Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2019/442 Esas
KARAR NO : 2022/735

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … –
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/03/2014
KARAR TARİHİ : 09/06/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 14/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkil firmanın, davalı idarenin “2008/2 muhtelif mahallerde içme suyu şebeke reabilitasyonu ve yeni şebeke inşaatı işi” ihalesi ile yükümlendiğini ve buna yönelik taraflar arasında 27.02.2008 tarihinde “2088/2 Muhtelif mahallerde içme suyu şebeke rehabilitasyonu ve yeni şebeke inşaatı işi” işi dolayısıyla sözleşme akdedildiğini, davacı şirket tarafından sözleşme dolayısıyla Yapı Kredi Bankasının 27.02.2008 tarihli 109.000,00 TL tutarındaki teminat mektubunu verdiğini, bu hususun sözleşmenin 11.maddesinde düzenlendiğini, sözleşme konusu iş kapsamında 05.03.2008 tarihinde yer gösterilmesi üzerine işe başlanılmış ise de, davalı idare tarafından 10.03.2008 tarih 290/2045 sayılı yazı ile işin durdurulması talimatı verildiğini, daha sonra tekrar davalının 12.08.2008 tarihli yazısı ile işin başlatılması talimatı olarak 20.08.2008 tarihinin belirlendiğini, sözleşme gereği müvekkilin talebi üzerine işin bitim süresine 162 gün eklenip işin bitim tarihinin 05.02.2010 olarak idarece kabul edildiğini ve bu durumun müvekkili şirkete yazı ile bildirildiğini, sözleşme gereği idarece temini gereken Ductil boru temininde yaşanan gecikmeler nedeniyle müvekkilin tek ekiple çalışmasının tavsiye edildiğini, iş programına göre aylık 133.665,47 TL’ lik iş yapılması gerekirken baz fiyatlarla sadece 34.194,27 TL lik iş yapılabildiğini, malzeme eksikliği nedeniyle tek ekiple devam eden işin durma noktasına geldiğini, gerekli tedbirlerin alınması yönünde davalı idareden talepte bulunulduğunu, tüm bunlara rağmen netice alınamayınca sözleşme konusu işin dışında başka işlerin verilmesinin önerildiğini ve müvekkili şirket tarafından ilave işler ile ilgili sözleşmeye konu iş kapsamında aynı biri fiyat ve şartlar ile yapılabileceği konusunda taahhütte bulunulduğunu, sözleşme konusu iş yapılırken çalışılan bölgelerde döşenen özel boru aksamlarının sözleşme gereği davalı idare tarafından temin edilmesi gerekirken temin edilmediğini, bu sebeple işlerin yapılamaması nedeniyle hak edişlerinin bedellerinin tahsil edilemediğini ve aksamalar nedeniyle iş uzatımı talebinde bulunduklarını, müvekkil firmanın, davalı idarenin yükümlülüklerini yerine getirmemesinden dolayı firmada gereğinden fazla işçi çalıştırmak zorunda kaldığını, tariflenen iş için ödenmesi gereken sigorta primi 108.692,08 TL iken süre uzaması nedeniyle 287.093 TL sigorta primi ödediğini, malzeme temin etmeyen , yer teslimi yapmayan idarenin bu tutumu karşısında, ha yer verilecek ha malzeme gelecek beklentisi ile hiç iş verilmeksizin ekibin dağılmaması düşüncesi ile personelin çalıştırılmasına ve ekipmanların kira bedellerinin ödenmeye devam edildiğini, hal böyle olunca ihale şartnamesinde belirlenen iş proğramının dışına çıkıldığını ve işin maliyetinin idarenin kusuru nedeniyle arttığını, müvekkil firmanın idarenin bu haksız eylemi nedeniyle zarara uğradığını, davalı idare tarafından 452 sayılı Buski Y.K. Kararı ile sözleşmenin fesih edildiğini ve fesih tasfiye komisyonu kurulduğunu, davalı kurumun 13.01.2012 tarihli tasfiye tespit tutanağında müvekkil firmanın 74.284,27 TL alacaklı olduğunun tespit edildiğini, davalı tarafın bu ödemeyi yapmadığı gibi teminatlarını da irat olarak kaydettiğini, müvekkilinin durum tespit tutanağına itiraz ettiğini, davacı idarenin bu yazıdaki itirazlardan gecikme cezası dışındaki tüm itirazları hiçe saydığını ve bunun yazı ile müvekkili şirkete bildirdiğini belirterek; haksız olarak yapılan feshin tespiti ile haksız olarak irat kaydedilen teminat mektubunun iadesine, mümkün olmaması halinde teminat bedelinin kendilerine ödenmesini ve fazlaya ilişkin hakları saklı kaymak kaydıyla 20.000,00 TL’nin müvekkil şirkete ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; 10.03.2008 tarihli Genel Müdürlük olur yazısı ile başka firmalara ait diğer beş işte olduğu gibi davacının her iki işinde de davacının sözleşmesel haklarını korumak, iş proğramının aksamaması ve bu nedenle cezai şart ödemek zorunda kalmaması için geçici süre ile işe başlanmamasına ilişkin Yönetim Kurulu kararlarının bildirildiğini, Genel Müdürlük tarafından gerekli ve yeterli boru depoya stok edildikten sonra davacıya 12.08.2008 tarih ve 991/6035 sayılı yazı ile 20.08.2008 tarihinde işe başlaması talimatı verildiğini, davacı dışındaki tüm firmaların bu talimattan sonra sorunsuz bir şekilde işlerini yürüttüğünü ve kesin hesaplarının tamamlandığını, sadece davacının Genel Müdürlüğün tüm çabalarına rağmen işleri yürütmemek ve takip etmemekte ısrarlı davrandığını, davacının basiretli bir tacir gibi davranması gerektiğini, davacının personel maaşı ve ekipman kiralama şeklinde zarara uğradığı iddialarının yerinde olmadığını, kamu kurumlarından çok sayıda ihale almış olan davacı firmanın bu hususu önceden öngörmesi gerektiğini, davacının fesih hakedişine “bsoru ve fittings” malzemelerin bir kısmının imalatta kullanılmadığından ve fesihten sonra da Genel Müdürlük ambarına bahse konu kısmı iade edilmediğinden dolayı kesin hakedişe 95.368,86 TL tutarında malzeme bedeli kesintisi uygulandığını, bu durumda da malzeme eksikliği iddialarının gerçek dışı olduğunu, davacı tarafın hakediş bedellerinin tahsil edilemediğine ilişkin iddialarının mesnetsiz olduğunu, davacı firmanın yapmış olduğu işin karşılığı hakedişlerini düzenli olarak tahsil ettiğini ve karşılığında fatura düzenlediğini, Genel Müdürlüğün fesih işleminin mevcut yasal düzenlemeler (4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu Md.20) ve sözleşme hükümlerine uygun olduğunu, davacı firmanın sözleşme gereği yapılması gereken 80 km.şebeke borusu döşeme işinin yalnız %67,42 bölümünü tamamladığını, Genel Müdürlüğün bilgisi dışında işin durdurulduğunu, bu hususların tutanak ile tespit edildiğini ve Bursa 2. Sulh Hukuk Mahkemesinde yapılan tespit ile bilirkişi raporu ile sabit olduğunu, sözle ve yazılı uyarılara ve süre uzatıma rağmen revize iş proğramı dahi vermediğini, Yapım İşleri Şartnamesinin 48.maddesi gereği fesih ve fesih işlemlerinin yürütülebilmesi için Tasfiye Komisyonu kurulmasına karar verildiğini bildirmekle, hukuksal dayanağı bulunmayan davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
KANITLAR:
2008/2 Muhtelif Mahallerde İçme suyu Şebeke rehabilitasyonu ve Yeni Şebeke İnşaatı İşi Sözleşmesi, Yapım İşleri Genel Şartnamesi, Yönetim Kurulu Kararları, SGK işyeri dosyası, ticari defterler, bilirkişi raporları, vs.
KANITLARIN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME :
Dava; Taraflar arasında imzalanan 27/02/2008 tarihli 2008/2 Muhtelif Mahallelerde İçme Suyu Rehabilitasyonu ve Yeni Şebeke İnşaatı İşi sözleşmesinin davalı kurum tarafından haksız olarak feshedildiğinin tespiti ile haksız olarak irat kaydedilen teminat mektubunun iadesi ve davalı kurumun sözleşme gereği yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle zorunlu olarak çalıştırılan personele ödenen maaşlar ve zorunlu olarak iş sahasında bulundurulan iş makinaları kira bedeli olan 20.000,00-TL’nin davalıdan tahsili talebine ilişkindir.
Taraflarca sunulan tüm deliller toplanmış tarafların iddia ve savunmalarının değerlendirilmesi ve aralarındaki alacak borç ilişkisinin açıklığa kavuşturulması yönünden mahkemece konularında uzman bilirkişilerden oluşturulan heyet aracılığı ile dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak heyetten rapor alınmıştır.
12/01/2015 günlü bilirkişi heyet raporuna göre; davalı idarenin işin sözleşmesinde bulunan teklif cetveline göre temin etmesi gereken içme suyu borularını ve fitting malzemelerini zamanında teslim edemediği bu sebeple davalı idarenin sözleşmesine göre 27/08/2009 tarihinde bitmesi gereken işe kendi kusurundan dolayı toplam 389 gün süre vererek işin bitim tarihini 20/09/2010 tarihine uzattığı, işin süresinin uzatılması sebebi ile sözleşmenin 15. Maddesine göre yükleniciye 31/12/2002 tarih 24980 nolu 3.mükerrer sayılı resmi gazetede yayımlanan 2002/5039 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına istinaden 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihalesi yapılacak yapım işlerine ilişkin fiyat farkı hesabında uygulanacak esaslar dahilinde fiyat farkı ödediği, böylelikle davalı idarenin zamanında temin edemediği malzeme dolayısı ile zarar etmemesi ya da zararın önlenebilmesi için sözleşmesi gereği süre uzatımı ve fiyat farkı verilerek idare tarafından oluşması muhtemel zararların önlenmeye çalışıldığı, sonuç olarak davalı idarenin sözleşmede ki yükümlülüğü olan malzeme teminini zamanında karşılayamaması nedeniyle işin programında belirtilen sürede bitirilemediği,
Davacı tarafından davalı idareye yazılar yazılarak bu durumun bildirilmesine rağmen idare tarafından cevap verilmediği, bu nedenle dava konusu işin sözleşmede belirtilen sürede bitirilebilmesi için temin ettiği personel ve makine ekipmanlarının rantabıl kullanamamasından dolayı zarara uğradığı, bu durumun davalı idarenin yükümlülüğü olan malzeme temininin zamanında karşılayamamasından kaynaklandığı ve sözleşmenin idare tarafından feshinin haklı nedenlere dayanmadığı, yüklenicinin kesin hesap sonucu oluşan alacağının ve irat kaydedilen teminatın iadesini uygun olacağı, iadesi istenen malzeme bedeli düşülür ise davacı yüklenicinin talep edebileceği alacak tutarının 70.749,01-TL olacağı yönünde kanaat getirilmiştir.
Davacı ve davalı vekillerinin bilirkişi raporuna beyan ve itirazlarının değerlendirilmesi ve açıklığa kavuşturulması yönünden bilirkişi heyetinden ek rapor alınmıştır. 08/04/2015 günlü bilirkişi ek raporunda tarafların rapora itirazları tek tek irdelenmiş ve bilirkişi heyeti tarafından kök rapordaki görüşün muhafaza edildiği, davalı idarenin yükümlülüğü olan malzeme teminini zamanında karşılayamadığı bu nedenle sözleşmenin feshinin haklı nedenlere dayanmadığı belirtilmiştir.
Davacı vekili 08/04/2015 günlü bilirkişi ek raporuna işin yapılamadığı dönemde personel maaşlarının devam etmesi ve kiraların ödenmesinden dolayı tazminat telepleri konusunda celb edilen kayıtlara göre değerlendirme yapılmasını talep ederek itirazda bulunmuş, davalı vekili ise işçilerin başka işlere kaydırıldığı hususunun davacının 14/01/2009 tarihli dilekçesinde belirtildiği ve işçilerin şantiyede olmadığı hususunun da kurumun tuttuğu tutanaklar ile Bursa 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2010/473 D. İş sayılı dosyasında tespit edildiğini belirterek itirazda bulunmuştur.
Bilirkişi heyeti itirazlarının değerlendirilmesi sonucunda 03/11/2015 günlü 2. Ek Raporlarında 12/01/2015 tarihli kök rapor ile 08/04/2015 tarihli ek raporda değişiklik yapmayı gerektirir bir husus mevcut olmadığı yönünde müşterek kanaatini belirtmiştir.
Mahkememiz 2014/501 E. 2016/197 K. sayılı dosyası Yargıtay 15.HD’nin 30/11/2017 tarih 2017/1735 E. 2017/4221 K.sayılı ilamı ile bozularak mahkememize tevzi olunmakla mahkememiz yukarıda esası belirtilen sırasına kaydı yapılmıştır.
Mahkememizce; dosyanın en son rapor düzenleyen bilirkişi heyetine tevdi ile yargıtay ilamında belirtilen hususlarda ek rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verilmiştir.
Alınan 21/03/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda; taraflar arasında yapılan 09.10.2013 tarihli sözleşmenin 11.4.1 maddesi gereği yüklenicinin bu işten dolayı borcu olmadığına dair SGK’dan ilişiksiz belgesinin getirilmesi koşuluyla 70.749,01-TL’nin davalıdan alınıp davacıya ödenmesinin uygun olacağı kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
O halde yapılan yargılama ve toplanan delillerden; davalı idarenin özellikle boru ve diğer malzemeleri temin etmede gecikmesi, depolarında gerekli malzeme bulunmaması ve davacı yükleniciyi tek ekiple çalışmaya zorlaması nedeniyle fesihte kusurlu olduğu, ancak davacınında idarece kendisine verilen süre uzatımlarına rağmen işi uzatılan sürede tamamlamaması nedeniyle fesihte kusurlu bulunduğu anlaşıldığından fesihte her iki tarafın ortak kusurlu bulunduğu, Yargıtay ilamı doğrultusunda taraflar arasında yapılan 09.10.2013 tarihli sözleşmenin 11.4.1 maddesi gereği yüklenicinin bu işten dolayı borcu olmadığına dair SGK’dan ilişiksiz belgesinin getirilmesi koşuluyla 70.749,01 TL’nin davalıdan alınıp davacıya ödenmesinin uygun olacağı anlaşılmakla davanın kısmen kabulü ile, taraflar arasında imzalanan 27/02/2008 tarih 2008/2 nolu muhtelif mahallerde içme suyu şebeke rehabilitasyonu ve yeni şebeke inşaatı işine dair sözleşmenin feshedildiğinin tespiti ile 70.749,01 TL’nin sözleşmenin 11.4.1. Maddesi uyarınca SGK’dan ilişiksiz belgesinin getirilmesi koşuluyla davalıdan alınıp davacıya verilmesine ve fesihte tarafların ortak kusurlu olduklarının tespitine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE, Taraflar arasında imzalanan 27/02/2008 tarih 2008/2 nolu muhtelif mahallerde içme suyu şebeke rehabilitasyonu ve yeni şebeke inşaatı işine dair sözleşmenin feshedildiğinin tespiti ile 70.749,01 TL’nin sözleşmenin 11.4.1. Maddesi uyarınca SGK’dan ilişiksiz belgesinin getirilmesi koşuluyla davalıdan alınıp davacıya verilmesine ve fesihte tarafların ortak kusurlu olduklarının TESPİTİNE,
2-Harçlar yasası gereği alınması gereken 7.832,86-TL harçtan peşin alınan 2.203,00-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.629,86-TL harcın davalıdan tahsiline,
3-Davacı tarafından yapılan aşağıda dökümü yazılı 1.235,75-TL yargılama gideri üzerinden kabul red oranına gör hesaplanan 677,74-TL ile peşin alınan 2.203,00-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderlerin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı yararına ölçümlenen 9.997,37-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı yararına ölçümlenen 8.372,63-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde taraflarca yatıralan avansın kullanılmayan kısmının HMK 333.md.uyarınca yatıranlarına iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere karar verildi. 09/06/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

Davacı gideri ;
900,00 TL bilirkişi gideri,
335,75 TL tebligat posta gideri
1.235,75 TL toplam gider

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.