Emsal Mahkeme Kararı Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/666 E. 2020/51 K. 30.01.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/666
KARAR NO : 2020/51
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : …-
VEKİLİ : Av. …-
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. …-
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 17/07/2019
KARAR TARİHİ : 30/01/2020
KARAR YAZIM TARİHİ : 02/03/2020
Mahkememize tevzi edilen Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle:Müvekkili şirket ile … İnşaat arasında kaba inşaat malzemeleri alım sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme gereğince … İnşaat’ın müvekkiline inşaat malzemesi temin edeceğini, malzemenin temini karşıığı ödemelerin müvekkilince yapılacak olup, bu ödemelerin %60’ını çek ile, kalan %40’ını da yine taraflar arasında akdedilen bartır sözleşmeleri gereğince iş bitiminde daire teslimi olarak yapılacağını, Bartır karşılığı davalıya teslim edilecek olan dairelerin davalının zamanında, ayıpsız, 2018 yılı Mart ve Nisan aylarında sabit diğer zamanlarda da inşaat tamamlana kadar piyasa değerinde olmak koşuluyla malzeme teslimiyle imalatı tamamlanarak teslim edilecek daireler olduğunu, ancak geçen zaman zarfında … İnşaat üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediğini, ayıplı mal teslim ettiği gibi bunu da geç teslim ettiğini ve fiyatlarda her zaman piyasa değerinin üzerine çıktığını, müvekkilini zarara uğrattığını ve tüm bu hallerin kendisine ihtarlar ile iletilmiş olan … İnşaat’ın akdettiği tüm sözleşmelere aykırı davrandığı gibi, sözleşme koşullarını yerine getirmeden bartır alacağı olarak müvekkilinin elinde bulunan hakkı için Bursa 1.ATM’nin 2018/… d.iş sayılı dosyası ile ihtiyati haciz kararı aldırdığını, ihtiyatİ haciz kararına karşı yaptıkları itirazın değerlendirilmiş olup, dosyada mevcut irsaliye ve cari hesap ekstreleri nedeniyle ihtiyati haciz kararının doğruluğuna karar verildiğini, yaptıkları itirazın menfi tespit davası konusu olduğunun açıkça belirtildiğini, müvekkilinin parasal anlamda bir borcu olmadığını, … İnşaat’ın müvekkilinden parasal anlamda alacaklı olmadığını, müvekkili aleyhine verilen 25/12/2018 tarihli ihtiyati haciz kararı sonrasında davalı … İnşaat’ın 27/12/2018 tarihinde Bursa 6.İcra Müd’nün 2018/… sayılı takibi ile 154.065,23 TL.fatura alacağı için ve mahkemenin ihtiyati haciz kararının yerine getirilmesi için müvekkili adresine hacze gelmiş olup, 155.250,00 TL.nakit, icra dairesi hesap numarasına ihtiyati haciz bedeli olarak depo edildiğini, müvekkilinin sözleşme gereği para ödeme borcu olmadığı gibi carilerde de açıkça görüleceği üzere bartır bedeli de 152.685,00 TL.olduğunu, davalının gerek icra takibinde gerekse ihtiyati haciz kararında ileri sürdüğü gibi bir nakit alacağı olmayan bedelin 154.065,23 TL.olmadığını, bu nedenlerle gerekli itirazları yaptıklarını, … İnşaat’ın kötüniyetle ve ticari teamüllere aykırı olarak sanki fatura karşılığı bir para alacağı varmış gibi bu alacak bedelince ihtiyati haciz kararı aldığını ve müvekkiline hacze gittiğini beyanla, davalı aleyhine açtıkları menfi tespit davalarının kabulüne, davalı şirket ile yapılan 23/03/2018 tarihli sözleşme ve bartır sözleşmeleri dolayısıyla belirlenen yükümlüklerinin davalı şirket tarafından kasten ve hiçbir surette yerine getirilmemiş olması sebebiyle müvekkilinin davalı şirkete herhangi bir borcunun olmadığının ve bartır bedelinin de 152.685,00 TL.olduğunun tespitine, Bursa 6.İcra Dairesinin 2018/… esas sayılı icra dosyasına depo edilen 155.250,00 TL.paraın müvekkiline iadesine, 155.250,00 TL.’nın haksız yere depo edildiği tarih olan 28/12/2018’den itibaren işletilecek ticari temerrüt faizinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, yargılama giderlerinin ve avukatlık ücretinin davalı şirkete yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle:İtirazın iptali davası açıldıktan sonra takip konusu borçla ilgili olarak borçlunun menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunmadığını, zira davacı tarafın menfi tespit davasında ileri sürebileceği borçla ile ilgili iddiasını itirazın iptali davasında savunma sebebi yapabileceğini ve savunma ilgili ilgili tüm delillerini gösterebileceğini, davacı tarafın işbu menfi tespit davasını ikame etmeden önce arabulucuğa başvurmamış olup arabuluculuk dava şartını da yerine getirmediğini, davacı tarafın arabuluculuk dava şartını da yerine getirmediğini, davacı tarafın arabulucuk son tutanağı olarak ibraz etmiş olduğu tutanağın ise itirazın iptali davası açılmadan önce itirazın iptali davası açmak üzere başvurulmuş olan dava şartı arabuluculuğuna ilişkin olduğunu, davacının borçlu olmadığı yönündeki asılsız iddia ve beyanlarını kabul etmediklerini beyanla, davacının dava şartlarını ihtiva etmeyen haksız ve dayanaksız davasının reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin de davacıya yükletilmesine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER:
Dava, cevap, cevaba cevap ve ikinci cevap dilekçeleri, arabuluculuk tutanağı, icra dairesine yapılan itiraza ilişkin dilekçe örneği, cari hesap ekstreleri ve faturalar, ticaret sicil gazetesi e sayfa örnekleri, ihtarname, sözleşme, Bursa 1.ATM’nin 2019/218 Esas sayılı dosyası.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunun 72. Maddesine dayalı menfi tespit istemidir.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK.’nun 114. maddesinde hukuki yarar dava şartı olarak kabul edilmiştir.
Hakkı ihlal edilen bir kişi davacı olarak mahkemeye başvurup hukuki korunma talep edebilir.
Ancak davacının hukuki korunma talep edebilmesi için korunmaya değer bir yararının bulunması gerekir.
Davacının dava hakkına sahip bulunması mahkemeden hukuki koruma isteyebilmesi için yeterli değildir. Dava açan kişinin ayrıca dava açmakta hukuki bir yararı bulunmalıdır.
Kural olarak inşai davalarda ve eda davalarında hukuki yararın bulunduğu varsayılır. Davacı bu tür davalarda hukuki yararının bulunduğunu bildirmek ve ispat etmekle yükümlü değildir.Ancak şüphe halinde hukuki yararın mevcut olup olmadığı inceleme konusu yapılır.
Tespit davalarında bu arada menfi tespit davasında davacının davanın açılmasında hukuki yararı bulunmalıdır.
Davacı menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunduğunu bildirmeli, açıklamalı ve gerekirse ispat etmelidir. (Kuru Baki: Hukuk Muhakemeleri Usulü, 2001, c.II.s.1368; Hanağası Emel; Davada Menfaat, Ankara, 2009,s.314)
Davacı menfi tespit davası açmakta hukuki yararının bulunduğunu ispat edemezse dava dava şartı olan hukuki yararın bulunmadığı gerekçesiyle reddedilmelidir.
İtirazın iptali davasının genel hükümlere göre görülen bir dava olması sebebiyle borçlu takibe itirazında bildirdiği itiraz sebepleriyle bağlı olmadan bütün savunma sebeplerini itirazın iptali davasında ileri sürebilmektedir. Bu sebeple itirazın iptali davası açıldıktan sonra takip konusu borçla ilgili olarak borçlunun menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Zira menfi tespit davasında ileri sürebileceği borçla ilgili iddiasını itirazın iptali davasında savunma sebebi yapabilmekte ve savunmayla ilgili tüm delillerini gösterebilmektedir.( Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2016/16979 Esas ve 2017/3718 Karar sayılı Kararı, 2019/1513 Esas ve 2019/4832 Karar sayılı Kararında vurgulandığı üzere)
Somut olaya gelindiğinde, davacı aleyhine Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/218 Esas sayılı itirazın iptali davası açılmasından sonra, itirazın iptali davasına konu faturalardan kaynaklanan cari hesaptan dolayı borçlu olmadığın davalının kaba inşaat malzemeleri alım sözleşmesi kapsamında teslim ettiği malların ayıplı olduğunu, sözleşme gereği mal teslimi karşılığında ödenmesi gereken paranın verildiğini, kalan bedelin ise bartır olarak dairelerin teslim edileceğini ancak davalının edimlerini yerine getirmediğinden borçlu olmadığının tespiti talep edilmiş olup yine davalının zorunlu arabuluculuğa başvurduktan sonra düzenlenen 11/03/2019 tarihli son tutanakta da tarafların anlaşamadıkları konunun Bursa 6. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı dosya alacağı olup bu alacağın itirazın iptaline konu olduğundan hem bu menfi tespit davasının konusu ile hemde itirazın iptali dosyasının konusunun aynı olduğundan, davacının itirazın iptali davası açıldıktan sonra menfi tespit davası açmasında hukuki yararın yokluğu sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Davacının talep sonucunda bartır bedelinin 152.685 TL olduğunun tespiti talebinin eldeki iş bu menfi tespit davasının konusunu oluşturduğundan bu talepte bulunmasında hukuki yararın yokluğu sebebiyle usulden reddine karar vermek gerekmiş yine icra dosyasına ihtiyati haciz sebebiyle depo edilen paranın iadesi talebinin menfi tespit talebi sonucunda icra müdürlüğü tarafından infazı sebebiyle bu davanın açılmasında hukuki yararın bulunmadığından nihai olarak davanın usulden reddine ve davacının ihtiyati tedbir kararı alarak davalının alacağına kavuşmasının engellenmediğinden davalı lehine kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın hukuki yarar dava şartı yokluğu sebebiyle USULDEN REDDİNE,
2-Davalı lehine kötüniyet tazminatının koşulları oluşmadığından reddine,
3-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 54,40 TL nispi karar ve ilam harcının peşin alınan 2.651,29 TL’den mahsubu ile bakiye 2.596,89 TL nispi karar ve ilam harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davalı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ne göre belirlenen 3.400 TL.vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-HMK’nın 333.Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,

Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMK’nun 341. ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 30/01/2020

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.