Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
BURSA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2017/1415 Esas
KARAR NO : 2018/526
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … – … Adres: Ulu 20 Osmangazi /BURSA
VEKİLİ : Av. … – Sakarya Mah. Yıldız Sk. Yurtseven İş Mrk. No:46/2 Osmangazi/ BURSA
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … – Esentepe Mahallesi Ali Kaya Sok. Apa Nef Plaza No: 3 K:5-6 Şişli/İstanbul
DAVA : İpotek (Tescil İstemli)
DAVA TARİHİ : 06/03/2012
KARAR TARİHİ : 17/04/2018
KARARIN YAZIM TARİHİ : 20/04/2018
Mahkememizde görülmekte olan İpotek (Tescil İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA VE SAVUNMA :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: davacının davalının yüklenicisi olan … İnşaat Mühendislik ve Ticaret AŞ ‘ne hazır beton sattığını,ancak dava dışı … şirketinin cari hesabının kat edilerek 214.497,04.-TL borcunu ödemesi için ihtarname gönderildiği halde borcun ödenmediğini, ve bunun üzerine … inşaat hakkında Bursa 1.İcra Müdürlüğünün 2012/… esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını ve takibin kesinleştiğini ve bu dosyada borçlunun yeterli menkul ve gayri menkulüne ulaşılamadığı için davalı şirkete 89/1.haciz ihbarnamesi gönderildiğini,davalı şirketin bu ihtarnameye ret cevabı verdiğini belirterek müvekkili şirketin davalıya ait inşaat alanında yapılan inşaata hazır beton döktüğünü,MK 893/3 maddesi anlamında taşınmaz üzerinde yapılan yapıda malzeme vererek ve inşaata hazır beton imal edip dökerek taahhüt işi yapmış ve bundan dolayı alacaklı hale geldiğini belirterek MK 893/3 maddesi uyarınca davalıya taşınmaz üzerinde ipotek hakkı tesis edilmesini ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davacı şirket arasında herhangi bir sözleşme olmadığı gibi dava dışı … inşaat …A.Ş. ile davacı arasında imzalanan sözleşmede müvekkilinin bir sorumluluğunun olamayacağı nedeni ile öncelikle husumet yönünden, müvekkili şirket ile dava dışı … inşaat AŞ arasında 13.06.2011 tarihinde Bursa Modern Projesinin 301 Ada 13 parseli için kaba inşaat işleri müteahhit ana sözleşmesi imzalandığı, ancak … inşaatın bu sözleşmenin gereğini yerine getirmemesi nedeni ile taraflar arasındaki sözleşmenin 23.01.2012 tarihinde fesih edildiğini ve müvekkilinin alacağı nedeni ile … inşaat AŞ aleyhine İstanbul 29. İcra Müdürlüğünün 2012/2398 esas sayılı dosyası ile icra takibine geçildiğini belirtmiş,davacının dava dışı … inşaattan olan alacağının kesinleşmediğini,davacının … inşaata yapmış olduğu işin Medeni Kanunun 893/3 maddesinde düzenlenen işlerden olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, cevaba cevap dilekçesi, ikinci cevap dilekçesi, tarafların beyanı, Bursa 1.İcra Müdürlüğünün 2012/… esas sayılı icra takip dosyası, Yargıtay 14. HD’nin 2016/14479 E. 2017/7657 K. Sayılı bozma ilamı, ticari defterler, faturalar, bilirkişi raporları, yazılan müzekkere cevapları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SONUÇ:
Bursa 1. İcra Müdürlüğü’nün 2012/… esas sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklı Bursa Beton San.ve Tic.A.Ş tarafından, borçlu … İnşaat Mühendislik ve Ticaret A.Ş aleyhine 214.497,04.-TL asıl alacak, 9.308,58.-TL işlemiş yasal faizi olmak üzere toplam 223.805,62.-TL’nin tahsili için icra takibine başlanıldığı, takibin kesinleştiği anlaşılmıştır.
Bursa 29. İcra Müdürlüğü’nün 2012/2398 esas sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklı …tarafından, borçlu … İnşaat Mühendislik ve Ticaret A.Ş. aleyhine 580.249,50.-TL senet alacağı, 10.015,27.-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 590.264,77.-TL’nin tahsili için icra takibine başlanıldığı, takibin kesinleştiği anlaşılmıştır.
Dosya, talimat yolu ile Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmiş, bilirkişiler Prof. Dr. Mustafa Talat Birgönül, Prof. Dr. Şebnem Akipek Öçal ile Yrd. Doç. Dr. Mahmut Yavaşi’ye tevdii edilmiş, bilirkişi heyetinden aldırılan 07/05/2013 havale tarihli bilirkişi raporunda; üzerine yasal ipotek hakkı tesis edilmesi talep edilen taşınmazın mülkiyetinin davalıya ait olduğu kabul edilmekle; Osmangazi Tapu Müdürlüğü’nün 18/07/2012 tarih 4446 sayılı yazı eklerinin de bunu doğruladığını, fotokopisi sunulan 31/01/2012 tarihli hesap ekstresinde davacının dava dışı … İnşaat….A.Ş.’den 214.497,04.-TL alacaklı olduğunun görüldüğünü, fotokopisi sunulan mutabakat hesap formuna göre dava dışı … İnşaat ….A.Ş 31/12/2011 tarihli itibariyle davacıya 440.497,04.-TL borçlu olunduğuna dair mutabık kaldığını, Bursa 15.Noterliği’nin 31/01/2012 tarih ve 03405 yevmiye numaralı ihbarnamede dava dışı … İnşaat A.Ş’nin davacıya olan 440.497,04.-TL borcunun 226.000,00.-TL’sinin ödendiğini, bakiye 214.497,04.-TL kaldığı ihbar ve ihtar edildiğini, cari hesabın kat edilmesi manasındaki işbu işlemin ardından Bursa 15.Noterliği’nin 03/02/2012 tarih ve 03816 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davacı ile dava dışı … İnşaat…A.Ş arasındaki sözleşmenin feshedildiğini, Bursa 1.İcra Müdürlüğü’nün 2012/… esas sayılı dosyasından da dava dışı … İnşaat ….A.Ş’nin davacıya 214.497,04.-TL borcunun olduğunun anlaşıldığını, davacının Bursa 15. Noterliği’nin 06/02/2012 tarih ve 03974 yevmiye numaralı ihtarnamesine verilen Beyoğlu 37.Noterliği’nin 29/02/2012 tarih ve 05096 yevmiye numaralı cevapla MK’nın 893 – 895 vd maddeleri kapsamında talepte bulunulamayacağı belirtilerek reddedildiğini, davacının TMK’nın 393/3.maddesi hükmünce, davalıya ait taşınmaz tapu kayıtları üzerine ipotek koydurabilmesi için davalıdan alacaklı olduğunu ispatlaması veya dav dışı yüklenici … İnşaat ….A.Ş’nin alt yüklenicisi olduğunu ve yükleniciden alacaklı olduğunu ispatlanması gerektiğini, davacının davalı maliktan belgeler kapsamında alacaklı olabileceği sonucuna varılamadığını, davacının dava dışı … İnşaat…A.Ş’nin alt yüklenici olmadığını, belirtilen hususun kooperatifler açısından geçerli olduğunu, davalının dava dışı … İnşaat …A.Ş ile yaptığı Bursa Modern Projesi 30.P.2.D Pafta 301 Ada 13 parsel Kana İnşaat İşleri Müteahhit Ana Sözleşmesi incelendiğinde; 1.maddesinde davalının işveren olarak, dava dışı … İnşaat …A.Ş’nin müteahhit olarak adlandırıldığını, 3.maddesinde sözleşmenin anahtar teslim götürü bedeli bir sözleşme olduğunu,11.maddesinin son bendinde hazır beton malzeme bedeli için işverence onaylanmış Bursa Beton – Müteahhit Firma arasında protokol altında sözleşme eki liste fiyatları üzerine %3 fire eklenmiş birim fiyatları esas alınacaktır denildiğini, 12(d) maddesinde tüm malzeme ve …sözleşmeye uygun ve işverenin talimatları doğrultusunda olacağının anlaşıldığını, anılan maddelerin birlikte değerlendirilmesinden, davalının işveren sıfatıyla işin gidişatından basiretli bir tacirden beklenilmesi gerektiği gibi, kontrol hakkının sözleşmeye zikredilmiş olmasının oluşa ve olağan hayata uygun olduğunu, benzer şekilde sözleşmede davacının hazır beton tedarikçisi olarak belirlenmiş olmasının oluşa ve hayatın olağan akışına uygun olup, bu durumun davacının da sözleşmenin tarafı olduğu sonucunu doğurmayacağını, bununla birlikte tüm bu tespitlerin teknik açıdan değerlendirildiğinde; somut olaydaki hazır betonun davacının tesislerinde imal edilip, mikserle götürülerek kalıplara dökülmesi işinde, davacıyı alt yüklenici olarak nitelendirme olanağı bulunmadığını, davacının inceleme konusu olayda malzeme tedarikçisi konumunda bulunmadığını, zira 09/06/2011 tarihli müşteri talep, teklif ve teyit formu başlıklı belgede de bahis edildiği üzere, şansiyede kalıp ucunda teslim etmekle sınırlı olduğunu, betonarme imalatında gerekli olan kalıbın hazırlanması, içine demir donatının konulması, betonun dökülmesi, vibratörle sıkıştırılması, betonun daha sonra sulanması ve nihayetinde kalışların sökülmesi işlemlerinin tümünün sonucunda betonarme imalatının vücuda geldiğini, bu kapsamda, davacının yapmış olduğu hizmet, malzeme tedarikçisi konumundan ibaret olduğunu ve alt yükleniciliğin inceleme konusu somut olayda söz konusu olmadığını, sonuç olarak; davacının davalı malikten alacaklı olduğunu somut delillerle ispatlayamamış olması sebebiyle TMK’nın 893/3.hükmünün uygulama olanağı bulunmadığını, davacının dava dışı yüklenici … İnşaat …A.Ş’nin alt yüklenicisi olmadığını, dava dışı … İnşaat ile alım – satım ilişkisi bulunan davacının TMK’nın 893/3 hükmünün uygulanmasını talep etmekte haklı olmadığını bildirmişlerdir.
Davacı vekilinin 1.bilirkişi raporuna itiraz etmesi üzerine, dosya, konusunda uzman Doç. Dr. Halit Aker, Yrd. Dok. Dr. Çiğdem Mine Yılmaz ile İnşaat Mühendisi Haydar Boztepe’ye tevdii edilmiş, bilirkişi heyetinden aldırılan 17/12/2013 havale tarihli bilirkişi raporunda; Bursa Beton A.Ş’nin sadece yapıya malzeme sağlayan satıcı niteliğinde mi yoksa alt yüklenici veya zanaatkar mı olduğunun değerlendirilmesi gerektiğini, dosya içeriğinde mevcut 09/06/2011 tarihli … İnşaat A.ş ile Bursa Beton A.Ş arasındaki sözleşmenin “hazır beton satış protokolü” olarak düzenlendiğini, satıcının yükümlülüğünün alıcının adresine ve satıcının üretim tesisinde hazır olarak düzenlendiğini, satıcının yükümlülüğünün alıcının adresine veya satıcının üretim tesisinde hazır veya özel betonun teslim edilmesi olarak belirlendiğinin görüldüğünü, keza dosya içeriğindeki sevk irsaliyelerinde alıcının adresinde beton tesliminin gerçekleştiğini ve inşaata hazır betonun davacı tarafça döküldüğünün tespit edildiğini, tarafların her ne kadar satış protokolü şeklinde aralarındaki ilişkinin satıma yönelik olduğunu belirlemiş olsalar da,burada davacı tarafın ediminin hukuken değerlendirilmesi yoluyla sonuca ulaşmanın gerektiğini, dosya kapsamında sunulan belgelerden anlaşıldığı üzere, davacı Bursa Beton A.Ş’nin üretmiş olduğu hazır betonu kendi adresinde teslim etmemiş, bilakis dava dışı … İnşaat A.Ş ile akdetmiş olduğu sözleşme kapsamında üstlenmiş olduğu edim olan betonun inşaatta döküm işi eser sözleşmesine konu bir edim olarak kabul edilmesi gerektiğini, bu sebeple davacı taraf ile dava dışı … İnşaat arasındaki sözleşmenin eser sözleşmesine konu oluşturduğunu ve davacının TMK’nın 893/3.maddesi anlamında yapı alacaklısı olduğunun kabul edilmesi gerektiğini, sonuç olarak; davacının 09/06/2011 tarihli sözleşme ile üstlenmiş olduğu edimin konusunun hazır betonun inşaata dökümü olduğunu, davacının bu yükümlülüğünü kendi araç ve personeli ile yerine getirdiğini, beton dökümü işinin eser sözleşmesine konu bir edim olarak kabul edilmesi gerektiğini, davacının TMK’nın 893/3.maddesi anlamında yapı alacaklısı olduğunun kabulü ile davalı malike ait olduğu Osmangazi Tapu Müdürlüğü’nün 18/07/2012 tarihli 4446 sayılı yazı ekinde yer alan belgelerden anlaşılan taşınmaz üzerinde ipotek hakkı tesis edilmesi hususunda talebinin kabul edilmesi gerektiği kanaatine varıldığını bildirmişlerdir.
1.ve 2. bilirkişi raporları arasındaki mübayeneti ve taraf vekillerinin itirazlarını giderecek şekilde rapor aldırılması için dosya, İstanbul Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilerek, konusunda uzman bilirkişiler Doç. Dr….., Yrd. Dok. Dr……ile İnşaat Mühendisi ……a tevdii edilmiş, bilirkişi heyetinden aldırılan 02/09/2014 hakim havale tarihli bilirkişi raporunda; davacının alıcıdan olan alacağının şeklen kesinleştiğini, yapılan sözleşmenin bir eser sözleşmesi olduğunu, müteahhitdin ana sözleşmesinde davalı iş sahibi, müteahhidin ise yüklenici sıfatına sahip olduğunu, her ne kadar müteahhit ana sözleşmesinde hazır beton satış protokolüne atıf yapılmış olsa da bu durumun davalıyı, davacının akdettiği sözleşmenin tarafı ve borçlusu yapmadığını, inşaat sahibi olan taşınmaz malikinin, alt yükleniciye karşı borçlu olmayıp, sadece ana yüklenicinin borcu açısından ipotek yükümlüsü olduğunu, taşınmaz malikinin, inşaat dolayısıyla ana yükleniciye olan borcunu ödemiş olsa bile, bu yükleniciden alacağını alamamış olan alt yüklenicinin, kanuni ipotek hakkının tescilini talep edebileceğinin kabul edilmesi gerektiğini, dosyadan anlaşıldığına göre davalının iş sahibi,dava dışı … İnşaat Mühendislik ve Tic.A.Ş’nin yüklenici ve davacının ise alt yüklenici sıfatlarına sahip olduğunu, davacının dava dışı … İnşaat Mühendislik ve Tic.A.Ş’den olan alacağını teminat altına almak için, iş sahibi davalının taşınmazı üzerinde, TMK’nın 893/b3.maddesi kapsamında, ipotek konulmasını talep ettiğini, davalı ile arasında sözleşme ilişkisi olmasa dahi alt yüklenici davacının, ana yükleniciden olan alacağı için yapı üzerinde kanuni ipotek hakkına sahip olduğunu, ancak TMK’nın 895.maddesinde bu ipotek hakkından yararlanabilmek için bazı şartlar düzenlendiğini, buna göre tescilin yüklenilen işin tamamlanmasından abşlayarak üç ay içinde yapılmış olması gerektiğini, tescilin yapılması için alacağın malik tarafından kabul edilmiş veya mahkemece karara bağlanmış olmasının şart olduğunu, malik yeterli güvence gösterirse tescil istenemez olduğunu, bu şartların gözetildiği bir kararda, alacağın tartışmalı olduğunu ve üç aylık sürenin geçtiği ifade edilerek davanın reddedildiğini, şartlar incelendiğinde; davacının alacağının varlığı veya miktarı konusunda malikin bir kabulü olmadığı gibi, mahkemenin de bir kararının olmadığını, ancak Bursa 1.İcra Müdürlüğü;’nün 2012/… esas sayılı dosyası incelendiğine, davacının dava dışı ana yükleniciden olan alacağının şeklen kesinleştiğinin anlaşıldığını, dosyada bulunan sevk irsaliyeleri incelendiğinde en son 29/12/2011 tarihinde beton üretim ve döküm işinin yapıldığının anlaşıldığını, ipotek tescil talepli davanın ise 06/03/2012 tarihinde açıldığını, diğer bir deyişle, işbu davanın inşaat işlerinin tamamlanmasından yaklaşık 2 ay 6 gün sonra açıldığını, dolayısıyla üç aylık sürenin aşılmadığının tespit edildiğini, sonuç olarak; davacının davalıya ati taşınmaz üzerinde TMK’nın 893/b.3.maddesi kapsamında kanuni ipotek hakkının olduğunu bildirmişlerdir.
Mahkememizce 31/10/2014 tarihli, 2012/145 E. – 2014/412 K. Sayılı verilen karar davalı vekilince temyiz edilmiştir. Yargıtay 14. HD’nin 2016/14479 E. 2017/7657 K. Sayılı ilamında ” Somut olayda, davacı yükleniciye verdiği hazır beton nedeniyle bakiye 214.497,04 TL alacağının bulunduğunu ileri sürmekte, taşınmaz maliki davalı bu alacağı kabul etmemektedir. Davacı, alacağına ilişkin bir mahkeme kararı sunmadığı gibi görülmekte olan davada yüklenici taraf olmadığından alacağın yükleniciyi bağladığı kabul edilemez. Bu nedenle, davacıya TMK’nın 895/3 maddesi uyarınca alacağını belirleyen mahkeme kararını sunması için süre verilmeli, aksi halde dava şartlarının gerçekleşmeyeceği hususu gözden kaçırılmamalıdır. Mahkemece, belirtilen hususlar gözetilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeplerle kararın bozulması gerekmiştir.” gerekçesi ile bozma kararı verilmiştir.
O halde toplanan deliller ve Yargıtay Bozma İlamı ışığında somut olayda, davacının dava dışı yüklenicide bakiye 214.497,04 TL alacağının olduğu belirterek davalının maliki olduğu 301 ada 13 parsel sayılı taşınmaz üzerine kanuni ipotek tesis edilmesini talep ettiği, TMK’ nın 895/3. Maddesi uyarınca taşınmaz maliki tarafından alacağın kabul edilememesi halinde alacağın olduğunu belirleyen mahkeme kararının sunulmasının dava şartı olduğu ve davacıya verilen kesin süre içinde sunulmadığından dava şartı yokluğu sebebiyle davanın usulden reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlere,
1-Davanın dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 35,90 TL nispi karar ve ilam harcının peşin alınan 3.185,30 TL’den mahsubu ile artan 3.149,40 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerin kararın niteliği gereği davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan bilirkişi gideri 2100 TL , posta, tebliğ ve talimat gideri, 173,45 TL olmak üzere toplam 2.273,45 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı vekil ile temsil edildiğinden AAÜT’ 7/2. Maddesine göre belirlenen 2.180 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-HMK’ nın 333. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesinden sonra ilgilisine iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 günlük yasal süre içerisinde Yargıtay temyiz kanunu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/04/2018
Katip …
¸e-imzalıdır
Hakim …
¸e-imzalıdır
Güvenli elektronik imza ile onaylanmıştır.
Aslının aynı olduğu tasdik olunur.
Katip …
¸E-imzalıdır.