Emsal Mahkeme Kararı Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/415 E. 2022/1008 K. 27.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/415 Esas
KARAR NO : 2022/1008
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … –
VEKİLİ : Av. … –
DAVALILAR : 1- … – … …
2- … – …
VEKİLİ : Av. … –
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 26/03/2018
KARAR TARİHİ : 27/09/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 04/10/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: davacı … şirketine 0001-0210-13104853 poliçe numarası ile sigortalı olan, malikinin davalı … Pet. Ür. Taş. Mad. İnş. San. ve Tic. A.Ş. sürücüsünün diğer davalı Hikmet Anık olduğu 34 AN … plakalı araç ve 34 AN 6788 plakalı bağlı römork’ un direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu devrildiğini, 24.06.2016 tarihinde maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, kaza tespit tutanağına göre davalı sürücünün şerit izleme ve değiştirme kurallarına riayet etmemek ve hususi dışında kalan diğer araçları 0,20 promil üzerinde alkollü kullanmak kusurunu ihlal ettiğini, kaza nedeniyle Karayolları 3. Bölge Müd.’ nün korkuluklarının zarara uğradığını, müvekkilinin ödediği tazminatı TTK md. 1472 uyarınca geri alma imkanı olduğunu beyanla; Bursa 5. İcra Dairesi 2018/759E. s. dosyası ile icra takibi başlattıklarını, takibin davalının haksız ve mesnetsiz itirazı nedeniyle durduğunu, davanın kabulüne takibin devamına ve %20 icra inkar tazminatının tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili dava dilekçesinde özetle: kaza sonrasında müvekkilin alkol testinin yapıldığını, alkolsüz olduğunun tutanağa geçtiğini, müvekkilin polisler olay yerine gelene kadar beklerken bozulmuş olması muhtemel olan portakal suyunu içtiğini, 0,51 promil alkollü çıktığını, müvekkilin tutanağı imzalamadığını, müvekkilin kendi imkanı ile Aksaray Devlet Hastanesi’ ne gittiğini, kan testinde etanol oranının normal çıktığını, alkolsüz olduğunun tespit edildiğini, ispat yükünün davacıda olduğunu, müvekkilin alkolün etkisiyle değil, arkadaki aracın selektör yapması sonucu kazanın meydana geldiğini, kazanın salt alkolün etkisi ile meydana gelip gelmediğinin davacı tarafından kanıtlanması gerektiğini, müvekkilinin diğer davalı şirketin çalışanı olduğunu, husumet yokluğu nedeniyle davanın reddedilmesi gerektiğini, müvekkili ve davacı … şirketi arasında sigorta sözleşmesinin akdedilmediğini beyanla davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, beyan dilekçeleri, 0001-0210-13104853 numaralı Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün 30.05.2016 tarih ve 18336924-175.12.02/E.128625 sayılı tazmin talebi ve hasar bedeline ilişkin belge , Kaza ve hasar tespit tutanağı 1.Bursa 5. İcra Müdürlüğü’nün 2018/759E. sayılı dosyası, bilirkişi raporu, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, zorunlu trafik sigortacısı tarafından zarar gören üçüncü kişiye ödenen tazminatın sigortalıdan ve sürücüden rücuen tahsiline vaki icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilerek taraf teşkili sağlahmıştır.
Mahkememiz dosyasında Konya Ereğli Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesine talimat yazılarak, dava konusu kazanın gerçekleştiği mahalde, 1 trafik, 1 nörolog, 1 hukukçu, 1 makine mühendisi bilirkişi eşliğinde, bilirkişi heyetinden kazanın salt davalı sürücünün alkol etkisiyle gerçekleşip gerçekleşmediği, gerçekleşmiş ise kusur durumu, zarar miktarı hususlarında rapor düzenlenmesi için keşif yapılmasına karar verilmiştir.
Trafik uzmanı, Nörolog, Hukukçu Ve Makine Mühendisi bilirkişinin 16/03/2020 tarihli raporunda özetle: 34 AN 6788 plakalı araç taşıyıcı römork takılı 34 AN … plakalı kamyon sürücüsü …’ın meydana gelen kazanın oluşumunda % 100 (YÜZDE YÜZ) oranında kusurlu olduğu, H1 engelleme düzeyine sahip tek taraflı oto korkuluk sisteminin 60 metre, ( her biri 4 metre olan 15 adedi) montajı, nakliye bedelleri, hurda olanların yerinden sökülmesi ve malzeme maliyetinin 5.571,60 TL olduğu, Sökülen malzemenin hurda bedelinin 567,30 TL olduğu, Karayolları Genel Müdürlüğü, 3. Bölge Müdürlüğü, Trafik Başmühendisliği, 38. Şube Şefliği tarafından yapılan hasar giderme işleminin toplam maliyetinin 5.571,60 TL – 567,30 TL= 5.004,30 TL olduğu, Kaza saatinde sürücüye ait olan alkol değerinin daha yüksek değerde olunacağı kanaatine varılmıştır. Ölçülen bu değerler; reaksiyon cevabı (tepki hızı), dikkat, algı, görüş keskinliği, duyumsal-motor koordinasyon ve muhakeme gücünde azalmaya neden olmaktadır. Sonuç olarak kişi bu haliyle aracın sevk ve idaresini yapamayarak; kazaya sebebiyet verebilmektedir. Yerleşik Yargıtay uygulamasına göre kazanın münhasıran alkolün etkisi ile oluştuğu tespit edildiği için, davacı şirketin hasar tazminatını ödedikten sonra, davalılara rücu hakkı bulunduğu, davacının ödediği 5.004,30TL.’ yi ödeme tarihinden itibaren faiz işletilmek suretiyle davalılardan müştereken ve müteselsilen rücune tahsil etmesinin hukuken mümkün olduğu kanaatine varılmıştır.
Dosyada aldırılan raporların yeterli olmadığı, bilirkişi raporuna karşı itirazların neticesinde, Dosyanın 1 Nörolog, 1 Trafik, 1 Sigorta Hukukçusu, 1 Makine Mühendisi bilirkişiye tevdi edilerek yargıtay kararları gereği trafik kazasının salt alkolün etkisi ile gerçekleşip gerçekleşmediğinin raporlarda değerlendirilmediği anlaşılmakla, tarafların iddia ve savunmaları, trafik kazasının salt alkolün etkisi ile gerçekleşip gerçekleşmediği, kusur oranı ve zarar gören oto korkulukların gerçek zarar miktarının tespiti konularında bilirkişi heyetinden rapor aldırılmasına karar verilmiştir.
Trafik uzmanı, Nörolog, Hukukçu Ve Makine Mühendisi bilirkişinin 31/05/2022 tarihli raporunda özetle: 34 AN … Plaka Sayılı Kamyon Si …’ ın dava konusu trafik kazasının oluşumunda 2918 Sayılı K.T.K.’nın ” Alkol, Uyuşturucu Veya Uyarıcı Maddelerin Etkisi Altında Araç Sürme Yasağı ” başlıklı 48 ” Uyuşturucu Veya Uyarıcı Maddeleri Almış Olan Sürücüler İle Alkollü Olan Sürücülerin Karayolunda Araç Sürmeleri Yasaktır ” maddesi ile aynı kanunun ” Hızın Gerekli Şartlara Uygunluğunu Sağlamak ” başlıklı 52/b- ” Sürücüler; Hızlarını, Kullandıkları Aracın Yük Ve Teknik Özelliğine, Görüş, Yol, Hava Ve Trafik Durumunun Gerektirdiği Şartlara Uydurmak Zorundadırlar ” maddesini ihlal ettiğinden %100 (Yüzde Yüz) oranında kusurlu olduğu, Sigortalı araç sürücüsü …’ ın kaza anında 0,83 promil alkollü olduğu, alkol etkisiyle güvenli araç sürüş yeteneğini kaybettiği, kazanın münhasıran alkole bağlı olarak meydan geldiği, Dava konusu kaza nedeniyle dava dışı Karayolları Genel Müdürlüğü nezdindeki toplam zarar miktarının 5.004,30.-TL olduğu, Davacı … şirketi tarafından 0001-0210-13104853 no.lu zorunlu trafik sigorta poliçesi kapsamında 01.08.2016 tarihinde 5.004,30 TL ödeme yapıldığı, ödemenin sigorta poliçesi teminatı kapsamında olduğu, Davalı sürücü Hüseyin ARIK’a rücu edilemeyeceği, Davalı sigota ettiren … PETROL TAŞIMA MADENCİLİK İNŞ. SAN. VE TİC. A. Ş.’ye KTK Md.95 ve Zorunlu Trafik Sigortası Genel Şartları B4 maddesi uyarınca rücu edilebileceği, Davalı … ettirenin takip tarihi itibariyle 5.004,30.-TL asıl alacak ve 692,44 TL işlemiş ticari avans faizi ile birlikte sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır.
O halde yapılan yargılama ve toplanan delillerden; davacının zorunlu mali sorumluluk sigortacısı, davalıların ise sürücü ve sigorta ettireni olduğu 34 AN … plakalı araç ve bağlı romörkun 24/05/2016 tarihinde devrilmesi sonucu Karayolları Genel Müdürlüğünün oto korkuluklarına zararı ile ilgili Karayolları Genel Müdürlüğüne ödenen tazminatın Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.4. maddesi gereğince davacının kendi sigortalısı ve sürücüden icra takibi yoluyla sürücünün alkollü olduğunu iddia ederek rücuen tazminini talep etmiştir.
Bilindiği üzere Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder.” şeklinde düzenleme mevcuttur.
Yine 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 95. maddesinde “Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülemez”hükmü mevcuttur.
Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene başvurabilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Ayrıca 2918 sayılı KTK’nun 48. maddesinde, alkollü içki alması nedeniyle güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmelerinin yasak olduğu ifade edilmiştir.
Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin “Uyuşturucu ve Keyif Verici Maddeler ile İçkilerin Etkisinde Araç Sürme Yasağı” başlıklı 97/1. maddesinde, alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli sürme yeteneğini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmelerinin yasak olduğu açıklandıktan sonra, bu konu ile ilgili olan “b-2” bendinde, alkollü içki almış olarak araç kullandığı tespit edilen diğer araç sürücülerinden kandaki alkol miktarı 0.50 promil üstünde olanların araç kullanamayacakları belirtilmiştir.
Öte yandan, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.4.d maddesinde, tazminatı gerektiren olay işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin veya motorlu aracın hatır için karşılıksız olarak kendilerine verilen kişilerin uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olarak aracı sevk ve idare etmeleri esnasında meydana gelmiş veya olay yukarıda sayılan kişilerin alkollü içki almış olmaları nedeniyle aracı güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmalarından ileri geliyorsa sigortacının sigorta ettirene rücu hakkı olduğu açıklanmıştır.
Hasarın teminat dışı kalabilmesi için kazanın meydana geliş şekli itibariyle sürücünün salt (münhasıran) alkolün etkisi altında kaza yapmış olması gerekmektedir. Diğer bir anlatımla, sürücünün alkollü olması tek başına hasarın teminat dışı kalmasını gerektirmez. Üstelik, böyle bir durumda hasarın teminat dışı kaldığının ispat yükü 6762 sayılı TTK’nun 1281. Maddesi (6102 sayılı TTK’nın 1409. maddesi) hükmü gereğince sigortacıya düşmektedir.
Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarında; sürücünün aldığı alkolün oranının doğrudan doğruya sonuca etkisi bulunmadığından, mahkemece nöroloji uzmanı, sigortacı ve trafik konusunda uzman bilirkişilerden oluşan bilirkişi kurulu aracılığıyla olayın salt alkolün etkisiyle gerçekleşip gerçekleşmediğinin, alkol dışında başka unsurların da olayın meydana gelmesinde rol oynayıp oynamadığının saptanması, sonuçta olayın tek başına alkolün etkisiyle meydana geldiğinin belirlenmesi durumunda, oluşan hasar poliçe teminatı dışında kalacağından davanın kabulüne, aksi halinde reddine karar verilmesi gerekeceği ilkesi benimsenmektedir. (YHGK 23.10.2002 gün ve 2002/11-768-840; YHGK 7.4.2004 gün ve 2004/11-257-212; YHGK 2.3.2005 gün ve 2005/11-81-18; YHGK 14.12.2005 gün 2005/11-624-713 sayılı ilamları)
Yukarıdaki açıklamalardan, davalıların sürücü ve sigorta ettireni olduğu 34 AN … plakalı araç ve bağlı romörkun 24/05/2016 tarihinde bölünmüş iki şeritli karayolunda sürücünün direksiyon hakimiyetini kaybederek tek taraflı aracın yoldan çıkarak meydana gelen kazada, düzenlenen kaza tespit tutanağı, talimat yoluyla yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporlar ve raporlara itiraz üzerine düzenlenen 31/05/2022 tarihli bilirkişi heyetinin raporunun olaya ve dosya kapsamına uygun olduğundan bu rapora itibar edilerek meydana gelen kazada sürücünün alkollü araç kullanma, hızını gerekli şartlara uygun olarak ayarlamama kurallarının ihlal edilmesi sebebiyle %100 oranında kusurlu olduğu, sürücünün alkol muayenesinde alkolmetre ve kandan alınan numune sonucunda sürücünün kaza anında 0,83 promil alkollü olduğunun tespit edildiği, alkolün etkisiyle kazanın münhasıran meydana geldiği, sürücünün emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyeceği, davalıya ait aracın mali mesuliyet sigortacısı olan davacının rücu hakkının olduğu, zarar gören Karayolları Genel Müdürlüğünün korkuluklarındaki gerçek zararın 5004,30TL olduğu, ödeme tarihi olan 01/08/2016 tarihinden itibaren icra takibine kadar avans faiz miktarının 692,44 TL olduğu anlaşılmakla bu miktarlar yönünden davacı tarafından sigorta ettireni işleten hakkındaki davanın kısmen kabulu ile itirazın iptali ve takibin devamına, alacağının bilirkişi incelemesini gerektirdiği likit olmadığından icra inkar tazminatı ve davalının kötü niyet tazminat taleplerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı sigortaçı tarafından davalı sürücü …’ a yönelik açılan dava yönünden dosya değerlendirildiğinde, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının B.4.d maddesinde, tazminatı gerektiren olay işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin veya motorlu aracın hatır için karşılıksız olarak kendilerine verilen kişilerin uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olarak aracı sevk ve idare etmeleri esnasında meydana gelmiş veya olay yukarıda sayılan kişilerin alkollü içki almış olmaları nedeniyle aracı güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmalarından ileri geliyorsa sigortacının sigorta ettirene rücu hakkı olduğu açıklanmıştır. Şu halde, davacı sigortacı söz konusu davayı ancak kendisiyle sözleşme yapan akdine karşı açabilecektir. Husumet kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemece re’sen gözetilmesi gerekir. Dolayısıyla davacı zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi kapsamında 3. kişilere ödediği tazminatın sigorta ettiren davalı … Pet. Ür. Taş. Mad. İnş. San. ve Tic. A.Ş ile birlikte sigortalıya ait aracın sürücüsü davalı …’ dan tazminini talep etmiş olup, davalı sürücü … sigorta sözleşmesinin tarafı değildir. Bu durumda, bu davalı hakkındaki davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile;
A-Davalı … PETROL TAŞIMACILIK MADENCİLİK İNŞAAT SAN. VE TİC. A.Ş tarafında Bursa 5. İcra müdürlüğünün 2018/759 esas sayılı icra takip dosyasına yapılan itirazın kısmen iptali ile takibin 5004,30 TL asıl alacak, 692,44 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 5696,74 TL alacak üzerinden alacağın asıl alacak kısmı olan 5004,30 TL kısmını takip tarihinden tahsil tarihine işleyecek avans faizi ile birlikte devamına,
B-Davacı tarafından davalı …’A yönelik açılan davanın pasif husumet ehliyeti yokluğu sebebiyle reddine,
C-Davacı tarafın icra inkar tazminatı, davalı tarafın kötü niyet tazminatı taleplerinin koşulları oluşmadığından ayrı ayrı reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 389,14 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 86,15 TL’nin mahsubu ile bakiye 302,99 TL nispi karar ve ilam harcının davalı … Petrol Taşımacılık Madencilik İnşaat San. Ve Tic. A.Ş’ den alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan; bilirkişi gideri 6000 TL, keşif harcı 314,00 TL, keşif araç ücreti 360,00 TL, posta, talimat ve tebligat gideri 972,38 TL olmak üzere toplam 7.646,38 TL yargılama giderinden kabul ve red oranlarına göre hesaplanan 7.609,15 TL yargılama gideri ve 86,15 TL peşin harç olmak üzere toplam 7.695,30 TL yargılama giderinin davalı … Petrol Taşımacılık Madencilik İnşaat San. Ve Tic. A.Ş’ den alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı … PETROL TAŞIMACILIK MADENCİLİK İNŞAAT SAN. VE TİC. A.Ş tarafından yapılan; posta ve tebligat gideri 132,20 TL’den davanın kabul ve ret oranlarına göre hesaplanan; 1 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
5-Davacı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 5.696,74TL vekalet ücretinin davalı … Petrol Taşımacılık Madencilik İnşaat San. Ve Tic. A.Ş’ den alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı … vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ 7/2 ve 13/1. Maddesine göre belirlenen 915,93 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
7-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.27/09/2022

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.