüsü/kullanan Tayfur … dın ise ARAÇ ZİMMET FORMU nu imza ederek 05.11.2015 tarihinde tam ve eksiksiz teslim aldığı, kazaya karışan 34…. 1176 plakalı aracın kiralama bedelini de içeren faturalarının dava dışı şirketin 2013- 2016 hesap yıllarında defter ve belgelerinde kayıtlı olduğu, anılan sözleşme uyarınca dava dışı şirket tarafından banka havalesi ile ödendiği, incelenen davalı defter, kayıt ve belgelerinden; Büyükçekmece 2. Noterliğince 02.01.2013 tarih ve 00176 yevmiye ile onaylı DAMGA VERGİSİ defterinden: 01.03.2443 tarihli ve 1.Sırada ARAÇ KİRALAMA SÖZLEŞMESİ -Karşı Taraf … TURİĞM açıklamalı vr 106,213,50 TI matrah üzerinden makbuz mukabili ödenecek DAMGA VERGİSİ nin 200,74 TL olarak “Kira sözleşmesinin ve kira bedelinin Maliye ve Vergi Dairesine bildirilmesi amacı ile” defter ve belgelere kayıt edildiğinin tespit edildiği, inceleme esnasında alınan dava dışı şirkete ait muhtelif Ba formlarının incelenmesinde, taraflar arasındaki ticari ilişkiyi doğrular nitelikte olduğu, Sözleşme gereği kira bedellerinin ödendiği, tarafların anılan yıllarda bu hususta uyuşmazlıklarının bulunmadığı, dava dosyasında, kiracı -dava dışı şirket tarafından sözleşme süresi içinde (2015-2016 hesap yıllarında ) davalı … Ltd. Şti ne 34…1176 Plakalı aracın teslim edildiğine dair somut bir belgenin mevcut bulunmadığı, dava dışı şirket tarafından kullanıldığının anlaşıldığı, dava dışı ihbar olunan … San. Ürünleri Tic. Ltd. Şti ile davalı araç maliki arasındaki kira sözleşmesi dikkate alınarak taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesinin uzun süreli ve 3. Kişileri bağlayacak güçte bir kira sözleşmesi olup olmadığı, aracın üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma olup olmadığı yönünde takdir ve değerlemesinin Sayın Mahkemede olduğu, görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
O halde yapılan yargılama ve toplanan delillerden, ;mahkememizce de yeterli bulunan bilimsel denetlenebilir ve gerekçeli bilirkişi kurul raporu doğtrultusunda, olay esnasında 34 … 1176 plakalı araç sürücüsü … … %100 oranında kusurlu olduğu, 16 … 57 plakalı minibüs sürücüsü … … kazanın oluşumunda kusurlu olmadığı, kaza sonucu 14.250,00 TL değer kaybının mevcut olduğu anlaşıldığından bu şekilde sürücü …’un haksız fiil sorumluluğu gereği, davalı sigorta şirketinin ise zorunlu mali sorumluluk sigortacısı (Trafik sigortası) araçlarda meydana gelen gerçek zararları limit dahilinde ödemeyi teminat altına almakla gerçek bir zarar niteliğinde olduğundan bu itibarla şirketin kendi sigortalısının kusuru neticesinde karşı tarafta yer alan davacının aracında oluşan değer kaybından sorumlu olacağından(sigorta şirketinin poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydıyla) davalılar … Uslu ve sigorta şirketini müştereken ve müteselsilen zarardan sorumlu tutmak gerekmiş, davalı … Turizim Taşımacılık A.Ş yönünden, dosya içerisinde bulunan 03.05.2015 tarihli araç kiralama sözleşmesi incelendiğinde 34 … 1176 plakalı araç davalı … tarafından 36 ay süre ile … Sanayi Ürünleri Ltd. Şti ne kiralandığı, alınan bilirkişi raporuna göre kazaya karışan 34 … 1176 plakalı aracın kiralama bedelini de içeren faturalarının dava dışı şirketin 2013- 2016 hesap yıllarında defter ve belgelerinde kayıtlı olduğu, anılan sözleşme uyarınca dava dışı şirket tarafından banka havalesi ile ödendiği, damga vergisi’nin 200,74 TL olarak “Kira sözleşmesinin ve kira bedelinin Maliye ve Vergi Dairesine bildirilmesi amacı ile” defter ve belgelere kayıt edildiğinin tespit edildiği, yapılan araştırmaya göre taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesinin uzun süreli ve 3. Kişileri bağlayacak güçte bir kira sözleşmesi olduğu, aracın teslim edildiği, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanmanın olduğu, kira sözleşmesinin ve kira bedelinin maliye ve vergi dairelerine bildirildiği, kira bedellerinin ödendiği, uzun süreli araç kiralamada kiracının işleten olarak sorumlu olduğu, araç maliki davalı …’ın somut olayda işleten sıfatı kalmadığı anlaşılmakla dolayısıyla davada pasif husumet ehliyeti bulunmadığından HMK.nun 114/1-d ve 115. Maddeleri gereği bu davalı hakkındaki davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile usulden reddine dair karar vermek gerekmiş, dava dilekçesi ve talebe bağlılık ilkesi doğrultusunda davalılar … … ve … Sigorta yönünden açılan davanın kabulü ile, 500,00 TL değer kaybı tazminatının davalı sigorta şirketi yönünden dava tarihinden itibaren davalı … … yönünden kaza tarihinden (20/11/2015) itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davalı … Turizm A.Ş.nin davada pasif husumet ehliyeti bulunmadığından HMK.nun 114/1-d ve 115. Maddeleri gereği bu davalı hakkındaki davanın pasif husumet yokluğu nedeni ile usulden REDDİNE,
2-Davalılar … … ve … Sigorta yönünden açılan davanın KABULÜ İLE, 500,00 TL değer kaybı tazminatının davalı sigorta şirketi yönünden dava tarihinden itibaren davalı … … yönünden kaza tarihinden (20/11/2015) itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 80,70-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 27,70-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 53,00-TL harcın davalılar … … ve … Sigorta A.Ş.’den müştereken müteselsilen alınarak hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan; 27,70-TL Peşin/nisbi Harcı, bozmadan önce yapılan 1.330,00 TL ile bozmadan sonra yapılan 1.583,90 TL yargılama gideri toplamından oluşan 2.941,60 TL’nin davalılar … … ve … Sigorta A.Ş.’den müştereken müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı … Turizm A.Ş. tarafından yapılan 150,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı … Turizm A.Ş.’ye verilmesine,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (Madde-13) göre hesaplanan 500,00-TL vekalet ücretinin davalılar … … ve … Sigorta A.Ş.’den müştereken müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı … Turizm A.Ş. kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T (Madde-13) göre hesaplanan 500,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Hüküm kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı … vekilinin yüzlerine karşı, diğer yanların yokluklarında kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstanbul BAM İstinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.01/02/2022

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

Bozmadan önce Davacı gideri: Bozmadan sonra davacı gideri
1.200,00 TL bilirkişi gideri, 1.300,00 TL bilirkişi gideri,
130,00 TL posta + tebligat gideri 283,90 TL tebligat posta gideri
1.330,00 TL toplam gider 1.583,90 TL toplam gider

Davalı … Turizm masrafı:
150,00 TL Posta masrafı
Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.