Emsal Mahkeme Kararı Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/556 E. 2022/868 K. 06.07.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2019/556 Esas – 2022/868
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2019/556
KARAR NO : 2022/868
BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

DAVACI : …. İPLİK SANAYİ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ –
VEKİLİ : Av.
DAVALI : …. TEKSTİL SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ –
VEKİLİ : Av. İ
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/06/2019
KARAR TARİHİ : 06/07/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 07/07/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Taraflar arasında 2015 yılından bu yana iplik alım-satım işlemi nedeniyle ticari ilişki bulunmakta olduğunu, davalının davacıya olan borcundan dolayı Bursa 18. İcra Müdürlüğünün 2018/… esas sayılı dosyası ile icra takibine başlanıldığını, davalı tarafından haksız yere yapılan itiraz neticesinde icra takibinin durdurulmasına karar verildiğini, icra takibinin durmasıyla müvekkilinin zor durumda kaldığını, bu nedenlerle davalının icra dosyasına yapmış olduğu itirazın iptaline karar verilerek % 20 den az olmamak şartıyla icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: davanın cari hesap bakiyesine dayalı olarak yapılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkin olduğunu, davacının, alacağını ispat zımnında Bursa 18. İcra Müdürlüğünün 2018/11413 Esas sayılı dosyasına, arabuluculuk uyuşmazlık tutanağına, fatura ve sevk irsaliyelerine, cari hesap ekstresi, ticari defter kayıtlarına, BA-BS formlarına ve bilirkişi incelemesine delil olarak dayanmış olduğunu, davacının sunduğu faturaların tebliğine ilişkin belgelerin sunulmamış olduğunu, malların teslimine ilişkin taşıma(sevk) irsaliyelerinin tamamında imza olmadığı gibi bulunan imzaların şirket çalışan veya yetkililerine ait olup olmadığının bilinmediğini, davacı tarafından davalı müvekkiline belirtilen miktarda mal verilmediğini, borç-alacak bakiyesi ile ilgili olarak belli dönemlerde yapılması gereken hesap mutabakatı yapılmamış olduğunu, kur farkı adı altında müvekkiline yüklü miktarda borç yüklendiğinden davacı yanın ticari defter kayıt ve belgeleri içeriği ile davasını kabul etmediklerini, bu nedenlerle davanın reddine karar verilerek, davacının aleyhine %20 den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, tarafların karşılıklı beyan dilekçeleri, Bursa 18. İcra Müdürlüğünün 2018/… sayılı icra takip dosyası, ticari defterler, faturalar, bilirkişi raporu, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunun 67. maddesine göre açılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı, faturaya dayalı olarak ilamsız takip talebinde bulunmuştur. İcra Dairesi tarafından davalı borçluya ilamsız takiplerde ödeme emri usulüne uygun tebliğ edilmiş ve davalı tarafından yasal süre içinde borca itiraz etmiştir.
Mahkememiz dosyasının yargılaması sırasında mali müşavir bilirkişi tarafından tarafların ticari defter ve bağlı kayıtları üzerinde inceleme yaparak rapor düzenlemesi için defter inceleme günü verilmiştir.
Mali müşavir bilirkişi Nazlı Viç’in 04/05/2020 tarihli raporunda özetle: davacının 2014-2015-2016-2017-2018-2019 yılları ticari defterleri ile dava dosyasına sunulan fatura ve irsaliyelerin asıllarını sunmuş olduğu, davalının 2014 yılı … firması yevmiye, kebir, envanteri ile Metemoda Tekstil San. Tic. Ltd. Şti’ye ait 2015-2016-2017 yılları yevmiye, kebir, envanter defterlerini sunmuş olduğunu, davacı tarafın davalı taraf ile atım satım ilişkisini muhasebe yardımcı kayıtlarında USD cinsinden de izlediği, USD cinsiden borç/alacak kayıtları ile TL cinsinden borç alacak kayıtlarının birbirini teyit etmediği, Bursa 18. İcra Müdürlüğünün 2018/11413 esas sayılı dosyası ile oluşturduğu 261.698,17USD asıl alacağın teyit edilemediği, 31.12.2014 tarihi itibarı ile davalı tarafın davacı tarafa 137.771,17 TL borçlu olduğu, şahıs firması olduğu 2015 yılı yevmiye defteri eksik olarak sunulduğundan 04,06.2015 tarihine kadar olan kayıtların görüldüğü, inceleme günü sunulan 31.12.2016 tarihli muavin hesap bakiyesine göre davacı tarafa 60.011,63 TL borçlu olduğunun kayıtlı olduğu, ancak ticari defterleri eksik sunulduğundan bakiyenin ticari defterlerde teyit edilemediği, 2018 ve 2019 yılı ticari defterleri sunulmadığından görülemediği, inceleme günü sunulan 31.12.2018 tarihli muavin hesap bakiyesinde davacı tarafa 511.081,45 TL borçlu olduğunun görüldüğü, muavin hesapta görülen barç bakiyesinin ticari defterlerinde teyit edilemediği, mütalaa edilmiştir.
Mali müşavir bilirkişi Nazlı Viç’in 15/01/2021 tarihli ek raporda özetle: Davalı tarafın … firması 2014 yılı yevmiye, kebir, envanter defterlerinin görüldüğü, kebir ve envanter defterleri boş (yazdırılmamış) olduğu, ticari defterlerinin birbirini teyit eder nitelikte olup olmadığının tespit edilemediği, daha önce sunulmayan 2015 yılı kebir defterinin sunulduğu, açılış tasdikinin yasal süresinde yapıldığı, ilk incelemede eksik sunulan 2015 yılı yevmiye defterinin 192. sayfa ve sonrasının sunulduğu, kayıtların incelendiği, 2015 yılı yevmiye defteri kapanış tasdikinin yasal süresinde yapıldığı, 2015 yılı ticari defterlerin birbirini teyit eder nitelikte olduğu, davalı tarafın Metemoda Ltd firmasına ait olup ilk incelemede sunulmayan 2018 yılı yevmiye, kebir, envanter defterlerinin sunulduğu, defterlerin açılış tasdiklerinin yasal süresinde yapıldığı, kapanış tasdiki zorunlu yevmiye defteri tasdikinin yasal süresinde yapıldığı, ticari defterlerin birbirini teyit eder nitelikte olduğu, davalı taraf ticari defterlerinde 31.12.2018 tarihi itibarı davalı tarafa 511.081,45 TL borçlu olduğunun kayıtlı bulunduğu, davalı ticari defterlerinde davacı taraf ile alım satım ilişkisinin TL olarak tutulduğu, döviz cinsinden borç/alacak takibi yapılmadığı, davalı tarafça çek tahsil ve tediye bordrolarının dava dosyasına sunulmadığı bu nedenle davalı taraf ticari defterleri üzerinden USD cinsinden borç/alacak bakiyesinin tespit edilemediği, 2014-2015-2016-2017 yıllarına ait fatura/iade fatura/çek kayıtlarının tarafların ticari defterlerinde karşılıklı olarak kayıtlı olduğu, 2014-2015-2016-2017 yıl sonlarında tarafların ticari defterlerindeki borç/alacak bakiyelerindeki farklılığın nedeninin, davacı tarafın USD hesaba istinaden TL hesapta yaptığı kur değerlemeleri olduğu, davalı tarafın davacı taraf ile alım satım ilişkisini TL üzerinden takip etmiş olup, kur değerlemesi yapmadığı, davacı taraf ticari defterlerinde takip tarihi olan 11.10.2018 tarihi sonrasına ait kayıtlı 5.000,00 TL banka havalesi ile davalı taraftan tahsilatın (07.12.18 tarihinde 2.500,00 TL ve 17.12.18 tarihinde 2.500,00 TL) davalı taraf ticari defterlerinde bulunmadığı, 2019 yılında davacı taraf ticari defterlerinde kayıtlı 5.000,00 TL banka havalesi ile davalı taraftan tahsilatın (22.01.2019 tarihinde 2.500,00 TL ve 11.02.2019 tarihinde 2.500,00 TL) ve davalıya iade edilen 10.000,00 TL tutarlı iadenin, davalı 2019 yılı ticari defterleri görülemediğinden, davalı taraf ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığının tespit edilemediği, davacı ticari defterlerinde11.10.2018 tarihli takip öncesi, davalı taraftan alacağının; 261.698,17 USD, 1.567.624,38 TL takip tarihi sonrası 31.12.2019 tarihi itibarı ile davalı taraftan alacağının 262.443,57 USD, 1.558.967,29 TL olarak kayıtlı bulunduğu, davacı tarafın davalı taraf ile alım satım ilişkisini ticari defterlerinde TL olarak kayıtladığı, ayrıca yardımcı hesaplarda borç alacak ilişkisini USD cinsinden takip ettiği, ticari defterlerinde kayıtlı TL ve USD cinsinden bakiyeler karşılaştırıldığında TL ve USD cinsinden kayıtların birbirini teyit eder nitelikte olmadığı, tarafların alacak ve borçlarının döviz ve TL cinsinden tutarının belirlenebilmesi için tarafların ticari defterlerinde kayıtlı fatura ve çek tutarlarının USD karşılıklarının tespit edildiği, davacı tarafça davalı aleyhine T.C. Bursa 18.İcra Müdürlüğü 2018/11413 E Sayılı 11.10.2018 tarihli takip öncesinde, davacı tarafın davalı taraftan alacağının 265.855,34 USD olarak hesaplandığı, takip tarihi olan 11.10.2018 tarihi itibarı ile TL karşılığının 1.618.660,24 TL olarak hesaplandığı, takip tarihi sonrasına ait 10.000,00 TL tahsilat ve 10.000,00 TL nin davalı tarafa iadesinden sonra 31.12.2019 tarihi itibarı ile davacı tarafın davalı taraftan alacağının 265.883,37 USD olarak hesaplandığı, TL karşılığının 1.579.347,22 TL olarak hesaplandığı, mütalaa edilmiştir.
Bilirkişi raporuna itiraz edilmesi ve mahkememizce ilk raporun davayı çözemeyeceği kanaatine varıldığından dosyanın önceki mali müşavir bilirkişi haricinde başka bir mali müşavir bilirkişiye tevdi edilerek rapor düzenlenmesine karar verilmiştir.
Mali müşavir bilirkişi Rafet Canok’ un 13/07/2021 tarihli raporunda özetle; Davacının 2014-2015-2016-2017-2018-2019 yıllarına ait yasal defter bilgilerine göre icra takip tarihi itibariyle davacı Giptaş A.Ş.nın davalı Metemoda Tekstil Lt.Şti.’den talebe bağlı olarak 264.283,32 USD alacaklı olduğu, resmi defter kayıtlarına göre aynı tarihte 1.567.624,38 TL alacaklı olduğu , icra takip tarihinden sonra 31.12.2019’de 1.558.967,29 TL. TCMB döviz kuru ile değerlendirildiğinde 262.409,69 USD alacaklı olduğu, davalı Metemoda Tekstil Ltd.Şti’nin döviz tutarını gösteren yardımcı defter kayıtları tutmadığı resmi defter kayıtlarına göre takip tarihi itibariyle 511.081,45 TL davacı taraf Giptaş Tekstil A.Ş’ne borçlu olduğu, mütalaa edilmiştir.
Mali müşavir bilirkişi Rafet Canok’ un 17/12/2021 tarihli ek raporunda özetle; Davacı tarafın kur farkı değerlemelerini geçici vergi dönemlerinde ve yıl sonlarında yapmış olduğu için kur farkları için fatura düzenleme zorunluluğu bulunmadığı, davalının yasal defterlerinde kur farkları ile ilgili bir kayıt olmadığı, davacının 2014-2015-2016-2017-2018-2019 yıllarına ait yasal defter bilgilerine göre icra takip tarihi itibariyle davacının davalıdan talebe bağlı olarak 264.283,32 USD alacaklı olduğu, resmi defter kayıtlarına göre aynı tarihte 1.567.624,38 TL alacaklı olduğu , icra takip tarihinden sonra 31.12.2019’de 1.558.967,29 TL. TCMB döviz kuru ile değerlendirildiğinde 262.409,69 USD alacaklı olduğu, davalının döviz tutarını gösteren yardımcı defter kayıtları tutmadığı resmi defter kayıtlarına göre takip tarihi itibariyle 511.081,45 TL davacıya borçlu olduğu, mütalaa edilmiştir.
Mahkememiz dosyasının yargılaması sırasında mali müşavir bilirkişiler Nazlı Viç ve Rafet Canok’ un raporlarında çelişkiler bulunduğundan dosyanın yeni bir mali müşavir bilirkişiye tevdi edilerek rapor düzenlemesine karar verilmiştir.
Mali müşavir bilirkişi Nesrin Beşe’ nin 12/05/2022 tarihli raporunda özetle; Davacı kayıtlarına göre 0353868 nolu 30.000,00USD tutarındaki çekin karşılıksız çıktığının ispatı halinde 773.158,68USD faturalar toplamı, 30.374,34USD iade faturaları toplamı, 250.085,00USD davacının davalıdan tahsil ettiği USD çekleri, 265.631,24USD teslim tarihine göre değerlemesi yapılan TL vadeli çekler karşılığı, 227.068,10 USD kalan alacak bakiyesi olacağı, davalının kayıtlarına 0353868 nolu 30.000,00USD tutarındaki çekin karışılıksız çıkmadığının ispatı halinde, 773.158,68USD faturalar toplamı, 30.374,34USD iade faturaları toplamı, 280.085,00USD davacının davalıdan tahsil ettiği USD çekleri, 265.631,24USD davacının davalıdan vade tarihine göre değerlemesi yapılan TL vadile çekler karşılığı, 197.068,10 USD kalan alacak bakiyesi olacağı, mütalaa edilmiştir.
Taraflar arasında iplik alım satımı nedeniyle ticari ilişki bulunduğu, ihtilafın davacı tarafından davalıya satılan ipliklerden dolayı davacının kur farkı talep edip edemeyeceği konusundadır.
BTSO tarafından iplik ticaretinde kullanılan para cinsinin USD cinsinden para birimi olduğu yönünde teamül olduğu bildirilmiştir.
Bilirkişilerin tespitlerinden,tarafların ticari defter, kayıt ve belgelerinin usulune uygun tutulduğu bu nedenle sahibi lehine delil olma vasfının bulunduğu anlaşılmıştır.
Tarafların karşılıklı düzenledikleri faturalar ve iade faturaları taraf defterlerinde mevcut ve karşılıklı olarak birbiriyle uyumlu olarak kayıtlı olduğu anlaşılmıştır.Aradaki farkın davalı tarafın davacı tarafa ödemelerini TL ve USD çekleri ile yaptığı,yapılan ödemeler ve iade alınan çeklerin davacı ve davalı tarafından TCMB farklı günlere ait farklı kurları ile değerlendirildiği,davacı tarafın döviz değerlemesi açıklaması ile döviz bakiyesini TCMB USD satış kuru ile değerlendirerek kayıtlarına işlemesinden kaynaklandığı anlaşılmıştır.
Davalı defterlerinde kayıtlar TL ile tutulduğundan davacı tarafın USD tutarlarını gösteren hesapları ile karşılaştırılması mümkün olmamıştır.
Bursa ilinde iplik ticaretinde USD cinsinden paranın kullanılması teamülü olduğundan ve davacı faturaları TL/USD olarak düzenlendiğinden davacının kur farkı talep etmesinde hukuka aykırılık yoktur.
Yargıtay emsal kararlarında belirtildiği üzere çek ile yapılan ödemelerde döviz kur farkı talep edilemeyceğinden bu hususu da dikkate alır şekilde hazırlanan 12/05/2022 tarihli bilirkişi raporu dosya kapsamına uygun bulunarak ve rapordaki alternatif hesaplamada 0353867 çek numaralı 30.000 USD tutarlı çekin davacıya verilmiş olması ve davacı tarafından davalıya iade edildiği ispatlanamadığından davalı lehine bu çekin ödendiği kabul edilerek davacının davalıdan 197.068,10 USD tutarında alacaklı olduğu kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın kısmen KABULÜNE,
Davalının Bursa 18. İcra Müdürlüğünün 2018/11413 esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın kısmen iptaline, takibin 197.068,10USD alacağa takip tarihinden itibaren işletilecek kamu bankalarının USD cinsinden bir yıl vadeli mevduata uyguladığı en yüksek faiz oranı ile birlikte devamına, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Alacak likit olduğundan asıl alacağın %20’si olan 240.762,039TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Reddedilen kısım yönünden koşullar oluşmadığından davalının kötü niyet tazminat talebinin reddine,
3-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 228.752,34 TL (karar tarihindeki USD efektif satış kuru üzerinedn hesaplanan) nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 18.197,52 TL’nin mahsubu ile bakiye 210.554,82 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
4-Arabuluculuk Ücret Tarifesi kapsamında Maliye Hazinesinden karşılanan arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL’den davanın kabul ve ret oranlarına göre hesaplanan; 994,01 TLsinin davalıdan, bakiye 325,99 TL’sinin davacıdan alınarak hazineye ÖDENMESİNE,
5-Davacı tarafından yapılan; bilirkişi gideri 2.600,00 TL, posta, talimat ve tebligat gideri 135,10 TL olmak üzere toplam 2.735,10 TL yargılama giderinden kabul ve red oranlarına göre hesaplanan 2.059,63 TL yargılama gideri ve 18.197,52 TL peşin harç olmak üzere toplam 20.257,15 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 122.012,38 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davalı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 71.238,60 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 06/07/2022

Başkan 37281
¸E-imzalıdır.
Üye 125958
¸E-imzalıdır.
Üye 151390
¸E-imzalıdır.
Katip 182779
¸E-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip 182779
¸E-imzalıdır.