Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2018/1736
KARAR NO : 2022/127

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … –
VEKİLİ : Av. … –
DAVALI : … –
İLGİLİ : … – …
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/12/2018
KARAR TARİHİ : 08/02/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 22/02/2022
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili şirketin alacağına karşılık müşterisinden aldığı ve hamili bulunduğu, içlerinde işbu davaya konu edilen; keşideci … olan, İş Bankası Sürmene şubesine ait, 1752304987 – 06 hesap nolu, 2031334 seri nolu, 30/09/2018 keşide tarihli, 7.000,00 TL bedelli çekin de bulunduğu toplamda 28 adet çekin 20/01/2018 tarihinde müvekkilinin cirosu ve imzası olmadan Yunus Emre Mah, 2. Akçay Sok. N:4 Yıldırım Bursa adresinde bulunan işyerinden çalınması üzerine çek bedellerinin talep edilebilmesi bakımından çeklerin iptaline karar verilmesi yönünden Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/139 esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, açılan davayı takiben Bursa CBS’na suç duyurusunda bulunulduğunu, müvekkili şirket uhdesinden çalınan çekler ile ilgili açılan çek iptali davasında Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesince davaya konu çek hakkında ödeme yasağı kararı verildiğini, karar gereğince işlem yapılması için de 26/01/2018 tarihinde İş Bankası Sürmene şubesine müzekkere yazıldığını, dava konusu çek hakkında hırsızlık olayının hemen akabinde çek iptali davası açılması, dava konusu çekin müvekkili şirket yetkilisinin imzası olmadan çalınarak sahte imza ile tedavüle çıkarılması, çalınan çeklerle ilgili Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde 3 kez ilan yapıldığını, üzerinde ödeme yasağı bulunan bahse konu çekin davalı tarafından bankaya hırsızlık olayından sonra ibraz edilmesi ve müvekkili şirket ile davalı arasında hiçbir ticari ilişkinin bulunmaması göz önünde bulundurulduğunda davalı şirketin meşru hamil kabul edilemeyeceğinin izahtan vareste olduğunu, her ne kadar müvekkili aleyhine bir takip başlatılmamış olsa da olası bir takipte müvekkilinin telafisi güç zararlara uğrayacak olması sebebiyle olası mağduriyetinin önlenmesi amacıyla takibe geçildiğinde uygulanmak üzere İcra İflas Kanunu 72. Madde gereği alacağın yüzde 15’i kadar teminat mukabilinde icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi hakkında ihtiyati tedbir kararı verilmesini, Keşidecisi … olan, İş Bankası Sürmene şubesine ait, 175 230 49 87-06 hesap nolu, 203 13 34 seri nolu, 30.09.2018 keşide tarihli, 7.000,00 TL bedelli çekin davalıdan istirdatına, müvekkil şirketin yetkili hamil olduğunun tespitine ve çekin müvekkile teslimine, çek bedellerinin tahsili durumunda müvekkilin telafisi mümkün olmayan zararlar söz konusu olacağından, bu zarara sebebiyet vermemek açısından davanın devamı süresince, ödemeden men yasağı kararının devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edilmiş ancak davalı tarafından savunmada bulunulmamıştır. Ancak 17/02/2021 tarihli beyan dilekçesi ve tutanak ile dava konusu çekin cirantaya iade edildiğini beyan etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, beyan dilekçesi, Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/139 esas sayılı dosyası, Bursa CBS’nin 2018/7366 soruşturma dosyası, Bursa 15. Asliye Ceza Mahkemesinin 2018/312 esas sayılı dosyası, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, 6102 sayılı yasanın 792. maddesi uyarınca çek istirdadına ilişkindir. Dava, esas itibariyle, menkullerin iadesini sağlamak için açılan “menkul davası” mahiyetindedir (TMK m. 989). Medeni Hukuk’ta bu dava gasp, çalınma veya ziya hallerinde sadece kötüniyetli değil, iyiniyetli zilyede karşı da açılabilir. Halbuki, muamelâttaki emniyeti korumak gerekçesiyle, kambiyo senetleri yönünden bir sınırlama yapılmış ve ayni haklardaki genel prensipten ayrılınarak, söz konusu davanın yanlızca, kötüniyetli veya senedi iktisabında ağır kusuru bulunan kimselere karşı açılabileceği esası benimsenmiştir (TTK m 686/2, 778/1, 792), (Öztan, Fırat: Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara 2016, sh 61 vd).
Davacı, davaya konu lehdarı oldukları çeki zayi ettiklerini belirterek çek iptali davası açmış, söz konusu çek iptali davası sırasında ilgili çekin bankaya ibraz edildiğinin tespiti üzerine davacıya istirdat davası açması için süre verilmiş, davacı da davalıya karşı iş bu çek istirdadı davasını açmıştır
Yukarıda anılan TTK’nın 792. Maddesine göre istirdat davasının çeki elinde bulundurana karşı açılması gerekir.
Dava dosyasındaki belgelere göre davaya konu çek hakkında davacı tarafça Mahkememizin 2018/139 Esas sayılı çek iptal davası açılmış olup, söz konusu çek davalı tarafından 09/07/2018 tarihinde bankaya ibraz edilmiş, çeki eline geçiren tespit edildiğinden davalıya karşı TTK 792. Maddeye göre çek istirdat davası 27/12/2018 tarihinde açılmıştır. Davalı savunması ve dosyaya sunduğu belgelere göre davaya konu çek bankaya ibrazdan ve Mahkememizin 2018/139 E. Sayılı dosyasından konulan tedbir nedeniyle işlem yapılmayıp davalıya iade edildikten sonra davalı söz konusu çeki kendi cirantası olan dava dışı JMB İnşaat Madencilik .. Ltd. Şti.’ne 10/07/2018 tarihinde iade etmiştir. Davalı ile dava dışı JMB İnşaat Madencilik .. Ltd. Şti arasında 10/07/2018 tarihli tutanak düzenlenmiştir.
Dava dışı JMB İnşaat Madencilik .. Ltd. Şti firmaya davetiye tebliğ edilerek tutanak hakkında beyanda bulunması aksi halde çek aslının iade edildiği tutanak içeriğinin kabul edileceğine dair davetiye çıkarıldığı ancak cevap verilmediğinden düzenlenen tutanak kabul edilmiştir.
Öte yandan TTK’nın 818/1-s maddesi yollaması ile çekler hakkında da uygulanacak olan TTK’nın 763. Maddesinde; ” Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır,” hükmüne yer verilmiştir,
Buna göre davalı ile ilgili ciranta arasında düzenlenen tutanak, çek görüntüsü ile söz konusu çek dava tarihinden önce davalı tarafından kendi cirantasına iade edildiğinden dava açıldığı tarihte çek davalı elinde değildir. Dava konusu çek aslı çek iptali dosyasında TTK 763. Maddesi uyarınca mahkemeye sunulmadığından, davacı tarafından eldeki istirdat davası açılmadan önce çekin kimin elinde olduğunun davacı tarafından araştırılması gerektiğinden kabul edilebilir yanılgıya dayanmadığı anlaşılmakla tarafta iradi değişiklik talebine itibar edilmemiştir. Bu durumda çek istirdat davasında davalının pasif husumet ehliyeti bulunmamaktadır. Dolayısıyla davanın pasif husumet yokluğu sebebiyle reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir. ( Yargıtay 11. HD 2018/2823 Esas ve 2018/5479 Karar sayılı Kararı, İstanbul BAM 13.HD 2020/328 Esas 2020/716 Karar sayılı Kararlarında açıkça vurgulandığı üzere )
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın pasif husumet yokluğu sebebiyle usulden reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL nispi karar ve ilam harcının peşin alınan 119,55 TL’den mahsubu ile bakiye 38,85 TL nispi karar ve ilam harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda dava konusu uyuşmazlığın miktarı dikkate alınarak, HMKnun 341 maddesi gereğince 2022 yılı itibariyle kesinlik sınırının altında olduğundan kesin olmak üzere karar verildi,verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 08/02/2022

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.