Emsal Mahkeme Kararı Bursa 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/1664 E. 2019/944 K. 11.06.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2017/1664 Esas
KARAR NO : 2019/944

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … YAYIN VE DAĞITIM EĞİTİM VE ÖĞRETİM KURUMLARI TİC. A.Ş. – Cumhuriyet Cad. Eski Tahıl İçi N:136 Osmangazi/BURSA
VEKİLİ : Av. … – Hacı İlyas Mah. Er Sk. Kardeşler İş Merkezi Kat:2 No:14 Osmangazi/ BURSA
DAVALI : … BASIN YAYIN DAĞ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. – Ziya Gökalp Cad.Metro Han N:24/110 Kızılay/ANKARA
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/12/2017
KARAR TARİHİ : 11/06/2019
KARAR YAZIM TARİHİ : 10/06/2019

Mahkememize tevzi edilen Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkilinin Bursa ile ve çevrelerinde hem ders kitapları hemde kültür yayınları olmak üzere kitap dağıtım işiyle uğraştığını, davalı ile de yardımcı kaynak satışı konusunda eskiye dayanan bir ticari ilişkileri olduğunu, müvekkili gibi dağıtım firmaları, davalı gibi yayın evlerinden almış oldukları yayınları konusuna göre okul, kitapçı ya da kırtasiyelere satışını yaptıklarını, sektördeki teamül gereği kitapçılarda herhangi bir nedenle talep olmadığı için satılmayıp dağıtım firmasına iade edilen ya da hiç dağıtım firmasından talep edilmeyen kitapların bir süre sonra dağıtımcılar tarafından yayın evlerine iade edildiğini, bu konuda taraflar arasında var ise sözleşmeye yok ise aralarındaki uygulamaya göre hareket edildiğini, müvekkili ile davalının da bugüne kadar herhangi bir zaman, kitap sayısı ya da bedeli konusunda sınırlama olmadan hep iadeli bir şekilde çalıştıklarını, satışı yapılan yayın, ders kitabı ya da yardımcı kaynak ise en önemli iade sebebi de sınav sisteminin değişmesi, MEB tarafından yapılan müfredat değişikliği, kitap kapaklarının renginin farklılaşması yada konu ve ağırlık dağılımında değişiklikler vs. olmasının olduğunu, müvekkili tarafından davalı tarafından bir kısmı ekli iade faturasında gösterilen ve iade edilmek istenen kitaplarda, Temel Öğretimden Orta Öğretime Geçiş Sınav Sistemine yönelik olarak yardımcı kaynakları olup sınav sisteminin değişmesi nedeniyle hatta resmi açıklama olmadan bu konuda basına yansıyan haberlerden sonra haklı olarak öğrenci ve velileri ile öğretmenler tarafından tercih edilmediğini, bu nedenle alanında uzman bir kişi ile kitaplar üzerinde de bir inceleme yapılmasını talep ettiklerini, cari hesap ekstresinde görüleceği üzere müvekkili tarafından 29/10/2016 tarihinde 31/05/2017 vade tarihli çekle 20.000 TL lik ödeme yapıldığını, sonrasında yukarıda izah edildiği üzere bazı kitapların sorunsuz bir şekilde iade edilerek ödeme yapıldığını, bazen de kitap alındığını, sonuç itibariyle ek 1 de iade faturasında listelenen ve Ankara Kargo aracılığıyla gönderilmek istenen 6.396,64 TL lik kitaplar, daha sonradan müvekkili iade edilmiş yada satılmayan 5.375,93 TL kitap olmak üzere toplam 11.772,57 TL değerinde ki kitabın müvekkili uhdesinde kaldığını, bunun üzerine Bursa 10. Noterliği tarafından hem iade faturasında belirtilen kitaplar, hem de müvekkilinin uhdesinde kalan diğer kitapların iade alınması ve bunların bedeli olan 11.772,57 TL ile cari hesap ekstresine göre müvekkilinin alacaklı olduğu 5.205,74 TL ile birlikte toplam 16.978,31 TL’nin müvekkile ödemesi konusunda davalı tarafa ihtar gönderildiğini, ancak ihtarın sonuçsuz kaldığını, iade faturasında dökümü yapılan kitaplarla birlikte müvekkilinin uhdesinde kalan kitapların iade alınmasına, iade alınması gereken kitapların bedeli olan 11.772,57 TL ile birlikte ayrıca cari hesap ekstrasına göre müvekkilin alacaklı olduğu 5.205,74 TL olmak üzere toplam 16.978,31 TL nin davalıdan tahsili ile birlikte müvekkiline ödenmesine, ihtar tarihinden itibaren avans faizinin davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edilmiş ancak davalı tarafından savunmada bulunulmamıştır.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, davacının yazılı ve sözlü beyanları, ticari defterler, faturalar, keşif, bilirkişi raporu, yazılan müzekkere cevapları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Dava, hukuki niteliği itibariyle alacak istemine ilişkindir.
Taraflara usulun uygun davetiye tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmıştır.
Dava konusu ileri sürülen kitaplar üzerinde ve davacıya ait ticari defterler üzerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmış ve dosya bir öğretmen, hesap bilirkişisi, bir SMMM bilirkişisine tevdii edilmiştir.
Bilirkişi heyetinin 07/05/2019 tarihli raporunda özetle: Davacı şirket tarafından davalı şirkete Bursa 10. Noterliğinin 08/12/2017 tarih 048254 yevmiye nolu ihtarnamesi gönderilerek, iade kitapların bedellerinin ödenmesi ihtar edildiği, ihtarın davalıya tebliğ tarihi itibariyle dosyada bir bilgi bulunmadığı, dosya kapsamından, taraflar arasında kitap iadesiyle ilgili bir anlaşma yada sözleşme bulunmadığı, yapılan tespitler karşısında iade faturasında dökümü bulunan ve keşifte tespiti yapılan kitapların davalıya iadesinin uygun olacağının düşünüldüğü, takdirin mahkemeye ait olacağı, buna göre davacının elinde bulunan ve toplam değeri 11.772,57 TL olan kitapların iadesiyle bu bedelin davacıya iadesinin ve davacı tarafın kayden alacaklı olduğu 5.205,72 TL nin tahsilinin takdiri mahkemeye ait olduğu, sonuç ve kanaatine varıldığı” belirtilmiştir. mütalaa edilmiştir.
Davalıya ait ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılması amacıyla dosya Ankara Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmiş olup, talimat mahkemesince davalı asile defter ve kayıtlarını sunmak üzere ihtaratlı davetiye gönderilmiş ve defterlerinin sunulması için talimat mahkemesiyle inceleme günü verilmesine rağmen ticari defterlerin sunulmadığı anlaşılmaktadır.
Davacının tarafların ticari defterlerine dayandığı anlaşılmakla ticari defterlerin delil olması yönünden bilindiği üzere Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 28.03.2012 tarih ve 2011/11-862 Esas, 2012/51 Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere; 6100 sayılı HMK’nın 219. (1086 sayılı HUMK’nın 326.) maddesine göre her iki taraf kendi ellerindeki vesikaları (belgeleri) mahkemeye ibraz etmek zorundadır. Bir davada ispat yükü kendisine ait olan tarafın, başka delillerle birlikte karşı tarafın ticari defterlerine de dayandığı, diğer anlatımla, delillerini karşı tarafın ticari defterlerine hasretmediği, dolayısıyla da, uyuşmazlığa 6100 sayılı HMK’nın 222/5. (6762 sayılı TTK’nın 83/2.) maddesindeki özel hükmün uygulanamayacağı durumlarda; karşı tarafın kendi defterlerini mahkemeye ibraz etmesi ya da bundan kaçınmasına bağlanması gereken hukuksal sonuçlar, HMK’nın m. 220 (HUMK’nın 330.) maddesindeki genel düzenlemelere tabidir. HMK’nın 220. (HUMK’nın 332.) maddesi, bir tarafın, mahkemece kendisine verilen süre içerisinde ilgili belgeyi ibraz etmemesi halinde, mahkemenin, o tarafın maksadını gözeterek, diğer tarafın o belgeye ilişkin açıklamasını kabul edebileceğini öngörmektedir. Önemle vurgulanmalıdır ki; HMK’nın 220. (HUMK’nın 332.) maddesindeki bu hüküm, taraflardan birinin delillerini salt karşı tarafın ticari defterlerine hasretmediği hallerde, ticari defterlerin mahkemeye sunulması bakımından da uygulanır. Diğer anlatımla, belirtilen bu durumda ticari defterler de, HMK m. 220. madde (HUMK’nın 330 ve sonraki maddeleri) anlamında “vesika” niteliğindedir. Öte yandan, ticari defterlerin ispat kuvvetini düzenleyen HMK’nın 222. (6762 sayılı TTK’nın 82.) maddesindeki hüküm, “I Kati delil” şeklindeki kenar başlığı ile birlikte değerlendirildiğinde ve aynı Kanun’un 1474. maddesi uyarınca kenar başlıklarının metne dahil bulunduğu da gözetildiğinde; ticari işlerden dolayı tacirler arasında çıkan uyuşmazlıklarda ticari defterlerin (maddede gösterilen koşulların mevcut olması kaydıyla), kesin delil niteliğinde bulunduğunu öngörmektedir. 6102 sayılı TTK’nın 64. (6762 sayılı TTK’nın 69. vd.) maddeleri uyarınca da defterlerini yöntemince Tasdik ettirmeyen tacirin bu gibi defterleri lehine delil olamaz. Ancak kanuna uygun olarak veya olmayarak tutulmuş olan ticari defterlerin münderecatı, sahibi ve halefleri aleyhinde delil sayılır. (HMK. m. 222/4, 6762 sayılı TTK’nın 84,85)
O halde yapılan yargılama ve toplanan delillerden, davacı ile davalı arasında kitap alım satımına yönelik ticari ilişkinin kurulduğu, satıma konu kitapların sınav sisteminin değişmesi, müfredat değişikliği sebebiyle iade bedeli olan toplamda 11.772,57 TL ile cari hesap ekstresinden kaynaklanan ödenmeyen 5205,74 TL fatura alacağının olduğu ileri sürüldüğü anlaşılmakla, taraflar arasında TTK m. 89 anlamında yazılı bir cari hesap sözleşmesinin bulunmadığı, taraflar arasındaki ilişkinin uygulamada sıkça karşılaşılan “açık hesap” ilişkisinin olduğu, davacının ticari defterlerinin usulune uygun tutulduğundan, ticari defterin kesin delil olduğu, davalı tarafın süresi içinde ticari defterlerini sunmadığından davacının defterlerinin HMK’ nın 220. Maddesi gereğince kabul edilebileceği anlaşılmakla dosyaya sunulan bilgi ve belgelerden hüküm kurmaya elverişli kabul edilen 06/05/2019 tarihli bilirkişi raporuna itibar edilerek ve davalının usulune uygun tebliğ edilen bilirkişi raporuna itiraz etmediği davalının ticari defterlerini sunmadığı gibi mazerette bildirmediğinden HMK’ nın 220. Maddesine göre davacının beyanları kabul edilerek ve dava konusu kitapların sınav sistemindeki değişiklik sebebiyle satışının mümkün olmadığı öğretmen ve veliler tarafından öğrencilere kullandırılamayacağının tespit edildiği ve taraflar arasında kitap iadesine dair teamül olup olmadığı konusunda yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda teknik bilirkişilerin kitap iadesinin uygun olacağı mütalaası dikkate alınarak taraflar arasında temaülün oluştuğundan iadesi gereken kitap bedeli olan 11.772,57 TL ile cari hesap ekstre alacağı 5.205,72 TL olmak üzere toplam 16.978,29 TL alacak miktarı yönünden davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.

H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile, 16.978,29 TL alacağın dava tarihi olan 29/12/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 1.159,79 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 289,95 TL’nin mahsubu ile bakiye 869,84 TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan bilirkişi gideri 1.350,00 TL, keşif araç ücreti 150,00 TL, 314,00 Tl keşif harç ücreti, posta, talimat ve tebligat gideri 244,00 TL olmak üzere toplam 2.058,00 TL yargılama gideri ve 289,95 TL peşin harç olmak üzere toplam 2.347,95 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davacı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ye göre belirlenen 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-HMK’nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMKnın 341. Ve 345. Maddeleri gereğince 2 haftalık yasal süre içinde Bursa Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 11/06/2019

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.

Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.